به گزارش اعتماد، موضوع طرح سوال از رییس‌جمهوری در مجلس شورای اسلامی واکنش‌های متفاوتی را از طرف سیاسیون و کارشناسان در پی داشته است؛ علاوه بر اینکه عده‌ای تاکید دارند زمان طرح سوال با توجه به وضعیت کشور مناسب نیست، عده‌ای معتقدند رییس‌جمهوری باید در مجلس حاضر شود و دست همه موانع پشت‌پرده برای پیشبرد اهداف کشور را که منجر به بروز وضعیت کنونی شده، رو کند. در کنار این گروه دیگری هم هستند که تاکید دارند این کار موجب شکاف و بی‌اعتمادی بیشتر افکارعمومی نسبت به حاکمیت می‌شود و روحانی صرفا باید درباره سوال‌هایی که به خاطر آنها به مجلس کشانده شده توضیح دهد.
غلامحسین کرباسچی، دبیر کل حزب کارگزاران سازندگی از دسته آخر است؛ او گرچه معتقد است که روحانی باید به سوالاتی که از او در مجلس پرسیده شده و می‌شود ، پاسخ دهد اما تاکید می‌کند او باید در بیان واقعیات شفاف باشد. او می گوید روحانی باید از این فرصت پیش آمده استفاده کند و همه چیز را حتی اختلاف سلیقه‌ها را براساس آن چیزی که واقعا وجود دارد، بیان کند.
دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی همچنین می گوید که اگر تا به حال سوال از رییس‌جمهوری مطرح نشده به این دلیل است که یک رییس‌جمهور در مجلس رفتار مناسب نداشته و در صحن علنی روسای قوا را به فحش کشیده است.
متن گفت‌وگوی غلامحسین کرباسچی با «اعتمادآنلاین» را در زیر بخوانید.
*آقای کرباسچی، علاوه بر مباحثی که درباره طرح سوال از رییس‌جمهوری مطرح می‌شود سوال دیگری هم مبنی بر اینکه رییس‌جمهوری در جلسه طرح سوال خود باید از چه موضوعاتی سخن بگوید، مطرح است. به نظر شما روحانی در روز سوال در مجلس چه باید بگوید؟
به هر حال از نظر قانونی آقای روحانی باید به سوالاتی که از او در مجلس پرسیده شده و می‌شود را پاسخ دهد.
*اما برخی تاکید دارند که ریشه برخی از اتفاقاتی که موجب طرح این سوال شده سیاسی است و رییس‌جمهوری باید برای پاسخ به آنها از موانعی که موجب محقق نشدن وعده‌ها شده است هم سخن بگوید...
واقعیت این است که کارنامه دولت و عملکرد دستگاه‌های اجرایی قابل انتقاد است و این طور نیست که بتوان از همه دستگاه‌ها و از همه عملکردها دفاع کرد؛ قطعا نقایصی وجود دارد. به نظر من ضرورت سیاسی که الان در کشور وجود دارد این است که در مقابل مجموعه جریاناتی که می‌خواهند در کشور اختلاف، تفرقه و مشکل ایجاد کنند، آقای روحانی باید مسائل کشور را آنگونه که هست و خود ایشان هم حتما می‌دانند برای مجلس و افکارعمومی تشریح کنند. خاصیت این اتفاق این است که هم مجلسی‌ها با دولت همراه می‌شوند و در مسائل مختلف به دولت کمک خواهند کرد و هم به لحاظ افکارعمومی اگر نقاط ابهامی وجود دارد و توضیحاتی لازم است آقای روحانی از این فرصت استفاده کرده و آنها را مطرح می‌کنند.
به نظر من تاثیری که این جلسه در افکارعمومی دارد کمتر از تاثیر آن در مجلس نیست؛ یعنی تاثیرگذاری که می‌تواند در میان افکاعمومی داشته باشد بسیار زیاد است.
*فکر می‌کنید سوال از رئیس‌جمهور کمکی به جایگاه دولت و رییس‌جمهور که به نظر می‌آید نسبت به یک سال قبل تضعیف شده، خواهد کرد؟
قطعا جایگاهی که دولت و شخص آقای روحانی در سال گذشته داشته‌اند و مردم به ایشان برای حل مشکلات خود رای دادند به لحاظ افکارعمومی تضعیف و معضلات زیادی هم از خارج و هم در داخل ایجاد شده است. علاوه براینکه در خود سیستم دولت نارسایی‌هایی وجود داشته که بر عملکرد ایشان اثر گذاشته است.
به نظر من باید واقعی و شفاف و بدون توجیه سیاسی یا تبلیغاتی برای افکارعمومی مسائل را توضیح دهند. بحث اینکه بخواهند به گردن کسی بیندازند یا موانع را خیلی بزرگ کنند، درست نیست. اگر جاهایی نقایصی هم در کار دولت است باید ذکر شود و اراده خود را برای رفع این نقایص به کار گیرند. منهای فشار و سوال مجلس این عملکردهای ضعیفی که در برخی از دستگاها‌ی اجرایی همه به آن معترف هستند را خود رییس‌جمهور باید بیش از همه مورد توجه قرار دهد و سعی کند تا برطرف شوند. گمان کنم برخورد صادقانه و جدای از فضای تبلیغاتی و جوسازی ضرورتی جدی است که در این شرایط کشور لازم دارد.
*از اظهارنظرهایی که از سیاسیون گروه‌ها و جناح‌های مختلف دیده می‌شود به نظر می‌آید که یک دعوای سیاسی و جناحی هم بر سر سوال از رییس‌جمهور وجود دارد. عده‌ای مطرح می‌کنند که رییس‌جمهور باید خیلی با احتیاط صحبت کند و عده‌ای دیگر تاکید دارند که باید همه چیز را درباره موانع پیش روی دولت و دست‌های پشت‌پرده اتفاقات افشا کند. نظر شما در این باره چیست؟
دعوای سیاسی که همیشه در کشور وجود دارد اما من مسئله منفی در این میان نمی‌بینم. به هر حال در کشور عده‌ای سلایق مختلفی دارند و می‌خواهند صرف‌نظر از اینکه منافع شخصی و گروهی ویژه‌ای غیر از آنکه مصالح کشور باشد، در نظر گرفته شود؛ این سلایق را در عمل و در نحوه اداره کشور به کار گیرند اما به هر حال زمانی که در کشور سلایق مختلفی وجود دارد گروه‌های مختلف بر سر اینکه چگونه مسائل کشور حل و فصل شود با هم اختلاف‌نظر دارند، این اختلاف‌نظرها اگر صادقانه و واقعی مطرح شود و متهم کردن، توهین و افترا و حرف‌های غیرواقعی در آن نباشد به نظر من مضر نیست و حتی برای مردم و افکارعمومی روشنگری ایجاد می‌کند و نسبت به برخی مسائل آگاهی پیدا می‌کنند.
حالا چه کسانی که سوال را مطرح کرده‌اند واقعا سوال داشته باشند یا اینکه برخورد سیاسی کرده باشند؛ در هر صورت برای دولت، رییس‌جمهور و دستگاه‌های اجرایی فرصتی است تا کارنامه خود را توضیح دهند. طبیعتا در کارنامه‌ای که توضیح می‌دهند یکی از بخش‌های آن هم این است که چه کارهایی را در برنامه داشته‌اند و نشده است. به عنوان نمونه اگر در سیاست خارجی دولت ناموفق بوده دلایل عدم موفقیت را با توجه به اینکه در آغاز کار موفقیت‌هایی داشته مطرح کند یا در بخش‌های اقتصادی اگر دولت توانسته تورم را کنترل کند چه موانعی موجب شده بار دیگر افزایش نقدینگی و بالا رفتن تورم اتفاق بیفتد.
اگر اینها را به صورت واقعی و شفاف بگویند ممکن است اشاره‌ای هم به اختلاف سلیقه‌ها و نظرات مختلف بکنند که این اشکالی ندارد. برای اداره کشور ممکن است سلایق مختلفی به کار گرفته شود اما آنچه مهم است این است که مردم در جریان این فعالیت‌ها و اختلاف‌نظرها به صورت واقعی قرار گیرند. به نظر من این فرصتی است که هم باید برنامه دولت تشریح شود و هم اگر موانعی هست به صورت واقعی عنوان شود و هم اگر ضعف‌هایی در کارنامه دستگاه‌های مختلف است انکار نشود.
*با توجه به اتفاقاتی که در استیضاح وزیر کار اخیرا در مجلس رخ داد، به نظر شما مجلس ظرفیت این را دارد که حتی اگر رییس‌جمهور از مسائل پشت‌پرده‌ای صحبت نکند، در آرامش و بدون تنش صحبت‌های رییس‌جمهوری را بشنود؟
بالاخره اکثریت مجلس، مجلس معتدلی است. اگر درست برخورد و مباحث صادقانه در مجلس مطرح شود به نظر من اکثریت مجلس راه غلطی را انتخاب نمی‌کند. البته در مجلس افرادی هم هستند که در اظهارنظرها، نظارت‌ها و حتی رای‌دادنشان عادلانه رفتار نمی‌کنند و خیلی جهت‌دار و با همان پیش‌فرض‌ها و پیش‌داوری‌های ذهنی که دارند با مسائل برخورد می‌کنند. این حقیقتی در مجلس است و شاید هیچ‌گاه هم هیچ مجلسی نداشته باشیم ولو اقلیت که ممکن است به دلیل اینکه فعالیت و حرف جدی برای گفتن ندارند بخواهند با همین شعارهای احساسی رای‌دهندگان خود را اقناع کنند اما به نظر من اکثریت مجلس ظرفیت این اتفاق را دارد، منتها مهم این است که چگونه با این اکثریت راه تعامل پیش گرفته شود.
* نسبت به روند طرح این سوال اعتراض وجود داشت، به نظر شما طرح این سوال روند عادی داشت یا با آن سیاسی و جناحی برخورد شده است؟ برخی از نزدیکان رییس‌جمهوری گفتند که طرح این سوال را از چشم جبهه پایداری می‌بینند و از نظرشان مجلس با آن همراه نیست؟
به هر صورت این حق مجلس است. چه جبهه پایداری چه هر گروه دیگری که اختلاف‌نظر و اختلاف سلیقه دارند پیگیر آن باشند، قانون این حق را برای مجلس در نظر گرفته که توضیح بخواهد. بستگی به برخورد با آن دارد، به هر حال که نمی‌توانیم بگوییم که یک مجلس یکپارچه داریم که همه از یک حزب و جبهه واحد هستند. بالاخره این حق برای مجلسی که در آن سلیقه‌های مختلف وجود دارد طبیعی است. مهم این است که دست ما پر باشد، از سوال نترسیم، فرصت را غنیمت بشماریم، مسائل را مطرح کنیم. به نظر من اصل موضوع مهم نیست که از جبهه پایداری یا گروه‌های دیگر بلکه مهم این است که ما این حق را در کشور قائل باشیم.
*یعنی اصل طرح سوال از رییس‌جمهوری را مثبت می‌دانید؟
بله این موضوع یکی از وجه‌ها و خاصیت‌های دموکراسی است؛ اینکه مقامی در کشور داشته باشیم که هیچ کسی جرات نکند از او سوال کند یا اگر کسی خواست سوال بپرسد یکی بگوید این جبهه پایداری است، آن چپ یا این راست است و ... به وضعیت کمکی نمی‌کند.
*به نظرتان این حمایت شما خودزنی به حساب نمی‌آید؟
خیر، الان برخی از مطبوعات و روزنامه‌ها هستند که رابطه نزدیکی با آقای روحانی داشته و دارند و خیلی هم به ایشان علاقمند هستند اما سوالات و نقدهای جدی نسبت به برخی از دستگاه‌ها و کارها در مورد ایشان دارند، اینکه دیگر جبهه پایداری نیست؛ حتی اگر جبهه پایداری یا آقای احمدی‌نژاد باشد هم باید پاسخ داد.
*شما انتقادات را سازنده می‌دانید؟ به نظر می‌آید برخی در قالب نقد در تلاش برای تخریب هستند...
البته باید واقعا نقد، حرف درست و سوال جدی باشد نه اینکه شعار بدهند و خودشان هم بدانند که شعارهایشان، شعارهای بی‌محتوایی است. دولت باید در مجلس صادقانه مسائل را توضیح دهد. این خاصیت دموکراسی است نباید هم تضعیف شود. اگر ما سابقه این را نداشته‌ایم که از رییس‌جمهور در برابر عملکردش سوال جدی شود، ضعف بوده است. یعنی به‌گونه‌ای بوده که یک رییس‌جمهور برخورد مناسبی نداشته و می‌رفته در صحن علنی مجلس رییس‌مجلس و رییس قوه‌قضاییه و ... را به فحش می‌کشیده که کسی جرات نکند از او سوالی بپرسد یا حرفی بزند. اگر سوالی مطرح شد فارغ از اینکه در کدام جناح و گروه است باید برویم و جواب سوال را توضیح دهیم.
این کار می‌تواند به گسترش دموکراسی و تحکیم جایگاه مجلس و تحکیم رای مردم کمک کند. مهم نیست که جبهه مخالف ما سئوالی مطرح کند، به هر حال نقطه‌ضعف یا نقطه ابهام باید هر دو را توضیح داد و از این فرصت استفاده کرد. این در کل به نفع نظام و کشور است که این حالت مصونیت از سوال و در جایگاه پاسخگویی قرار نگرفتن را در کشور به حداقل برسانیم. حداقل مقام‌های انتخابی که در کشور هستند انقدر خود را تقدیس نکنند که کسی جرات نکند از آنها سوال بپرسد. اینها باید حداقل، در معرض افکارعمومی و مجلس قرار گیرند ولو بدترین مخالفان بیایند و صحبت کنند.
- 11
- 2
