سالهاست كه واژهاي در ميان افكار عمومي بيش از پيش نمود پيدا كرده است؛ واژهاي كه هرچند در گذشته و در ادبيات سياسي و ميان طبقه حاكم وجود داشت ولي مردم چندان با آن آشنايي نداشتند. حصر اين واژه سه كلمهاي در اين سالها، هم توانستهاست براي برخي اميد بيافريند و هم برخي را دلزده كند ولي به هر صورت كه بود، سبب وجود كنشهايي در جامعه شده است.
اظهارات و گفتارهاي مختلف در نفي يا تاييد حصر ايجاد شده و برخي بيان كردهاند ولي در اين روزها با توجه به آنكه شعار حسنروحاني حل و فصل اين مساله بود، توجهها بيشتر به سمت پايان اين محدوديت جلب شده است. در تازهترين تحركات در راستاي بهبود امور محصوران اخباري منتشرشده است كه برگرفته از نرمشدن نگاه نسبت به سران اعتراضات سال ۸۸ است.
تحركات مثبت
در همين راستا حسین کروبی در گفتوگو با خبرنگار سیاسی ایلنا، درباره آخرین وضعیت مهدی کروبی گفت: حدود دو ماه پیش مسئولان امنیتی به آقای کروبی و موسوی گفتند به انتخاب خودتان هفتهای یکبار میتوانیم شما را بیرون ببریم ولی تعیین آن محل باید هماهنگ شده باشد.
وی تصریح کرد: ابوی هم گفتند دوست دارند این دیدارها را با خانواده شهدا شروع کنند و در همین راستا با خانواده شهید شاهحسینی در شمیران و خانواده شهید پناهی در کرج و تعدادی از خانواده شهدا دیدار کردند.حسین کروبی تاکید کرد: این ملاقاتها از ۶ هفته پیش آغاز شده و پدر ۶ هفته است که دیدارهایی داشته و به جز یک مورد که به دیدار یکی از دوستانشان رفتند مابقی موارد را به دیدار خانواده شهدا رفت.شنیدهها حاکی از آن است که میرحسین موسوی و زهرا رهنورد هم تاکنون به منزل دو برادر خود و اقوام همسرش رفتهاند.
بيرون گود و اظهارات رنگارنگ
در اين چند وقت اخير فعالان سياسي واكنشهاي فراواني به موضوع حصر نشان داده بودند و در همين حال چندي پيش محمدرضاباهنر، رييس جبهه پیروان خط امام و رهبری گفت كه زنده بودن بحث فتنه ۸۸ فقط برای عدم تکرار است. من در جایی بیان کردم «به مهندس موسوی گفتم»، بعد بعضی از خبرنگاران اینگونه برداشت کردند که من با مهندس موسوی ملاقات کردم. برای رفع این مساله گفتم «ملاقات نداشتم بلکه پیغام رسانه ای به او دادم». امروز نيز پیغام رسانه ای می دهم نظام دنبال انتقام گیری و انتقامکشی نیست ،اما اینهایی که به دنبال اين هستند كه داستان حصر عوض شود، آیا این تضمین را می دهند که اگر حصری نباشد، دوباره آن تکرار نمی شود.
سال گذشته، یعنی سال ۹۶ مساله حل شدن مشکل حصر داشت جلو می رفت، به آن لب آخرش که رسید، یک دفعه آقای کروبی نامه سراسر اتهام را منتشر کرد. حالا این نامه را خودش می نوشت یا بچه هایش مینوشتند، ما فکر می کنیم آیا این پوست خربزه را در آینده نمیتوانند {همچنان} زیر پای او بیندازند؟ باهنر در پاسخ به اين سوال خبرآنلاين كه برخی معتقدند شاید عناصر پوست خربزه انداز از این طرف هستند چون برخی آقایان طی این مدت با آقای کروبی ملاقات داشتند. نظر شما چیست؟
گفت:« به همه صورت می تواند باشد. یک پزشک هم که مریضی را جراحی می کند و آن مریض می میرد، برخی می گویند نکند همین پزشک او را کشته باشد. این حرف ها بدون استدلال است. معتقدم شأن نظام بالاتر از این است که بخواهد از کسی انتقام بگیرد اما بحث این است؛ آیا اگر این مساله به سمت حل شدن رفت، تضمینی وجود دارد که در آینده تکرار نشود؟ بعضی می گویند :«طرف باید اعلام کند تخلفی نبوده است»، من کاری به این حرفها ندارم، اقل اقل اقل تضمین این است که خوب وقتی اینها آزاد شدند دوباره یک علم و کتل علیه نظام بالا نبرند.من همان هفته بعد از انتخابات ۸۸ با یک عده از دوستان پیش مهندس موسوی رفتیم، بحث های زیادی شد.
به مهندس موسوی گفتم :«۲۰ سال از سیاست کنار بودی -چون ما در حزب جمهوری اسلامی با هم عضو شورای مرکزی بودیم- الان ۶-۵ ماه آمدی و ۱۳ میلیون رای خوب گیرت آمده، با این ۱۳ میلیون به عنوان آلترناتیو دولت و مجلس کار کن، قول میدهم دوره آینده رييسجمهور شوی اما اگر می خواهی آلترناتیو نظام شوی، این خبرها نیست، هیچ نظامی در دنیا آلترناتیو خودش را بر نمی تابد. احزاب می توانند اپوزيسیون یکدیگر یا اپوزيسیون دولت و مجلس باشند اما نمی توانند اپوزيسیون نظام شوند.
همین الان اگر کسی در آمریکا کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری شود و بگوید «طرفدار مکتب کمونیستم»، آیا فرش قرمز جلوی او پهن میکنند؟ خیر؛ چنان لوله اش می کنند که تا هفت نسل بعدش نتواند سر بلند کند. نظام که شوخی ندارد. به آقای موسوی گفتم «بیا وایستا و کار کن، من در حزب شما نمی آیم اما اگر حزبی تشکیل بدهی و روزنامه بزنی، من مدافع حزب و روزنامه ات خواهم بود مشروط به آنکه اپوزيسیون دولت باشی، نه اپوزيسیون نظام». منتها از آن جلسه بیرون آمدیم، آقای موسوی بیانیه شماره چهارش را هم صادر کرد. افراد دیگری هم به او گفتند :«فرض کن انتخابات باطل شد و دوباره انتخابات برگزار کردیم، دوباره رای نیاوردی، چه کار می کنی؟»
، گفت :«خب دوباره شلوغ می کنم». بعد از اين سخنان باهنر بود كه علي مطهري در سخناني به نوعي پاسخ باهنر را داد. نايب رييس مجلس شورای اسلامی در پاسخ به پرسشی درباره طرح موضوع فتنه ۹۸ که اینروزها در برخی تریبونها و توسط برخی سیاسیون بر آن مانور داده میشود، گفت: من نمیدانم بر چه اساسی این صحبتها مطرح میشود شاید بهتر باشد از خود این افراد سوال شود که قرار است دوباره چه فتنهای را برپا کنید؟! باید دید منظورشان از طرح چنین مباحثی چیست.
لازم است همه مردم و سیاسیون متوجه باشند تا آلت دست این افراد نشوند.علی مطهری در ادامه به خبرآنلاین گفت: من اطلاع ندارم که سال ۹۶ قرار بود رفع حصر صورت بگیرد یا خیر اما اگر چنین تصمیمی هم وجود داشته است، بیانیه آقای کروبی نمیتواند نافی آن تصمیم باشد؛ چراکه آقای کروبی در آن بیانیه نظرات و مواضع خود را درباره نظام و مسائل کشور مطرح کرده بود و طبیعی است که ایشان اگر بیرون هم بیاید، همان حرفها را تکرار خواهد کرد و این دوستان نباید انتظار داشته باشند به خاطر رفع حصر، نظرات و تفکرات آقایان کروبی و موسوی تغییر کند. مطهری همچنین گفت: ناگفته نماند استدلال برخی از افراد برای رفع حصر بر عذرخواهی و توبه مبتنی است؛ درحالی که این حرف هم به نظر من غلط است، چراکه ممکن است آنها معتقد باشند دچار اشتباه نشدهاند و دلیلی برای کار خود داشته باشند؛ کمااینکه آنها اعلام کردهاند ما آماده محاکمه هستیم.
مطهری در پاسخ به این نكته که گفته میشود رفع حصر در سال ۹۶ قرار بود بدون عذرخواهی و مبتنی بر تضمینهایی از سوی محصوران صورت بگیرد، گفت: من از جزيیات این مسالهای که مطرح میشود، اطلاعی ندارم اما اگر چنین چیزی باشد یک گام به جلو محسوب میشود و اقدام خوبی بوده که باید انجام میشده است اما صدور بیانیه نمیتواند منافاتی با این شرط داشته باشد؛ چراکه وقتی گفته میشود اقدامی علیه نظام انجام نشود به معنی آن نیست که افراد عقاید خود را هم به زبان نیاورند.
طبیعی است که محصوران هم نظراتی درباره مسائل کشور و نظام دارند و همانگونه که رهبرانقلاب هم تاکید کردهاند، اگر کسی نظر مخالفی با رهبری داشته باشد باید بتواند حرف خود را مطرح کند؛ بنابراین اینکه ما رفع حصر را منوط کنیم به اینکه این افراد عقاید خود را مطرح نکنند، اقدام درست و منطقی نیست. اسماعیل گرامیمقدم، سخنگوی حزب اعتمادملی نيز درباره صحبتهای محمدرضا باهنر و تاکید او بر تقصیر اصلاحطلبان در محقق نشدن رفع حصر، گفت: برخی اصولگرایان تلاش کردند تا حصر را بردارند اما موفق نشدند و حالا عدم موفقیت خود را به گردن اصلاحطلبان میاندازند.
سخنگوی حزب اعتمادملی در گفتوگو با اعتمادآنلاین با اشاره به صحبتهای محمدرضا باهنر درباره رفع حصر ضمن تاکید بر این موضوع که صحبت آقای باهنر خلاف واقعیت است، بیان کرد: ما نشانههايی را از برداشتن حصر از محصوران در سال ۹۶ نداشتیم وفقط در گفتار، برخی آقایان اظهار میکردند که احتمال برداشتن حصر وجود دارد که البته آن هم بیشتر از طرف اصلاحطلبانی که در دولت حضور داشتند، مطرح میشد. این فعال سیاسی اصلاحطلب در ادامه گفت: حتی میدیدیم دستگاههای امنیتی و قضایی هیچگونه واکنشی در این باره نشان نمیدادند یا خلاف این اظهارات و امیدواری به برداشتن حصر بر طبل ناامیدی میکوبیدند و میگفتند که حصر برداشته نخواهد شد.
او با اشاره به تلاشهایی که برخی از اصولگرایان برای رفع حصر داشتند، بيان کرد: بر این باور هستیم که عدهای دلسوزانه تلاش میکردند و شاید خود آقای باهنر هم از همان کسانی بود که تلاش میکرد تا حصر برداشته شود اما موفق نشد.گرامیمقدم با بیان اینکه اصولگرایان عدم موفقیت خود برای رفع حصر را به دوش اصلاحطلبان میاندازند و با بداخلاقی مسئولیت آن را به اصلاحطلبان نسبت میدهند، گفت: در حالیکه اصلاحطلبان هم خواهان برداشتن حصر بودند و هم اینکه امکانی برای ممانعت ندارند، یعنی پوست خربزهای ندارند که زیر پای کسی بیندازند.
این فعال سیاسی اصلاحطلب تاکید کرد: آنها که پوست خربزه دارند در حاکمیت دارای قدرت و صاحب اختیار هستند، آقای کروبی که محصور است، چگونه با اصلاحطلبان در ارتباط بوده که بخواهد از مشورت آنها استفاده کند و نامهای بنویسد که منجر به عدم برداشتن حصر شود؟او افزود: اگر فرض آقای باهنر را بپذیریم، باید این را هم بپذیریم که این اصولگرایان و مبادی قدرت از جمله رسانههای آنها در صداوسیما بودند که با پخش برنامههایی علیه محصوران موجب شدند که آقای کروبی لب به انتقاد بگشاید و انتقادهای دلسوزانه آنها را مطرح کند.
سخنگوی حزب اعتمادملی تاکید کرد: جواب آن نامه آقای کروبی متوقف شدن و رفع حصر نیست بلکه میتوانستند به آن اگر پاسخی وجود داشت، پاسخ منطقی بدهند نه اینکه مساله حصر را بردارند.او در ادامه با اشاره به بیانیه ندادن میرحسین موسوی گفت: اگر آقای کروبی بیانیه داد، آقای موسوی که بیانیه ندادند، آقای موسوی را آزاد میکردند. این فعال سیاسی اصلاحطلب با تاکید بر این موضوع که عدم آزادی محصوران تاکنون هزینههای بسیاری برای کشور، نظام و حقوق شهروندی داشته است، بيان کرد: هر چقدر که این حصر طولانی شود هزینه کسانی که حصر را تحمیل کردند هم افزایش پیدا میکند؛
بنابراین عقلانی و در راستای منافع ملی است که هر چه زودتر حصر برداشته شود. گرامیمقدم با اشاره مجدد به صحبتهای باهنر درباره پوست خربزه انداختن اصلاحطلبان زیر پای شیخ مهدی کروبی گفت: بهتر است این بهانههای بنیاسرايیلی را هم کنار بگذاریم که یک روز آقای کروبی بیانیه داد، پوست خربزه انداختند و ... اینها بهانههای بنیاسرايیلی است. سخنگوی حزب اعتمادملی با بیان اینکه برداشتن حصر مانند آب خوردن است و هیچ مشکل امنیتی و سیاسی به وجود نمیآید، تاکید کرد: فقط آقایان میفرمایند چه تضمینی است. مگر برای انتقاد کردن باید کسی تضمین بدهد؟ حصر برداشته شود بسیاری از هزینههایی که به کشور تحمیل شده از بین میرود، چهار تا نقد هم بکنند مگر با نقد، به کشور هزینه تحمیل میشود. او در ادامه افزود: فکر میکنم تا به حال آقایان اشتباه کردند و از این به بعد هم که این حصر ادامه پیدا کند هزینه آن برای حاکمیت سنگینتر خواهد بود.
شائبهها و حقايق
در ادامه واكنشها به اين مساله، فائزهعباسي خبرنگار خبرآنلاين، سايت نزديك به اعتدالگرايان دولت در گزارشي با عنوان پوست خربزهاي كه معلوم نشد چه كسي زير پاي محصوران انداخت، نوشت كه درست در آخرین روزهای سال گذشته اسحاق جهانگیری در حاشیه آخرین جلسه هیات دولت در سال ۹۶ به خبرنگاران از صدور یک دستور برای رفع حصر خبرداد. او گفت: «در مساله حصر دستورهای مهمی صادر شده و دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی در حال پیگیری است».
البته جهانگیری وقتی با سوال دوم درباره رفع حصر تا پایان سال ۹۶ رو به رو شد، تلاش کرد تا از پاسخ فرار کند و برای همین گفت: «فکر میکنم کشور با چالشهای بزرگی که به تعبیر برخی اقتصاددانان ابرچالش شده، از جمله آب و هوا روبه رو است». به گزارش اين خبرنگار هرچند خبر جهانگیری هیچگاه تايید نشد اما چندماه بعد از آن بار دیگر این موضوع مطرح شد؛ البته اینبار حسین کروبی فرزند مهدی کروبی از آن صحبت کرد. حسين کروبی مرداد ۹۷ اعلام کرد:«من به واسطه یکی از دوستان از آقای جهانگیری شنیدم که در جلسه هفته گذشته شورای عالی امنیت ملی رفع حصر و محدودیتهای آقای خاتمی مصوب شده است. بعد از این مصوبه شورای عالی امنیت ملی بود که آقای جهانگیری اعلام کردند شخصیت های نمادین به زودی دور هم جمع می شوند.
البته هر مصوبه ای از شورای عالی امنیت ملی باید توسط رهبری تایید شود که من به این قضیه خوش بین هستم؛ چون ایشان حدود چهار ماه پیش رفع حصر را به شورای عالی امنیت ملی ارجاع داده بودند». به گزارش خبرآنلاين این خبر تنها یک روز بیشتر دوام نیاورد و علی لاریجانی از اعضای شورای امنیت ملی با واسطه این خبر را تکذیب کرد و غلامرضا حیدری، نماینده تهران و عضو کمیته رفع حصر درباره این خبر ضمن یادآوری اینکه علی لاریجانی هم یکی از اعضای شورایعالی امنیت ملی است به ایلنا گفت كه آقای لاریجانی مصوبهای مبنی بر رفع حصر را تایید نکردهاست.
با درگذشت مادر زهرا رهنورد، تصویری از او در حال قرآن خواندن در کنار عکس مادر برای اولین بار بعد از هشت سال منتشر شد؛ موضوعی که زمزمهها درباره رفع حصر را بیشتر کرد و این حرفو حدیثها با تويیت الیاس حضرتی به اوج رسید. او پس از تويتیش مصاحبهای هم با ایسنا داشت و گفت:«خانم رهنورد میتواند هر زمان که بخواهد از خانه بیرون رود و به صورت عادی رفت و آمد داشته باشد . مثل خانم کروبی که برای رفت و آمد به خانه مشکلی ندارد». اين فعال سياسي درباره وضعیت رفع حصر میرحسین موسوی نیز گفت: «حصر آقای موسوی همچون گذشته است. البته فامیل ایشان میتوانند به خانه ایشان رفت و آمد داشته باشند. آقای کروبی نیز همچون گذشته می تواند با خویشاوندان و فامیل خود دیدار کنند و آنها به منزلشان بروند.
از حزب اعتماد ملی نیز تنها آقای اسماعیل دوستی آن هم به صورت موردی به خانهشان میروند. امیدوارم حصر به صورت کامل رفع شود و بنده پیگیر این موضوع هستم».بعد از انتشار این اخبار میرزایی نیکو از نمایندگان مجلس درباره گشایشهای صورت گرفته درباره زهرا رهنورد گفت:« به صورت شفاهی به خانم رهنورد گفتهاند که میتواند رفت و آمد کند و خانواده هم میتوانستند که رفت و آمد کنند و شب را آنجا بمانند.
همانگونه که خانواده موسوی هم گفتهاند که اگر حکمی است به صورت رسمی اعلام شود».اخبار ضد و نقیض درباره حصر که گویا نقطه پایانی ندارد بار دیگر در روز دانشجو و جلسات سخنرانی در دانشگاهها آنچنان داغ شد که حتی صحبت به پوسته حصر رسید. حسام الدین آشنا ۱۸ آذر امسال در دانشگاه تهران درباره حصر و رفع آن گفت:«از نظر من تا برداشته شدن حصر تنها یک پوسته باقی مانده است. آنچه باید از سوی ريیس شورای عالی امنیت ملی اتفاق بیفتد، اتفاق افتاده و آنچه باقی مانده تنها یک پوسته است که با پرداخت هزینه از سوی امثال شما و دیگران که امید است آن هم برداشته شود».
موضوعی که با واکنش ذوالنوری نماینده اصولگرای مجلس و میرمحمود موسوی برادر میرحسین موسوی مواجه شد.ذوالنوری در این رابطه به انتخاب گفت:«رفع حصر کروبی تا زمانی که اصلاح طلبان کاسب حصر به میدان نیامده بودند، پیشرفت خوبی داشت».او ادامه داد:« در واقع برخی دوستان اصلاح طلب که کاسب حصر هستند نگذاشتند روند رفع حصر کروبی جلو برود». چراکه در صورت آزادی کروبی و موسوی آنها دیگر خریدار ندارند و دستاویزی برای افکار عمومی و تاثیر بر آنها برای کاسبان حصر وجود ندارد. بنابراين زمانی که رفع حصر داشت صورت می گرفت اصلاح طلبان زمینه آن را خراب کردند تا از آن جلو گیری کنند.میرمحمود موسوی نیز در گفت و گو با روزنامه اعتماد درباره صحبتهای آشنا گفت:« نمیدانم آقای آشنا چرا این صحبت را مطرح میکنند.
شاید هم گزارشهای نادرستی به ایشان و آقای روحانی منتقل میکنند. امیدوارم ایشان گزارشهای نادرست را به جامعه منتقل نکند. این مثل نمک بر زخم پاشیدن است. خیر، حصر در جای خود قرار دارد و در آن خانه در کوچه اختر روی میرحسین و رهنورد هنوز قفل است و کلیدش هم در دست دیگران قرار دارد. اجازه خروج ندارند. اجازه تماس جز فرزندان و اقوام درجه یک ندارند. آیا منظور آقای آشنا از اینکه فقط پوسته مانده این است؟ برخلاف گفته آقای آشنا واقعیت آن است تنها یک پوسته تغییر کرده است. اصل و مغز حصر محکم به جای خودش باقی است».
بغضي كه فرو نمينشيند
مخالف و دوست همه به دنبال رفع مساله هستند ولي به نظر برخي در اين بين همچنان بغضهايي از محصوران دارند و به هيچ وجه دوست ندارند كه اين غائله به پايان برسد. در همين راستا بلافاصله بعد از اوج گرفتن اظهارات درباره حصر ومسائل مربوط به آن در ماه جاري، محمد یزدی ريیس جامعه مدرسین گفت كه دشمن امروز نسبت به ناتوانی خود در براندازی انقلاب اسلامی اذعان دارد و اعتراف میکند که قدرت و توانایی لازم برای زمینگیر کردن نظام را ندارد. متاسفانه افرادی که در دل این نظام پرورشیافته بودند بیشترین صدمات و خسارتها را در سال ۸۸ به انقلاب اسلامی وارد کردند، نظام اسلامی بیشترین ترحم و مهربانی را نسبت به عناصر فتنه ۸۸ انجام داده است، اگر پروندههای این دو فرد به جریان بیفتد سنگینترین احکام ممکن برای آنها صادر میشود. يزدي در دیدار با محمدرضا نقدی، معاون فرهنگي سپاه که در دفتر جامعه مدرسین برگزار شد اين اظهارات را به زبان آورد.
عاقبتي كه ميتواند خير باشد
موضوع حصر نزديك به يك دهه ميشود كه ادامه دارد و به گفته برخي با توجه به طويل بودن مدت اين مساله، عده با آن كاسبي ميكنند و قشري نيز ادعاها و اظهاراتي را به زبان ميآورند كه چندان از روي دوستي با نظام نيست و بيشتر با بيان اين گونه مباحث سبب ضربه زدن به كشور مي شوند. بنابراين بزرگان نظام بايد برنامهاي را در دستور كار قرار بدهند كه مشكلات و معضلات كشور يكي پس از ديگري با درايت حل و كنارگذاشته شود كه مساله حصر نيز يكي از اين مباحث است. در زماني كه دشمنان ميكوشند با بهانههاي مختلف به مردم آسيب وارد كنند و از هر اهرمي نيز استفاده ميكنند، پاتك زدن به حملات آنها از طريق وحدت ملي ميتواند بهترين گزينه براي حفظ نظام باشد و اين موضوع بيشك از اوجب واجبات است.
- 15
- 5