وظایف حاکمیت در برابر مردم همواره از مسائل مورد تاکید مسئولان نظام بوده و همیشه از مردم به عنوان پشتیبان و حامیان حکومت نام برده شده است. حال اینکه مسئولان چه میزان در قبال جامعه به وظایف خود در حوزههای مختلف عمل کردهاند خود جای بحث و تامل است، اما امروز در چهل سالگی انقلاب بسیاری برای کارآمدی ارکان ناکارآمد به نوعی تجدید نظر و بازنگری در ساختارها تاکید میکنند.
ابراهیم اصغرزاده دبیرکل انجمن اسلامی مهندسان در این باره میگوید: «باید اصلاحات اساسی و ساختاری انجام دهیم، بدون اصلاحات ساختاری، هر گونه رفرم، هرگونه بزک کردن، هر گونه اصلاحات با برد کوتاه، شرایطی را ایجاد میکند که اصل نمایندگی برای حکومت در ذهن مردم ضعیف جلوه میکند. وقتی ضعیف جلوه میکند، مردم سخنگوی خود را در حکومت نمیبینند، بنابراین راه میافتند در خیابان تا حق خود را بگیرند.» حال باید دید که برای حرکت به سوی آیندهای بهتر چگونه عملکردی در مجوعه حاکمیت رقم خواهد خورد.
لزوم اصلاحات ساختاری
بسیاری تا کنون درباره چهل سالگی انقلاب و رویکردهای پس از آن نسبت به آینده سخن گفتهاند و ایدههایی را مطرح نمودهاند،اما فصل مشترک بیشتر این نظرات به تغییرات ساختاری باز میگردد. تغییراتی که بتواند جامعه را رو به جلو پیش ببرد و میزانی از امید از رضایتمندی را در میان توده مردم ایجاد کند. در این راستا برخی معتقدند که به لحاظ سیاسی باید به سمت اصلاحات ساختار انتخابات حرکت کنیم و برای کارآمدی بیشتر و بهتر تجدید نظری در ساختارها داشته باشیم و حتی پس از ۳۰سال در قانون اساسی نیز بازنگری کنیم.
البته مسائل مهمتری در حوزههای اقتصادی و اجتماعی جامعه وجود دارد که امروز در نوع خود نوعی تهدید به حساب میآید. احساس نابرابری و تبعیض در میان مردم، فساد در همه ابعاد و عدم شفافیت و ناکارآمدی امروز مسائلی است که جامعه را نسبت به ساختارهای حاکمیت حساس کرده است. شاید اگر تا دیروز هر عملکردی از سوی برخی ارکان حاکمیت به هر نحوی قابل توجیه بود، اما اکنون با وجود مشکلات فراوان در جامعه از جمله تنگناهای معیشتی افشای مفاسد اقتصادی از سوی برخی مدیران یا دانه درشتها موجب میشود که مردم بیش از پیش نسبت به این رویه واکنش نشان دهند.
لذاست که امروز در آغاز ورود به دهه پنجم انقلاب باید تجدید نظری جدی در رویکردها، ساختارها و سیاستها صورت گیرد تا به نوعی مردم نیز اقناع شوند. از این رو اگر میخواهیم مردم همچنان پشتیبان انقلاب و نظام باشند و حمایت خود را دریغ نکنند باید به اصول اولیه و اصلی انقلاب و اینکه انقلاب و نظام از آن مردم است و مسئولان باید خادم مردم باشند بازگردیم.
بخش مهمی از حاکمیت قادر به بازسازی است
یک فعال سیاسی اصلاح طلب در ارتباط با چگونگی عملکردها پس از چهل سالگی انقلاب اظهار داشت: معتقد هستم که باید اصلاحات اساسی و ساختاری انجام دهیم. بدون اصلاحات ساختاری، هر گونه رفرم، هرگونه بزک کردن، هر گونه اصلاحات با برد کوتاه، شرایطی را ایجاد میکند که اصل نمایندگی برای حکومت در ذهن مردم ضعیف جلوه میکند. وقتی ضعیف جلوه میکند، مردم سخنگوی خود را در حکومت نمیبینند، بنابراین راه میافتند در خیابان تا حق خود را بگیرند.
ایرنا نوشت؛ ابراهیم اصغرزاده گفت: حرف اصلی مردم این است که چرا منابع ما را صرف جای دیگر میکنید؟ اینها نشان میدهد که جامعه خیلی سوال دارد که به آن پاسخ داده نشده است و خیلی از سیاستهایی که آن بالا تصمیم گرفته میشود به نمایندگی از منافع مردم نیست. حداقل این تفاهم بین مردم وجود ندارد. دبیرکل انجمن اسلامی مهندسان افزود: مشروعیت حکومت باید ترمیم شود. ترمیم شدن مشروعیت حکومت این است که نهادهایی که شرایطی ایجاد میکنند که حکومت، سخنگوی ملت باشد، نماینده ملت باشد، ملت راضی باشند.
وی ادامه داد: جامعه فکر میکند اصلاحطلبان و اصولگراها دستشان در دست هم است؛ فکر میکنند این وضعیت فساد آمیز، فسادی که حاکم شده، همه مناسبات را مخدوش کرده، این محصول دزدی مشترک اصلاحطلبان و اصولگراهاست. من معتقد هستم هنوز اصلاحطلبان و اصولگراها و هنوز بخش مهمی از حاکمیت، قادر به بازسازی است، قادر است که شرایطی ایجاد کند که جامعه به او اعتماد کند. اصغرزاده عنوان کرد: راه حلهای بسیار ساده، گاهی اوقات جواب میدهد. کما اینکه ۲۰سال پیش اصلاحطلبان توانستند راهحلی بدهند و در مقابل شرایط بنبستی که احساس میشد، بالاخره شخصی مانند رئیس دولت اصلاحات آمد. بعد که دوباره شرایط دچار بنبست شد، باز دیدیم میلیونها نفر پای صندوقهای رأی آمدند و به شخصی مانند حسن روحانی رأی دادند. هنوز هم امکان بازسازی، امکان ایجاد شرایطی که مردم به بالاییها اعتماد کنند فراهم است.
آزادی و عدالت توأمان ایجاد شود
دبیرکل انجمن اسلامی مهندسان با طرح این سوال که چرا صدا و سیما این قدر مشروعیت خودش را از دست داده، بیان کرد: صداوسیما بخشی از سرمایه خودش را صرف تخریب انقلاب میکند. یعنی میخواهد خوانش و روایتی از انقلاب بدهد که خود گردانندگان صداوسیما معتقد هستند.
بعد میخواهد این را به جامعه بخوراند و افکار عمومی را به آن سمت اداره کند. وی ابراز داشت: وقتی منابع نفتی و چاههای نفتی را به عنوان انفال در نظر میگیرید و در اختیار حکومت میگذارید، او هرطور میخواهد میفروشد، هرطور میخواهد نفت را صادر میکند، وارد میکند و از بالا، دلار را در جامعه پمپاژ میکند. چطور انتظار دارید که این مردم فکر کنند این حکومت نوکرشان است، حکومت باید از طرف مردم وکالت داشته باشد تا مالکیت نفت به تودههای مردم برنگردد، صاحب سهام نشوند، نفت برای آنها باشد و پول نفت را خودشان کار کنند و از آن مالیات درآورند و مالیات را به دولت بدهند و دولت از آن مالیات موشک بسازد. اصغرزاده اضافه کرد: الان بخشی از این مردم احساس میکنند دائما در یک نابرابری ساختاری حضور دارند.
فقر باعث شورش نمیشود؛ حس فقر است که مردم را به شورش وامیدارد. بیعدالتی است که مردم را به شورش و اعتراض وامیدارد. بنابراین، شرایط را باید به گونهای طراحی کنیم که از آن انقلابی که عدالتمحور بود، آزادی محور بود، آزادی و عدالت توأمان ایجاد شود. وی تصریح کرد: بدون آزادی نمیتوان به عدالت رسید. بدون عدالت هم نمیشود به آزادی رسید. اما قبول دارم که اشتباه کردیم. آن اشتباه این بود که بخشهایی که انقلاب را دموکراتیک میکرد، خوانشهای دموکراتیک از انقلاب را به نفع عدالت محوری، کنار گذاشتیم. این اشتباه بود. این باعث بزرگ شدن دولت شد.
حمید شجاعی
- 20
- 5