در حالی که در هفته‌های اخیر دو لایحه از ۴ لایحه بین‌المللی FATF مورد تصویب مجمع تشخیص مصلحت نظام قرار گرفت، بحث‌ها همچنان بر سر تصویب یا عدم تصویب دو لایحه دیگر در این مجمع ادامه دارد.
این درحالی است که نهاد بین المللی FATF با تمام شدن مهلت قانونی ایران برای تصویب این لوایح، بار دیگر مهلتی چهارماهه را برای ایران در نظر گرفت.
از سوی دیگر وزیر امور خارجه ایران نیز در سخنانی خواسته تا درباره FATF بر اساس واقعیات تصمیم‌گیری شود.
در همین راستا، خبرنگار جماران به سراغ دو تن از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام با نظری متفاوت درباره FATF رفته و تحلیل آنها را در این باره جویا شده است.
حجت الاسلام والمسلمین غلامرضا مصباحی مقدم در گفت و گو با جماران، درباره لوایح چهارگانه FATF گفت: در مورد این لوایح ، ما دو لایحه را در قانون‌گذاری داخلی به تصویب رساندیم که یکی قانون ممنوعیت تأمین مالی تروریسم و دیگری نیز قانون مبارزه با پولشویی بوده و جزو قوانینی هستند که کاملاً شفافیت را برای داد و ستدهای مالی در داخل کشور به وجود می‌آورند. به نحوی که در قانون مبارزه با پولشویی، مرکزی برای جمع‌آوری اطلاعات به نام «FIU» تشکیل شد که در وزارت اقتصاد و دارایی مستقر است و تمام اطلاعات مالی در آنجا، قابل دسترسی و تجمیع بوده و به خوبی، ذینفع هر معامله‌ای را شناسایی می‌کند و اگر مواردی دارای شبهه باشد، به آنها رسیدگی و چنانچه لازم باشد به قوه قضائیه ارجاع خواهد کرد.
باید بررسی کنیم که آیا پیوستن به کنوانسیون CFT و پالرمو به مصلحت ما هست یا نه؟
وی افزود: با اجرایی و عملیاتی شدن این دو قانون، ما هیچ‌گونه نگرانی نسبت به پولشویی در داخل کشور نداریم. همچنین نسبت به اینکه تروریست‌ها نتوانند از شبکه مالی ما سوءاستفاده کنند نیز هیچ گونه نگرانی وجود ندارد. به عنوان مثال، به موجب این قانون گروه‌هایی نظیر طالبان، القاعده، داعش و سایر گروه‌های تکفیری و همچنین قاچاقچیان موادمخدر، سلاح و انسان از اینکه به شبکه‌های مالی اعم از بانک‌ها، بیمه‌ها و بورس ما دسترسی داشته باشند، منع می‌شوند و در صورتی که بخواهند چنین کاری کنند در دام قانون گرفتار خواهند شد.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه گفت: براساس این دو قانون داخلی، ما حتی می‌توانیم روابط بین المللی خود را به صورتی قدرتمند پوشش دهیم. به عبارت دیگر اگر کسی قلبش برای شفافیت در ایران می تپد، دو قانون داخلی قوی و معتبر ما برای رسیدن به این هدف کافی خواهند بود. اما FATF به دنبال این است که ما به دو لایحه پالرمو و CFT هم بپیوندیم و از ما مصرّانه می‌خواهد که عضو این کنوانسیون‌ها شویم. منتها باید بررسی کنیم که آیا پیوستن به این کنوانسیون ها به مصلحت ما هست یا خیر؟ من متن کنوانسیون‌های پالرمو و CFT را چندین‌بار مطالعه کرده‌ام و کاملاً به ابعاد این دو لایحه مسلط هستم.
مهلت دادن FATF نگرانیم را بیشتر می‌کند
وی با بیان اینکه به درستی نمی‌توان گفت که مصلحت در پیوستن به این کنوانسیون‌ها است، گفت: به دلیل اینکه سرنخ این کنوانسیون‌ها اکنون در دست FATF است و مدیریت آن در اختیار کسی است که در وزارت خزانه‌داری آمریکا، مسئول میز تحریم‌های ایران بوده و امروز چنین آدمی مترصد این است که ما عضو دو کنوانسیون پالرمو و CFT شویم تا ابزار و راهکار جدیدی برای تحت کنترل درآوردن مبادلات ما به دست آورد. اما عده ای می‌گویند از آنجا که ۱۹۸ کشور به این لوایح پیوسته اند، ما نیز باید به آنها بپیوندیم و فرقی با سایر کشورها نداریم. به نظر می‌رسد که این افراد بسیار ساده اندیشانه فکر می‌کنند، زیرا ما با آن ۱۹۸ کشور تفاوت‌های اساسی داریم. در حقیقت ما داعیه استقلال در برابر نظام سلطه جهانی را داریم ولی سایر کشورها چنین داعیه ای در برابر استکبار جهانی ندارند.
مصباحی مقدم گفت: نکته دیگر به انتظاری مربوط می‌شود که اروپایی‌ها از ما دارند چنانکه گفته‌اند کانال مالی را«که البته کانال مالی هم نیست» با ایران به امضا می‌رسانند و در عین حال انتظار دارند دو کنوانسیون باقی مانده FATF توسط ایران تصویب شود. همانطور که در خبرها اشاره شده، FATF چهار ماه دیگر به ایران فرصت داده است و من اصلاً از این مهلت دادن‌ها خرسند نیستم، زیرا نگرانیم بیشتر می شود.
اروپایی‌ها به هیچکدام از تعهدات خود عمل نکردند
وی اظهار داشت: اروپایی ها در برجام تعهداتی ۱۲ گانه دارند که یکی از این تعهدات، این است که «اگر ایران بعد از خروج آمریکا در برجام متعهد بماند، ما این فرصت را برای ایرانیان فراهم می‌کنیم که بانک‌های ایرانی بتوانند در کشورهای عضو اتحادیه اروپا شعبه بزنند». باید دید که این تعهد را اجرایی کرده‌اند؟ اگر اروپایی‌ها ۱۲ تعهد خود را اجرایی می‌کردند، به ما نوعی اطمینان‌خاطر می‌دادند که خواسته‌های آنها خواسته های به جایی بوده و اصرارشان برای پیوستن ما بایسته است. ولی متاسفانه آنها نه تنها به هیچ کدام از خواسته های خود عمل نکردند، بلکه در عین حال از ما می خواهند تا تعهدات جدیدی را بپذیریم.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام اظهار کرد: ما نباید تعهدات جدید را به راحتی قبول کنیم، زیرا تاکنون به برجام پایبند بوده‌ایم و چهاردهمین تاییدیه آژانس بین المللی انرژی اتمی را مبنی بر اینکه به تمامی تعهدات خود در قبال برجام عمل کردیم نیز صادر شده است. این در حالی است که آمریکا از برجام خارج شد و اروپایی‌ها نیز با اینکه مدعی هستند به برجام پایبندند اما به تعهدات خود عمل نمی‌کنند. آیا ما باید بازهم در مقابل انتظارات اروپا منفعلانه عمل کنیم و یک طرفه باج دهیم؟ به نظر می‌رسد نوعی فریب در رفتار اروپایی ها مشاهده می‌شود و کانال مالی ای که به قول خودشان ایجاد کردند، به تعبیر من زائیدن موش توسط کوه است.
آیا می‌خواهیم ابزاری به دست دشمن دهیم تا به وسیله آن ما را مهار کند؟
وی ادامه داد: اگر اروپایی ها به طور کامل به تعهدات خود عمل کنند و این اطمینان خاطر را برای ملت ایران ایجاد کنند که به تعهدات خود پایبندند، آن زمان نوبت ما خواهد شد که آیا صلاح است به این کنوانسیون‌ها بپیوندیم یا به مصلحت نیست؟ خصوصاً اینکه نماینده کنگره آمریکا، اطلاعات شفافی را در این خصوص به ما داد. او از رئیس FATF پرسید که «شما در مقابل دور زدن تحریم ایران چه تدبیری دارید؟» پاسخ رئیس FATF این بود که صبر کنید ایران به FATF بپیوندد، ما ابزار لازم برای مهار و کنترل ایران را به دست خواهیم آورد. وقتی آن نماینده برای بار دوم سوالی را در این باره مطرح کرد نیز پاسخ رئیس این بود: «نگران نباشید ما اهرم لازم را با پیوستن ایران به FATF بدست می‌آوریم و می توانیم ایران را در دورزدن تحریم ها مهار کنیم»
مصباحی مقدم در ادامه با طرح این پرسش که آیا می‌خواهیم ابزاری به دست دشمن دهیم تا به وسیله آن، ما را مهار کند؟گفت: با این کار جلوی مبادلات نفتی و کالایی ما با کشورهای طرف قرارداد گرفته خواهد شد. ما با این مبادلات است که می توانیم تحریم ها را دور بزنیم. آیا می خواهیم خودمان خود را تحریم کنیم؟ اگر ملت و دولتمردان ما چنین چیزی را می پذیرند، بسیار خب؛ این گوی و این میدان! عده ای فکر نکنند اگر ما این لوایح را قبول کنیم مشکلات حل خواهند شد، مشکلات ما اگر بیشتر نشود کمتر نمی شود.
امروز بخش مهمی از معاملات و تجارت اروپایی‌ها با ایران، حالتی معلق دارد
وی در بخش دیگری از اظهارات خود با اشاره به توصیه امروز «عباس عراقچی» برای عبور از تحریم‌ها و تصویب FATF گفت: آقای عراقچی اگر می خواهند دیدگاه خود را مطرح کرده و تاثیرگذار باشد، به جلسه مجمع تشخیص بیایند و اظهارات خود را برای یک عده نخبه کشور که از مشاوران عالی رهبری برای تصمیم‌گیری در این گونه موارد هستند، بیان کنند نه برای عامه مردم که نوعی تحریک احساسات آنها نیز محسوب می‌شود. اینکه چرا دولتمردان به اشکالات و مشکلات ناشی از پیوستن به لوایح حرفی نمی زنند را هم باید از خودشان پرسید. نکته دیگر این است که تا اروپایی‌ها به تعهدات خود عمل نکنند ما باید همچنان طلبکار باقی بمانیم. اگر آنها عٌرضه ندارند و در برابر آمریکا مرعوب هستند و نمی‌توانند به تعهدات خود عمل کنند، بازگو کنند که معنای آن این است عملاً از برجام خارج شدند.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در پایان گفت: اکنون نیز بخش مهمی از معاملات و تجارت اروپایی‌ها با ایران، حالتی معلق دارد و شرکت های مهم و بزرگ اروپایی پس از خروج آمریکا از برجام ایران را ترک کرده اند و حتی خرید هواپیما از اروپا که ابزاری نظامی محسوب نمی شود برای ما غیرممکن شده است. امروز هم اروپایی ها با کانال مالی ای که ایجاد کردند، تلاش می کنند تا به جای تجارت آزاد بین اروپا و ایران، تمام تجارت ها را در درون یک شرکت کوچک انجام دهند که مقرش فرانسه است. در اصل اروپایی ها به جای تسهیل تجارت آزاد ایران و اروپا، ما را کانالیزه می کنند و کاری می کنند هرچه می خواهد از اروپا به ایران بیاید یا بالعکس، تحت نظارت این کانال قرار بگیرد و قابلیت کنترل توسط نهاد FATF داشته باشد.
اگر به FATF نپیوندیم، ترامپ را خوشحال کرده و کمک می‌کنیم تا تحریم ها گسترش پیدا کند
سیدمحمد صدر نیز در گفت و گو با جماران گفت: من قبلاً نیز هم در مجمع تشخیص مصلحت نظام و هم در مصاحبه‌هایی که داشتم، این موضوع را مطرح کردم که در مجموع پیوستن کشور به FATF بیشتر به نفع جمهوری اسلامی است. زیرا اگر ما نپیوندیم، ترامپ را خوشحال کرده و کمک می‌کنیم تا تحریم هایی که علیه ایران وضع کرده، گسترده تر شود.
وی افزود: امروز یکسری از دولت ها شرکت ها با ما روابط بانکی و تجاری دارند که اگر این لوایحی که در دستور کار مجمع هستند تصویب نشوند، احتمال اینکه آنها نیز روابط‌شان را با ایران قطع کنند، وجود دارد و ایران در شرایط بسیار بد و نابه سامانی قرار می گیرد و کمک می کند تا تحریم های ترامپ را گسترش دهد. باید توجه کنیم که اگر واردات سالانه ما که رقمی قابل توجه است، قطع شود کشور با مشکلاتی جدی مواجه می شود.
خودتحریمی زمانی به وجود می آید که ما این لوایح را تصویب نکنیم
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام ادامه داد: این لوایح باید تصویب شود تا وضع ما از این بدتر نشود و اوضاع نابه سامان اقتصاد کشور را فرا نگیرد.
وی در واکنش به این حرف مخالفین FATF که تصویب آن را مصادف با خود تحریمی می دانند، گفت: اتفاقاً درست عکس این مطلب صادق است. من نمی دانم چرا برخی افراد متوجه نیستند، خودتحریمی زمانی به وجود می آید که ما این لوایح را تصویب نکنیم. وقتی تصویب نکنیم همان دولت ها و شرکت هایی که با ما روابط تجاری دارند نیز در معاملات و روابط با ایران دچار مشکل خواهند شد. بنابراین خودتحریمی وقتی است که طرف مقابلی برای روابط تجاری با ما وجود نداشته باشد. متاسفانه این موضوع کاملاً برعکس فهمیده می شود.
همین که اروپا از برجام خارج نمی شود، به منزله اتخاذ موضعی قوی در برابر آمریکاست
صدر همچنین در واکنش به این دلیل مخالفین که می گویند«خود رئیس FATF در وزارت خزانه داری آمریکا حضور دارد و مسئول میز تحریم ایران بوده است» نیز گفت: این مسأله اهمیت چندانی ندارد و ریاست این نهاد دوره ای است و همین که ۴ ماه دیگر مهلت ایران را تمدید کردند نشان می دهد که این دلیل برای مخالفت، نمی‌تواند اهمیت داشته باشد.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به دلیل دیگر مخالفین مبنی بر بدعهدی اروپایی ها در قرارداد برجام گفت: بحث برجام که اروپا علیرغم خروج آمریکا، پایبندی خود را به آن نشان داده، در واقع اقدامی سیاسی است که در برابر ترامپ و آمریکا انجام داده و در سابقه اروپا چنین چیزی وجود نداشته که موضعی علیه آمریکا بگیرد و آنها از جنگ جهانی دوم متحدان درجه یک همدیگر هستند. بنابراین علیرغم فشارهای ترامپ و وزیرخارجه آمریکا، همین که اروپا چنین موضعی می گیرد و از برجام خارج نمی شود، به منزله اتخاذ موضعی قوی در برابر آمریکاست.
این به نفع کشور نیست که خودتحریمی خود را اضافه کنیم
وی افزود: منتها اروپا نشان داده که توان اقتصادی لازم برای ایستادن در برابر آمریکا ندارد و باید توجه کرد که تا همین مقدار مقاومت نیز بسیار خوب بوده است. البته من نیز معتقدم اروپایی‌ها در دادن بیانیه و تاکید بر تصویب FATF از سوی ایران در ازای داشتن روابط با آنها اندکی بدسلیقگی کردند که نشان دهنده ضعف آنها در برابر آمریکا بود، برای آنکه بگویند ما اقداماتی را در جهت برآورده شدن خواست شما انجام دادیم. اما آنچه مسلم است ما نباید با پیش کشیدن این بحث که اروپایی‌ها بدعهد هستند، خودتحریمی خود را اضافه کرده و ارتباط با اروپا را هم در آینده از دست دهیم و مسلماً این به نفع کشور نیست.
سید محمد صدر در پایان با اشاره به اینکه جناح ها آزاد هستند تا نظرات خود را بیان کنند، گفت: من امیدوارم که مخالفین FATF قضایا را به خوبی درک کرده و تحلیلی درست از شرایط کشور داشته باشند. برخی نباید با این تصور که اگر فلان اقدام را انجام دهند دولت ساقط می شود، به قضایا ورود کنند.
- 16
- 4
