ضرب‌الاجل چهار کشور به ایران تا ۱۵ دی‌ برای پاسخگویی درباره سرنگونی هواپیمای اوکراینی

بهارنیوز نوشت: چهار کشور کانادا، سوئد، اوکراین و بریتانیا اعلام کردند که به ایران گفته‌اند تا روز ۱۵ دی‌ماه فرصت دارد به سوالات مربوط به سرنگونی هواپیمای اوکراینی پاسخ دهد، وگرنه این گروه سایر اقدامات را مدنظر قرار خواهد داد.

این کشورها که شماری از اتباع آن‌ها در این هواپیما جان باخته‌اند، امروز پنجشنبه ۲۵ آذر در اطلاعیه‌ای تصریح کردند که صبر آن‌ها به‌دلیل امتناع تهران از پاسخ به تقاضاهایشان برای توضیح در مورد سرنگونی هواپیمای اوکراینی به سر آمده است. این گروه هشدار داده است اگر ایران تا ۱۵ دی‌ماه به سوالات آن‌ها پاسخ ندهد «به طور جدی سایر اقدامات را برای حل این مسئله در چارچوب مقررات بین‌المللی دنبال خواهند کرد». آن‌ها توضیح بیشتری در این زمینه نداده‌اند.

پرواز پی‌اس ۷۵۲ هواپیمایی اوکراین بامداد ۱۸ دی ۱۳۹۸ به‌ فاصله کوتاهی پس از پرواز از فرودگاه بین‌المللی تهران با شلیک دو موشک سرنگون شد و تمامی ۱۷۶ سرنشین آن از جمله ۱۶۴ ایرانی جان باختند. مقامات جمهوری اسلامی ایران پس از چند روز اظهارات متناقض، سرانجام اذعان کردند که پدافند ضدهوایی به این هواپیمای مسافربری شلیک کرده، اما دلیل شلیک «خطای انسانی» است.

اوکراین، کانادا و برخی ناظران می‌گویند این ادعا را قبول ندارند و مقامات ایران در حال لاپوشانی دلایل اصلی این ماجرا است. ایران اوایل آذرماه دادگاهی برای رسیدگی به اتهامات ۱۰ نفر از افرادی که می‌گوید در ماجرای سرنگونی هواپیمای اوکراینی مقصر هستند برگزار کرد. خانواده‌های قربانیان این هواپیما در ایران و کانادا علیه «پنهانکاری» تجمع‌های اعتراضی برگزار کرده‌اند. این دادگاه در حالی تشکیل شده که دادسرای نظامی تهران ۶۰۰ روز پس از سرنگونی هواپیما، ابلاغیه‌ای در اختیار خانواده‌های شاکی در ایران قرار داد که بر اساس آن، برای شورای عالی امنیت ملی، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، شبکه‌ یکپارچه‌ پدافند، سیستم پدافند غیرعامل، نیروی هوافضای سپاه و سازمان هواپیمایی کشوری «قرار منع تعقیب» صادر شده است.

انجمن خانواده‌های جان‌باختگان هواپیمای اوکراینی با «عمدی» دانستن سرنگونی این هواپیما، در گزارشی به شواهد بحث‌برانگیزی چون «عامدانه باز گذاشتن فضای هوایی کشور در شرایط خطیر جنگی»، «تغییر مسیر پروازهای دیگر»، «انهدام کامل وسایل الکترونیکی مسافران» و «تاخیر مشکوک ۵۷ دقیقه‌ای در پرواز و تخلیه برخی از مسافران» به عنوان دلایل خود مدعی عمدی بودن سرنگونی این هواپیما شده‌اند. اولکسی دانیلوف، دبیر شورای دفاع و امنیت ملی اوکراین، گفته است ایران «عمدا» به هواپیمای مسافربری شلیک و آن را ساقط کرد تا از «افزایش تنش منطقه‌ای بین ایران و آمریکا جلوگیری کند». جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا، نیز تصویرسازی رسمی مقامات ایرانی از چگونگی سرنگونی هواپیما را «ریاکارانه، گمراه‌کننده و سطحی» خوانده است.