كابينه پيشنهادي دونالد ترامپ يكي پس از ديگري به سنا مي‌روند تا با جلب رأي موافق سناتورها كار خود را در دولت جديد ايالات متحده آغاز كنند؛ اعتمادي كه گويا قرار است با به‌نمايش‌گذاشتن ميزان شدت عمل‌شان در برابر ايران جلب كنند.
روز پنجشنبه نوبت مايك پامپئو، گزينه پيشنهادي براي به‌عهده‌‌گرفتن تصدي رياست سيا و ژنرال جیمز ماتیس، گزینه پیشنهادی برای وزارت دفاع، بود. مایک پامپئو به‌عنوان يكي از مخالفان سرسخت توافق هسته‌اي در كنگره كه تاكنون چندين طرح ضدايراني ارائه و تأكيد داشته كه به دنبال لغو توافق «فاجعه‌بار» هسته‌اي است، روز پنجشنبه در بخشي از اظهارات خود ایران را «کشور پیشرو در حمایت از تروریسم» خواند و گفت: «ایران به بازیگری مخرب و فعال در منطقه تبدیل شده که در حال دامن‌زدن به تنش‌ها با متحدان سنی ماست».
تقويت توان راستي‌آزمايي ايران
رئیس پیشنهادی سازمان سیا با بيان اينكه «ما باید در ارزیابی برجام کاملا منصف و بی‌طر ف باشیم» گفت: «از‌آنجا‌‌‌که این توافق، اجازه غنی‌سازی داخلی و تحقیقات و توسعه هسته‌ای را به ایران می‌دهد، سیاست‌گذاران آمریکایی به گردآوری اطلاعات و تحلیل‌های خردمندانه نیاز دارند. در‌حالی‌که من به‌عنوان نماینده کنگره با توافق هسته‌ای ایران مخالف بودم، در صورت تأیید برای تصدی ریاست سیا، نقشم عوض خواهد شد. این نقش عبارت خواهد بود از هدایت سازمان به سمت گردآوری قاطعانه اطلاعات و ضمانت اینکه تحلیلگران اطلاعاتی از زمان، فضای سیاسی و منابع کافی برای قضاوت‌های منصفانه و صحیح از لحاظ روش‌شناختی برخوردار خواهند بود».
او تعهد داد كه اگر به رياست سيا انتخاب شود، گزارش‌هاي اطلاعاتی درباره تبعیت ایران از برجام و همچنین اقدامات ایران در منطقه را به کنگره ارائه كند. او همچنين با بيان اين ادعاي بي‌پايه كه «واشنگتن توان رصد ایران تا پایان توافق هسته‌ای را دارد؛ اما ایرانی‌ها در تقلب حرفه‌ای هستند»، گفت: «توان راستی‌آزمایی از اقدامات ایران را تقویت خواهد کرد».
نگراني از فعاليت ماهان‌اير و ايران‌اير
پامپئو در پاسخ به سؤال یک سناتور آمریکایی که ایران را به استفاده از هواپیماهای مسافربری برای انتقال سلاح به کشورهای منطقه متهم کرد، گفت که این موضوع را مدنظر قرار خواهد داد. او افزود: «فعالیت‌های ماهان‌ایر و ایران‌ایر من را به‌شدت نگران می‌کند». گزينه پيشنهادي ترامپ در ادامه نطق خود گفت كه عراق، سوریه، کره‌شمالی، چین و روسیه را تهدیدهای اصلی علیه آمریکا می‌داند. او در پاسخ به پرسش ديگري درباره گزارش‌های جامعه اطلاعاتی آمریکا درباره مسئله دخالت روسیه در انتخابات آمریکا نيز اظهاراتي متفاوت با ترامپ داشت. پامپئو این گزارش‌ها را «صحیح» دانست و گفت: «تا الان چیزی نیست که باعث شود من در این گزارش‌ها تردید داشته باشم». ازسرگيري برنامه شكنجه و بازجويي‌هاي ارتقا‌يافته، يكي ديگر اختلاف‌نظرهاي او با ترامپ بود و گفت كه از درخواست احتمالي ترامپ در‌اين‌باره تبعيت نخواهد كرد.
بايد تهدید موشکي ایران را جدی گرفت
ژنرال جيمز ماتيس كه در صورت صلاحديد سنا تصدي وزارت دفاع ايالات متحده را برعهده خواهد گرفت، روز پنجشنبه در سخنراني خود مواضع ملايم‌تري نسبت به ايران اتخاذ كرد. او اگرچه توافق هسته‌اي ايران و اعضاي ١+٥ را ناقص خواند؛ اما تأكيد كرد كه اجراي آن بايد ادامه يابد. به گفته او، این توافق ناقص است و توافقی دوستانه نیست؛ اما وقتی آمریکا قولی می‌دهد، باید به آن احترام بگذارد و پایبند باشد و به همکاری با متحدانش ادامه دهد. نامزد پیشنهادی ترامپ برای وزارت دفاع آمریکا در ادامه سخنان خود با تکیه بر ادعاهای بی‌اساس و خصمانه غرب و آمریکا علیه سیاست‌های منطقه‌ای کشورمان گفت که نفوذ مخرب ایران در خاورمیانه در حال افزایش است و این نفوذ تهدیدی برای منطقه و منافع آمریکا در آن به حساب می‌آید. او که حامی تشدید سیاست آمریکا در قبال ایران است، اعلام کرده که آمریکا نباید اجازه دهد عراق به کشوری كه دنباله رو سیاست‌های تعیین‌شده ايران است، تبديل شود. او كه پیش‌از‌این نیز ایران را تهدیدی بزرگ در منطقه خوانده بود، روز پنجشنبه تأكيد كرد بايد تهدید موشک‌های بالستیک ایران را جدی گرفت.
تهديد ايران فقط مسئله هسته‌اي نيست
پيش از پامپئو و ژنرال ماتيس، ركس تيلرسون به سنا معرفي شده بود تا در صورت تأييد جايگزين جان كري در وزارت امور خارجه آمريكا باشد. او نيز در اظهارات ضدايراني خود چيزي كم نگذاشت و تأكيد کرد كه ایران نباید غنی‌سازی و مواد غنی‌شده داشته باشد.
تیلرسون در نطق آغازین خود در این نشست ایران را به نقض قوانین بین‌المللی متهم کرد و گفت: «کشورهای متخاصم مانند ایران و کره‌شمالی به دلیل امتناع از پیروی از هنجارهای بین‌المللی، تهدیدی جدی علیه جهان هستند».
او در بخش دیگری از اظهاراتش گفت: «ما باید کسانی را که دوستمان نیستند، در برابر توافقاتی که انجام می‌دهند، مسئولیت‌پذیر کنیم». گزینه پیشنهادی ترامپ برای تصدی وزارت خارجه آمریکا همچنین اضافه کرد: «موفقیت‌نداشتن ما برای انجام این کار در دهه‌های اخیر جایگاه ما در جهان را تخریب و بازیگران بد را به بدعهدی ترغیب کرده است. ما نمی‌توانیم نقض توافقات بین‌المللی را نادیده بگیریم؛ چنانکه درباره ایران (این مواد نقض) را نادیده گرفته‌ایم».
تیلرسون در بخش دیگری از اظهاراتش شکست داعش را «مهمترین گام در مقابله با اسلام افراطی» خواند و گفت که اولویت‌هایی در خاورمیانه وجود دارند که بايد مورد توجه قرار بگیرند. او تصریح کرد: «شکست داعش به ما این امکان را خواهد داد که توجهمان را روی سایر عناصر اسلام افراطی مانند القاعده، اخوان‌المسلمین و برخی عناصر خاص داخل ایران متمرکز کنیم». او با تأكيد بر اينكه «تهدید ایران فقط محدود به مسئله هسته‌ای نیست»، گفت: «باید برای مختل‌کردن حمایت این کشور از تروریسم هم تلاش شود».
پيشنهاد بازنگري در برجام
تیلرسون در پاسخ به سؤالی در مورد نظرش درباره استفاده از قوای نظامی برای تغییر نظام ایران، گفت: «چشمان ما باید نسبت به تهدید کنونی ایران کاملا باز باشد و از همه سازوکارها برای مهار این تهدید و جلوگیری از گسترش آن استفاده کنیم. ما باید اهدافمان را اولویت‌بندی کنیم. گسترش ارزش‌های آمریکایی مهم است، اما ابتدا باید از مردم خود محافظت کنیم».
او با بيان اينكه «تصمیم به تغییر حكومت یک کشور را با استفاده از زور نباید ساده گرفت»، اين سؤال را طرح كرد كه «خب بعدش چه می‌شود؟» و خودش پاسخ داد: « نباید مثل لیبی و عراق بدون نقشه اقدام کنیم، ولی باید تهدید ایران را کنترل کنیم؛ هم تولید سلاح و هم فعالیت‌هایش در کشورهای دیگر را».
وزیر خارجه پیشنهادی آمریکا در پاسخ به سؤالی مبني‌بر اينكه واشنگتن چگونه می‌تواند دست بالاتر را در برابر ایران داشته باشد، گفت: «درباره این توافق اخیر، باید بگویم که توان ایران برای دستیابی به سلاح هسته‌ای را محدود می‌کند. پیشنهاد من بازنگری کامل در توافق هسته‌ای و هرکدام از توافقات جانبی است که طبق دریافت من بخشی از آن توافق است».
تخت‌روانچي: پرونده برجام دوباره باز نمي‌شود
او همچنین گفت: «آمریکا بايد سازوکارهای لازم برای پایبندکردن ایران به توافق هسته‌ای را داشته باشد. توافق فعلی، توان ایران برای دستیابی به سلاح هسته‌ای را متوقف می‌کند، اما در نهایت این توان را از ایران نمی‌گیرد. آنچه در پایان این توافق اتفاق می‌افتد، بايد سازوکاری باشد که توان دستیابی به سلاح هسته‌ای را از ایران سلب کند و این یعنی: عدم غنی‌سازی اورانیوم در ایران و عدم ذخیره‌سازی مواد هسته‌ای در ایران».
تيلرسون افزود: «مسئله ديگر این است که ایران به چه چیزی دست پیدا می‌کند؟ ما با شریکانمان همکاری می‌کنیم تا برای ایران امکان استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای را فراهم کنیم، اما این کار، در یک فرایند کنترل‌شده انجام خواهد شد و ما با شریکانمان برای انجام آن همکاری خواهیم کرد».
گفتني است، مجيد تخت‌روانچي، معاون وزير خارجه كشورمان، به اين اظهارات تيلرسون واكنش نشان داد و گفت: «بارها اعلام کردیم به‌هیچ‌وجه پرونده برجام دوباره باز نخواهد شد و اجازه نخواهیم داد چنین اتفاقی بیفتد و این نه‌تنها موضع ما، بلکه موضع همه اعضای ١+٥ است».
- 19
- 4
