روز چهارشنبه تروریست ها به دو نماد از مهمترین نمادهای حکومت ایران حمله کردند: ساختمان کاملا تحت محافظت پارلمان و حرم مطهر، جایی که رهبر انقلاب آیت الله روح الله خمینی در آنجا آرمیده است.
اطلاعات پایه ای که توسط رسانه های ایران منتشر شده است از الگوی آشنایی حکایت دارد: پیش از ظهر چهار مرد مسلح به تالار مراجعین مجلس نفوذ کرده و آتش گشوده اند، این امر به رویارویی سینمایی آن ها با نیروهای امنیتی منجر شد که ۴ ساعت به طول انجامید. تک تیراندازها اطراف ساختمان با ابهت مجلس مستقر شدند و هلی کوپتر ها بر فراز آنجا به پرواز در آمدند و همزمان مردم سعی می کردند از پنجره های ساختمان بیرون بپرند. دستکم یکی از مهاجمان جلیقه انفجاری خود را منفجر می کند. در آرامگاه آیت الله خمینی دو نفر – یک زن – به سوی زائران آتش می گشاید و بعد در ورودی خود را منفجر می کند. در این حملات دوگانه که مرگبارترین حملات در دست کم یک دهه اخیر است ۱۷ تن کشته و بیش از ۴۰ نفر زخمی شده اند، پنج مهاجم هم کشته شده اند.
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با وجود اینکه داعش مسئولیت عملیات را پذیرفت عربستان سعودی و ایالات متحده را مورد سرزنش قرار داد. سپاه در بیانیه خود گفته است:" افکار عمومی مردم جهان بویژه ملت ایران این اقدام تروریستی را که یک هفته پس از جلسه مشترک رئیس جمهور آمریکا با سران یکی از دول مرتجع منطقه که پیوسته حامی تروریست های تکفیری است را بسیار معنادار می داند." سپاه ادعا کرده است که پذیرش مسئولیت توسط داعش نشان می دهد دست هایی (عربستان سعودی) در این اقدام وحشیانه وجود دارد.
فواد ایزدی، استاد علوم سیاسی در دانشگاه تهران، همین نظر را تکرار می کند. وی به پرس تی وی گفته است:" حکومت سعودی از تفکر وهابی گری که ریشه اصلی رفتن افراد به جاهای مختلف و منفجر کردن خودشان است حمایت مالی می کند. افراد این کار را برای پول نمی کنند. ایدئولوژی پشت این حملات به دار و دسته سعودی باز می گردد."
وهابی گری شعبه ای به شدت محافظه کار از اسلام است که در عربستان سعودی بنیان گذاشته شده و به آن سوی مرزها صادر شد. وهابی گری همچنین بذر ایدئولوژی اسامه بن لادن، متولد عربستان سعودی و داعش بود.
به هر ترتیب در زمانه ای که خلیج نفت خیز فارس مملو از تنش های بی سابقه میان دو کشور ابرقدرت اسلامی است، پیامدهای این حملات شوم خواهد بود.
ایران بزرگترین کشور شیعه در جهان به طور فزاینده از جانب عربستان سعودی، محل تولد اسلام و کشور عمدتا سنی، احساس فشار کرده است. نشست ماه گذشته پرزیدنت ترامپ در ریاض، جایی که وی ائتلافی از حکومت های اهل تسنن را برای مهار ایران بسیج کرد باعث افزایش تنش ها شد. حسن نیت محدودی که در جریان دو سال مذاکره دیپلماتیک میان ایران و ایالات متحده - که منجر به توافق تاریخی سال ۲۰۱۵ شد - به وجود آمده بود کاملا از بین رفته است.
در واشینگتن، کاخ سفید در بیانیه ای که از جانب رئیس جمهور صادر کرد مسئولیت حمله را متوجه سیاست های "شرورانه" خود ایران دانست. در این بیانیه آمده است:" ما غمگین هستیم و برای قربانیان بیگناه حملات تروریستی در ایران دعا می کنیم، و برای مردم ایران، که به دوران دشواری پا گذاشته اند. ما تاکید می کنیم که دولت های حامی تروریسم قربانی شیطانی می شوند که خودشان به آن پر و بال دادند."
اما تهران تا همین اواخر در تیررس مستقیم داعش قرار نداشت. بهار امسال داعش شروع به ترجمه فارسی مجله آنلاین "رومیه" کرده است. داعش همچنین ویدئویی به زبان فارسی منتشر کرد که در آن از سنی های ایران می خواست تا علیه حکومت دست به شورش بزنند و کشور را به ریشه های اهل سنت آن بازگردانند. در قرن شانزدهم میلادی، سلسله صفویه مذهب رسمی ایران را از شیعه به سنی تغییر داد تا هویتی یکتا برای ایران در نظر گیرد و از گسترش امپراتوری عثمانی در ایران جلوگیری کند. ویدئوی مذکور همچنین ایران را به خاطر حفظ یهودیان و عبادت آن ها در کنیسه های خود ملامت می کند، حال آنکه به ادعای این ویدئو اقلیت سرکش سنی را تحت تعقیب قرار می دهد و حتی می کشد.
کمتر از ده درصد جمعیت هشتاد میلیونی ایران اهل سنت هستند. پلیس می گوید تمام مهاجمان ملیت ایرانی داشته اند. ایران پنج نفر را بلافاصله پس از حملات بازداشت کرده، هر چند هیچ جزئیاتی از هویت بازداشت شده ها منتشر نکرده است.
حکومت آشکارا سعی دارد ملتی که با این دست حملات ناآشنا است و پس از سال های نخستین انقلاب ۱۹۷۹ دیگر آن را تجربه نکرده آرام کند. در سال ۱۹۸۱ یک گروه مخالف بمبی در مقر حزب جمهوری اسلامی منفجر کرد. بیش از ۷۰ رجل سیاسی ارشد، از جمله ۲۶ نماینده مجلس، چهار وزیر کابینه، و رئیس شورای عالی قضائی کشته شدند. پس از حدود چهار دهه، حملات دوگانه روز چهارشنبه ایرانی ها را بی قرار کرده است. این آخرین مورد از تکثیر بحران در منطقه است.
منبع: نیویورکر / رابین رایت
- 12
- 4