چهار روز پيش بود که دونالد ترامپ بار ديگر ايران را به نقض «روح» برجام متهم کرد اما درعين‌حال تعليق تحريم‌هاي مرتبط با فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران که پيش از توافق جامع اتمي ۱۳۹۴ عليه تهران اعمال شده بود را براي ۱۲۰ روز ديگر تمديد کرد.
گرچه سخنگوي وزارت‌خارجه آمريکا اقدام رئيس‌جمهوري اين کشور را تمديد تعليق تحريم‌هاي هسته‌اي ايران به منظور حفظ برخي انعطاف‌پذيري‌هاي سياست‌هاي واشنگتن در برابر تهران خوانده اما بر اين نکته هم تأکيد کرده است که «برچيدن برخي از آن تحريم‌ها، نه بايد به‌عنوان نشانه‌اي از موضع پرزيدنت ترامپ يا دولت او در قبال (توافق هسته‌اي ايران) در نظر گرفته شود و نه بايد به‌عنوان تأييد طيفي از رفتارهاي بدخواهانه رژيم ايران تلقي شود.»
عملکرد دوگانه آمريکا در قبال ايران و برجام، موضوع جديدي نيست و از زمان حضور ترامپ در کاخ سفيد همواره مطرح بوده است؛ موضوعي که از سوي تحليلگران و سياستمداران ايراني، مانع ايجاد کردن در اجراي برجام و نيز پيداکردن مکملي براي اين توافق تعبير شده است.
وضع تحريم‌هاي جديد عليه ايران، مانع ايجاد کردن در اجراي برجام است
از جمله اين افراد عليرضا رحيمي، عضو کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس شوراي اسلامي است. او درباره تمديد تعليق تحريم‌هاي ايران از سوي آمريکا همزمان با وضع تحريم‌هاي جديد عليه کشورمان گفت که به‌لحاظ حقوقي دست آمريکا در قبال ايران خالي است و با توجه به نگاه مشترک اتحاديه اروپا، چين و روسيه، رويکرد آمريکا تأثيري بر تداوم اجراي برجام نخواهد داشت.
رحيمي در گفت‌وگو با ايسنا اظهار کرد: تمديد تعليق تحريم‌ها توسط رئيس‌جمهوري آمريکا مبتني‌بر گزارش وزارت‌خارجه آمريکا از وضع اجراي برجام و تعهدات ايران بوده است. آمريکايي‌ها مي‌دانند از طرف ايران انحرافي از تعهدات صورت نگرفته و فضاي بين‌المللي بهانه‌تراشي عليه ايران را نمي‌پذيرد.
عضو کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس، رويکرد آمريکا در قبال برجام را متفاوت با رويکرد شرکاي ديگرش دانست و افزود: به نظر مي‌رسد اتحاديه اروپا، روسيه و چين، مشترکا ادامه برجام را در همه شرايط بررسي کرده‌اند و با ادبياتی رسما عزم خود را براي تداوم اجراي برجام جزم کرده‌اند؛ درعين‌حال رويکرد آمريکا متفاوت با رويکرد شرکاي۱+۵ است و اين موضوع پنهاني نيست اما به‌لحاظ حقوقي دست آمريکا در قبال ايران خالي است و اين کشور هيچ بهانه‌اي براي عدم اجراي تعهدات خود در قبال ايران ندارد و لذا متوسل به فضاسازي سياسي مي‌شود.
نماينده مردم تهران در مجلس يادآور شد: وضع تحريم‌هاي جديد عليه ايران از سوي آمريکا با هدف فضاسازي سياسي عليه ايران و ايجاد مانع در اجراي برجام صورت گرفته اما به نظر مي‌رسد نگاه مشترک ايران و اتحاديه اروپا، چين و روسيه حفظ و تداوم برجام به‌دليل ضرورت جهاني و منافع ملي همه طرف‌هاست لذا رويکرد آمريکا تأثيري بر تداوم اجراي برجام نخواهد داشت.
رحيمي خاطرنشان کرد: آمريکا توان مقابله با نگاه مشترک طرف‌هاي خود در ۱+۵ را ندارد و در پينگ‌پونگ برجام‌زدايي ترامپ، آمريکا در مقابل پنج طرف هم‌پيمان خود در برجام بازنده خواهد بود.
آمريکايي‌ها به‌دنبال نسخه مکمل براي برجام هستند
حشمت‌الله فلاحت‌پيشه، ديگر عضو کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس اما معتقد است که «آمريکايي‌ها با سخت‌گيري به‌دنبال نسخه مکملي براي برجام هستند.»
او البته اين را هم اضافه مي‌کند که معتقد است علي‌رغم تلاش آمريکايي‌ها براي تغيير در برجام، اين توافق به همين شکل باقي مي‌ماند و درعين‌حال چالش با آمريکا ادامه پيدا خواهد کرد.
فلاحت‌پيشه در گفت‌وگو با ايسنا در تحليلي از تحولات و تحرکات اخير توسط آمريکايي‌ها و ساير کشورهاي عضو ۱+۵ گفت: آمريکايي‌ها به‌دنبال نسخه مکمل براي برجام هستند که در آن نسخه ادعاهايي درباره ايران به‌ويژه درباره توانمندي‌هاي موشکي و نظامي ايران مطرح کنند تا در نهايت استثناهايي را بر برجام تحميل کنند.
او افزود: بر‌اين‌اساس آنها تلاش مي‌کنند تا با استناد به بندهاي ۱۱، ۱۲ و ۱۳ قطعنامه ۲۲۳۱ و اعلام عدم پايبندي ايران به برجام کار خود را شروع کنند که براي رسيدن به همين هدف ترامپ تيمي که کارش بايد ارائه گزارشي درباره پايبندي ايران به برجام باشد را تشکيل داده که عملکرد برخلاف آن داشته است.
فلاحت‌پيشه توضيح داد: در تيمي که ترامپ تشکيل داده کساني هم‌نظر با خودش حضور دارند که معتقدند برجام بايد برهم زده شود لذا به‌دنبال بهانه‌جويي هستند که درهمين‌راستا تلاش کردند به آژانس فشار آورده تا در گزارش خود، موضوع عدم پايبندي ايران به برجام را مطرح کنند که تلاششان به نتيجه نرسيد.
او با اشاره به موضع‌گيري‌هاي موگريني، مرکل و کشورهاي اروپايي درباره برجام گفت: اين موضع خانم مرکل که بايد برجام به يک الگو تبديل شود و موضع‌گيري‌هاي مشابه آن، نشان مي‌دهد که سياستمداران اروپايي از آمريکايي‌ها واقع‌گرايانه‌تر رفتار مي‌کنند و حتي در صورت خروج آمريکا از برجام آنها معتقد به ادامه برجام هستند.
اين عضو کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس ادامه داد: آمريکايي‌ها مي‌خواهند شرايط را به سال‌هاي ۲۰۰۶ يعني پيشابرجام برگردانند که اين کار با دشواري‌هايي مواجه است. به نظر مي‌رسد علت اصلي رايزني‌هاي اخير ميان ايران و روسيه و ايران و برخي کشورهاي اروپايي به‌دليل همين اقدامات آمريکايي‌هاست.
فلاحت‌پيشه رويکرد ترامپ را يک‌جانبه‌گرايانه توصيف کرد و افزود: رويکرد ترامپ به گونه‌اي است که حتي تصميماتش را با متحدان اروپايي خود درباره برجام در ميان نمي‌گذارد و به‌دنبال پيشبرد سياست يک‌جانبه‌گرايانه خود است. همين روند باعث شد که بعد از گزارش آژانس مبني‌بر پايبندي ايران به برجام، آمريکا مقداري دست به عصا شود و بخواهد راه‌هاي ديگري را دنبال کند.
او اضافه کرد: حتي اگر آمريکا موضوع عدم پايبندي ايران به برجام و به‌دنبال آن راهکارهاي ديگري را براي برهم‌زدن برجام دنبال کند آنگاه کنگره بايد وارد عمل شده و مصوبه اخير خود را در قالب ديگري اصلاح کند.
اين عضو کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس درباره رفتار ايران در مقابل اين تحرکات آمريکا گفت: دو اتفاق قابل پيش‌بيني است؛ اول اينکه کل برجام و شيرازه آن به‌هم بريزد به‌طوري‌که بعد از برهم‌زدن برجام از سوي آمريکا برخي کشورهاي غربي نيز بهانه‌جويي را دنبال کرده و آن زمان است که ديگر برجام باقي نمي‌ماند.
او تصريح کرد: حالت دوم اين است که برجام بماند که در اين شرايط ايران نيز به اجراي برجام ادامه مي‌دهد و درعين‌حال چالش با آمريکا ادامه پيدا مي‌کند که معتقدم شرايط دوم قابل پيش‌بيني‌تر است.
روحاني در سازمان ملل بر تعهد ايران به قرارداد برجام تأکيد کند
نوذر شفيعي، نماينده سابق مجلس معتقد است سفر رئيس‌جمهوري به سازمان ملل، فرصت مناسبي است تا تعهد ايران و عدم پايبندي آمريکا به برجام منعکس شود. او در گفت‌وگو با ايسنا با تأکيد بر اينکه آقاي روحاني در سخنراني‌اش در سازمان ملل بايد بر تعهد ايران نسبت به قرارداد برجام اشاره کند، اظهار کرد: در همين زمينه بايد اين موضوع که برخي کشورها به برجام پايبند نيستند و اساسا پايبندي آنها به هر قراردادي در سطح بين‌المللي تنها زماني انجام مي‌شود که براي آن سودي داشته باشد، لازم است که اشاره شده تا مشخص شود کشوري چون آمريکا همواره در چنين مواردي تنها سود خود را در نظر مي‌گيرد و براساس قراردادهاي بين‌المللي عمل نمي‌کند.
- 14
- 4
