به ماه جولای بازگردیم؛ دونالد ترامپ لحن تند خود را علیه کره‌شمالی تشدید کرده، چراکه مشخص شده پیونگ‌یانگ در آستانه یک موفقیت بزرگ هسته‌ای و توسعه موشکی است؛ موشک‌های بالستیکی که می‌توانند به قاره آمریکا برسند. ترامپ بااین‌حال تأکید کرده که تهدیدهایش به معنی ترسیم خط قرمز برای کره‌شمالی نبوده است.
اینها همه پیش از آزمایش هسته‌ای و موشکی کره‌شمالی، آن هم بر فراز ژاپن بود، پیش از اینکه ترامپ پیونگ‌یانگ را با پاسخ «آتش و خشم» آمریکا تهدید کرده و توان هسته‌ای این کشور را غیرقابل‌پذیرش بخواند؛ پیش از اینکه مقام‌های آمریکایی از روی‌میز‌بودن گزینه نظامی علیه کره‌شمالی صحبت کنند.
پس همه اینها به آن معناست که ترامپ چه بخواهد و چه نخواهد، خطوط قرمزی را برای کره‌شمالی ترسیم کرده است؛ به‌ویژه اینکه بسیاری از مقام‌های ارشد امنیت ملی نیز بر این باورند. درواقع به نظر می‌رسد که آنچه در اینجا واقعی است، دادوقال‌های ترامپ و لحن جنجالی اوست تا احتمال یک اقدام جدی. ژنرال بازنشسته، دنیس بلر، رئیس سابق اطلاعات ملی ایالات متحده، می‌گوید: «دولت ترامپ این‌طور وانمود می‌کند که اگر کره‌شمالی به توان ساخت موشک‌های بالستیک قاره‌پیما دست پیدا کند؛ موشک‌هایی که قادر باشند کلاهک‌های هسته‌ای را حمل کنند، همه‌چیز تغییر خواهد کرد. خب این امکان وجود ندارد و هیچ‌گاه وجود نداشته است. این هراس از موشک‌های هسته‌ای سیاست ناکارآمدی است که ساخته‌وپرداخته دولت آمریکاست».
حالا کره‌شمالی دیر یا زود از خط قرمزی که ترامپ برای کره‌شمالی درباره توان موشک‌های بالستیک بین‌قاره‌ای این کشور ترسیم کرده، عبور خواهد کرد، پرسش اینجاست که ایالات متحده چه خواهد کرد؟
دنیس بلر که سال‌ها به‌عنوان فرمانده نیروهای آمریکایی در منطقه آسیا-پاسیفیک خدمت کرده، می‌گوید: «ما گفته‌ایم که مسلح‌شدن کره‌شمالی به این تسلیحات غیرقابل‌قبول است. وقتی می‌گویید غیرقابل‌قبول، یعنی اینکه اگر طرف مقابل از خط قرمزی که ترسیم کرده‌اید فراتر برود، قرار است که در ازای هزینه قابل‌قبولی، اقدامی علیه شکستن خطوط قرمز انجام دهید».
پس تمام اینها به آن معنی است که خطر جنگ این‌بار واقعی است؟ واقعیت این است که هنوز کسی پاسخ دقیق این پرسش را نمی‌داند؛ حتی مقام‌های امنیتی دولت ترامپ و کارشناسان نظامی آمریکایی.
در شرایطی که ژنرال مک‌مستر، مشاور ترامپ، در خفا و آشکار کره‌شمالی را به استفاده احتمالی از گزینه نظامی تهدید می‌کند، بسیاری هم در واشنگتن برای اولین‌بار در طول هشت ماه ریاست‌جمهوری ترامپ به این نتیجه رسیده‌اند که ترامپ لفاظی را بر اقدام عملی ترجیح می‌دهد.
ولی هم‌زمان، لحن پرعتاب‌وخطاب دولتمردان ترامپ، باعث شده که برنامه‌ریزان پنتاگون و کارشناسان نظامی سناریوهای جدیدی را بررسی کنند. آن‌طور که یک مقام پیشین وزارت دفاع آمریکا گفته، هدف تقریبا واضح است: چطور باید بدون به‌آتش‌کشیدن جهان، به کره‌شمالی پاسخ آتش و خشم داد؟
کریستوفر هیل، آخرین دیپلمات آمریکایی بوده که با دیپلمات‌های کره‌شمالی مذاکرات رودررو داشته است و مخالف رویکرد فعلی ترامپ است. او که در دولت بوش به‌عنوان سفیر آمریکا در کره‌جنوبی فعالیت داشته و چند دوره با کره‌شمالی سر میز مذاکره نشسته، می‌گوید: «ببینید مسئله مذاکره با کره‌شمالی بسیار خسته‌کننده است. من هنوز هم نتوانسته‌ام از فشارهای آن دوره به‌طور کامل رها شوم، ولی این به آن معنی نیست که اجازه داریم خونسردی خود را از دست بدهیم».
از نظر کسانی مانند دنیس بلر و کریستوفر هیل احتمال جنگ هسته‌ای کره‌شمالی و ایالات متحده چندان بالا نیست. بااین‌حال وقتی صحبت به رویکرد دولت ترامپ می‌رسد، هر دو شدیدا از غیرقابل‌پیش‌بینی‌بودن سیاست‌های دولت فعلی آمریکا ابراز نگرانی می‌کنند. دنیس که در سه دولت قبلی آمریکا نیز با سیاست‌های واشنگتن نسبت به کره‌شمالی سروکار داشته، می‌گوید که تفاوت چندانی ایجاد نشده به‌جز شخص ترامپ.
او دراین‌باره می‌گوید: «در ٥٠ سال اخیر هماهنگی کاملا مشهودی در سیاست کره‌شمالی دیده می‌شود. خانواده کیم در کره‌شمالی به‌دنبال سیاست‌های تحریک‌آمیز و به‌چالش‌کشیدن ایالات متحده و کره‌جنوبی بوده‌اند. این الگو تحت عنوان جنگ بزرگ دنبال شده و هدفش جلب توجه کشورهای دیگر بود. حالا هم کیم جونگ اون همین سیاست را با قاطعیت بیشتری دنبال می‌کند، اما واقعیت این است که من تغییرات رادیکال زیادی در این بازی پیونگ‌یانگ نمی‌بینم».
البته کریستوفر هیل چندان با این نگاه موافق نیست، چراکه معتقد است کیم جونگ اون در مقایسه با گذشتگان خود بسیار کمتر به فشارهای خارجی (حتی از طرف چین به‌عنوان جدی‌ترین متحد سیاسی و تجاری خود) اهمیت می‌دهد. هیل می‌گوید: «کیم جونگ اون هیچ اهمیتی نمی‌دهد که چینی‌ها یا ما چه فکری می‌کنیم و بدتر اینکه او هیچ اراده‌ای برای ازسرگیری مذاکرات خلع‌سلاح هسته‌ای ندارد».
بااین‌حال دنیس و هیل در یک مسئله اتفاق‌نظر دارند؛ مشهودبودن تغییر رویکرد دولت ترامپ در برابر تحولات شبه‌جزیره کره. دنیس بلر می‌گوید: «ما قبلا در برابر اقدامات دیوانه‌وار پیونگ‌یانگ سکوتی هوشمندانه و کارآمد داشتیم و اظهاراتمان بسیار سنجیده و دقیق بود، اما رئیس‌جمهور فعلی آمریکا این‌طور نیست».
کریستوفر هیل هم با اشاره به توفان توییتری ترامپ درباره کره‌شمالی، از جمله اینکه کیم جونگ اون را «مرد موشکی» خوانده، می‌گوید که رویکرد ترامپ دراین‌باره ملغمه‌ای از همه‌چیز، غیر از دیپلماسی است. هیل می‌گوید: «ما به‌جز چند تماس تلفنی گاه‌وبیگاه و یکی، دو بازدید و البته چند توییت هیچ گفت‌وگوی پایداری با آنها نداشته‌ایم. نگرانی‌ها نه از طرف کره‌شمالی که به غیرقابل پیش‌بینی‌بودن مردی مربوط می‌شود که در دفتر بیضی‌شکل نشسته است».
بااین‌حال دنیس بلر و کریستوفر هیل این ایده را باور دارند که تاریخ - بیشتر از آنکه ما آن را به‌رسمیت بشناسیم - به تصمیمات ریاست‌جمهوری شکل می‌دهد و این به آن معناست که احتمالا دو گزینه پیش‌رو محتمل است: نخست اینکه آمریکا آغازگر جنگ با کره‌شمالی نخواهد بود و دیگر اینکه اگر ترامپ راهی میانبر برای تشدید فشارها بر کیم جونگ اون بیابد، رهبر کره‌شمالی احتمالا وا خواهد داد.
- 14
- 4
