ابراهیم رحیم‌پور در آستانه برگزاری دومین نشست اجلاس سران کشورهای ایران، آذربایجان و روسیه که قرار است در روز چهارشنبه در تهران برگزار شود، در گفت‌وگو با ایسنا، ضمن برشمردن برخی از اهداف این نشست و محور گفت‌وگوهای حسن روحانی، ولادیمیر پوتین و الهام علی‌اف تاکید کرد: در طول دوره ریاست‌جمهوری آقای روحانی نشست‌های چندجانبه از جمله نشست‌های سه‌جانبه بین ایران و دیگر کشورها افزایش پیدا کرده و اثرات مثبتی را نیز به همراه داشته است.
این دیپلمات ارشد کشورمان با بیان اینکه نشست سه‌جانبه تهران تعریفی بیش از یک جلسه عادی را دارد، تصریح کرد: همکاری‌های منطقه‌ای از جمله برگزاری نشست‌های سه‌جانبه، سیگنال‌هایی را هم به کشورهایی که در جنوب ما هستند و راه مذاکره و گفت‌وگو را انتخاب نکرده‌اند و فکر می‌کنند که اگر با کدخدا کار کنند امورشان می‌گذرد، خواهد داد و بار دیگر به آنها اثبات می‌کند که کدخدا به کسی رحم نمی‌کند و ضرورت دارد که کشورهای منطقه تنش‌های موجود را خودشان مدیریت کنند و با پیشنهادهای سازنده اقتصادی، سیاسی به مسیر توسعه یکدیگر کمک کنند و این موضوعی است که ما همواره بر آن تاکید داریم.
معاون وزیر امور خارجه در ادامه این گفت‌وگوی یک ساعته به تشریح برخی دیگر از تحولات حوزه مسئولیتش در دستگاه دیپلماسی کشور پرداخت و گفت: اجلاس سه‌جانبه وزیران امور خارجه ایران، ترکیه و آذربایجان بعد از نشست تهران، در باکو برگزار خواهد شد.
او در این مصاحبه که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید، خبر از رایزنی‌های اخیر سازمان‌های اطلاعاتی و نظامی ایران و افغانستان در مورد مبارزه با تروریسم و همچنین حضور داعش در افغانستان داد و اظهار کرد: در جریان مذاکراتی که با دوستان کره جنوبی و ژاپن داشتیم به آنها گفتیم که ما همکاری نظامی با کره شمالی به هیچ ترتیبی نداریم و همکاری اقتصادی‌مان با این کشور نیز با بسیار ناچیز است و از دیگرسو نگرانی‌های آنها را در مورد تحولات در شبه جزیره کره درک می‌کنیم.
معاون آسیا، اقیانوسیه و مشترک المنافع وزیر امور خارجه، با اشاره به برگزاری نشست سه‌جانبه روسای جمهور ایران، آذربایجان و روسیه در روز اول نوامبر (۱۰ آبان‌ماه) در تهران اظهار کرد: در سال ۱۳۹۴ آقای الهام علی‌اف رئیس‌جمهور آذربایجان به تهران سفر کرد و در دیداری که با آقای روحانی داشت، دو طرف به این نتیجه رسیدند که جلسه‌ای سه‌جانبه با حضور روسای جمهور ایران، روسیه و آذربایجان در موضوع ترانزیت برگزار کنند.
ابراهیم رحیم‌پور افزود: برای اینکه دستور کار جلسه سران مشخص شود، وزرای خارجه این سه کشور در فروردین ۱۳۹۵ در باکو دور هم جمع شدند و دستور جلسه نشست سران را که در مرداد ۹۵ برگزار شد، مشخص کردند.
وی با بیان اینکه این جلسه همچون نشست وزرای خارجه در باکو برگزار و در پایان آن بیانیه مشترکی صادر شد، اظهار کرد: یکی از مهمترین مسائلی که در آن بیانیه و همچنین در نشست سران مطرح شد، موضوع کریدور و ترانزیت بود یعنی استفاده از مسیر ایران برای اتصال به آب‌های گرم و همچنین استفاده ما از مسیر دریای سیاه در روسیه برای اتصال به اروپا و کشورهای غربی. به عبارتی می‌توان گفت که در آن جلسه در مورد اتصال خلیج فارس به کریدور شمال - جنوب بحث و گفت‌وگو شد.
رحیم‌پور با بیان اینکه در حاشیه آن دیدار سه‌جانبه، دیدارهای دوجانبه‌ای نیز بین روسای جمهور شرکت‌کننده در باکو برگزار شد، تصریح کرد: در همان جلسه تفاهم شد که نشست بعدی سران در تهران برگزار شود و اکنون با گذشت یک سال و چند ماه شاهد آن هستیم که این اجلاس در اول نوامبر (چهارشنبه هفته جاری) با حضور روسای جمهور سه کشور برگزار خواهد شد.
معاون آسیا، اقیانوسیه و مشترک‌المنافع وزیر امور خارجه با بیان اینکه در آن جلسه در مورد مسائل بازرگانی، انرژی، راه‌آهن، حمل‌ونقل، مسائل فرهنگی، بانکی، مرزی و همچنین مبارزه با تروریسم بحث و گفت‌وگو شد، ادامه داد: در جلسه تهران نیز تقویت همکاری‌های منطقه‌ای مورد توجه خواهد بود که اهدافش از محور سه کشور فراتر خواهد بود، گرچه هسته اصلی، این سه کشور هستند.
گفت‌وگو درباره توریسم و تروریسم در نشست سه‌جانبه تهران
وی همچنین با بیان اینکه در نشست تهران در مورد تقویت همکاری‌های سه کشور در حوزه مبارزه با تروریسم، افراطی‌گری و همچنین گردشگری و توریسم گفت‌وگو خواهیم کرد، خاطرنشان کرد: در طی مدت اخیر گردشگری بین سه کشور توسعه پیدا کرده و قطعا در این نشست نیز در مورد راه‌های گسترش آن صحبت می‌کنیم.
رحیم‌پور، گفت‌وگو در مورد تقویت همکاری‌های اقتصادی و تجاری را از دیگر محورهای رایزنی سران سه کشور در این جلسه برشمرد و گفت: سه کشور ایران، آذربایجان و روسیه دارای منابع نفت و گاز هستند و در این زمینه می‌توانند همکاری‌هایی به خصوص در حوزه سوآپ انجام دهند که در این زمینه کشورهای دیگر نیز امکان همکاری با این سه کشور را دارند.
معاون آسیا، اقیانوسیه و مشترک‌المنافع وزیر امور خارجه همچنین با بیان اینکه در این جلسه در مورد قوانین گمرکی و تسهیل آن برای تجار و بازرگانان سه کشور گفت‌وگو و رایزنی خواهیم داشت، تاکید کرد: دو کشور روسیه و آذربایجان پیشنهادات خوبی برای سرمایه‌گذاری در برخی از پروژه‌های ایران ارائه کرده‌اند.
وی با اشاره به امکان همکاری‌های بیشتر سه کشور در بخش کشاورزی و محصولات غذایی تصریح کرد: روسیه در این زمینه واردکننده است و آذربایجان نیز برخی از اقلام را وارد می‌کند. ما نیز چنین وضعیتی داریم و به نظر می‌رسد که سه کشور می‌توانند در این زمینه به نحوی اقتصادهایشان را هم‌پوشانی کنند.
رحیم‌پور با تاکید بر اینکه در این جلسه در کنار مسائل اقتصادی، تجاری و بازرگانی در مورد مسائل امنیتی و همچنین موضوعات کلان منطقه نیز گفت‌وگو خواهیم کرد، خاطرنشان کرد: اصل موضوع استفاده از این جغرافیا برای رسیدن به ارتباطات گسترده‌تر است. همانطور که می‌دانید در حوزه غرب و اروپای غربی ما مقدار زیادی به ترکیه وابسته‌ایم و از طریق این ارتباطات می‌توانیم مقداری از این وابستگی را کم کنیم و از مسیرهای ترانزیتی دیگر استفاده کنیم.
معاون آسیا، اقیانوسیه و مشترک‌المنافع وزیر امور خارجه با بیان اینکه دریای خزر استعداد خوبی برای موضوع ترانزیت دارد و باید از این پتانسیل به خوبی استفاده شود، گفت: سه کشور ایران، روسیه و آذربایجان هر سه عضو کشورهای ساحلی دریای خزر هستند و در این جلسه مباحث مربوط به این موضوع نیز مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت.
وی در بخش دیگری از این گفت‌وگو با اشاره به اقدامات اخیر آمریکایی‌ها علیه ایران و اظهارات خصمانه مقامات این کشور تاکید کرد: این نشست سه‌جانبه، تعریفی بیش از یک جلسه عادی را دارد. در حالی که ترامپ و دیگر مقامات آمریکایی با انحصارطلبی در زمینه‌های مختلف از جمله اقتصادی و بازرگانی در عرصه بین‌الملل عمل می‌کنند این جلسه این پیام را دارد که کشورهای منطقه می‌توانند همکاری‌های بسیار محکمی در زمینه‌های ترانزیتی، بانکی و اقتصادی داشته باشند.
رحیم‌پور با بیان اینکه منطقه ما صحنه پرسرعت نشست و برخاست‌ها و سفرمقامات کشورها از نقاط مختلف دنیاست، خاطرنشان کرد: در طول دوره ریاست‌جمهوری آقای روحانی نشست‌های چندجانبه از جمله نشست‌های سه‌جانبه بین ایران و دیگر کشورها افزایش پیدا کرده و اثرات مثبتی را نیز به همراه داشته است. در این ارتباط می‌توان به نشست آستانه که بین ایران، روسیه و ترکیه برگزار می‌شود و همچنین نشست سران ایران، هند و افغانستان در ارتباط با کریدور چابهار اشاره کرد. اتصال خط آهن ترکمنستان از «اینچه برون» به ایران به کمک قزاقستان نیز اقدام سه‌جانبه دیگری بود که انجام شد.
معاون آسیا، اقیانوسیه و مشترک‌المنافع وزیر امور خارجه همچنین به جلسه سه‌جانبه ایران، ترکیه و عراق که چندی پیش برگزار شد، اشاره کرد و گفت: اینها همه نشان می‌دهد که دیپلماسی دوجانبه و چندجانبه ایران متنوع‌تر شده است و در حال به ثمر رسیدن است.
وی خاطرنشان کرد: همکاری‌های منطقه‌ای از جمله برگزاری نشست‌های سه‌جانبه، سیگنال‌هایی را هم به کشورهایی که در جنوب ما هستند و راه مذاکره و گفت‌وگو را انتخاب نکرده‌اند و فکر می‌کنند که اگر با کدخدا کار کنند امورشان می‌گذرد، خواهد داد و بار دیگر به آنها اثبات می‌کند که کدخدا به کسی رحم نمی‌کند و ضرورت دارد که کشورهای منطقه تنش‌های موجود را خودشان مدیریت کنند و با پیشنهادهای سازنده اقتصادی، سیاسی به مسیر توسعه یکدیگر کمک کنند و این موضوعی است که ما در این نشست‌ها بر آن تاکید داریم.
رحیم‌پور در پاسخ به این سوال که با توجه به اینکه روسیه و آذربایجان هر دو عضو منطقه قفقاز هستند و از دیگر سو منطقه قفقاز از نظر ترانزیتی دارای استعداد و پتانسیل زیادی است آیا این امکان وجود دارد که در آینده کشورهای دیگری نیز از این حوزه به این نشست سه‌جانبه اضافه شوند؟ تصریح کرد: اکنون نیز پیشنهادهایی از سوی برخی کشورها داریم که از ما خواسته‌اند به این جلسه دعوت شوند ولی ما فکر می‌کنیم که در مقطع فعلی کار باید توسط همین سه کشور دنبال شود.
معاون وزیر امور خارجه با بیان اینکه مساله راه و ترانزیت در دنیایی که تبادل حجم کالا افزایش پیدا کرده است، اهمیت زیادی دارد و می‌تواند تاثیر به‌سزایی در قیمت تمام‌شده کالاها داشته باشد، افزود: در همین چارچوب می‌بینیم که توجه کشورها به این موضوع افزون‌تر از قبل شده است. مثلا چینی‌ها پیشنهاد یک کمربند - یک جاده را مطرح کرده‌اند و سرمایه‌گذاری‌های عظیمی برای تحقق آن انجام داده‌اند.
رحیم‌پور ادامه داد: از نظر جغرافیایی در اطراف ما ۸ کشور «لندلاک» قرار دارد؛ کشورهایی که در خشکی محصورند و این موقعیت ما را ممتاز می‌کند و در همین چارچوب در دوران آقای روحانی به بحث کریدور راه و ترانزیت و درگیر کردن کشورهای اطراف به جغرافیای ما که دارای نفع متقابل است، توجه ویژه‌ای شده است و این موضوع خود منجر به افزایش درآمد نیز می‌شود. اکنون کشورهایی مانند ازبکستان، ترکمنستان و قزاقستان به دنبال عبور بیشتر کالاهایشان از ایران هستند و حتی خواهان در اختیار داشتن امکاناتی در بندرعباس و چابهار برای انبار کالاهایشان هستند.
معاون آسیا، اقیانوسیه و مشترک‌المنافع وزیر امور خارجه در پاسخ به سوالی در مورد اهمیت سفر پوتین به تهران در شرایط فعلی نیز اظهار کرد: در دوره ریاست‌جمهوری آقای روحانی، ایشان تاکنون سه بار به روسیه سفر کرده‌اند و آقای پوتین نیز با احتساب این سفر دو بار به تهران آمده‌اند و مذاکرات و رایزنی‌های متعددی بین مقامات دو کشور صورت گرفته است که این تعداد دیدار و رایزنی بیانگر توجه دو کشور به گسترش روابط دوجانبه است.
رحیم‌پور با بیان اینکه آقای پوتین در جریان سفر به تهران با مقام معظم رهبری نیز دیدار می‌کند و در این دیدار معمولا در ارتباط با موضوعات کلان منطقه‌ای گفت‌وگو انجام می‌شود، افزود: در شرایط فعلی و با توجه به اظهارات خصمانه آقای ترامپ علیه ایران، با برگزاری این نشست، این پیام به آمریکایی‌ها داده می‌شود که کشورهای منطقه در حال انجام فعالیت‌های مربوط به خود و گسترش روابطشان با یکدیگر هستند و خیلی توجهی به حرف‌هایی که توسط مقامات آمریکایی مطرح می‌شود، ندارند.
وی با بیان اینکه روسیه و چین و همچنین کشورهای اروپایی در برابر آمریکا از برجام به صورت جدی حمایت کرده‌اند، خاطرنشان کرد: آنها نمی‌خواهند که نظام بین‌الملل دستخوش فردگرایی شود چراکه در این صورت جنگ سردی بین آمریکا و چندین کشور ایجاد خواهد شد. این جنگ، جنگ سرد جدیدی خواهد بود که تبعات آن مختص به یک کشور نیست و مخاطبان آن کشورهایی همچون ایران، روسیه، چین، هند، پاکستان و کشورهای اروپایی مهم و تاثیرگذار عرصه بین‌الملل خواهند بود.
رحیم‌پور در پاسخ به این سوال که شما مطرح کردید در این نشست در مورد گسترش توریسم بین سه کشور آذربایجان، ایران و روسیه بحث و گفت‌وگو خواهد شد ولی چندی پیش سفیر روسیه در مصاحبه با ایسنا اعلام کرد که زیرساخت‌ها در ایران جهت پذیرایی از گردشگران روسی فراهم نیست. ایران تاکنون چه اقداماتی انجام داده که جذب توریسم آسیایی‌اش به‌خصوص از منطقه قفقاز افزایش پیدا کند؟ خاطرنشان کرد:در حال حاضر شهروندان ایرانی برای سفر به ترکیه، ارمنستان و گرجستان احتیاج به گرفتن ویزا ندارند و لغو روادید صورت گرفته است. در مورد روسیه و آذربایجان نیز تسهیلات بیشتری نسبت به قبل در نظر گرفته شده است.
سال گذشته تقریبا دو و نیم میلیون ایرانی به پنج کشور ترکیه، ارمنستان، گرجستان، روسیه و آذربایجان سفر کرده‌اند که یک میلیون و ۹۰۰ هزار نفر از آنها به ترکیه سفر کرده‌اند و ۶۰۰ هزار تبعه ایرانی نیز به چهار کشور دیگر مسافرت کرده‌اند.
بنابراین می‌توان گفت که به طور معمول ۵۰ درصد توریست‌های ایرانی که به خارج از کشور سفر می‌کنند عموما این پنج کشور را به عنوان مقصد سفر انتخاب می‌کنند. در مقابل، سال گذشته شاهد سفر ۴۰۰ هزار تبعه ترکیه و ۲۰۰ هزار تبعه آذربایجانی به ایران بودیم. از کشور ارمنستان و روسیه نیز در مجموع ۱۰۰ هزار نفر به کشورمان سفر کرده‌اند و این رقم در مورد گرجستان کمی کمتر است.
رشد قابل توجه گردشگری بین ایران، روسیه، آذربایجان، ترکیه، ارمنستان و گرجستان
معاون آسیا، اقیانوسیه و مشترک‌المنافع وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد: با توجه به این آمار می‌توان گفت که آمار توریسم بین ایران و این پنج کشور با توجه به لغو روادید، در نظر گرفتن تسهیلاتی برای صدور ویزا، ارزان بودن رفت و آمدها و افزایش پروازها، رشد قابل توجهی پیدا کرده است.
رحیم‌پور با بیان اینکه کشور روسیه سرمایه‌گذاری‌هایی را در ایران انجام داده است که بخشی از آن مربوط به توریسم است، اظهار کرد: در بحث گردشگری فقط موضوع زیرساخت مطرح نیست. برخی از توریست‌ها بدون توجه به مشکلات احتمالی که در این زمینه وجود دارد برای بازدید از نقاط تاریخی، توریستی و گردشگری مثل دیدن کویر به ایران سفر می‌کنند.
وی با بیان اینکه در ایران در ابتدا باید خودمان ذائقه‌های فرهنگی‌مان را در مورد بحث توریسم متعادل کنیم و در کنار آن زیرساخت‌ها را نیز تقویت کنیم، افزود: پیش از دولت آقای روحانی بسیاری از توریست‌ها به خاطر تبلیغات سوئی که علیه ایران ایجاد شده بود از سفر به کشورمان می‌ترسیدند ولی اکنون حجم سفر توریست‌های خارجی به ایران به حدی است که تعداد زیادی از هتل‌های معتبر و مهم ما تا پایان سال رزرو شده‌اند.
معاون وزیر امور خارجه با بیان اینکه در بحث توریسم باید به کمبودها توجه کنیم ولی این به این معنا نیست که نمی‌توانیم توریست جذب کنیم و ما در این زمینه در سال‌های اخیر به سمت جلو حرکت کرده‌ایم، در پاسخ به این سوال که آیا در جریان نشست سه‌جانبه تهران قراردادها یا تفاهم‌هایی به صورت دوجانبه یا سه‌جانبه بین ایران، آذربایجان و روسیه منعقد خواهد شد یا خیر، گفت: در پایان این نشست، بیانیه مشترک سه‌جانبه‌ای منتشر خواهد شد.
رحیم‌پور با بیان اینکه سفر مقامات شرکت‌کننده در این اجلاس سفر کاری است و عموما در سفرهای کاری موافقتنامه‌هایی امضا نمی‌شود، اظهار کرد: البته بحث و گفت‌وگوهایی صورت می‌گیرد و بعد نتیجه آن در کمیسیون‌های مشترک دنبال می‌شود.
مسئول کمیسیون مشترک ایران با دو کشور آذربایجان و روسیه وزارت امور اقتصادی و دارایی است و اکنون آنها در صدد تدارک مسائل و محورهایی هستند که باید در مذاکرات دوجانبه و سه‌جانبه مطرح شود. در این نشست غیر از موضوع ترانزیت و کریدور، بحث‌ها و پیشنهادات خوب تجاری نیز مطرح خواهد شد که امیدواریم سه کشور در مورد آن تفاهم کنند و وارد فاز عملیاتی آنها شویم چراکه هر سه کشور از توانایی‌های خوبی در این زمینه برخوردارند.
معاون آسیا، اقیانوسیه و مشترک‌المنافع وزیر امور خارجه در پاسخ به این سوال که پس از برجام، آمار تعاملات اقتصادی ایران با دو کشور آذربایجان و روسیه به چه میزان افزایش پیدا کرده است؟ گفت: تعاملات اقتصادی ایران با این دو کشور از رشد خوبی برخوردار بوده است. روسیه در حال حاضر به دو پروژه در ایران وام داده است و ارائه وام به پروژه سوم نیز در حال نهایی‌شدن است. کشور آذربایجان نیز صحبت از این کرده که در مورد خط آهن رشت - آستارا ۵۰۰ میلیون دلار اعتبار در نظر بگیرد که این موضوع نیز در حال نهایی‌شدن است.
معاون وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه گفت‌وگوی خود با ایسنا در پاسخ به سوالی درباره پیگیری وضعیت مسلمانان و آوارگان میانمار از سوی ایران خاطرنشان کرد: تاکنون دو محموله از کمک‌های ایران برای آوارگان مسلمان میانمار در بنگلادش ارسال شده است و محموله سوم نیز به زودی ارسال می‌شود.
ابراهیم رحیم‌پور با بیان اینکه دولت میانمار اعلام آمادگی کرده که ما بتوانیم به صورت مستقیم کمک‌هایمان را به مردم این منطقه ارسال کنیم، افزود: البته ما علاقه‌مند هستیم که این کمک‌ها توسط خودمان به مردم این منطقه ارائه شود ولی مقامات میانمار می‌گویند که ما این کمک‌ها را به آنها تحویل دهیم تا خودشان توزیع کنند و در این زمینه به نوعی با کم‌لطفی و یا مقاومت بیهوده دولت میانمار روبه‌رو هستیم. از طرف دیگر موضوع سفر بنده به این کشور نیز پیگیری شد که آنها به صورت اصولی با این سفر موافقت کردند ولی هنوز در مورد تاریخ قطعی انجام این سفر تفاهم نشده است.
معاون آسیا، اقیانوسیه و مشترک‌المنافع وزیر امور خارجه همچنین در پاسخ به سوالی در مورد زمان برگزاری اجلاس سران کشورهای حاشیه دریای خزر اظهار کرد: هنوز تاریخ دقیق زمان برگزاری این اجلاس مشخص نشده و احتمالا این اجلاس در اواخر سال جاری یا اوایل سال بعدی شمسی در آستانه قزاقستان برگزار خواهد شد.
این دیپلمات ارشد ایرانی در مورد سفر نخست‌وزیر ارمنستان به تهران و چشم‌انداز روابط دو کشور نیز گفت: کشور ارمنستان علاقه‌مند است که روابط و تعامل خود را با ایران به صورت جدی گسترش دهد و تاکنون مقامات دو کشور رفت و آمدهای بسیاری با هم داشته‌اند، چنانکه در دوره آقای روحانی، رئیس‌جمهور این کشور تاکنون سه بار به تهران آمده و نخست‌وزیر این کشور نیز دو بار در تهران با مقامات کشورمان گفت‌وگو و رایزنی کرده است.
وی همچنین با اشاره به سفر روحانی و جهانگیری به ارمنستان، اظهار کرد: ایران از طریق خط لوله گازی به آنها گاز می‌دهد و در ازای آن از آنها برق می‌گیرد. در واقع سیستم برق ایران به ارمنستان متصل است و در موقع پیک مصرف، نیازهای متقابل هم را برطرف می‌کنیم.
معاون وزیر امور خارجه با بیان اینکه بعد از لغو روادید بین دو کشور، رفت و آمد بین شهروندان ایرانی و ارمنستانی افزایش پیدا کرده است، افزود: ایران و ارمنستان از موقعیت خوبی برای ترانزیت برخوردار هستند و برخی از شرکت‌های ایرانی برای شرکت در پروژه‌های جاده‌سازی و فعالیت‌های عمرانی در ارمنستان مشغول مذاکره با مقامات این کشور هستند.
رحیم‌پور با بیان اینکه موضوع ترانزیت گاز از ترکمنستان به ارمنستان توسط مقامات ارمنی دنبال می‌شود به نحوی که این خط لوله از مسیر ایران عبور کند و ما نیز از حق ترانزیت برخوردار شویم، خاطرنشان کرد: به تازگی صادرات گوشت گوسفندی از ارمنستان به ایران آغاز شده است.
فراهم شدن زمینه استفاده از کارت‌های بانکی ایران و ترکیه در دو کشور
این دیپلمات ارشد کشورمان همچنین در مورد امضای سند همکاری پولی بین ایران و ترکیه در جریان سفر اخیر معاون اول رئیس‌جمهور به ترکیه جهت شرکت در اجلاس D۸ و تاثیر این موضوع بر افزایش مبادلات اقتصادی بین دو کشور به نحوی که موازنه تجارت بین تهران و آنکارا تاحدی به سمت ایران چرخش پیدا کند، تصریح کرد: توافقی که انجام شد بسیار تاثیرگذار بود.
ما سال گذشته یک میلیون و ۹۰۰ هزار توریست به ترکیه داشتیم و از ترکیه نیز ۴۰۰ هزار نفر به ایران سفر کردند و با یک ضرب و تقسیم ساده شاید بتوان گفت این افراد در مجموع دو میلیارد دلار هزینه کرده‌اند. با این توافق، دلار حذف می‌شود و اتباع دو کشور از پول ملی‌شان استفاده می‌کنند. در آینده براساس این توافق، شما با کارت بانکی‌تان در فرودگاه استانبول می توانید لیر دریافت کنید و این تسهیلات برای شهروندان ترکیه نیز در ایران فراهم می‌شود.
وی با بیان اینکه براساس این توافق حساب مشترکی بین دو کشور باز خواهد شد، در بخشی دیگر از صحبت‌های خود ادامه داد: ایران و ترکیه توافق کرده‌اند که میزان صادرات گاز ایران به این کشور افزایش پیدا کند و از طرف دیگر آنها نفت بیشتری از ما خریداری کنند و این امر در حجم تبادلات دو کشور بالانسی را ایجاد می‌کند.
رحیم‌پور با بیان اینکه با حذف دلار دیگر تعاملات اقتصادی دو کشور دستخوش نوسانات دلار نمی‌شود، اظهار کرد: ترکیه تمایل دارد که در موضوع هتل‌سازی و همچنین فعالیت‌های توریستی در ایران سرمایه‌گذاری کند که این خود نیز به افزایش تعاملات دو کشور کمک خواهد کرد.
وی افزود: ما تلاش داریم مدل توافق صورت‌گرفته بین ایران و ترکیه را به روابطمان با دیگر کشورها گسترش دهیم و حتی می‌توانیم این موضوع را در اجلاس سه‌جانبه ایران، روسیه و آذربایجان نیز مطرح کنیم.
معاون آسیا، اقیانوسیه و مشترک‌المنافع وزیر امور خارجه همچنین در پاسخ به این سوال که به نظر می‌رسد گروه تروریستی داعش از منطقه غرب آسیا به شرق و آسیای مرکزی در حال نقل و انتقال است و آیا ایران در این زمینه با افغانستان گفت‌وگوهایی انجام داده و این امکان وجود دارد که در آینده شاهد همکاری‌های جدی‌تر ایران و افغانستان در حوزه مبارزه با تروریسم باشیم، همچون تعاملاتی که با عراق و سوریه داریم؟ خاطرنشان کرد: افغانستان از موضوع تروریسم آسیب‌های زیادی دیده و ایران نیز در منطقه از کشورهای اصلی مبارزه با این موضوع است.
طبیعتا در حوزه مبارزه با تروریسم با توجه به شرایط، اولویت ما عراق و سوریه بوده و در حال حاضر به نظر می‌رسد با توجه به شکست‌های داعش در منطقه، این اولویت مقداری کاهش پیدا کرده است.
گفت‌وگو و رایزنی با افغانستان درباره سرازیر شدن داعش به این کشور
وی با بیان اینکه به نظر می‌رسد بخشی از تروریست‌ها در تلاش هستند که به کشورهایی چون افغانستان و پاکستان سرازیر شوند و هدفشان گویی آسیای میانه است، افزود: در این ارتباط در کمیته سیاسی - امنیتی بین ایران و افغانستان بحث و گفت‌وگوهایی انجام داده‌ایم. همچنین از دیگر کانال‌های نظامی و اطلاعاتی در ارتباط با این موضوع با مقامات افغانستان صحبت کرده‌ایم و این گفت‌وگوها ادامه خواهد داشت.
رحیم‌پور با بیان اینکه متاسفانه این روزها می‌بینیم که افغانستان آماج حملات تروریستی است، اظهار کرد: استراتژی جدید آمریکایی‌ها در منطقه و تلاش آنها برای حضور بیشتر، باعث ناراحتی افکار عمومی در افغانستان شده و عده‌ای آن را محرکی برای افزایش فعالیت‌های گروه‌های تروریستی در افغانستان می‌دانند.
وی با بیان اینکه معتقدیم دولت افغانستان باید توجه بیشتری به فعالیت‌های گروه تروریستی داعش در این منطقه کند، افزود: متاسفانه به نظر می‌رسد داعشی‌ها با کمک‌های دلاری برخی از کشورها به این منطقه سرازیر می‌شوند و ممکن است از دیگر گروه‌های تروریستی در افغانستان که بومی آنجا هستند، عضو بگیرند تا بر جمعیت داعش افزوده شود. لذا در این زمینه اخیرا سازمان‌های اطلاعاتی و نظامی دو کشور گفت‌وگوها و بحث‌های خوبی داشته‌اند.
این دیپلمات ارشد کشورمان در بخش دیگری از مصاحبه خود با ایسنا با بیان اینکه کمیسیون مشترک ایران با کشورهای ترکمنستان، افغانستان، آذربایجان، روسیه و ترکیه با حضور وزرای مربوطه در دو سه ماه آینده برگزار می‌شود، گفت: اجلاس سه‌جانبه وزیران امور خارجه ایران، ترکیه و آذربایجان نیز در آینده در باکو برگزار خواهد شد و به زودی تاریخ دقیق آن مشخص می‌شود.
رحیم‌پور همچنین با بیان اینکه آقای ظریف در آینده نزدیک به احتمال زیاد چندین سفر به کشورهای حوزه مسئولیت وی انجام خواهد داد، خاطرنشان کرد: در آینده نزدیک هیئت مهمی نیز از سوی پاکستان به تهران خواهد آمد و از دیگر سو در حال رایزنی با دفتر رئیس‌جمهور هستیم که این زمینه را فراهم کنیم که ایشان تا آخر سال به تعدادی از کشورهای منطقه سفر کنند.
اطمینان دادن به کره و ژاپن درباره سطح روابط ایران و کره شمالی
این مقام مسئول در وزارت امور خارجه در مورد مذاکرات ایران با ژاپن و همچنین درخواست‌هایی که از سوی توکیو و سئول از تهران شده است تا در مورد حل بحران کره شمالی به آنها کمک کند، گفت: در مدت اخیر چندین دور مذاکره با مقامات ژاپنی داشتیم و اخیرا نیز نخست‌وزیر ژاپن و آقای روحانی در نیویورک با یکدیگر دیدار کردند.
وی با بیان اینکه طبیعی است که کره جنوبی و ژاپن از وضعیت موجود در منطقه راضی نباشند و نگرانی‌هایی داشته باشند، خاطرنشان کرد: ما نگرانی‌های آنها را درک می‌کنیم و قویا گفته‌ایم که خواهان صلح و ثبات در شبه جزیره هستیم و با تسلیحات هسته‌ای مخالفیم و این‌گونه سلاح‌ها باید در دنیا به خصوص مناطق بحرانی کنترل شود. از دیگر سو در مورد آزمایش‌های هسته‌ای انجام‌شده در آن منطقه نیز تابع قطعنامه‌های سازمان ملل هستیم و از آن حمایت می‌کنیم.
وی ادامه داد: در جریان مذاکراتی که با دوستان کره‌جنوبی و ژاپن داشتیم به آنها گفتیم که ما همکاری نظامی با کره شمالی به هیچ ترتیبی نداریم و همکاری اقتصادی‌مان با این کشور نیز با توجه به شرایط کره شمالی بسیار ناچیز است و به عبارتی همکاری نداریم و می‌توانیم از نیروی دیپلماسی خودمان استفاده کنیم که مدل برد - بردی که ایران در مذاکرات با ۱+۵ دنبال می‌کرد، در آن منطقه نیز محقق شود اما متقابلا از آنها پرسیدیم که آیا شما از مدل ۱+۵ حمایت می‌کنید یا روشی که در شبه جزیره کره است؟ آنها به ما گفتند که از مدل ۱+۵. با توجه به این سخن ما به آنها گفتیم که آنها باید به آقای ترامپ و دوستانش بگویند که یکی از این دو مدل را بایستی قبول کنند.
گویی آقای ترامپ علاقه‌مند است که مدل کره شمالی یعنی جنگ را انتخاب کند. لذا ما این هشدار را به دوستانمان در کره جنوبی و ژاپن دادیم که آمریکایی‌ها نمی‌گذارند که مسیر مذاکره دنبال شود و حتی اگر دنبال شود متعهد به تعهداتشان نیستند.
وی گفت: ژاپنی‌ها نیز با ما هم‌نظر هستند که روش آمریکا در مورد ایران مطلوب و درست نیست. ما می‌توانیم پتانسیل خودمان را در اختیار آن منطقه قرار دهیم ولی آقای ترامپ علاقه‌مند نیست که چنین مسیری دنبال شود.
اکرم احقاقی
- 9
- 2
