افغانستان در تلاش برای رسیدن به روزهای آرام است؛ کشوری که سال‌هاست رنگ آرامش و ثبات را به خود ندیده است اما ناامید نشده و در تلاش است با تعاملاتی که با کشورهای دیگر برقرار می‌کند حضور گروه‌های تروریستی در این کشور را پایان دهد. غیرقابل انکار است که آمریکا مدت‌هاست پایگاه امنی برای خود در افغانستان تاسیس کرده و هدف خود را کمک به تامین امنیت این کشور و توسعه اقتصادی و اجتماعی آن نشان می‌دهد اما بر کسی پوشیده نیست که آمریکا فرصتی برای بحران آفرینی در منطقه را از دست نمی‌دهد، گرچه تاکنون به‌دلیل مقاومت‌ها در افغانستان نتوانسته به هدف خود دست پیدا کند، چنان‌که ۲۰ آبان، رئیس جمهوری پیشین افغانستان تاکید کرد: «حضور آمریکا در افغانستان به بهانه مقابله با تروریسم نه‌تنها به از بین رفتن این پدیده منجر نشده بلکه سبب تقویت تروریسم هم شده است.»
از سوی دیگر تعامل مثبت ایران و افغانستان سبب شده تا آمریکا حتی تصور اقدامی علیه کشورمان از خاک افغانستان را در ذهن نداشته باشد، چرا که می‌داند کمک‌های ایران به افغانستان در بحران‌های مختلف قابل فراموش شدن نیست و مقامات افغانستان بارها تاکید کرده‌اند که اجازه تعرض به کشوری به‌ویژه همسایگان را از خاک این کشور نخواهند داد، چنان‌که اخیرا کرزای، رئیس جمهور پیشین افغانستان گفته است: «ایران کوشش کرد که مذاکرات افغانستان و پاکستان انجام شود و اثرات حضور آمریکا در افغانستان دیده نشود.
ایران پول زیادی به افغانستان داد و ما قدردان هستیم. ما مردم افغانستان وقتی از ایران یاد می‌کنیم می‌گوییم کشور همزبان، همدین و هم‌فرهنگ. ما پیوندهای انسانی بسیار زیادی با هم داریم.» از سوی دیگر نباید از مشکلاتی که اکنون افغانستان با آن درگیر است به سادگی گذشت. اوایل آبان بود که سیدکمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی، در نشستی که رئیس جمهور سابق افغانستان هم در آن حضور داشت چنین گفت: «از مشکلات جدی افغانستان پدیده تروریسم است.
علاوه بر طالبان داعش پدیده جدیدی است که می‌تواند خطرات جدی برای افغانستان و منطقه داشته باشد و اثرات این مخاطرات برای ایران به‌عنوان همسایه افغانستان هم وجود دارد.» چندی قبل طالبان بزرگ‌ترین معضل افغانستان بود که گرچه تبدیل به یک رژیم شد، اما با مداخله برخی کشورها نتوانست به فعالیت خود ادامه دهد. پس از آن افغانستان درگیر مبارزه با داعش شد و تا به امروز هم برای ناکارآمد کردن این گروه تلاش می‌کند. سفیر افغانستان در ایران معتقد است اقدامات تروریستی طالبان و داعش ریشه در اعتقادات آنها دارد که راهکار مبارزه و حذف آن استفاده از ابزار نظامی و زور نیست بلکه باید با راهکار فرهنگی به مبارزه با آنها پرداخت.
دکتر نصیر احمدنور که ۵ سال است به‌عنوان سفیر افغانستان در ایران حضور دارد، با تعداد زیادی از مقامات کشورمان دیدار کرده است که آیت‌ا... هاشمی رفسنجانی از آن جمله بوده است. او به «آرمان» از خاطرات این دیدارها و آنچه گفت که آیت‌ا... هاشمی در مورد راهکارهای بازگشت آرامش افغانستان به او توصیه کرده است.
در ادامه متن گفت‌وگوی دکتر نصیر احمدنور، سفیر افغانستان در ایران با آرمان را می‌خوانید.
جنابعالی از ۵ سال پیش در ایران حضور داشتید که در این مدت با مسئولان زیادی دیدار داشتید. با آیت‌ا... هاشمی هم ملاقات کردید؟
بله؛ سعادت نصیب ما شد که چندین بار خدمت ایشان باشیم.
برداشت شما از مشی آیت‌ا... طی این ملاقات‌ها چه بود؟
ایشان یک شخصیت برجسته، فهیم و تاثیرگذار بودند. آقای هاشمی در وهله نخست خیرخواه و خواستار تعالی ایران و در مرحله بعد خواستار همین شرایط برای پیرامون و همسایگان ایران بودند. در دنیای امروز هیچ‌کشوری نمی‌تواند مجزا از پیرامون خود باشد. امروز امنیت ایران، امنیت افغانستان است و پیشرفت و رفاه ایران، پیشرفت و رفاه افغانستان است که عکس آن هم صادق است و خوشبختانه مرحوم فقید آیت‌ا... هاشمی چنین دیدی را داشتند. همان‌طور که مقام معظم رهبری که خداوند بر عمرشان بیفزایند، همین نظر را دارند.
توصیه آیت‌ا... هاشمی در مورد بهبود شرایط افغانستان به شما به‌عنوان بالاترین مقام این کشور در ایران چه بود؟
ایشان همواره توصیه به وحدت و یگانگی می‌کردند. آیت‌ا... هاشمی تاکید داشتند که خطرات را به درستی درک کنید. به فرصت‌های همکاری میان دو کشور اشاره داشتند و می‌گفتند باید از این فرصت‌ها استفاده شود. رنجی که ایشان در مورد کشور ما احساس می‌کردند مربوط به شرایط تحمیل شده به افغانستان مانند حملات انتحاری، کشتارها و دخالت‌های بیرونی در افغانستان بود که هنوز هم ادامه دارد.
افغانستان تجربه گروه‌هایی مانند طالبان را دارد که البته توانست رژیم طالبان را سرنگون کند. اکنون داعش هم که گروهکی تروریستی است، همانند طالبان سال‌های پیش خطری برای منطقه محسوب می‌شود. می‌توان با تجربه سرنگونی طالبان در افغانستان، راهکاری برای پایان فعالیت داعش یافت؟
طالبان دارای یک رژیم شده بودند که در سطح بین‌المللی مقبولیت نداشت و جز ۳ کشور، کشورهای دیگر آنها را به رسمیت نشناخته بودند. وقتی بنا به رژیم باشد در آنجا موضوع سکوت و غیرسکوت مطرح می‌شود، اما داعش پدیده تروریستی است که حالا راه افتاده است. هر گروهی که درصدد ایجاد وحشت، قتل، کشتار و غارت باشد، در حالی که مشخص نیست ارتباطی با داعش دارد یا ندارد، تحت نام داعش این کارها را می‌کند و آنچه به نام داعش است در حال افول است و اصلا خاستگاه آنها در سوریه و عراق است که گلیمشان در حال جمع شدن است.
به هر حال کشورهای مختلف سعی کردند مواضع داعش را از بین ببرند اما آنها هنوز فعال هستند.
تحقق این امر نیاز به زمان دارد و باید علما، کارشناسان فرهنگی، دانشمندان در دانشگاه‌ها و حوزه‌ها دست به دست هم بدهند تا به هدف برسند. یک لشگر فرهنگی است که می‌تواند داعش را به‌عنوان یک فکر شکست دهد که زمانگیر است. امیدواریم آن روز برسد که در جبهه فرهنگی و فکری، فکر داعش و داعشیان شکست بخورد.
از اظهارات شما این‌گونه برداشت می‌شود که معتقد هستید اقدامات تروریستی داعشی ناشی از اعتقادات آن گروه است. این چنین است؟
پشت تفکر شخصی که خود را قبل از کشتن دیگران می‌کشد، یک انگیزه اعتقادی وجود دارد اما نباید فراموش شود که طرح‌هایی از بیرون برای منطقه ریخته شده است و نام‌هایی مانند داعش تنها ابزارهایی برای اجرای برنامه‌های شومی است که برای منطقه در نظر گرفته شده است.
به هر حال طالبان هم در افغانستان به‌صورت اعتقادی اقدام به حملات تروریستی می‌کرد.
ما طالبان را استثنا نکردیم. داعش از اینکه پس از هر جنایت، مسئولیت آن را بر عهده بگیرد، ابایی ندارد اما طالبان این‌گونه نیست و زمانی که اقدام وحشیانه انجام می‌شود یا منکر آن می‌شود یا داعش پیشقدم می‌شود که بگوید کار ما بوده است اما در اصل اعتقادی‌بودن اقدامات آنها همان‌طور که اشاره کردید، تفاوتی وجود ندارد.
مطهره شفیعی
- 14
- 6
