روابط ایران و عراق در دوران پساداعش

به گزارش نامه نیوز، عراق روزهای سرنوشت سازی را پشت سر می گذارد.  عراقی ها هر زمان روزهای سقوط موصل را به یاد می آورند بی شک پر از وحشت و ترس می شوند. هرچند رعب و وحشت از داعش فقط محدود به سوریه و عراق نیست. تروریسم و وحشت منتشر شد از سوریه تا اروپا و امریکا را تحت تاثیر قرار داده است. 

اکنون خبر پایان داعش خبر اول رسانه هاست. این خبر به خودی خود می تواند روند جدیدی را در منطقه خاورمیانه نوید دهد. آیا ثبات به این منطقه برگشته است؟ یکی از مراکز اصلی و هدف داعش برای ایجاد خلافت اسلامی عراق بود. داعش با هجوم گسترده و عجیب خود توانست تا نزدیکی بغداد و شهرهای مقدس عراق بیاید و حتی اربیل و اقلیم کردستان عراق در شرف سقوط بود.

فتوای آیت الله سیستانی و تشکیل حشد الشعبی موجی بود که در مقابل هجوم داعش ایستاد و ورق را برگرداند.داعش تمام شده است. اما آیا عراق می تواند روند ثبات خود را در یابد.  چه چالشهای مهمی در مقابل عراق پس از داعش وجود دارد؟ روابط ایران و عراق چه روندی را به خود خواهد دید؟

در این باره با علی ساجد کارشناس مسائل عراق گفت و گو کرده ایم که از نظر می گذرانید.

پایان داعش از سوی عراق و ایران و سوریه به شکل همزمان اعلام شد. آیا روند ثبات در عراق را شاهد خواهیم بود؟ چالشهای پساداعشی عراق در این برهه چیست؟

عراق در باب امنیتی دوره شکننده گذار را طی می‌کند که نهادهای نطامی و امنیتی پس از یک دوره جنگ ویرانگر و فرساینده، در پی بازسازی و تقویت خود هستند. پیش بینی می‌شود که با توجه به فروکش کردن داستان جدایی اقلیم کردستان، و بدلیل عدم وجود تهدید قابل ذکر، ثبات را در عراق شاهد باشیم اما  با توجه به در پیش بودن انتخابات پارلمانی در عراق و امکان تکرار تجربه تلخ ایام پس از انتخابات ۲۰۱۴، گروهها و جریانات سیاسی دست به اختلافی که منجر به خلا قدرت شده و مصیبتی در سایز داعش را برای عراق رقم بزند نخواهند زد.

عراق به دنبال ورود به مذاکرات و هماهنگی های سه کشور ایران روسیه و ترکیه در موضوع سوریه است. آیا این فضا و ظرفیت برای عراق مهیا شده است؟ عراق می تواند نقش بازیگری منطقه ای جدیدی پیدا کند؟

بله، اما به شرط انسجام داخلی و عدم بروز چندصدایی که هر از گاهی از سوی افرادی مثل مقتدی صدر و ... می شنویم. با وجود تشتت داخلی امکان بازیگری دولت عراق در تحولات مهم سوریه بشدت کاهش خواهد یافت.

روابط ایران و عراق بعد از پایان داعش  رو چگونه ارزیابی می کنید؟

ایران و عراق هم اکنون به دو همپیمان راهبردی تبدیل شده‌اند. ایران همواره در پی امن سازی مرزهای ۱۴۰۰ کیلومتری غربی خود بوده که همواره از آن ناحیه متحمل خسارات سنگینی شده بود. با سقوط صدام در ۲۰۰۳ و سپس خروج نیروهای آمریکایی در ۲۰۱۱ و نابودی منافقین در خاک عراق، می توان گفت که دیگر ایران نگرانی امنیتی از غرب خود احساس نمی کند. سازوکار انتقال قدرت نیز در عراق به پختگی و انسجام کافی نیز رسیده است.

لذا در دوره پسا داعش تهران همچون گذشته و با احترام به تمامیت ارضی و حاکمیتی عراق، روابط دوستانه خود را با عراق ادامه داده و حتی بدنبال افزایش مبادلات تجاری و اقتصادی و حتی حذف روادید پیش خواهد رفت. در کل روابط آینده ایران و عراق را بسیار روشن می‌بینم تا حدی که شاید در تاریخ روابط ایران زمین و بین‌النهرین سابقه نداشته باشد.