هیاتی از دیپلمات‌های آمریکایی برای رایزنی درباره انجام تغییرات موردنظر واشنگتن در برجام، راهی اروپا می‌شوند. خبرگزاری رویترز به نقل از یک خبرنگار که در هواپیمای رکس تیلرسون، وزیرخارجه ایالات‌متحده، به‌مقصد پاریس حضور داشته، نوشت که او روز دوشنبه گفت دیپلمات‌ها دراین‌باره بحث خواهند کرد که «ما چگونه باید به اشتباهات موجود در توافق اتمی بپردازیم».
همزمان مایک پنس، معاون رییس‌جمهور آمریکا در سخنرانی خود در پارلمان اسراییل گفت: «توافق اتمی با ایران فاجعه است و آمریکا دیگر حاضر به تایید این توافق بد تنظیم‌شده نیست». پنس افزود: «همان‌گونه که رییس‌جمهور ترامپ روشن کرده، این آخرین بار است. اگر توافق اتمی با ایران درست نشود، همان‌طور که پرزیدنت ترامپ گفته است، آمریکا فورا از برجام خارج خواهد شد». رادیو صدای آمریکا هم خبر داده که مایک پنس روز سه‌شنبه در دیدار با رووین ریولین، رییس رژیم اسراییل، اعلام کرده که دونالد ترامپ متعهد است که اگر متحدان اروپایی مفاد برجام را در چارچوب جلوگیری دائمی از دسترسی ایران به تسلیحات اتمی تقویت نکنند، از آن خارج شود.
او گفت: «این پیامی است به متحدانمان در اروپا که زمان آن فرا رسیده که تغییراتی در توافق اتمی با ایران ایجاد کنند. یعنی تبصره‌های زمان‌دار در توافق خارج شده و به‌جای آن، مجازات‌های اعمال تحریم در‌صورت وقوع تخطی در هر زمانی اجرا شود. ما با همکاری نزدیک با هم‌پیمانان‌مان آن را به‌دست خواهیم آورد. حال اگر متحدانمان به ما نپیوستند، پرزیدنت ترامپ به‌صورت شفاف گفته است که از توافق اتمی خارج خواهد شد. ما امیدواریم که در ماه‌های آتی این توافق تقویت شود، تا بتواند به امنیت منطقه، اسراییل و منافع آمریکا کمک کند». رادیو بین‌المللی فرانسه نیز همزمان با حضور پنس در اسراییل، خبر داد که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر این رژیم، خطاب به رهبران اتحادیه اروپا گفته دونالد ترامپ را درباره ایران جدی بگیرند. او هم نظر آمریکایی‌ها را تکرار کرده که اتحادیه اروپا اگر خواستار حفظ برجام است، باید توافق اتمی با ایران را تغییر بدهد.
نظر اروپا چیست؟
ایران چنانکه عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر امورخارجه گفته، هیچ جمع‌بندی مشخصی درباره اروپا ندارد: «برخی از آنها این ایده را دارند و فکر می‌کنند اگر امتیازاتی به ترامپ در موضوعات غیر‌برجامی بدهند، می‌توانند او را در برجام نگه دارند که این یک سیاست کاملا غلط است و حتما نتیجه معکوس خواهد داشت و ما این را به‌صراحت به اروپا هم گفته‌ایم؛ البته جمع‌بندی مشخصی در داخل اروپا نسبت به این موضوع هم وجود ندارد». بااین‌حال، عراقچی پیش‌بینی کرده که « قطعا در ۴ماه آینده، چالش‌های جدی‌تری خواهیم داشت». در شماره اخیر هفته‌نامه اشپیگل که روز شنبه منتشر شده، به‌نقل از محافل دیپلماتیک در بروکسل گفته شد که آلمان، فرانسه و بریتانیا در پی وضع تحریم‌های جدید علیه ایران هستند.
به‌نوشته اشپیگل آلمان تلاش می‌کند با ترغیب شرکای اروپایی به اعمال تحریم‌های جدید از یک سو، برنامه موشکی ایران را هدف گیرند و نشان دهند در‌قبال سیاست‌های ایران بی‌تفاوت نیستند و از‌سوی‌دیگر، به رییس‌جمهور آمریکا بگویند که انتقاد‌های او را نسبت به برجام جدی می‌گیرند. بااین‌حال، سخنگوی وزارت‌خارجه آلمان در برلین گفت: «ما پیشنهاد می‌کنیم که با شریکان اروپایی‌مان و ایران و طبیعتا آمریکا جمع شویم و راجع‌به مسائل گوناگون گفت‌وگو کنیم». به‌گزارش دویچه‌وله، او هم خبر داده که رایزنی‌های دیپلمات‌های بلندپایه آلمان، فرانسه و اتحادیه اروپا آغاز خواهد شد. به‌گفته او: «موضع اصلی ما تغییری نکرده و ما از توافق اتمی با ایران حمایت می‌کنیم».
فرانسه اما موضع دوگانه‌ای دارد؛ ژان ایو لودریان، وزیرخارجه فرانسه، روز دوشنبه پیش از جلسه با همتایان خود در اتحادیه اروپا به خبرنگاران گفت که یکی از موضوع‌های مورد‌بحث، محدودیت‌هایی است که سازمان ملل در رابطه با تولید موشک‌های بالستیکی برای ایران در‌نظر گرفته است که بنا به ادعای او «ایران به این محدودیت‌ها احترام نگذاشته است». به‌گزارش رادیو بین‌المللی فرانسه، او توافق اتمی با ایران را قدرتمند توصیف کرده ولی تاکید داشته که سختگیری در اجرای این توافق به این معنا است که فرانسه مطابق قطعنامه ۲۲٣١ شورای امنیت سازمان ملل، خواستار تعیین چارچوب ضروری برای برنامه موشک‌های بالستیک ایران است. طبق ادعای لودریان، اگر ایران خواستار بازگشت به جامعه ملل است، باید درباره برنامه موشکی‌اش، همکاری کند. وزیرخارجه فرانسه روز ۱۵ اسفند عازم ایران خواهد شد که چنانچه به روزنامه فیگارو گفته، یکی از محورهای سفرش گفت‌وگو درباره برنامه موشکی و مسائل منطقه‌ای خواهد بود. روزنامه کیهان در شماره روز سه‌شنبه خود با اشاره به اینکه «فرانسه در مقابل امتیازات یک‌جانبه برجامی، ایران را به حمایت از تروریسم متهم کرد»، خواستار آن شد که «وزیر خارجه گستاخ فرانسه را به کشور راه ندهند». گرچه بهرام قاسمی سخنگوی وزارت‌خارجه در نشست خبری خود در روز دوشنبه گفت که «اگر نقل‌قولی از ایشان هست که در‌این‌زمینه مذاکراتی داشته، تکذیب می‌شود. ما مذاکرات موشکی و دفاعی با هیچ کشوری نداشته و نخواهیم داشت و خط قرمز ماست».
بااین‌حال، وزیرخارجه فرانسه روز سه‌شنبه موضعی منتقدانه در برابر آمریکا گرفت و گفت: «پاریس بر پایبندی قاطعانه به توافق هسته‌ای تاکید می‌کند». به‌گزارش ایسنا به‌نقل از خبرگزاری آسوشیتدپرس، لودریان پیش از دیدار با رکس تیلرسون در پاریس، از بیانیه ترامپ درباره توافق هسته‌ای انتقاد کرد و گفت: «چرا دولت ترامپ تصمیم‌گیری درباره برجام را بر‌عهده کنگره و اروپایی‌ها گذاشته و توپ را به زمین آنها بازگردانده است، درحالی‌که روسیه و چین نیز از دیگر امضاکنندگان توافق هسته‌ای هستند».این نشانه‌ها وزیرخارجه آمریکا را امیدوار کرده چنانکه روز دوشنبه گفته «در زمینه جلب حمایت اروپایی‌ها از اعمال مجازات‌های سخت و تازه علیه ایران پیشرفت‌هایی حاصل شده است که می‌تواند مانع از خروج ایالات‌متحده از برجام شود».
وی گفته هیات دیپلماتیک قرار است بررسی کند چگونه می‌توانند به ایراد‌های توافق هسته‌ای واکنش نشان دهند. بوریس جانسون، وزیرخارجه بریتانیا هم پس از دیدار با تیلرسون تاکید کرد: «مهم است که ما این کار را موازی پیش ببریم و بنیان‌های توافق اتمی ایران را تخریب نکنیم».
امکان مذاکره مجدد در مورد برجام تحت هیچ شرایطی وجود ندارد
دبیر شورای‌عالی امنیت ملی گفت: «اقدامات اخیر آمریکا برای به چالش کشاندن برجام، رفتاری غیرقانونی بوده و امکان مذاکره مجدد در مورد این سند کامل و غیرقابل تجزیه، تحت هیچ شرایطی وجود ندارد». به گزارش ایسنا، علی شمخانی، در گفت‌وگو با شبکه تلویزیونی العالم، توافق برجام را حداقل مطالبات جمهوری‌اسلامی برای دستیابی به توافق با ۱+۵ عنوان کرد و با اشاره به کارشکنی آمریکا در اجرای تعهدات برجامی اعلام کرد: «درحالی‌که به‌رغم پایبندی کامل ایران به تعهدات خود، هنوز بخشی از گشایش‌های اقتصادی که باید در چارچوب تعهدات آمریکا و حتی اروپا محقق می‌شد، انجام نشده است صحبت‌کردن در مورد بازبینی برجام، بیانی وقیحانه و ناشی از توهم رییس‌جمهور آمریکاست».
وی افزود: «توان موشکی جمهوری‌اسلامی ایران کاملا بومی و بر گرفته از تجربه ۸سال دفاع مقدس و مظلومیت مردم ایران در تامین نیازمندی‌های اولیه برای دفاع در برابر تجاوز بوده و مسیر تکامل خود را در چارچوب بازدارندگی در برابر تهدیدات با قدرت ادامه خواهد داد.» وی یادآور شد: «در چارچوب اجماع کامل مجموعه مسئولان جمهوری‌اسلامی ایران ما هیچ‌گونه مذاکره‌ای در موضوع موشکی و توان دفاعی خود با هیچ کشوری نخواهیم داشت.» دبیر شورای‌عالی امنیت ملی درباره سیاست‌های منطقه‌ای کشورمان و راهبردهای آتی ایران تصریح کرد: «اقدامات جمهوری‌اسلامی ایران در منطقه هیچ‌گونه مغایرتی با قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد نداشته و تلاش‌های آمریکا برای تصویرسازی غلط از رفتارهای ثبات‌آفرین جمهوری‌اسلامی ناشی از شکست واشنگتن و هم‌پیمانان آن در استفاده ابزاری از تروریسم برای تحمیل اراده خود به کشورهای مستقل منطقه است.»
- 13
- 2
