در آستانه تصمیم گیری رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا درباره برجام، روز شنبه ۱۲ می، مصادف با ۲۲ اردیبهشت سال جاری، نظرات کارشناسان روابط بین الملل را درباره تصمیم ترامپ جویا شده است. سید محمدعلی حسینی سخنگوی اسبق وزارت خارجه و سفیر سابق کشورمان در ایتالیا، به سوالات خبرآنلاین، در این باره پاسخ داده است که از نظر می گذرانید:
آیا آمریکا از برجام خارج می شود؟
با توجه به تحولات جاری بین المللی و علیرغم تلاشها و رایزنی هایی که از سوی طرفهای مختلف شاهد هستیم، هنوز نمی توان گمانه زنی دقیقی از تصمیم نهایی طرف آمریکایی در نحوه برخورد با برجام داشت؛ حتی از میان دو گزینه "خروج فوری و سخت" آمریکا و "خروج تدریجی و نرم" این کشور از برجام نیز هنوز نمی توان انتخابی قطعی داشت؛ گرچه حقیقت مطلب آن است که آمریکا را از مدتها پیش و بخاطر مواضع رسمی و علنی علیه برجام و نقضهای مکرر و عامدانه آن باید خارج از برجام قلمداد کرد. از سوی دیگر باید دانست با توجه به ماهیت زورمدارانه نظام سیاسی آمریکا و رفتار نامتعارف و خصمانه ضد ایرانی دولت این کشور، آمریکا قطعا حضوری که در بردارنده پایبندی به تعهدات برجامی و بویژه تعلیق تحریمها علیه کشورمان باشد نخواهد داشت.
واکنش تهران به چه صورت باشد که برای ما منفعت داشته باشد؟
پاسخ به سوال شما در این پرسش نهفته است که آیا در صورتی که تنها طرف متعهد و پایبند در یک توافق بین المللی و چندجانبه مانند برجام ایران باشد؛ و اگر طرف موثری مانند آمریکا از این توافق خارج شود و دائما بر ضد آن یاوه سرائی و اقدام کند یا مانند دوسال گذشته در آن باقی بماند و مفاد آن را مرتبا نقض و پایمال کند؛ اگر تمامی منافعی که در سایه برجام برای ایران متصور بوده، تضییع و تخریب شود؛ و اگر طرف آمریکایی مرتبا با اعمال فشار بر شرکتها و کشورها آنان را از انجام هرگونه معامله ای با ایران برحذر دارد؛ ادامه روند دوسال گذشته برای تهران چه منفعتی در بر دارد؟ بنا بر این واکنش تهران باید به صورتی باشد که یا در روند کنونی تغییر و اصلاح اساسی ایجاد کند- که محال و غیر ممکن به نظر می رسد- یا خردمندانه آن را متوقف سازد.
از طرف دیگر منطق سیاسی ایجاب می کند که واکنش ما به طریقی باشد که؛
۱- بر غیرقابل مذاکره بودن برجام تاکید شود.
۲- همچنان بر غیر قابل مذاکره بودن توان دفاعی موشکی و قدرت بازدارندگی کشورمان پافشاری شود.
۳- اجازه ندهیم آمریکا و رژیم صهیونیستی از انزوایی که در عرصه بین المللی به آن دچار شده اند، خارج شوند.
۴- بی جهت؛ تاکید می کنم بی جهت، دست آمریکا را برای بهانه تراشی واجماع سازی علیه کشورمان باز نگذاریم. این دستاورد سیاسی که کشورهای ۱+۵ و آژانس بین المللی انرژی اتمی، بر سلامت و عدم انحراف برنامه هسته ای ایران رسما و در مقابل افکار عمومی جهان، صحه گذاشته و تأیید نمودند و برخورداری از این حق مسلم و مشروع را به طور رسمی و علنی محترم شمرده و موضوع پی ام دی را مختومه اعلام کرده اند، دستاورد کمی نیست و حکمت سیاسی ایجاب می نماید علیرغم سختی شرایط کنونی، با درایت از آن محافظت گردد.
۵- هشدار لازم به طرفهای اروپائی که به دنبال جلب رضایت متحد آمریکایی خود از جیب ملت ایران هستند، داده شود؛ در عین حال برنامه خود را نسبت به تنظیم و تقویت مناسبات با کشورهای اروپایی با جدیت دنبال نماییم.
۶- از ظرفیتها و قابلیتهای کشورهای آسیایی و سایر کشورها برای گذر از شرایط حساس کنونی غفلت نورزیم.
۷- آنچه در این مسیر کار آمد و بسیار موثر است استفاده همزمان از دیپلماسی ترکیبی رسمی و غیر رسمی، پارلمانی و عمومی و بویژه رسانه ای است که علاوه بر شفاف سازی و تبیین گزینه های مورد نظر جمهوری اسلامی برای مقامات رسمی کشورها و نهادهای بین المللی، رسالت خود را در اقناع نخبگان و اندیشمندان دنیا و همچنین افکار عمومی جهانی به انجام رساند.
زهره نوروزپور
- 11
- 1