موگرینی: نمی‌توانیم بپذیریم آمریکا برای تجارت مشروع ما با ایران تصمیم بگیرد

به گزارش فارس، «فدریکا موگرینی»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در مصاحبه‌ای روز سه‌شنبه از تصمیم دولت آمریکا برای خروج از برجام انتقاد کرد و مدعی شد کشورهای اروپایی نمی‌توانند بپذیرند که واشنگتن برای تجارت مشروع آنها با ایران تصمیم بگیرد.

وی در بخشی از این مصاحبه با پایگاه Livemint درباره مواضع کشورهای اروپایی در خصوص برجام بعد از خروج آمریکا از آن گفته است: «ما اروپایی‌ها نمی‌توانیم بپذیریم که یک قدرت خارجی- حتی نزدیک‌ترین دوست و متحدمان- درباره تجارت مشروع ما با یک کشور دیگر تصمیم‌گیری کند.»

کشورهای اروپایی بعد از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای برجام وعده داده‌اند با تضمین منافع اقتصادی ایران، این توافق را حفظ کنند. این کشورها، علی‌رغم ایستادگی‌های لفظی و سیاسی در برابر اقدام آمریکا تا کنون موفقیتی در تحقق وعده‌هایشان در زمینه حفظ منافع ایران کسب نکرده‌اند.

اتحادیه اروپا از چند ماه پیش اعلام کرده برای مقابله با تحریم‌های آمریکا علیه ایران، قصد دارد یک «کانال ویژه» (معروف به SPV) برای پرداخت مالی ایجاد کند که امکان ادامه همکاری اقتصادی با ایران را فراهم کند. کشورهای اروپایی هنوز نتوانسته‌اند این وعده را عملی کنند. 

موگرینی در پاسخ به سوالی درباره اینکه آیا این کانال ویژه می‌تواند به مقابله با تحریم‌های آمریکا و حفظ تجارت با ایران کمک کند گفت: «ما به عنوان اتحادیه‌ای متشکل از ۲۸ کشور عضو همراه با سایر جامعه بین‌المللی برای حفظ این توافق هسته‌ای که تا کنون مطابق تأیید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ۱۳ گزارش کاملاً اجرا شده، تلاش می‌کنیم.»

وی در ادامه در اظهاراتی آمیخته به ادعاهای اثبات‌نشده تصریح کرد: «ما این کار را برای امنیت جمعی‌مان انجام می‌دهیم: نمی‌خواهیم ببینیم ایران سلاح اتمی می‌سازد. برجام هم دقیقاً این هدف را محقق کرده است.»

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا این ایده که انگیزه اتحادیه اروپا برای حفظ توافق هسته‌ای برجام تنها منافع اقتصادی نیست. 

او گفت: «به این دلیل سخنم را با این حرف‌ها شروع کردم که اغلب می‌شنوم می‌گویند انگیزه‌های اروپا در این موضوع در وهله اول اقتصادی و تجاری است. این مسئله صحت ندارد: ما این کار (حفظ برجام) را انجام می‌دهیم تا جلوی از بین رفتن یک توافق منع اشاعه را بگیریم و از بروز یک بحران امنیتی بزرگ در خاورمیانه جلوگیری کنیم.»

موگرینی در ادامه یادآوری کرد کشورهای اروپایی طبق توافق هسته‌ای برجام ملزم به حفظ و تضمین تجارت مشروع با ایران هستند. 

او گفت: «بخشی از این کار (حفظ برجام) مستلزم آن است که ما تضمین کنیم کشورهایی که می‌خواهند با ایران تجارت مشروع داشته باشند اجازه انجام این کار را دارند. این چیزی است که الان داریم روی آن کار می‌کنیم: ابزارهایی که به کنشگران اقتصادی خواهان تجارت مشروع با ایران کمک می‌کند و از آنها حمایت کرده و به آنها اطمینان خاطر می‌دهد.»

موگرینی تأکید کرد: «ما اروپایی‌ها نمی‌توانیم بپذیریم که یک قدرت خارجی- حتی نزدیک‌ترین دوست و متحدمان- درباره تجارت مشروع ما با یک کشور دیگر تصمیم‌گیری کند. این، یکی از عناصر اساسی حق حاکمیت ما است و اینکه چنین تأملاتی انجام شوند نه تنها در اروپا بلکه در سایر نقاط دنیا هم کاملاً طبیعی است.»

«برنامه جامع اقدام مشترک» یا برجام، تیرماه سال ۱۳۹۴ میان ایران و پنج کشور عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل (آمریکا، فرانسه، انگلیس، روسیه و چین) به علاوه آلمان (موسوم به گروه ۱+۵) حاصل شد. 

دولت آمریکا از نخستین روزهای اجرایی شدن این توافق، کارشکنی‌ها در اجرای آن و تلاش برای کاستن از مزایای اقتصادی ایران از آن را آغاز کرد. با روی کار آمدن «دونالد ترامپ» به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا این کارشکنی‌ها شدت گرفت و او بارها تهدید کرد کشورش را از توافق هسته‌ای خارج خواهد کرد.

ترامپ سرانجام سه‌شنبه ۸ می (۱۸ اردیبهشت‌ماه) به طور یکجانبه آمریکا را از برجام خارج کرد و فرمانی را برای بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران پس از دوره‌های زمانی ۹۰ و ۱۸۰ روزه امضا کرد.

 اروپا همچنان به توافق با ایران پایبند است

به گزارش ایرنا، 'مارک لئوناردو' خبرنگار لایو مینت در این مصاحبه نظرات فدریکا موگرینی را درباره مسائل مهم جهانی از جمله توافق هسته ای ایران، امنیت اروپا، برگزیت، موضوع مهاجرت و کنترل مرزها جویا شد.

موگرینی که سال ۲۰۱۹ به عنوان مسئول ارشد سیاست خارجی اروپا به کار خود در این سمت پایان می دهد، خروج آمریکا از توافق هسته ای با ایران را در سال ۲۰۱۸ یکی از مهمترین اتفاقات این سال برشمرد.

خبرنگار لایو مینت به عنوان نخستین پرسش پرسید، خانم موگرینی! شما در سالی که گذشت بارها از اروپا خواستید که برای حفظ حاکمیت خود تلاش کند. درباره موضوع خروج آمریکا از توافق هسته ای با ایران نیز تلاش خود را برای ایجاد ساز و کار مالی مختص ایران و اروپا به کار بستید. واقعا چقدر به اجرایی شدن این ساز و کار امیدوار هستید؟

مسئول ارشد سیاست خارجی اتحادیه اروپا پاسخ داد: اتحادیه اروپا ۲۸ عضو دارد که همگی آنها با همکاری جامعه بین الملل تلاش می کنند تا توافق هسته ای ایران حفظ شود. اساس کار ما، ۱۳ گزارش پی در پی آژانس بین المللی انرژی اتمی است که در همه آنها بر پایبند بودن ایران به همه تعهداتش تاکید شده است. تلاش ما حفظ این توافقنامه در سال جدید است. ما این کار را به علت تامین امنیت جمعی خود انجام می دهیم. 

موگرینی گفت:'نمی خواهیم ایران به سلاح هسته ای دست یابد و توافقی که ما در سال ۲۰۱۵ آن را امضا کردیم، دقیقا در همین راستا است. این را می گویم که به برخی از شایعه ها پایان دهم.درسالی که گذشت بارها شنیده ام که هدف اروپا از ادامه پایبندی بر توافق با ایران، صرفا ملاحظات اقتصادی و تجاری با این کشور است. خیر به هیچ عنوان اینگونه نیست. 

ما به این دلیل به توافق با ایران ادامه می دهیم که این توافقنامه از دستیابی ایران به سلاح هسته ای جلوگیری می کند. ما می خواهیم تا مانع از بروز یک بحران امنیت در منطقه بحران زده خاورمیانه شویم.

مسئول ارشد سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت: البته بخشی از این هدف، مستلزم این است که شرکت های ما با شرکت های ایرانی بتوانند رابطه اقتصادی و تجاری داشته باشند. ما برای حصول این هدف همواره تلاش های زیادی را انجام داده ایم و اکنون نیز این تلاش ها ادامه دارد. ما تلاش می کنیم به تجار اروپایی ابزارهایی بدهیم که از آنها در برابر تحریم ها و تهدیدهای آمریکا محافظت کند و آنها برای مبادله تجاری با ایران گام بردارند.

موگرینی گفت:البته این موضوع بحث های زیادی را درباره حاکمیت و استقلال اروپا مطرح کرده است. ما اروپایی ها به هیچ عنوان نمی توانیم بپذیریم که یک قدرت خارجی حتی اگر نزدیکترین دوست و متحد ما باشد، برای ما تعیین تکلیف کند و بگوید با چه کشوری کار کنیم و با چه کشوری کار نکنیم. این اساسی ترین حق ما است و نه تنها اروپا، بلکه هیچ کشوری در جهان نمی پذیرد که یک کشور خارجی برای آنها تعیین تکلیف کند.

تحولات مربوط به برگزیت، تهدیدهای هسته ای در جهان، تحریم های اتحادیه اروپا علیه روسیه، تلاش های اروپا برای ممانعت از دستیابی روسیه و چین به داده های اطلاعاتی کشورهای عضو اتحادیه اروپا،بحران در کشورهای منطقه خاورمیانه از جمله سوریه، عراق و لیبی ،دیگر مسائلی بود که موگرینی در این مصاحبه به آنها پرداخت.

دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا اردیبهشت ماه از برجام خارج شد و بازگشت تحریم های هسته ای علیه ایران را اعلام کرد. این اقدام محکومیت جامعه جهانی از جمله هم پیمانان اروپایی واشنگتن را به دنبال داشت و طرف های دیگر این توافق برای تداوم اجرای آن وارد گفت وگو با ایران شدند. 

از جمله موارد مهمی که تاکنون برای تقویت روابط تجاری تهران و اروپا مورد بررسی قرار گرفته، تشکیل یک نظام پرداختی مستقل از اقتصاد آمریکا است. 

چندی پیش، «هایکو ماس» وزیر امور خارجه آلمان در این رابطه تاکید کرد تقویت خودمختاری اروپا با ایجاد کانال های پرداخت مستقل از ایالات متحده و تاسیس نهاد مالی اروپایی و نظام سوئیفت بدون وابستگی، کاملا ناگزیر و ضروری است. 

سفیر ایران در اتحادیه اروپا: برجام در سال ۲۰۱۹ به تار مویی بند است

به گزارش مهر، «پیمان سعادت» سفیر ایران در اتحادیه اروپا در یادداشتی به یورونیوز اعلام کرد: در سال ۲۰۱۹ میلادی، برجام به تار مویی بند است.

سفیر ایران در اتحادیه اروپا در این خصوص نوشت: پس از خروج غیرقانونی رئیس‌جمهور ترامپ از برجام در هشتم ماه مِی سال ۲۰۱۸، رهبران اروپایی به صورت دوجانبه از ایران خواستند تا در برابر خروج آمریکا از برجام در توافق هسته ای باقی بماند. یک هفته بعد، نشستی در سطح وزرای خارجه اتحادیه اروپا/ ۳ کشور اروپایی (فرانسه، آلمان و انگلیس) و ایران برگزار شد و نتیجه آن در ۹ بخش توسط نماینده عالی اتحادیه اروپا «با ایده حصول به راه‌ حل‌ های عملی طی چند هفته آینده» جمع‌ بندی و اعلام شد.

وی در این خصوص ادامه داد: این لیست در میان برخی از سایر مباحث، مواردی برای حفظ و تعمیق روابط اقتصادی با ایران را شامل می‌ شد؛ از قبیل تداوم فروش نفت و گاز ایران، مراودات بانکی موثر با ایران و تدارک بیشتر برای واگذاری اعتبار برای صادرات و ایجاد ساز و کارهای ویژه در زمینه بانکی، بیمه و حوزه‌های تجارت. وی (فدریکا موگرینی) علاوه بر این، درباره تصمیم جهت کار کردن بر مکانیسم‌ های مکمل و تدابیری در سطح اتحادیه اروپا و سطوح ملی اروپا برای حفظ بازیگران اقتصادی اروپایی سخن گفت.

این مقام دیپلمات ایرانی در بند دوم یادداشت خود افزود: متعاقب به روزرسانی قوانین مسدودساز و اعطای مجوز به بانک سرمایه‌ گذاری اروپایی (EIB) درباره ایران، ساز و کار ویژه (SPV) به عنوان نهادی که هدف آن دفع تحریم‌ های بازگردانده شده آمریکاست مطرح شد تا به شرکت‌ ها امکان تجارت با ایران را بدهد و این ساز و کار در قلب تعهد اروپا قرار گرفت. پس از نشست دهم دسامبر شورای امور خارجی اتحادیه اروپا، نماینده عالی اتحادیه اروپا درباره کار مشترک ۳ کشور اروپایی (فرانسه، آلمان و انگلیس) به منظور ایجاد ساز و کار ویژه گفت که «توقع و انتظار من این است که این ابزار (ساز و کار ویژه) ظرف چند هفته آینده ایجاد شود تا قبل از پایان سال (۲۰۱۸) راهی برای حفظ تجارت مشروع با ایران و تقویت آن ایجاد شود».

«پیمان سعادت» اضافه کرد: علیرغم این اقدامات، کمتر از یک ماه پیش آژانس بین‌ المللی انرژی اتمی برای سیزدهمین بار پایبندی ایران به تعهدات برجامی خود را تایید کرد و گفت که هیچ تخلف و هیچ نقضی از سوی این کشور صورت نگرفته است؛ اصلاً و به هیچ وجه. آیا پایبندی کامل کار راحتی است؟ از منظر زمینه‌ های فنی این موضوع بدون تردید نمی‌ تواند کار راحتی باشد و از منظر سیاسی هم (پایبندی کامل به برجام) برای رئیس‌جمهور روحانی کاری سخت است. نه تنها گروه‌ های سیاسی پویا بلکه بسیاری از ایرانی‌ ها هم معتقدند که چسبیدن یک طرفه به توافقی که در ایجاد عواید اقتصادی (قول داده شده) ناکام مانده، توجیه‌پذیر نیست. ایرانی‌ها اکنون تحت وحشیانه‌ترین فشار غیرقانونی اقتصادی و روانی آمریکا قرار دارند. در نتیجه، آنها در شگفت هستند که وقتی نهادهای اروپایی خصوصی و عمومی در برابر طرف ناقض (آمریکا) تسلیم شوند، آیا تداوم توافقی که ناقص اجرا شده و فقط به خاطر بیانیه‌ های سیاسی اروپا به نفع ایران است، هرقدر هم این بیانیه‌ ها قوی باشند و تکرار هم شوند، عاقلانه است؟ ایران به برجام پایبند بوده و ناقض آن نبوده است؛ اما در این معادله معیوب، طرف ناقض برنده و طرف پایبند بازنده است.

دیپلمات ایرانی تصریح کرد: مقامات در ایران در مواجهه با خروج آمریکا از برجام، بازگرداندن تحریم‌ های گسترده اقتصادی آمریکا، تداوم توطئه‌ های اسرائیل و سعودی و تاخیر اروپا (در عمل به تعهدات برجامی خود) واکنشی صبورانه و مسئولانه نشان داده‌ اند. دشمنان سرسخت برجام امید داشتند که ایران از توافق خارج شود تا آنها بتوانند یک جبهه متحد علیه ایران راه بیاندازند. اگر با توافق یا بدون توافق، معضلات برای ایران شبیه به هم باشد، در آن صورت منطقی خواهد بود که رهبران ایران در این باره تجدیدنظر کنند و این موضوع، مساله‌ ای کلیدی است. بدون تردید، بهایی که ایران در حال حاضر می‌ پردازد، در حدی نیست که بتواند از خویشتنداری ایران دفاع کند. البته این موضوع بسیار اشتباه و حتی خطرناک است که درباره صبر ایران تفسیر غلطی شود و نتیجه گیری شود که ایران با صَرف هر بهایی در توافق باقی می‌ ماند. این وضعیت ایران را وادار می‌ کند تا تمامی گزینه‌ های قابل دوام و به دقت سنجیده‌ شده را مورد بررسی قرار دهد.

وی در پایان تصریح کرد: برجام فی نفسه یک دستاورد بُرد- برد بود و این موضوع شامل مرحله اجرای توافق هم می‌ شود. با این حال نمی‌ تواند به ابزار سودجویی طرف ناقض و متضرر شدن طرف متعهد به توافق تبدیل شود. نگرانی من این است که شرایط به سمتی می‌ رود که برجام به تار مویی بند است.