به گزارش ایسنا، محمد فرازمند در مصاحبه با «سنا آلکان»،خبرنگار شبکه خبری سی ان ان ترک به سوالات این شبکه خبری در مورد برخی از مسائل مرتبط با سیاست خارجی ایران و تحولات منطقه و عرصه بین الملل پاسخ گفت.
متن این مصاحبه که به صورت پرسش و پاسخ تنظیم شده است، به شرح زیر است:
نظر ایران در رابطه با تحریم‌های آمریکا و افزایش فشارهای دولت واشنگتن علیه ایران چیست؟
-ابتدا مراتب تأثر و تأسف خود به دلیل حمله اخیر اسرائیل به دفتر خبرگزاری آناتولی در غزه را اعلام می‌دارم.
- در رابطه با تحریم‌های آمریکا علیه ایران نیز باید بگویم که این تحریم‌ها و لغو معافیت‌ها نه تنها ایران بلکه در عین حال کشورهایی که در منطقه خواهان تجارت و توسعه روابط دو جانبه خود با ایران هستند را نیز مجازات می‌کند. ما با ترکیه از روابط دوجانبه و تجاری گسترده‌ای برخوردار بوده و ترکیه از ایران نفت و گاز خریداری می‌کند. این تحریم‌ها به کشورهای همسایه ما نیز آسیب وارد می‌کند. ایالات متحده آمریکا نمی‌تواند به کشورها در خصوص معاملات آنها با کشورهای دیگر دستور دهد. مقامات ترکیه‌ای که با آنها گفتگو کرده‌ایم نیز تأکید می‌کنند که به بخشی از تحریم‌های علیه ایران تبدیل نخواهند شد. ارتباطات زیادی در سطوح مختلف داریم و بدنبال روشی برای ادامه تجارت هستیم. وزیر امورخارجه ما نیز چند هفته پیش به آنکارا آمدند. ایشان در آنکارا با اردوغان، رئیس جمهور و مولود چاوش اوغلو، وزیر امورخارجه ترکیه دیدار و گفتگو کرده و در چارچوب این دیدارها برای فعالیت در ۵ سطح به منظور حفظ روابط دو جانبه در مقابل تحریم‌های غیر قانونی و یک جانبه آمریکا علیه ایران تصمیم گرفتیم.
همانگونه که می‌دانید مهلت معافیت ترکیه از تحریم‌های نفتی ایران در تاریخ ۲ می به پایان رسید. آیا در حال حاضر واردات نفت ترکیه از ایران ادامه داشته و یا متوقف شده است؟
- تا ماه می، خرید نفت از ایران به طور عادی ادامه داشت. برای دستیابی به راه حلی جهت ادامه این روند پس از ماه می نیز همراه با ترکیه تلاش می‌کنیم. در اینجا مهم تمایل ترکیه برای حفظ این تجارت و منافع ملی خود می‌باشد. ضمناً برای ترکیه جایگزین کردن یک نفت دیگر به جای نفت ایران مشکل است، زیرا پالایشگاه‌های این کشور از لحاظ فنی مناسب با نفت ایران می‌باشد.
مولود چاوش اوغلو، وزیر امورخارجه ترکیه اخیراً طی ارائه توضیحاتی گفته بود: "برخی از شرکت‌ها درخصوص تجارت با ایران دچار نگرانی هستند". در اتحادیه اروپا نیز وضعیت مشابهی وجود دارد. آیا در دیدار با مقامات ایرانی و شرکت‌های ترک این نگرانی را مشاهده می‌کنید؟
- همانگونه که می‌دانید ما با بسیاری از شرکت‌های ترک قراردادهای متفاوتی داریم. این شرکت‌ها تا تاریخ ۲ می از تحریم‌های نفتی ایران معاف بودند. در حال حاضر نیز وزارت نفت ایران و وزارت انرژی ترکیه فعالیت می‌کنند. از سوی دیگر مذاکرات مقامات ترکیه با کشورهای غربی برای ادامه این معافیت‌ها نیز همچنان ادامه دارد.
ایران اخیراً اعلام کرد: "در صورت لزوم تنگه هرمز را خواهیم بست". در چنین دوران حساسی از لحاظ تنگه هرمز، احتمال بستن این تنگه تا چه اندازه جدی است؟
- ما نفت خود را از طریق تنگه هرمز صادر می‌کنیم. لذا تأمین امنیت این تنگه و باز نگه داشتن آن از لحاظ ما نیز بسیار حائز اهمیت است. تنگه هرمز از لحاظ تجارت و انتقال نفت بسیار مهم بوده و ما خواستار حفظ امنیت آن هستیم. این تنگه و این مسیر دریایی باید برای کلیه کسانی که از این تنگه استفاده می‌کنند و کشورهای منطقه کارآمد باشد. ایران کشور مهمی در منطقه بوده و باید از ظرفیت منطقه استفاده کند.
در ادلب شاهد تشدید تنش و اقدامات روسیه و (رژیم) سوریه هستیم. ایران اخیراً طی ارائه توضیحاتی بر لزوم پاکسازی ادلب از لوث تروریست‌ها تأکید کرد. رویکرد فعلی ایران در این زمینه چیست؟
- در چارچوب روند آستانه هر سه کشور نیز برخی اصول را پذیرفتند. یکی از این اصول نیز عدم وجود راه حل نظامی برای مسئله سوریه بود. ما همراه با ترکیه و روسیه برای کاهش تنش در سوریه اقدامات بسیاری انجام دادیم. اینک وضعیت نسبت به ۶ سال پیش بسیار بهتر است. در ادلب نیز باید بدنبال یک راه حل سیاسی و صلح آمیز باشیم. ما در سراسر سوریه از جمله ادلب راه حل نظامی را رد می‌کنیم. هر سه کشور از فعالیت‌های تروریستی در سوریه ناراحت هستند. هیچ کس خواستار کنترل سوریه توسط تروریسم نیست. همه ما برای یک راه حل صلح آمیز، تأمین تمامیت ارضی و حاکمیت ملی سوریه و مبارزه با تروریسم تلاش می‌کنیم.
روند آستانه همچنان ادامه دارد، اما گفته می‌شود در این روند نیز مشکلاتی وجود دارد. این ادعاها را چطور ارزیابی می‌کنید؟
- ما در روند آستانه پیشرفت بسیار مثبتی حاصل نمودیم. در صورت مقایسه بحران سوریه با بحران‌های دیگر، ما در روند آستانه اقدامات بسیار موفقیت آمیزی انجام دادیم. در حال حاضر تنها در ادلب نگرانی وجود داشته و من مطمئنم که سه کشور با کمک یکدیگر و همچنین به کمک پلتفرم بین المللی این مشکل را نیز حل خواهند کرد. نباید فراموش کرد که در روند آستانه موضوع کمیته قانون اساسی سوریه نیز در دستور کار می‌باشد. در این راستا تنها چند موضوع باقی مانده و با کمک جامعه بین المللی به زودی این کمیته به نتیجه خواهد رسید و در رابطه با نحوه تشکیل یک کمیته مشترک توضیحاتی ارائه خواهد شد. در پی تشکیل کمیته مذکور و نگارش قانون اساسی سوریه، در این کشور یک روند سیاسی جدید آغاز خواهد شد.
ترکیه و آمریکا در خصوص طرح تشکیل منطقه امن در مرز سوریه درحال مذاکره هستند. پیش‌تر ایران (روسیه) نیز تفاهم نامه آدانا را یادآور شده بود. آمریکا نیز اعلام کرد که در مقابل تهدید ایران بخشی از نیروهای خود را در سوریه نگه خواهد داشت. یعنی اینطور متوجه می‌شویم که آمریکا نیروهای خود را کاملاً از سوریه خارج نخواهد کرد. شما این روند را چطور ارزیابی می‌کنید؟
- ما خواستار مداخله در روابط ترکیه با بازیگران دیگر نیستیم. این تصمیم به آنها ارتباط دارد. ولی ما معتقدیم که ابتدا باید تمامیت ارضی سوریه حفظ شده و دولت قوی دمشق کلیه مناطق سوریه را کنترل نماید. این امر از لحاظ ما حائز اهمیت است. باید یک استاندار وجود داشته باشد. ما هر آنچه که برای ایران می‌خواهیم را برای عراق و سوریه نیز می‌خواهیم. از نظر ما تجزیه کشور بسیار خطرناک است. یک دولت مرکزی و ساختارهای متفاوت دیگر وضعیت را در منطقه پیچیده‌تر خواهد کرد. طبق معمول هر وقت که قدرت‌های خارجی از جمله آمریکا در یک جا حضور داشته باشند در آنجا دستیابی به راه حل صلح آمیز دشوار می‌شود. تاریخ به ما نشان داده است که برای حل مسائل نمی‌توان به قدرت‌های خارجی اعتماد کرد. قدرت‌های خارجی که از ماورای اقیانوس‌ها به منطقه ما آمدند، تجربیات خوبی را با خود به همراه نیاوردند. وضعیت عراق را ببینید…، وضعیت لیبی را ببینید… ما به عنوان کشورهای منطقه در کلیه اقدامات خود موفق واقع شدیم، اما آمریکایی‌ها و نیروهای غربی موفق نشدند. آنها نه منافع ما بلکه به دنبال منافع خود هستند.
جواد ظریف، وزیر امورخارجه ایران در هفته‌های گذشته به ترکیه آمد و با همتای ترک خود دیدار کرد. ظریف (با اشاره به سفر وی به دمشق) ابراز داشت که یک پیام به همراه آورده است. آیا ظریف پیام ویژه ای را به همراه آورد؟
- پیامی که جناب آقای ظریف از دمشق به همراه آورد یک میانجیگری و یا پیام خاصی نبود. با مقامات سوریه‌ای و مقامات ترک پیرامون نگرانی‌های مشترکمان گفتگوهایی انجام دادیم. می‌توانیم از این گفتگو ها به عنوان مشاوره در بین سه کشور ایران، سوریه و ترکیه نام ببریم. (ظریف) گفتگوهای خود در دمشق را با مقامات ترکیه مطرح کرد، اما پیام ویژه ای وجود نداشت. جناب آقای ظریف نیز چنین وظیفه خاصی برای میانجیگری عهده دار نمی‌باشد. ما به عنوان یک کشور منطقه و کشور دوست سوریه و ترکیه خواستار کمک برای کاهش تنش هستیم.
آمریکا اخیراً سپاه پاسداران ایران را در فهرست گروه‌های تروریستی قرارداد و ایران به این اقدام آمریکا پاسخ داد. آیا احتمال یک رو یارویی خطرناک وجود دارد؟
- این تنش جدید با آمریکا را ما آغاز نکردیم. تصمیم آمریکا برای قراردادن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست گروه‌های تروریستی نیز اولین اشتباه آمریکا نیست. آنها پیش تر نیز در منطقه اشتباهات زیادی را مرتکب شده و ما اینک شاهد نتایج این اشتباهات آنها هستیم. خروج یکجانبه از قرارداد هسته‌ای نیز یکی از این اشتباهات بود. این قرارداد یک قرارداد بین المللی و مورد حمایت سازمان ملل متحد است. دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا بدون هیچ دلیلی برای خروج از این قرارداد تصمیم گرفت. این قرارداد از لحاظ جامعه بین المللی یک موفقیت بود. آنها اشتباهات دیگری نظیر تصمیم مربوط به قدس و بلندی‌های جولان را نیز مرتکب شده و مسئول عواقب این تصمیمات نیز آنها هستند. کلیه این تصمیمات منطقه را به خطر می‌اندازد.
آمریکا هرگونه گزینه از جمله بمباران ایران را بر روی میز گذاشته است. ایران چگونه پاسخ خواهد داد؟ موضع شما در مقابل رجزخوانی‌های آمریکا چیست؟
- این چیز جدیدی نیست و آمریکا ظرف ۴۰ سال گذشته همواره برای تغییر نظام در ایران تلاش کرده است. ایران یک کشور مهم منطقه بوده و از اهمیت ژئوپلتیک برخوردار است. این بسیار سخت است و مشاهده خارج شدن ایران از کنترل آمریکا این کشور (آمریکا) را خوشحال نمی‌کند. این درحالی است که کلیه تلاش‌های آمریکا برای ایجاد تحول در ایران بیهوده ماند. اینک در آمریکا یک گروهی که وزیر امورخارجه ما از آنها تحت عنوان تیم "ب" نام می‌برد وجود داشته و این گروه برای رودررویی با ایران و حتی جنگ با این کشور تلاش می‌کند. اما می‌توانم بگویم که ترامپ کمی محتاط‌تر است. مخالفت ترامپ با جنگ در منطقه در واقع بخشی از کمپین انتخاباتی او را نیز تشکیل می‌داد. ایران کشور ضعیفی نبوده و قادر به دفاع از خود می‌باشد. ما نه خواستار جنگ بلکه خواستار دیپلماسی هستیم. در بسیاری از موارد از جمله در عراق و افغانستان نیز دیپلماسی را بکار بردیم. ما هنوز هم از دیپلماسی حمایت می‌کنیم.
با توجه به اشاره جنابعالی به دیپلماسی این سوال مطرح می‌شود که آیا هنوز احتمال دیپلماسی وجود دارد؟
- ما همچنان بر سر میز بودیم ولی طرف آمریکایی میز را ترک کرد. ما برای موضوعات بسیار مهمی نیز بر سر میز بودیم. اما آنها تحریم‌های غیرقانونی اعمال کردند. طرف آمریکایی باید قابل اعتماد بودن خود را نشان می‌داد ولی متأسفانه غیر قابل اعتماد بودن خود را نشان دادند. آمریکا باید پایبندی خود به موضوعاتی که مذاکره کرده‌ایم و پیش‌تر درخصوص آن به توافق رسیده‌ایم را نشان دهد. در غیر اینصورت انجام مذاکرات جدید مفهومی نخواهد داشت.
- 10
- 5
