صلح، معمای سفر روحانی به نیویورک

در خصوص سفر حسن روحاني رئيس جمهور به نيويورک به نظر مي‌رسد در دفعات پيشين که ايشان به آمريکا سفر مي‌کردند فرصت‌هاي بيشتري وجود داشت. به دليل آنکه ايشان نماينده ۲۴ ميليون راي دهندگاني بود که به کليد صلح ايشان دو بار راي دادند. يک بار برجام را به ارمغان آوردند و به تبع آن تحريم‌هايي را که از دوران رياست‌جمهوري قبل مانده بود، حذف نمود.

همچنين در مرحله دوم که تحريم‌هاي دوجانبه آمريکا آن هم با اعمال نفوذ واشنگتن در سطح بين‌المللي به ايران تحميل شده بود گفت کليد حل آنها را نيز دارم. در حال حاضر ايشان به عنوان نماينده آراي صلح طلب به نيويورک نمي‌رود. در حال حاضر آن حالت دو حالت سيستم يکي شده است.

اما ايشان به عنوان نماينده سيستمي به آمريکا سفر مي‌کند که جنگ را در عمل به صلح ترجيح مي‌دهند. يعني بيشتر مشاهده مي‌کنيم شعارها ماوراي مقاومت است چون مقاومت رنگ دفاع دارد ولي کساني که خواهان درگيري هستند از روز اول هم همين گونه شعارها را سر مي‌دادند. اکنون شعارهايي وجود دارد که از ايران هم فراتر مي‌رود، لذا مسائلي را مطرح مي‌دارند که ماوراي ايران است. اين در حالي است که راي دهندگان هدفشان صلح، امنيت و آرامش است. امروز رئيس‌جمهور در شرايطي به سازمان ملل مي‌رود که تا حدودي به واسطه برخي مشکلات داخلي و تا حدودي به دليل موفقيت رقبا در عرصه لابي‌گري بين‌المللي وضعيت دشواري دارد. در عين حال ايشان گفتند پيشنهادي را در زمينه تفاهم منطقه‌اي با کشورهاي منطقه مطرح خواهند کرد. ۴۰ سال است که کشورهاي عربي در برابر ايران جبهه گرفته‌اند. از روزي که صدام حسين به ايران حمله کرد کشورهاي عربي از مراکش گرفته تا عربستان از صدام حمايت مي‌کردند و حتي نيروهايي از اين کشورها در ارتش عراق با ايران مي‌جنگيدند.

در عين حال به دليل آنکه اين کشورها نمي‌خواهند مطيع ايران تلقي شوند، تصور نمي‌شود اين شعارها در اين مرحله به درجه عمل برسد؛ آن هم بعد از وقايع آرامکو در عربستان. متاسفانه کساني که اقدامات حاد را توصيه مي‌کنند، به بها و هزينه‌هاي آن نمي‌انديشند. مثلا از روزي که سفارت آمريکا اشغال شد، ميلياردها دلار ايران در لاهه به کام آمريکا رفت و ميلياردها دلار سرمايه مردم ايران در آمريکا توقيف شد. بايد توجه شود که مردم ايران درپي آرامش و صلح هستند.

سياست آمريکا آن است که با دشمنانش به‌صورت فرسايشي عمل نمايد. اکنون نيز جنگ فرسايشي با ايران را با شدت بيشتر ادامه مي‌دهد. آيا مي‌توان آمريکا را تحريم اقتصادي کرد؟ سخنراني‌ها و اعلام مواضع در اين شرايط تاثير بين‌المللي ندارد. کساني هستند که تمايل به شدت عمل و مقابله دارند اما طرف مقابل شروع به يارگيري کرده و تحت عنوان ادعايي ايجاد امنيت و آرامش در خليج فارس تسليحاتش را در اين نقطه انبار مي‌کند. در مقابل ما اعلام مي‌داريم که امنيت خليج فارس بر عهده ماست. در حالي که چنين اعتقادي وجود دارد نبايد اسباب ورود و حضور کشورهاي رقيب و متخاصم را فراهم کنيم. از منظر بين‌المللي هم نمي‌توان براي کشورهايي که سعي مي‌کنند از حقوق بين‌المللي خودشان دفاع کنند مانع ايجاد کرد. بهتر است ما آرامش را به ملت خودمان بازگردانيم.

يکي از تاکتيک‌هاي طرف مقابل اين است که مردم را در التهاب دائم نگه دارد. اين ترس، بيم و التهاب مانع از توسعه اقتصادي و سرمايه‌گذاري مي‌شود. در عين حال لازم است به شکل جدي‌تر با تاراج برندگان سرمايه‌هاي مردم ايران برخورد شود تا بتوانيم اين سرمايه‌ها را صرف عمران و توسعه صنعتي کشورمان کنيم. چنين مساله‌اي بدون روابط بين‌الملل امکان‌پذير نيست. بنابراين بعيد به نظر مي‌رسد در اين اجلاس نتايج چندان مثبتي حاصل شود.

فریدون مجلسی تحلیلگر روابط بین‌الملل