عارف: فساد در بدنه اداری نفوذ کرده است

به گزارش ایلنا، همایش ارزیابی اثر بخشی کنوانسیون ملل متحد در مهار فساد با حضور محمدرضا عارف معاون اول رییس‌جمهور آغاز شد.

محمدرضا عارف معاون اول رییس‌جمهور در همایش ارزیابی اثربخشی کنوانسیون‌های ملل متحد در مبارزه با فساد که در دانشگاه تهران برگزار شد، گفت: خیلی خوشحال هستم که افتخار حضور در جمع اندیشمندان داشتم، برزگانی که در مسیر مبارزه با فساد تلاش می‌کنند.

وی ادامه داد: شما دانشمندان و اندیشمندان به ما راهکار دهید. ما با یک مسئله قدیمی رو به رو هستیم که قدیمی شده است و گاهی آنقدر در بدنه اداری ما نفوذ کرده است که گاهی طلب حق و حقوق می‌کند.

وی ادامه داد: من در ابتدا گزارش چند کشور را اعلام می‌کنم بعد به کشور خودمان بپردازیم که از فرمان هشت ماده ای رهبری می گذرد. یکی سنگاپور است که در گذشته مجموعه بود از گرفتاری‌ها و فساد ولی امروز وضعیت مناسبی دارد. یکی از راهبردهایی که داشته ایجاد سازمان مبارزه با فساد، شفافیت و اجرای بی طرفانه قوانین بوده است، یعنی معیارهای دوگانه برای اجرای قانون نداشتند. کشور گرجستان امروز یک وضعیت مثال زدنی در شفافیت دارد، همچنین افزایش شفافیت در اقتصاد دارد.

معاون اول رییس جمهور تصریح کرد: کشورهای اروپایی مثل دانمارک و سوئد که همیشه زبانزد بودند ولی در کشورهای آسیایی کره جنوبی هم نمونه‌هایی در مبارزه با فساد هستند. این کشورها عموما با همین اقداماتی مثل شفافیت و ضابطه مند کردند، کشورهای موفق بودند. کنوانسیون مبارزه با فساد در سال ۲۰۰۵ به تصویب رسید که هدف آن پیگیری و جرم‌انگاری فساد بود. این نگاه مفیدی بود که در سطح بین‌المللی اتفاق افتد.

عارف تصریح کرد: خوشبختانه جمهوری اسلامی ایران خیلی زود به این کنوانسیون پیوست، ما در خرداد سال ۸۵ به این کنوانسیون پرداختیم البته افتخارشان این است که پنج سال پیش از این کنوانسیون فرمان پنج ماده‌ای مقام معظم رهبری داشتیم. در سالی که به نام امام علی نامگذاری شده بود با این پیام مقام رهبری مواجه شدیم که هشت بند دارد، در بندهای مختلف در کنار فساد به فقر و تبعیض هم اشاره شده است. در سال‌هایی که رئیس این ستاد بودم، بحث‌هایی در این خصوص بود که گفته‌ می‌شد این فرمان مخصوص تمام قوا است نه فقط قوه مجریه. در آن سال که قرار بود رفتار علوی برقرار شود این پیام مقام معظم رهبری شفاف ترین موضوع بود که مطرح شد.

وی ادامه داد: ما می دانیم که کوچکترین فساد چه بلایی بر سرخانواده می‌آورد، اگر بخواهم یکی از پیام های این فرمان هشت ماده‌ای را اعلام کنم این است که اگر سکوت کنیم در این فساد شریک می‌شویم. همچنین اشاره شده ضربه عدالت باید صریح باشد. مقام معظم رهبری نارضایتی خودشان را درباره این موضوع مبارزه با فساد نسبت به تمام دولت‌ها اعلام کردند. نه اینکه دولت‌ها کاری نکردند اما هر اتفاقی پیش می‌آید یک آدم دست چندمی را انتخاب می‌کنیم و همه بلاها را سر ایشان خراب می‌کنیم. این موضوع‌ها باعث نارضایتی رهبری شده است.

معاون اول رییس جمهور تصریح کرد: اگر کسی در گذشته می‌خواست رشوه بدهد، همه ناراحت می‌شدند ولی الان چطور شده است. چون ما در این زمینه به معلول مشکلات پرداختیم، این اتفاقات افتاده است. یک آدم فساد تصور می‌کند برخورد احتمالی که با آن می‌شود کمتر از منافعی است که از فساد می‌برد. یکی از مشکلات ما این است که دستگاه‌های ما هر کدام یک عددی می‌دهند  برای همین آمارهای جهانی ما درست نیست. در فساد اگر بگویند ۱۴۸ شاید درست نباشد اما نهایت رتبه ما ۱۲۸ است. عادت داریم در ایران هر مسئله و چالشی سیاسی می‌شود، وقتی سیاسی شد گاهی زدن افراد هدف می‌شود. باید بگویم یک چالش اساسی کشور است که بعد ار دو سه دهه بعد انقلاب درگیرش هستیم در حالی که انقلاب ما انقلابی فرهنگی بود چرا این موضوع همچنان ریشه دارست. باید در رفتارمhن بازنگری کنیم.

وی تصریح کرد: باید ببینیم چی شرایط برای ثمن‌های مبارزه با فساد لازم است، آن برنامه بدهند در اینجا ما می‌خواهیم دستور بگیریم. اینکه دولت چه باید انجام دهد. درست است که ستاد مبارزه با فساد در نهاد دولت تشکیل شده اما برای تمام قوا است. فساد مثل غمار است یعنی کسی که در فساد می‌افتد همیشه بازنده است. نکبت این فساد اطرافیان آن طرف را نیز در برمی گیرد. ما نیاز به یک سند ملی مبارزه با فساد داریم انجمن‌های علمی NGO ها به میدان بیاید و این موضوع باید غیرسیاسی باشد. موضوع سیاسی باشد چند قدم که جلو برویم امنیتی می‌شود. باید سعی کنیم در جایگاه فرهنگی و اجتماعی این موضوع را پیش ببریم. این بحث تا جایی پیش می‌رود که سرمایه اجتماعی نظام را درگیر می‌کند، تا جایی که مردم می‌گویند همه این‌ها یک کرباس‌اند. مسئولین ما عموما پاک دست هستند، من شهادت می‌دهم که برخی از مسئولین حقوق‌های خودشان را هم نمی‌گیرند.

عارف خاطرنشان کرد: این فضا نه در شان ما است ‌و نه در شان نظام ما است. من تعبیر موریانه در این موضوع مطرح می‌کنم. ما بعد از انقلاب هیچ ;اری برای نظام بروکراتیک نکردیم و فقط رنگ و روغن زدیم. کاری که ما کردیم این بود چندتا از بچه های انقلاب را هر جا که مشکل داشت گذاشتیم و به آن هم مصونیت دادیم، این شرایط باعث شد فساد گستره شود.

وی گفت: شما روند افزایش پرسنل دولتی را نگاه کنید در حالی که در برنامه توسعه باید میزان کارکنان دولت کاهش پیدا کند. راهبردی که در رابطه با صنعت داشتیم حضور دانشگاه بود. در بازدیدهای که میرفتیم بخش‌های R&D بود. چون روز قبل می‌آمدند یک عده‌ای را می‌آورند و فردایش هم می‌رفتند، باز هم بخش های صنعتی این کار را می‌کنند. ام المشکلات ما همین فساد در بخش‌های مالی است. تقریبا از برنامه سوم به بعد بخشی از رشد را به بهره‌وری دادیم. اگر در عدد رشد کم می‌شد، یک نفر را پیدا می‌کردیم و این مشکل را گردن او می‌انداختیم. ما فکر می‌کردیم می توانیم بهره‌وری را تکان دهیم تا زمانی که فضای اداری ما این چنین است امکان افزایش بهره‌وری وجود ندارد.

وی ادامه داد: امروز با دولتی سر و کار داریم که شعارش وفاق است و واقعا این باور رئیس دولت است. اگر مردم احساس کنند حرف‌هایی که میزنیم شعار ماست و دانشگاه و انجمن‌های علمی هم پشت این شعار بیایند مشکل حل می شود. البته یک گلایه کوچک از  ان جی او ها دارم، آن هم اینکه چند ماهی است از آنها خبری نیست. انتظار داریم بیایند کنار انجمن‌های علمی و انجمن‌ها قرار بگیرند.