شوک و غافلگیری واژگان مناسبی برای توصیف آن چه که جامعه و کنشگران سیاسی هنگام مواجهه با لیست وزرای پیشنهادی تجربه کردند نیست. از مدتها پیش مشخص شده بود که حسن روحانی بنا به هر شرایط و دلایلی، کابینهای همسو با مطالبات مردم و شعارهای انتخاباتی اش معرفی نخواهد کرد. با این حال در هنگامه انتشار رسمی لیستی که از سوی رئیس جمهوری منتخب ارائه شده است ناگزیر از بررسی دقیقتر نظرات فعالان وکارشناسان سیاسی هستیم. کنشگرانی که غالبا شرایط و محدودیتهای موجود را قابل درک اما نامقبول میدانند و معتقدند که حسن روحانی میتوانست افراد بسیار سرشناستر و همسوتر با وعدههای پرشور انتخاباتیاش معرفی کند.
عدم معرفی وزیر زن و جوانگرایی نه چندان چشمگیری که تنها مصداقش در کابینه با خطر ناتوانی در جذب رای اعتماد اهالی بهارستان روبهروست نیز از دیگر مواردی است که لیست وزرای پیشنهادی دولت دوازدهم را کم سو تر و کم رمق تر نشان میدهد. در این میان اما شاید همچنان باید دلخوش بود به حضور ظریفها و زنگنهها که میتوانند برای چهارسال دیگر خدمت کنند و وزن دلواپسیها را به جای وزرای دیگر به جان بخرند.
اشرف بروجردی
تطابق سیاستهای روحانی با کابینه پیشنهادی
نوع ساختار و نوع چینش وزرا در کنار هم قاعدتا باید مبنی بر یک اصل مسلم و آن نزدیک بودن دایره فکر بین این حلقه باشد. اگر این افراد نتوانند همدیگر را پوشش دهند و مرتبا در تعارض با هم باشند دچار مشکل خواهند شد. این لیست مجموعهای است که کم و بیش میتوانندا هم کار کنند و میتوانند در کنار هم باشند و سیاستهای دولت را پیاده کنند.
باید دید که چگونه سیاستهای دولت با شعارهایی که جناب آقای روحانی در انتخابات مطرح کردند سمت و سویش تغییر کرده است. در آن زمان شعارها یک مقدار دایره بازتری داشت و میتوانست مجموعه جامعه را نمایندگی کند. در حالی که این لیستی که به عنوان وزرا معرفی شده است به نظر میرسد که خیلی در تناظر با آن شعارها نباشد و یا حداقل در برخی موارد نمیشود به طور قطعی گفت که این آدم همان فردی است که میتواند نمایندگی همه جامعه را به عهده داشته باشد. اما میتواند خودش را وفق دهد و تفکرش را نزدیک کند.
از نظر رویکرد زنانه هم اگر بخواهم به این مسئله نگاه کنم ما همچنان کابینهای یک دست مردانه داریم و جنس مرد حرف اول را میزند. اگرچه قرار است در معاونتها خانمها قرار داشته باشند و خب معاونت زنان که قطعا باید خانم باشد و در معاونتهای دیگر هم قرار است از خانمهای توانمند استفاده شود؛ اما هیئت وزیران همگی از آقایان هستند.
وجه سوم که خوب است به آن توجه شود این است که بنا بر آن شاخصی که تعریف شده و اشاره شده بود که ما به سمت جوانگرایی خواهیم رفت، تنها همان وزیر ارتباطات است که میتواند در این مجموعه جوانان را نمایندگی کند. باقی وزرا کسانی هستند که صاحب تجارب و اندوختههای ارزشمندی هستند و به نظرم از این جهت خوب است که میتواند کمک کند به اجرای سیاستهای دولت؛ ولی در مجموعه این کابینه که شما نگاه میکنید هنوز ابهام در
افراد بسیار زیاد است و این ابهام را آینده باید برای ما رفع کند که از خلال عملکرد این افراد دریابیم و یا این که از خلال اجرای سیاستهای دولت این بحث را دنبال کنیم. مجموعه کابینه قاعدتا باید بتواند با رئیس جمهور در اجرای سیاستها همکاری کند و حتما به این خاطر است که رئیس جمهوری این افراد را برای خود انتخاب کرده اند.
به نظر من مهم ترین مشکل آقای روحانی برای آینده در خصوص اخذ رای است. چرا که مقداری ابهام در نوع عملکرد برخی وزرای پیشنهادی وجود دارد. این که افراد رای بیاورند یا نه بستگی به میزان تعاملی دارد که مجلس بخواهد داشته باشد. الان در مجلس تقریبا سه طیف و سه فراکسیون وجود داردکه خب دو تای آنها شاید به هم نزدیک تر باشند اما در مجموع در رای دادن به این کابینه دچار یک دوگانگی به نظر میرسند. این نشان میدهد که آقای روحانی در این مرحله خیلی کار سختی دارد برای آن که بتواند رای قابل قبولی برای اعضای کابینه اش داشته باشد.
برخی از این افراد به هر حال افراد شناخته شدهای هستند؛ مانند آقای زنگنه، آقای ظریف، آقای شریعتمداری یا آقای حجتی. اینها عملکرد مشخص و قابل قبولی برای مردم دارند و جامعه هم به آنها نمره خوبی میدهد. ولی بعضی از چهرهها چهرههای ناشناخته اند و صرفا بر اساس شناختی که خود آقای روحانی داشتند معرفی شده اند و در نتیجه طبیعی است که مجلس بررسی بیشتری داشته باشد. شما اگر همین امروز شبکههای مجازی را رصد کرده باشید میبینید که میزان بار منفی بازخوردها بیشتر از بار مثبتش است و این در واقع یک مخاطره برای آقای روحانی محسوب میشود.
بنابراین فکر میکنم کار ایشان از این جهت سخت است که هم نمایندگان را دریابد که به هر حال آنها میخواهند رای دهند و خیلی از نمایندگان اظهار کرده اند که ما زیر بار نمیرویم چون حداقل شناختمان کافی نیست. از طرفی نماینده هم مطالبهاش اجرای خواسته خودش نیست و در صدد ایجاد ظرفیت برای حمایت از قانون، پیشبرد قانون و بهبود بخشیدن به شرایط اقتصادی، اجتماعی و سیاسی جامعه است.
آینده میتواند حکم صادر کند که این کابینه میتواند کابینه جامع و کاملی باشد یا نه. از دیدگاه من به عنوان یک زن هم مهم ترین نقیصه آن نبود یک وزیر زن در بین وزراست و این به اعتقاد من یک آسیب و از بین برنده فرصت است؛ چرا که زنان کنار نخواهند رفت و مطالبه شان را خواهند داشت و این مطالبه خاموش نمیشود و روز به روز افزایش پیدا میکند. مگر آن که در آینده آقای روحانی یک سیاست دیگری را در پیش گیرند و موقعیت دیگری را برای زنان
فراهم کنند.
- 18
- 3