محمد تقی فاضل میبدی عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم از جمله روحانیون نواندیشی است که معتقد بر همدلی در کشور است. او در گفت و گو با نامه نیوز از موضوعات مختلفی سخن میگوید. به اعتقاد او در هر حزبی اختلاف نظر وجود دارد اما مهم این است که در بزنگاه های حساس بدنه هر حزب و جریانی با راس همراه و همدل باشد و هر زمانی که تصمیمی در راس گرفته شد بدنه به دنبال آن تصمیم حرکت کند.
مشروح گفت و گوی نامه نیوز با فاضل میبدی را در ادامه میخوانید:
در حالی که برخی از اصلاح طلبان در مورد کابینه به روحانی خرده می گیرند، بهزاد نبوی از این رویکرد انتقاد کرده و می گوید اصلاح طلبان نباید چنین رفتاری داشته باشند. شما این پدیده را چگونه تحلیل می کنید؟
فکر میکنم آقای نبوی به دنبال همدلی و بهبود شرایط کشور است. فشارهایی که این روزها در دولت روحانی وجود دارد حتی در دوران اصلاحات هم وجود نداشت. پس باید همدلانه برای رفع این مشکلات تلاش کرد.
تفاوت کابینه اول با کابینه دوم دولت روحانی را چطور می بینید؟ برخی چهره های سیاسی اصلاح طلب معتقدند کابینه دوم دولت روحانی بهتر از کابینه اول است.
صحبت در خصوص چیدمان کابینه یک موضوع تخصصی است؛ آقای روحاتی پیش از انتخابات رویکرد و نظری داشته که این نظرات را برای مردم بیان کرده است و مردم بر اساس آن رویکرد و اصول به ایشان رای دادند. پس دکتر روحانی نباید از آن رویکردی که در انتخابات مطرح کرده و با آن مردم را پای صندوق رای کشانده فاصله بگیرد.
اگر از آن اصول خارج شود باید او را نقد کرد اما مادامی که از اصول خود خارج نشده، باید دولت را همراهی و تایید کنیم. تا زمانی که دولت کار خود را درست انجام دهد مشکلی وجود نخواهد داشت و در غیر این صورت روزنامه ها و احزاب باید عملکرد دولت را نقد کنند. معتقدم آقای نبوی نیز روی هم رفته جریان را خیلی کلان دیده است و سعی ایشان در این است که در مملکت همدلی ایجاد شود.
گفتید اگر رویکرد دکتر روحانی نسبت به قبل از انتخابات تغییر پیدا کند باید او را نقد کرد؛ انتقادات اصلاح طلبان نسبت به دولت هم همین موضوع است. آنها می گویند رویکرد روحانی نسبت به قبل از انتخابات تغییر کرده و به برخی از قول های خود پایبند نبوده است؛ اعتقادی که بهزاد نبوی به عنوان یک چهره شاخص اصلاح طلب آن را قبول ندارد. شما این انتقادات را چطور ارزیابی می کنید؟
فکر میکنم آقای روحانی برای عمل به وعده های پیش از انتخابات خود مشکلی ندارد اما نباید در این زمینه سستی کند. به طور مثال جایگاه زنان و همچنین اهل سنت در کشور جایگاه برجسته ای است و آقای روحانی هم باید دقت کرده و از مدیریت زنان و اهل سنت و اقلیتها در اداره امور کشور استفاده کند. اما متاسفانه ایشان با مشکلاتی روبرو است که عبور کردن از این مشکلات کار دشواری است.
منظور شما از این مشکلات چه نوع مشکلاتی است؟
مشکلات فقهی ، حوزی ، سیاسی ، اقتصادی و ... البته معتقدم آقای روحانی با وجود تمام این مشکلات باید روی اصول خود بایستد اما در برخی از موارد کوتاه آمده است. هرچند علت این کوتاه آمدن ها را نمی دانم! ممکن است فشارها زیاد بوده و تحمل ایشان در برابر این فشارها کم بوده؛ در چنین شرایطی باید همدل باشیم و الان زمانی نیست که بخواهیم دولت را تضعیف کنیم.
البته معتقدم در هر زمانی میتوان نقد کرد؛ به طور مثال الان چینش استاندارها صورت می گیرد و چینش استاندارها باید به گونهای باشد که آن ها اصول و رویکرد روحانی را قبول داشته باشند. اما الان فضای بدی هم در خارج کشور علیه ایران و هم داخل ایران وجود دارد.
یکی از مشکلات آقای روحانی، مشکل سیاست خارجی است؛ فشارهای زیادی در منطقه روی ایران وجود دارد. در حال حاضر عربستان سعودی به یکی از دشمن های پرتحرک ما در منطقه تبدیل شده است که با آمریکا علیه ایران متحد شده است.
شرایط روحانی شرایط بسیار سختی است و نمی دانم در چند سال باقی مانده از دولت، ایشان چگونه می خواهد با این مشکلات مواجه شود. در کشور نیز با بحران مواجه هستیم. در موضوعات اقتصادی هم هنوز مشکلی حل نشده و آسیب های اجتماعی زیادی نیز وجود دارد. معتقدم در چنین شرایطی باید دولت را یاری کرد و اگر مشکلاتی هست تنها آن ها را نقد کرد.
اشاره کردید که آقای روحانی در عمل به برخی وعده های انتخاباتی خود کوتاهی کرده است؛ منظور شما کدام وعده هاست؟
انتظار این بود که ایشان از زنان و اهل سنت در دولت بیشتر استفاده کند که البته عقیده خود ایشان هم همین بود. مسئله بعدی موضوع حصر هست که البته آن طور که در جریان هستم، قرار است ان شالله این موضوع گام به گام حل شود. مسئله بعدی اقتصاد است که معتقدم هنوز مشکلات زیادی در این زمینه وجود دارد.
البته برخی موضوعات کلی رو به بهبودی است اما هنوز هم در کوچه و بازار می بینیم که مردم با مشکلات اقتصادی دست به گریبان هستند. هنوز هم آن تحرکی که باید در چرخه اقتصادی به وجود آید تا این رکود را کنار زده و کارخانه و چرخه اقتصادی را فعال کند آن طور که مردم انتظار داشتند صورت نگرفته است.
برخی اعتقاد دارند که خواسته های تصمیم سازان اصلاح طلب به عبارتی راس جریان اصلاحات از بدنه متفاوت شده است. به عبارتی تصمیمات راس محافظه کارانه و بدنه پیشرو شده است. این اعتقاد را قبول دارید؟
قبول ندارم؛ در هر حزب و جریانی یک سری اختلافات فکری وجود دارد. شما اگر قویترین حزبهای دنیا را نیز مشاهده کنید می بینید که اختلافات وجود دارد اما مهم این است که در بزنگاه های حساس وقتی تصمیمی در راس گرفته شد بدنه دنبال آن تصمیم حرکت کند که تاکنون نیز همینطور بوده است.
در انتخابات نیز شاهد بودیم هر تصمیمی که در راس اصلاحات گرفته شد بدنه نیز از آن تصمیم تبعیت کردند. اما طبیعی است که این اختلاف نظرها وجود داشته باشد و اگر این اختلاف نظرها به خصومت نیانجامد باعث برکت است. اما اگر اصلاح طلبان رو در روی هم بایستند یک کار غیر اخلاقی است و قطعا اینگونه نخواهد شد.
فکر میکنید اصلاح طلبان در انتخابات بعدی نیز با اصولگرایان ائتلاف کنند یا خیر؟
بستگی دارد اصولگرا چه کسی باشد. در انتخابات این دوره هم ائتلاف وجود داشت و بسیاری از اصولگرایان به روحانی رای دادند. به اصولگرایان نمیتوان یک دست نگاه کرد. از گروه عماریون و جبهه پایداری گرفته تا کسانی مثل آقای ناطق نوری و لاریجانی و کسانی دیگری که در راس هستند. تضادی که بین آن ها وجود دارد بیش از تضادی است که بین اصلاح طلبان وجود دارد.
یعنی یک سری از افراد تندرو و افراطی اصولگرایان را خراب کردند و به همین دلیل کسانی که در راس این جناح قرار داشته و تا اندازه اعتدالی می اندیشیدند دیگر آن ها را قبول ندارند. فکر میکنم در دوره بعدی همین جریان که انتخابات اخیر را به یک مسیر بردند در انتخابات بعدی همینگونه خواهد بود و نسبت به انتخابات این دوره فرق چندانی نخواهد کرد.
- 15
- 4