شوک«شاک» به روحانی!

دایره انتقادات به بی‌اطلاعی حسن روحانی رئیس جمهوری، از نحوه اجرای طرح افزایش قیمت بنزین با اظهار نظر جمال عرف معاون سیاسی وزیر کشور در این باره، ابعاد جدیدی به خود گرفت.

او در حاشیه نشست خبری صبح دیروز در مورد این موضوع گفته که روز سه‌شنبه ۲۸ آبان، ساعت ۱۰صبح شورای امنیت کشور برگزار شد و در همان جلسه زمان سهمیه‌بندی بنزین مطرح شد. بعد از جلسه نیز صورت جلسه آن در اختیار رئیس جمهور قرار گرفت. روز بعد یعنی چهارشنبه نیز وزیر کشور در دولت گزارش آن را اعلام می‌کند. بنابراین تلقی من این است که رئیس جمهور با بیان این جمله که من هم صبح روز جمعه فهمیدم که قیمت‌ها تغییر کرده است، خواسته بگوید که به وزیر کشور اعتماد دارم.

روحانی در سفر روز چهارشنبه هفته گذشته به استان آذربایجان شرقی، درباره گران شدن موضعی گرفت که واکنش و انتقاد بسیاری از کارشناسان و کاربران شبکه‌های اجتماعی را برانگیخت. او در بخشی از سخنان خود در جلسه شورای اداری، با اشاره به تصمیم دولت برای گران شدن بنزین گفت: اختیار این کار را به وزیر کشور و شورای امنیت کشور واگذار کرده بودم و حتی خود من هم صبح روز جمعه فهمیدم که قیمت‌ها تغییر کرده است.

هر چند پس از موضع‌گیری جمال عرف، دفتر او با صدور اطلاعیه‌ای اظهارات منتشر شده از سوی او را مخدوش و نادرست اعلام کرده و تصریح کرده است: معاون سیاسی وزیر کشور در حاشیه نشست دیروز ستاد انتخابات کشور هیچ تصریحی بر مطلع بودن ریاست محترم جمهور از تاریخ و ساعت اجرای طرح نداشته‌اند و صرفا گفته‌اند که رئیس جمهور در جریان جلسات شورای امنیت کشور (شاک) بوده‌اند و روز سه شنبه پس از برگزاری جلسه، صورتجلسه شاک برای ایشان ارسال شده است.

در ادامه این اطلاعیه آمده است که رحمانی فضلی وزیر کشور در جلسه چهارشنبه دولت، گزارش جلسات شاک و تدابیر اتخاذ شده را ارائه کرده‌اند، اما تعیین زمان‌بندی دقیق اجرای این طرح در دولت مطرح نشده است. این اطلاعیه همچنین سخنان روحانی در آذربایجان شرقی را حاکی از نهایت اعتماد و اطمینان ایشان نسبت به شورای امنیت کشور و وزیر کشور دانسته است.

کنار هم قرار دادن اظهار نظر معاون سیاسی وزیر کشور در مورد اطلاع داشتن رئیس جمهور از اجرای طرح افزایش قیمت بنزین و صحبت‌های روحانی در باره بی‌اطلاعی از آن را از هر طرف که بنگریم، به معادله‌ای چند مجهولی می‌رسیم. شاکله اصلی هر دو اظهار نظر آن است که به هر حال صورت جلسه و گزارش تصمیم اجرای افزایش قیمت بنزین برای رئیس جمهور ارسال شده است. حال یا این مسیر به طور کامل طی نشده و گزارش به دست روحانی نرسیده که این خود کاستی عجیب دیگری است یا این که به دست رئیس جمهور رسیده اما او بررسی چنین موضوع مهمی را فراموش کرده و به هر دلیلی به آن نپرداخته است.

هر چند که نمی‌توان از بی‌معنا بودن عدم اطلاع رئیس جمهور یک کشور از شروع اجرای چنین طرح مهمی که همه کشور را درگیر خود کرده است، گذشت، اما تکذیب ضمنی سخنان او توسط چنین جایگاه مهمی در وزارت کشور و در بدنه دولت، خود یکی دیگر از عجایب اخبار این روزهاست.

نمی‌توان از نظر دور داشت که وزارت کشور در روزهای آغازین و در جریان حوادث پیش آمده بعد از افزایش قیمت بنزین و افزایش اعتراض‌ها در نقاط مختلف کشور، نتوانست به خوبی وظایف خود را انجام دهد، مساله‌ای که باعث شد مطرح شدن استیضاح رحمانی فضلی وزیر کشور در مجلس نیز پیش رفت.

سید ابوالفضل موسوی نماینده مردم یزد و عضو فراکسیون امید در مجلس اظهار کرد: شاه‌ کلید همه این بحث‌ها وزیر کشور است، چرا که هم مسئول حفظ امنیت کشور است، هم در ستاد اقتصاد مقاومتی مسئولیت دارد و هم سخنگوی جلسات سران سه قوه بوده است. رحمانی فضلی همچنین در کمیته‌هایی که برای نحوه اعلام خبر افزایش قیمت بنزین تشکیل شده بود، نیز مسئولیت داشته است .

او اشاره کرده است که همه بحث نمایندگان این است که بدانند چه اتفاقی افتاده است. آقای رحمانی فضلی مسئول امنیت کشور است و سوال اینجاست که چرا این‌گونه عمل کرده که این همه تلفات جانی و مالی و زخمی و خرابی به بار آید؟

این نماینده همچنین گفته است: تنها کسی که مجلس می‌تواند مورد سوال و استیضاح قرار دهد تا حقایق روشن شود وزیر کشور است. به همین دلیل امضاکنندگان هم‌پیمان شده‌اند امضای خود را پس نگیرند تا وزیر کشور به مجلس بیاید و در این باره شفاف‌سازی کند.

علی مطهری دیگر نماینده مجلس در این باره گفته است: وزیر کشور قبل از اجرای طرح افزایش بنزین، تمهیدات لازم را فراهم نکرده و برای آغاز اجرای این طرح هم برنامه درستی نداشته است. او هم مردم را غافلگیر کرده و هم بسیاری از مسئولان را و به نوعی همگان را مقابل عمل انجام شده قرار داده است.

وزارت کشور همچنین تاکنون هیچ اطلاع دقیقی در مورد تعداد کشته شدگان و بازداشتی‌های حوادث اخیر نداده است و در واقع نتوانسته است در باره این حوادث، افکار عمومی را قانع کند.

در همین زمینه، جمال عرف معاون سیاسی وزیر کشور تنها درباره آمار اعلام شده کشته شدگان از سوی نهادهای بین‌المللی موضع‌گیری کرده و گفته است: این آمار معتبر نیست و آنها تعداد کشته شدگان را بیشتر اعلام می‌کنند. او در مورد تعداد واقعی آنها گفته است: قرار است دادستانی براساس آماری که از پزشکی قانونی می‌گیرد، آمار را اعلام کند.

از بی اطلاع بودن رئیس جمهور در مورد اجرای طرح افزایش قیمت و قصور و کم‌کاری وزارت کشور در مورد آن که بگذریم، چگونه می‌توان نقش رسانه ملی را در عدم اطلاع‌رسانی و شفاف نمودن افکار عمومی در این باره، از نظر دور داشت؟ شاید در پاسخ بتوان گفت وقتی حتی رئیس جمهور از اجرای چنین طرحی خبر نداشته است چگونه می‌توان اطلاع‌رسانی قبلی در مورد آن را از صدا و سیما متوقع بود؟ اما به واقع پس از اجرای این طرح و با توجه به مشکلات پیش آمده در کشور، رسانه ملی خصوصا در روزهای اول و با توجه به دامنه التهابات موجود و مانور شبکه‌های خارجی تا چه حد در وظیفه خود نسبت به اطلاع‌رسانی عمومی و کاهش تنش، توانا بود؟ قطعی اینترنت از یک سو و عدم اطلاع‌رسانی کامل صدا و سیما از سوی دیگر باعث آن شده بود که افکار عمومی در یک بی‌خبری مطلق، تنها منتظر دریافت خبر از رسانه‌های خارجی جهت‌دار باشند.

به هر روی به نظر می‌رسد که سخنان رئیس جمهور در اعلام بی‌اطلاعی از اجرای طرح افزایش قیمت بنزین، خود تا به آنجا به یک عذر بدتر از گناه است که دیگر نمی‌توان یک معاون را در بیان اظهاراتی برخلاف آن، مواخذه کرد. سخنان همراه با لبخندی که تعجب همگان را برانگیخت.

این بخش از سخنان رئیس‌جمهور با انتقادهای بسیاری در بین مردم و صاحبنظران سیاسی روبه‌رو شده بود. غلامحسین کرباسچی دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی در واکنش به این اظهارات خطاب به وزیر کشور و روحانی گفت: به‌عنوان یکی از حامیان این دولت غرق در عرق شرم از مصاحبه جناب وزیر کشور بودم که سخنان همراه با قهقهه امروز جناب رئیس‌جمهور پاک ناامیدمان کرد. دریغ از کمی انصاف و احساس و تدبیر.

همچنین علی مطهری، نماینده مجلس در این باره گفته است: رئیس جمهور مقام اول اجرایی کشور است و باید برای اجرای این تصمیم، در جزئیات آن دخالت می‌کرد و قبل از همه با مردم صحبت می‌کرد و ضرورت اصل این کار را برای مردم بیان می‌کرد و در واقع به شخصیت مردم احترام می‌گذاشت نه اینکه آنها را غافلگیر کند.

او همچنین گفته است: قبول داریم که مسئولیت اجرا به وزیر کشور و شورای امنیت کشور و صدا و سیما واگذار شده بود و به همین جهت استیضاح وزیر کشور در دستور کار مجلس است ولی رئیس جمهور نباید این امر خطیر را رها می‌کرد. باید گفت این سخن رئیس‌جمهور عذر بدتر از گناه است.

پس از این انتقادها بود که مشاوران و نزدیکان روحانی در پی اصلاح سخن روحانی برآمدند،‌ حسام‌الدین آشنا در این خصوص نوشت:‌ مسئولیت‌ هماهنگی اقدامات حساس و دارای ابعاد اجرایی و امنیتی در سطح ملی برعهده شورای امنیت کشور و به ریاست وزیر کشور است. سخنان رئیس جمهور در این باره، نشانه نهایت اعتماد و اعتقاد راسخ ایشان به توانمندی‌های دکتر رحمانی‌فضلی، معاونان و استانداران محترم برای انجام وظایف فرابخشی ‌است.

محمود واعظی رئیس دفتر رئیس‌جمهور نیز صبح دیروز در گفت‌و‌گویی با نادرست خواندن برداشت‌های نادرست صورت گرفته درباره اظهارات دکتر روحانی در آذربایجان‌شرقی گفت: ایشان با حساسیت و دغدغه بسیار زیادی مسایل رخ داده در کشور پس از اصلاح قیمت بنزین را دنبال می‌کردند و اظهارات ایشان هم به معنی سلب مسئولیت از خود نبوده و نیست.

در هر حال، بنزین سه هزار تومانی برای هفته سوم در حالی وارد مخازن سوخت خودروهای کشور می‌شود که دو وزیر کشور و نفت در آستانه استیضاح و ترک کابینه قرار دارند و جملات من نگفتم، من نمی‌دانستم، من مسئول نبودم، ما در جریان نبودیم و مانند این هنوز در صحبت‌های مسئولان اجرایی کشور شنیده می‌شود.