نفوذ ایوانکا بر ترامپ

 «قدرت خاموش پشت تاج‌وتخت،‌ با نفوذترین مشاور، قدرتمندترین جانشین و جدی‌ترین مخالف «دونالد ترامپ» اینها توصیف نشریه «پولیتیکو» از ایوانکا، دختر رئیس‌جمهوری منتخب ایالات متحده، است. دونالد ترامپ خود در مصاحبه‌ای در پاسخ به این پرسش که «آیا فرد نزدیکی به شما هست که بتوانید کاملا روی آن حساب کنید؟»، بلافاصله گفته است: «بله. ایوانکا».

حرف‌وحدیث‌ها درباره ورود ایوانکا ترامپ به دنیای سیاست از ماه‌ها پیش از اعلام نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری شنیده می‌شد، اما داستان وقتی بالا گرفت که پس از پیروزی ترامپ در انتخابات، «شینزو آبه»، نخست‌وزیر ژاپن، در سفری به ایالات متحده به دیدن رئیس‌جمهوری منتخب رفت. در این دیدار ایوانکا ترامپ در رفتاری خلاف عرف دپیلماتیک در مقام یک ناظر در نشست رسمی پدر حضور داشت. روزنامه انگلیسی «دیلی‌میل» با تأیید ضمنی این گمانه‌زنی‌ها، نوشته ایوانکا قرار است در غیاب «ملانیا»، همسر ترامپ، در کاخ سفید مسئولیت بانوی اول را برعهده گیرد. ملانیا هم گفته به دلیل مدرسه پسرش قصد دارد تا یک سال آینده در نیویورک باقی بماند و در کاخ سفید ساکن نشود.

البته به‌تازگی دونالد ترامپ خود به‌صراحت اعلام کرده دوست دارد ایوانکا و همسرش، «جرد کوشنر»، را در تیم دولت داشته باشد. رئیس‌جمهور منتخب ایالات متحده به رسم همیشگی خود با تعریف و تمجید فراوان از دختر و دامادش، تأکید کرده دوست دارد آنها را درگیر امور دولتی کند. دونالد ترامپ گفته است: «اگر به ایوانکا نگاه کنید، می‌بینید او قدرتمند است و همان‌طور که می‌دانید، نسبت به مسائل زنان و سلامت کودکان بسیار حساس. هیچ کس نمی‌تواند رسیدگی به این امور را بهتر از او انجام دهد. من دنبال این هستم ببینیم چه کارهایی در این زمینه می‌توانیم انجام دهیم، اما ایوانکا می‌خواهد و دوست دارد دراین‌باره کاری کند».

دویچه‎وله می‌نویسد: «در تاریخ ریاست‌‌جمهوری آمریکا مواردی بوده‌اند که دختران رئیس‌جمهور گاه به جای مادر نقش بانوی‌اولی را در استقبال از میهمانان یا ایراد سخنرانی‌های کوچک برعهده گرفته‌اند، اما تاکنون سابقه نداشته دختر یک رئیس‌جمهور به‌طور جدی در فعالیت‌های سیاسی پدرش دخالت داشته باشد و به او مشاوره دهد». ایوانکا، کارآفرین و معاون اجرائی شرکت ترامپ، ستاره درخشان خانواده توصیف می‌شود. او که ٣٥ سال دارد و مادر سه فرزند است، «فرزند محبوب» پدر بوده و در کسب‌وکار خانوادگی قدرت مطلق دارد. او به‌تنهایی مدیر اجرائی بخش توسعه و مالکیت در مؤسسه ترامپ و هتل‌های زنجیره‌ای آن است.

نیویورک‌تایمز با اشاره به موفقیت‌های او در این عرصه می‌نویسد: «ایوانکا در کسب‌وکار خانوادگی ترامپ سطحی از قدرت و تصمیم‌گیری را داشت که هیچ‌یک از همسران دونالد ترامپ یا مدیران اجرائی نداشتند». ایوانکا چندین سال به عنوان مدل هم فعالیت داشته که به‌گفته پدرش «پول خوبی هم از این کار به‌دست آورده است». او همچنین مالک وب‌سایتی است که از جمله لباس و زینت‌آلات برای فروش عرضه می‌کند. ارزش این وب‌سایت ۲۰۰ میلیون دلار برآورد می‌شود. فرزند محبوب دونالد ترامپ تابستان امسال در مجمع عمومی حزب جمهوری‌خواه به زنان و جوانان وعده داده است پدرش به دنبال احقاق حقوق زنان و تجدیدنظر در سیاست‌های تعیین دستمزد خواهد بود؛ وعده‌هایی که ترامپ خود در جریان رقابت‌های انتخاباتی به‌ندرت درباره آنها صحبت کرده است.

ایوانکا در اینستاگرام با نزدیک به دومیلیون و در توییتر با حدود ٢,٥ میلیون دنبال‌کننده (فالوئر) حضور درخور‌توجهی نیز در شبکه‌های اجتماعی دارد. البته این حضور کمتر رنگ‌وبوی سیاسی دارد و بیشتر در جهت فعالیت‌های تجاری وب‌سایتش در زمینه مد است. او مجموعه جدید کفش و لباسش را به هواداران عرضه می‌کند یا با گذاشتن عکس‌های خانوادگی از فرزندان و همسرش، گوشه‌ای از زندگی معمولی خود را به نمایش می‌گذارد.

ایوانکا تاکنون دو کتاب نوشته و منتشر کرده است. او در سال ۲۰۰۹ کتابی با نام «کارت ترامپ»، راهنمایی برای موفقیت زنان در عرصه کار و زندگی نوشت که به فهرست کتاب‌های پرفروش نیویورک‌تایمز نیز راه یافت.

ژوئن امسال ایوانکا دومین کتابش را به نام «زنانی که کار می‌کنند: بازنویسی قوانین موفقیت» منتشر کرد. مفسران می‌گویند ایوانکا یکی از مهم‌ترین مهره‌های ستاد انتخاباتی ترامپ بوده است. توانایی و مهارت ایوانکا در مدیریت روابط‌ اجتماعی در سطح گسترده، اعتمادبه‌نفسی به او داده که پدرش فاقد آن است. ایندیپندنت می‌نویسد: «ایوانکا با بیانی آرام و شمرده کاملا با پدرش تفاوت دارد. در شرایطی که همه اعضای خانواده اغلب اظهاراتی هیجان‌زده و احساساتی دارند، او خونسرد و بی‌نقص رفتار می‌کند و مانند یک سیاست‌مدار محافظه‌کار الفاظ را به کار می‌برد، برخلاف پدرش که با هر سخنرانی یا مصاحبه‌ای یک جنجال به پا می‌کند».

زندگی شخصی

ایوانکا ترامپ سال ١٩٨١ میلادی در نیویورک به دنیا آمد. او تنها فرزند دونالد ترامپ از نخستین ازدواجش با ایوانا، ورزشکاری اهل چک، است. ایوانکا سال‌های اولیه زندگی خود را میان نخبگان منتهن و تحصیل در مدرسه چاپلین گذراند؛ جایی که پیش‌تر جکی کندی، بانوی سابق آمریکا، درس خوانده بود، گذراند. ایوانکا بعدها به دانشکده‌ای در کانکتیکات رفت که جان اف کندی در آن تحصیل کرده بود. خارج از دنیای سیاست و صف‌بندی‌های حزبی، ایوانکا ترامپ دوستی دیرینه‌ای هم با چلسی کلینتون، فرزند هیلاری و بیل کلینتون دارد، اما در کشاکش رقابت سرسخت هیلاری کلینتون و دونالد ترامپ، ایوانکا و چلسی ترجیح دادند این دوستی را دست‌کم تا مدتی که نتیجه انتخابات روشن شود، به حال خود واگذاشته و در انظار عمومی در کنار هم ظاهر نشوند.

ایوانکا یک مسیحی پروتستان بود ولی در سال ٢٠٠٩ میلادی پس از گروییدن به دین یهودیت با جرد کوشنر، پسر یک ساختمان‌سازیهودی - آمریکایی، ازدواج کرد. جرد کوشنر درس‌خوانده کالج هاروارد و فارغ‌التحصیل دانشگاه نیویورک است. او مالک شرکت سهامی و توسعه املاک «کوشنر» و شرکت «آبزرورمدیا» ناشر هفته‌نامه «نیویورک‌آبزرور» است. کوشنر یکی از چهره‌های اصلی کارزار انتخاباتی ترامپ بود و پس از پیروزی او به عنوان یکی از مهره‌های اصلی تیم تشکیل دولت جدید به شمار می‌رود. این زوج سه فرزند دارند: ‌آرابلا رز، جوزف فردریک کوشنر و تئودور جیمز. ایوانکا سال گذشته در مصاحبه با نشریه «وگوس» خود را فردی بسیار مدرن و درعین‌حال سنتی خوانده است.

او به‌ندرت درباره اعتقادات مذهبی خود صحبت می‌کند و این مسئله را کاملا شخصی می‌داند. بااین‌حال، دونالد ترامپ در جریان رقابت‌های انتخاباتی برای اینکه به لابی‌های صهیونیستی اطمینان دهد حامی اسرائیل است، چندین‌بار به اعتقادات مذهبی اشاره کرده است. برای مثال، در ماه مارس بود که در مناظره انتخاباتی درون حزبی در میامی گفت: «من عشق فوق‌العاده‌ای به اسرائیل دارم. دختر و دامادی دارم که یهودی و همین‌طور نوه‌هایی که یهودی هستند».

ناجی انتخاباتی پدر  

در سال ١٩٩٩ زمانی که دونالد ترامپ در رؤیای نامزدشدن در انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده بود، ملانیا به یکی از رسانه‌ها گفته بود اگر دونالد پیروز شود، او بانوی‌اولی بسیار سنتی مانند «بتی فورد»، همسر «جرالد فورد»، یا «ژاکلین کندی»، همسر «جان کندی»، خواهد شد. ترامپ در انتخابات پیروز شد اما به نظر می‌رسد رؤیای ملانیا با وجود ایوانکا محقق نخواهد شد. در ماه ژوئن زمانی که دونالد ترامپ در مراسمی رسما نامزدی‌اش در انتخابات را برای حزب جمهوری‌خواه اعلام کرد، این ایوانکا بود که پدرش را به روی صحنه فراخواند؛ وظیفه‌ای که طبق اصول، برعهده همسر یک نامزد انتخابات است.

در جریان رقابت‌های انتخاباتی دونالد ترامپ هم این ایوانکا بود که پیام‌های انتخاباتی پدرش را منتشر می‌کرد؛ کاری که معمولا همسر کاندیداهای انتخاباتی انجام می‌دهند. نشریه «ونیتی‌فیر» در گزارشی با عنوان «همسر نیابتی»، نوشته ایوانکا به این دلیل جای ملانیا را در رقابت‌های انتخاباتی گرفته بود که تیم ستاد انتخاباتی ترامپ،‌ همسر آقای کاندیدا را گزینه مناسبی برای مانورهای تبلیغاتی نمی‌دانستند. این نشریه نوشته است: «به نظر می‌رسید ستاد انتخاباتی ترامپ با این مسئله که ایوانکا پیام‌های انتخاباتی پدرش را منتشر کند، هیچ مشکلی نداشتند». گفته شده یکی از تأثیرات بزرگی که ایوانکا روی پدرش داشته، رسیدگی به مشکلات سقط‌جنین در ایالات متحده بوده است.

همچنین زمانی که دونالد ترامپ با اظهارات زن‌ستیزانه‌اش در جهان خبرساز شد، این ایوانکا ترامپ بود که برای ترمیم چهره مخدوش پدر به روی صحنه آمد و دونالد ترامپ را مردی معرفی کرد که «صد درصد به برابری جنسیتی اعتقاد دارد». ایوانکا آشکارا اظهارات پدرش را نامناسب و توهین‌آمیز خواند. همچنین او از عذرخواهی فوری پدرش از مردم آمریکا و خانواده استقبال کرد و شرکت خانوادگی پدر را نمونه‌ای مثال‌زدنی خواند که در آن «تعداد مدیران زن بیش از مدیران مرد است. زنان درآمدی مساوی با مردان دارند و زمانی که باردار می‌شوند، به جای اخراج حمایت می‌شوند».

ایوانکا در مصاحبه‌ای گفته بود از خواندن مطالبی که درباره پدرش نوشته می‌شده، به‌شدت ناراحت می‌شده است، اما بزرگ‌ترین دلخوشی‌اش این بوده که پدرش را به‌خوبی می‌شناسد. در حالی که بیشتر افرادی که درباره او (دونالد) می‌نویسند هیچ شناختی از او ندارند. ابیگل کلیم، مسئول برند ایوانکا ترامپ، می‌گوید: «فکر می‌کنم ایوانکا واقعا پوست‌کلفت است. این سرسختی او به این دلیل است که در برابر چشم افکار عمومی و رسانه‌ها بزرگ شده است». سی‌ان‌ان با اشاره به نقش ایوانکا در مدیریت رسوایی ترامپ، می‌نویسد: «او بیشتر از یک دختر بزرگ خانواده و حتی بانوی اول است. او بزرگ‌ترین حامی مؤثر و کارآمد پدرش در جریان رقابت‌های انتخاباتی بود. او در زمانی که همه رسانه‌ها چهره‌ای زشت و غیرانسانی از دونالد ترامپ ترسیم می‌کردند، توانست چهره‌ای انسانی از پدرش ارائه دهد؛ کاری که ملانیا قادر به انجامش نبود».

همه‌جا و هیچ‌جا  

با وجود ابراز تمایل دونالد ترامپ برای استفاده از ایوانکا و همسرش در کابینه، او آشکارا گفته است نمی‌خواهد پستی رسمی داشته باشد. ایوانکا در مصاحبه‌ای با شبکه سی‌بی‌اس گفته است درباره برابری حقوق زنان دغدغه‌ای جدی دارد اما به‌دنبال گرفتن پستی رسمی در دولت نیست. او گفته به دنبال تشویق زنان برای ادامه تحصیل و ایجاد فرصت‌های برابر برای زنان است. فرزند ارشد ترامپ گفته است: «قصد دارم دختر ترامپ باشم. اما همان‌طور که در جریان رقابت‌های انتخاباتی گفتم نسبت به برخی مسائل حساسیت ویژه‌ای دارم و می‌خواهم برای آنها بجنگم. مسائلی مانند برابری حقوق و مراقبت از کودکان. اینها مسائلی هستند که برایم بسیار مهم است».

ایوانکا از مخالفان سرسخت پدر هم هست. او هرچند به‌شدت پدر خود را ستایش می‌کند، اما در مصاحبه‌ای که در سال ۲۰۱۳ با نشریه «فوربس» انجام داده مرزی برای حمایت از پدرش قائل شده و گفته بود: «من پشتیبان پدرم هستم اما با هر چیزی که می‌گوید، موافق نیستم». بااین‌حال، بسیاری سخنرانی‌های حمایتگرانه ایوانکا از دونالد ترامپ را عامل مهمی در جمع‌آوری رأی و پیروزی او در انتخابات ریاست‌جمهوری می‌دانند.

شاید ایوانکا پستی رسمی در دولت نداشته باشد، اما کاملا مشخص است در همه دوران ریاست‌‌جمهوری دونالد ترامپ به اعمال نفوذ درخور‌ملاحظه خود بر پدرش ادامه خواهد داد. از زمان پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری، ایوانکا در همه دیدارهای رئیس‌‌جمهوری منتخب با رهبران جهان، شخصیت‌های رسانه‌ای و اعضای احتمالی کابینه حضور داشته است. در تصاویری که از دیدار دونالد ترامپ و شینزو آبه، نخست‌وزیر ژاپن، در نیویورک منتشر شده، ایوانکا نیز دیده می‎شود. «یوشینوبو یاماموتو»، استاد روابط بین‌الملل دانشگاه «نیگاتا»، معتقد است این شرایط کاملا غیرمعمول بوده است.

«سیمون مالوی» نیز معتقد است: «تقریبا هیچ دلیلی برای حضور نامتعارف ایوانکا در دیدار رودرروی رهبران دو کشور وجود ندارد به جز منافع شخصی». «مائوریسیو ماکری»، رئیس‌جمهور آرژانتین، نیز گفته در جریان تماس تلفنی خود با دونالد ترامپ، با ایوانکا صحبت کرده است. ماکری که سال‌ها‌ با خانواده ترامپ مرادوات تجاری داشته، درظاهر فقط قصد داشته با دختر همکار سابق خود احوال‌پرسی کند. «ال گور»، معاون رئیس‌جمهور سابق، که یکی از حامیان سرسخت سیاست‌های تغییرات جوی دولت «باراک اوباما»، رئیس‌جمهوری کنونی آمریکاست، هم گفته پیش از دیدار با دونالد ترامپ برای پیداکردن ‌نظرات مشترک با دولت جدید، با ایوانکا دیدار کرده است.

منتقدان ترامپ معتقدند تصمیم رئیس‌جمهور منتخب برای واردکردن فرزندانش به حلقه قدرت باعث ایجاد نگرانی‌ها نسبت به ظهور پدیده خویشاوندسالاری شده است. پایگاه خبری «سی‌ان‌ان» می‌نویسد: «هیچ زمانی دختر یک رئیس‌جمهور چنین موقعیتی نداشته و به عنوان مشاور رئیس‌جمهور در نظر گرفته نشده است؛ آن هم زمانی که مرزهای میان سیاست، منافع شخصی کسب‌وکار و دیپلماسی چنین درهم‌تنیده شده است. همین مسئله موقعیت ایوانکا را در دولت بعد ایالات متحده بسیار پیچیده می‌کند».

نشریه «نیویورکر» نیز که در جریان رقابت‌های انتخاباتی از هیلاری کلینتون حمایت کرده و تندترین تیترها را علیه دونالد ترامپ زده است، در مطلبی با عنوان «آینده زنان در دوران ریاست‌جمهوری ترامپ»، می‌نویسد دلایل زیادی برای نگرانی نسبت به وضعیت زنان در دوران ریاست‌جمهوری ترامپ وجود دارد. ترامپ از همین حالا نسبت به امور زنان از خود سلب مسئولیت کرده و مسئولیت این امور را به صورت برون‌سپاری به دخترش ایوانکا واگذار می‌کند. واقعیت این است شاید ایوانکا موفق شود از خود چهره‌ای آرمانی به نمایش بگذارد که قادر است در کنار کسب‌وکار خانوادگی به پدرش هم مشاوره دهد و البته از سه فرزندش هم مراقبت کند، اما به نظر نمی‌رسد او راهی برای انجام همه این امور در کنار یکدیگر یافته باشد.

از طرف دیگر، از هیاهوهای رسانه‌ای که بگذریم، اگر ایوانکا آن‌طور که گفته می‌شود، بر پدرش نفوذ نداشته باشد مسائلی که قرار است رتق‌وفتق آن به صورت غیررسمی به ایوانکا واگذار شود چه سرنوشتی پیدا خواهند کرد؟ یک مسئله دیگر را نباید فراموش کرد در دموکراسی آمریکایی اگر فردی که غیرمنتخب است زیادی درگیر اداره امور مملکتی شود، فریادهای اعتراضی بلند خواهد شد؛ همان‌طور که وقتی مشخص شد «بیل کلینتون»، رئیس‌جمهوری اسبق ایالات متحده، «هیلاری کلینتون»، همسرش را مسئول اصلاح سیستم بهداشت درمانی کرده است.

از طرف دیگر، دیده شده در کشورهایی که خانواده‌های حاکم از پستی انتخاباتی برای ترویج و توسعه کسب‌وکار خانوادگی خود استفاده می‌کنند، این دموکراسی و تمایل به آزادی‌های دموکراتیک است که تضعیف می‌شود. ایالات متحده می‌توانست نخستین رئیس‌جمهوری زن خود را داشته باشد که قطعا از حقوق اساسی زنان نیز دفاع می‌کرد، اما اکنون «دختراولی» داریم که نمی‌دانیم قرار است از حقوق اساسی و اولیه زنان دفاع کند یا آن را تضعیف کند.