انقلاب نظامی ترامپ

دونالد ترامپ، اولین سخنرانی خود را در کنگره‌آمریکا دیروز سه‌شنبه انجام داد. او درست در جایی ایستاده بود که روسای‌جمهور قبلی در آنجا سخنرانی خود را ایراد می‌کردند. شاید تنها شباهت او به اسلافش همین باشد که در جایگاهی که آنها می‌ایستادند به ایراد سخنرانی پرداخت. ترامپ در جایی ایستاده بود که صفوف سناتورها و نمایندگان کنگره را می‌توانست ببیند؛ نمایندگانی که بسیاری از آنها با ترامپ مخالفند.

به گزارش گاردین، ترامپ در این سخنرانی خود خبر از افزایش بودجه نظامی کشورش داد. اگرچه «شان اسپایسر»، سخنگوی مطبوعاتی کاخ سفید گفت: «رئیس‌جمهوری دیدگاهی خوش‌بینانه را در کنگره برای کشور مطرح کرد.» ‌اما برخی نظری بر خلاف این دارند. سخنگوی مذکور ‌گفت: «آنچه رئیس‌جمهور مطرح کرد تجدید روح‌آمریکایی بود.» روز دوشنبه (یک روز قبل از حضور ترامپ در کنگره) کاخ سفید اعلام کرده بود که ترامپ خواستار افزایش ۵۴ میلیارد دلاری بودجه برای‌امور نظامی شده است. در همین ارتباط سی‌ان‌ان می‌نویسد: «بودجه نظامی ۱۰ درصد افزایش یافت.»

اما این افزایش هزینه چگونه خواهد بود؟ گاردین می‌نویسد این افزایش ۵۴ میلیارد دلاری به قیمت کاهش هزینه‌ها در بخش کمک‌های خارجی وزارت خارجه و برنامه‌های زیست‌محیطی و کاهش در سایر وزارتخانه‌ها خواهد بود. این ۵۴ میلیارد دلار صرف ارتقا، خرید و ساخت تانک، کشتی، سیستم‌های موشکی و ... خواهد شد. گاردین می‌نویسد بودجه نظامی‌آمریکا به تنهایی برابر با بودجه نظامی ۸ کشورِ پس از خود است.

ترامپ در دفاع از این افزایش بودجه نظامی، در کاخ سفید گفت: «این بودجه صرف ‌امنیت داخلی و‌ ایمنی مردم‌ آمریکا خواهد شد. این افزایشی تاریخی در هزینه‌های دفاعی برای بازسازی ارتش تهی شده‌ آمریکا است آن هم در زمانه‌ای که بیشترین نیاز را به آن داریم.» ترامپ همچنین افزود که این بودجه رویکرد «ابتدا‌آمریکا» را در صدر مسائل، اولویت‌ها و سیاست‌ها می‌نشاند. ترامپ همچنین برای اقناع مردم برای این افزایش افزود: «این اقدام در راستای پاسخگو کردن دولت در برابر مردم انجام می‌شود. با پولی که هزینه می‌کنیم کارهای زیادی می‌توانیم انجام دهیم.»

«میک مولوانی»، مدیر دفتر مدیریت و بودجه به خبرنگاران گفت: این بودجه تا ماه مه‌آماده نخواهد شد‌اما اولویت‌ها شامل بازسازی ارتش و احیای ظرفیت‌ها و قابلیت‌های هسته‌ای است. او ادامه داد که این ۵۴ میلیارد دلار از زمان دولت رونالد ریگان به این سو بزرگ‌ترین کاهش در هزینه‌های غیردفاعی بوده است. مولوانی «کمک‌های خارجی» را هدف این کاهش اعلام کرد. به عبارت دیگر، با کاهش یا قطع هزینه‌های صرف شده در کمک‌های خارجی، این هزینه‌ها در راستای‌امور دفاعی هزینه خواهد شد.

درخواست ترامپ برای افزایش بودجه پنتاگون به معنای پول بیشتر برای ساخت کشتی، جنگنده‌های نظامی و «ایجاد حضور قوی در مناطق حساس جهان مانند تنگه هرمز و دریای چین جنوبی» است. همچنین قرار است بودجه وزارت‌امنیت داخلی، اطلاعات (سیا) و دادگستری نیز افزایش یابد. به نظر می‌رسد نهادهای‌امنیتی- قضایی بیشترین بودجه را دریافت کنند.

یک مقام دیگر‌آمریکایی به شرط فاش نشدن نامش به گاردین گفت بودجه وزارت خارجه تا ۳۰ درصد کاهش خواهد یافت و این یعنی چیدن دوباره و اصلاح ساختار وزارت خارجه و حذف برخی برنامه ها. ایالات‌متحده سالانه ۵۰ میلیارد دلار به «کمک‌های خارجی» وزارت خارجه اختصاص می‌دهد. با این حال، این اقدامات با مخالفت‌هایی مواجه شده است. گاردین می‌نویسد ۱۲۰ ژنرال بازنشسته‌آمریکایی از جمله ژنرال جورج کیسی (رئیس سابق ستاد مشترک ارتش‌آمریکا) و دیوید پترائوس (رئیس سابق سیا) در نامه‌ای به کنگره اعلام کردند که بودجه وزارت خارجه باید به‌طور کامل تعلق گیرد و شامل هیچ کاهشی نشود.

آنها بر این باورند که «ارتقا و تقویت دیپلماسی و توسعه در کنار دفاع برای حفظ ‌امنیت ‌آمریکا مهم هستند.» این ۱۲۰ ژنرال بازنشسته در نامه خود افزودند که بسیاری از بحران‌ها راه‌حل نظامی صِرف ندارند.»

استیو بانن، استراتژیست اصلی ترامپ، هفته گذشته گفته بود یکی از اولین اولویت‌های کاخ سفید «ساختارشکنی در نهادهای دولتی» است. چاک شومر، رهبر اقلیت در سنا، در واکنش به طرح افزایش بودجه نظامی از سوی ترامپ اعلام کرد: «کاملا روشن است که رئیس‌جمهوری از وعده‌های خود مبنی بر کمک به خانواده‌های طبقه کارگر عدول کرده است. او به قطع برنامه‌هایی پرداخته که به نفع طبقه متوسط بود.»

شومر معتقد است که این اقدام مصرف‌کنندگان و طبقه متوسط را در برابر «وال‌استریتی‌ها» بی‌دفاع می‌گذارد. نانسی پلوسی، رهبر اقلیت مجلس نمایندگان، هم اعلام کرد که «چنین بودجه‌ای به معنای افول‌آمریکاست.» گاردین به نقل از پلوسی می‌افزاید: «غارت سرمایه‌های ‌آمریکایی در حوزه مشاغل خانواده‌های طبقه کارگر‌آمریکا را ضعیف‌تر می‌کند. هزینه کرد این ۵۴ میلیارد دلار در‌امور نظامی باعث می‌شود نتوانیم نیازهای مردم‌آمریکا را برآورده کنیم و آینده مناسبی را برای آنها رقم بزنیم.»

گاردین می‌نویسد ترامپ پیشنهادهای خود را به دپارتمان‌های فدرال فرستاد زیرا چانه‌زنی بر سر بودجه با کنگره چند ماهی زمان می‌برد. دولت در حال حاضر‌امنیت اجتماعی و مسائل درمانی را در اولویت قرار داده است. وقتی از سخنگوی مطبوعاتی کاخ سفید در مورد برنامه گسترده زیرساختی ترامپ سوال شد او گفت: «این مساله بخشی از مباحث در مورد بودجه فعلی نخواهد بود بلکه بخشی از بحث‌های طولانی‌تر و مفصل‌تری است که با کنگره شروع خواهد شد.»

سی‌ان‌ان نیز در روایت خود می‌نویسد اگر چنین افزایش بودجه‌ای تحقق یابد یعنی دولت فدرال به شکلی رادیکال تغییر شکل خواهد داد و ژست دیپلماسی‌آمریکا در سراسر جهان هم تغییر خواهد کرد. این خبرگزاری ‌آمریکایی که رویکردی انتقادی نسبت به ترامپ و دولت او دارد و در زمره «مغضوبین» ترامپ قرار گرفته معتقد است که اتخاذ چنین مسیری در فرآیند افزایش بودجه توانایی کاخ سفید برای تقابل با نمایندگان کنگره را به آزمون خواهد گذاشت: «این یعنی افزایش و تاکید بر قدرت و قابلیت‌های نظامی و کاهش ظرفیت‌های دیپلماتیک که در پایتخت‌های خارجی (دست و دشمن) طنین افکن بود.» سی‌ان‌ان می‌افزاید دموکرات‌ها تهدید کرده‌اند که از هر ابزاری (از جمله فیلی‌باستر) برای عقیم کردن برنامه‌های ترامپ استفاده خواهند کرد.

همچنین «بازهای جمهوری‌خواه» نیز به مقاومت در برابر ترامپ و تقابل با او خواهند پرداخت. «بازهای وزارت دفاع» معتقدند این افزایش ۵۴ میلیارد دلاری پس از سال‌ها رقمی به حساب نمی‌آید. نکته‌ای که در کنفرانس مطبوعاتی‌شان اسپایسر با بی‌توجهی از کنار آن عبور شد مساله روسیه و تعامل ترامپ با این کشور و رویکردهای او در قبال خرس سیبری بود. در همین زمینه نیویورک‌تایمز می‌نویسد با گذر زمان کرملین بیش از پیش متقاعد می‌شود که بنا نیست ترامپ رویکرد خود را در قبال این کشور تغییر چندانی دهد.

بر همین اساس، روسیه می‌کوشد تا از نقاط ضعف ‌آمریکا در راستای پیشبرد منافع خود بهره‌برداری کند. این روزنامه‌آمریکایی که همچون بسیاری دیگر از رسانه‌های‌آمریکایی در برابر ترامپ شمشیر را از رو بسته به نقل از مشاوران سیاسی، دیپلمات‌ها، روزنامه‌نگاران و تحلیلگران می‌نویسد روسیه قابلیت‌های نظامی‌آمریکا را در دریای سیاه و اقیانوس اطلس بارها آزموده است. «الکسی وندیکتوف»، سردبیر Echo of Moscow بر این باور است که کرملین‌نشینان عقیده دارند که «آمریکای ترامپ‌آمریکایی بی‌ثبات است که روسیه می‌تواند از بی‌ثباتی آن بهره‌برداری کند زیرا تیم ترامپ تیمی اقتدارگرا و بدون پشتوانه است.» این روزنامه می‌افزاید در چنین شرایطی ترامپ همچون هدیه یا‌امتیازی غیرمنتظره برای روسیه است تا این کشور بتواند در پرتو بی‌تصمیمی‌های ترامپ، رویکردهای «غیرلیبرال» خود را در پیش گیرد.