آشفته‌ترين دولت تاريخ آمريکا

تاکنون در هيچ دولتي سابقه نداشته است کاخ سفيد اين‌قدر آشفته باشد. اين حجم از برکناري و استعفا درحالي‌که تنها ۶ ماه از آغاز به کار دولت جديد گذشته، در تاريخ آمريکا بي‌سابقه بوده است. دونالد ترامپ، رئيس‌جمهوري جنجالي آمريکا، روز پنجشنبه درک هاروي، مشاور ارشد خود در امور خاورميانه را برکنار کرد، درحالي‌که گفته مي‌شد وي يکي از نزديکان و از مشاوران اصلي او در امور خاورميانه بوده است.

به گزارش اسپوتنيک‌نيوز روسيه، وي تجربه زيادي در حوزه خاورميانه داشت و يکي از افراد کليدي در طرح ترامپ براي بررسي سياست‌هاي آمريکا درمورد ايران، سوريه و عراق بود. هاروي تا پيش‌ازاين در سياست‌هاي افراطي دولت آمريکا در مسائل مختلف خاورميانه نقشی محوري داشت. وي که عضو شوراي امنيت ملي آمريکا نيز بود، عمدتا مواضع تندي عليه ايران اتخاذ مي‌کرد. 

برخي منابع مي‌نويسند که برکناري وي به‌دليل درگيري‌هاي داخلي و نظرات متضارب ديگر اعضا نسبت به مسائل سياست خارجي بوده است. بسياري مي‌گويند استيو بنن، مشاور نزديک ترامپ و از افراد بسيار بانفوذ در کاخ سفيد در برکناري وي نقش داشته است. بنن از افرادي است که ترامپ بسيار تحت‌تأثير افکار او قرار دارد و بسياري از سياست‌هاي ترامپ درباره مسائل مختلف به‌ويژه در زمينه سياست خارجي با توصيه‌هاي او اتخاذ مي‌شود.

هاروي کسي بود که به ترامپ حمله موشکي به سوريه، به بهانه استفاده حکومت بشار اسد از سلاح شيميايي را پيشنهاد داد. وي به ترامپ توصيه کرده بود بدون توجه به اينکه واقعا بشار اسد از سلاح شيميايي استفاده کرده است يا نه، حمله موشکي را انجام دهد. به اعتقاد وي اين کار مي‌توانست پيام قاطعي به ايران و روسيه بدهد؛ مبني‌بر اينکه آمريکا در سوريه حضور دارد. 

به فاصله يک روز بعد از برکناري هاروي، دونالد ترامپ در حساب توئيتر خود و برخلاف روال معمول و روند اداري، وزير امنيت داخلي را جايگزين رئيس دفتر کاخ سفيد کرد. به گزارش خبرگزاري رويترز، دونالد ترامپ، رئيس‌جمهوري آمريکا اين خبر را در پيامي توئيتري اعلام کرد و نگفت که آيا راينس پريبس، رئيس دفتر کاخ سفيد اخراج شده يا استعفا داده است اما اين رئيس سابق کميته ملي جمهوري‌خواهان در پيامي به ياهو‌نيوز گفت که او پنجشنبه گذشته استعفاي خود را تقديم ترامپ کرده بود.

ترامپ در توئيتر خود نوشت: «خوشنودم که به اطلاع شما برسانم که ژنرال، وزير جان کلي (وزير امنيت داخلي آمريکا) را به‌عنوان رئيس دفتر کاخ سفيد معرفي کردم. او يک آمريکايي فوق‌العاده است... .» ترامپ سپس به فاصله کوتاهي در پيام ديگري نوشت: «او يک رهبر فوق‌العاده است. جان همچنين عملکرد ويژه‌اي در وزارت امنيت داخلي داشت. او جزء ستاره‌هاي اصلي دولت من است.» راينس پريبس در پاسخ به اين سؤال که آيا از تغيير و تحولات ترامپ پيش از اعلام آن مطلع بوده است، گفت: «بله ما صحبت کرديم. من به صورت خصوصي پنجشنبه استعفا کردم.»

در همين حال سارا هاکبي سندرز، سخنگوي کاخ سفيد اعلام کرد: دو طرف حدود دو هفته پيش درباره اين تغيير صحبت کرده بودند. او به طور شفاف به اين سؤال پاسخ نداد که آيا پریبس استعفا کرده يا برکنار شده است. 

راينس پریبس هرگز خود را به صورت يک رئيس دفتر کاخ سفيد نشان نداد. او هرگز به دسترسي به رئيس‌جمهوري آمريکا کنترل نداشت، زمان ترامپ را مديريت نمي‌کرد و قدرت او براي استخدام و اخراج همواره زير سؤال بود. مشاوران ترامپ هم مي‌گويند که رئيس‌جمهوري آمريکا هنوز پريبس را نبخشيده بود زيرا او در رقابت‌هاي انتخاباتي سال ۲۰۱۶ و زماني که ويدئويي از سخنان جنسي رکيک ترامپ منتشر شد، به او پيشنهاد داده بود تا از انتخابات کنار بکشد. 

با گذشت تنها ۶ ماه از روي‌کارآمدن ترامپ، اين رئيس‌جمهوري جنجالي آمريکا کلکسيوني از برکناري‌ها و استعفاها را در کارنامه خود دارد. حدود يک هفته قبل از اين، وي شان اسپايسر، سخنگوي کاخ سفيد را از کار برکنار کرده بود، درحالي‌که گفته مي‌شد استعفاي وي به‌دليل اختلافاتش با دونالد ترامپ بوده است.

مايکل فلين، مشاور سابق امنيت ملي که به اتهام تماس با روس‌ها در ايام انتخابات رياست‌جمهوري آمريکا مجبور به استعفا از سمتش شد و اکنون در مظان اتهام دريافت ۳۰ هزار دلار پول در ازاي دادن اطلاعات عليه هيلاري کلينتون به روس‌هاست، مايک دوبکه، مدير ارتباطات کاخ سفيد، کيتي والش، معاون رئيس دفتر کاخ سفيد، مک فارلند و معاون مشاور امنيت ملي، همگي کساني هستند در فاصله همين ۶ ماه از سمت‌هاي خود استعفا کرده‌اند. 

اين درحالي است که رفتارهاي ترامپ در برابر جف سشنز، دادستان کل آمريکا که همزمان وزير دادگستري آمريکا نيز هست، سبب شده که بسياري در انتظار استعفاي او نيز باشند. جف سشنز که تا چندي پيش از متحدان سرسخت ترامپ بود، اکنون از سوي وي متهم شده است که در پرونده دخالت روسيه در انتخابات آمريکا ضعيف عمل کرده و ترامپ معتقد است که او نتوانسته به اندازه کافي از او و خانواده و اطرافيانش دفاع کند تا پرونده جنجالي دخالت روسيه در انتخابات آمريکا خاتمه يابد.

طبيعتا تمامي اين انتقادها توئيتري است و کسي نمي‌داند در درون اتاق بيضي‌شکل رئيس‌جمهوري آمريکا آيا لحن‌هايي به اين تندي عليه سشنز استفاده مي‌شود يا خير؟ سشنز اتهامات ترامپ را رد کرده و گفته است با قدرت به کار خود ادامه مي‌دهد اما اجازه نمي‌دهد کسي اقتدار دستگاه قضايي را خدشه‌دار کند و از آن به سود خود بهره ببرد. گفته مي‌شود در اينجا نيز رد پاي جرد کوشنر، داماد ترامپ و استيو بنن مشاهده مي‌شود. 

اين درحالي است که منابع خبري مي‌گويند که رکس تيلرسون، وزير امورخارجه و جيمز متيس، وزير دفاع نيز به استعفا مي‌انديشند. اگرچه وزارت امورخارجه آمريکا روز پنجشنبه اعلام کرد که تيلرسون قصد کناره‌گيري ندارد اما درعين‌حال تأييد کرد که وي اين روزها بسيار خسته است. روزنامه نيويورک‌تايمز نوشت که تيلرسون به اطرافيانش گفته از اين وضعيت بسيار خسته شده و تاکنون سابقه نداشته است که در کاري اين‌قدر خسته شود. او از اينکه ترامپ از توئيتر به جاي دستگاه سياست خارجي براي اعلام مواضعش استفاده مي‌کند و براي اين کار با هيچ‌کس مشورت نمي‌کند، به‌شدت عصباني است؛ احساسي که جيمز متيس نيز دارد.

او نيز از اينکه ترامپ توئيتر را به ابزاري براي حمله به مخالفانش و هر آن کس که با او اختلاف دارد، تبديل کرده و در اين رابطه با هيچ‌کس مشورت نمي‌کند به‌شدت عصباني است و حتي هشدار داده که اگر رئيس‌جمهوري آمريکا بخواهد به همين شيوه ادامه دهد، او نيز ناگزير خواهد شد از سمت خود استعفا دهد. استعفايي که پيش‌بيني مي‌شود دامنگير رئيس ستاد ارتش و بسياري از فرماندهان نظامي ديگر آمريکا نيز بشود. 

تاکنون سابقه نداشته دولتي با اين حجم از آشفتگي در آمريکا آغاز به کار کند و اين‌قدر سر در گم عمل کند و کارکنانش تا اين اندازه با يکديگر اختلاف داشته باشند. فريد زکريا در آخرين برنامه تلويزيوني خود در سي‌‌ان‌ان گفت که دولت آمريکا به لانه زنبوري تبديل شده که در آن شايعه و جنجال در بالاترين حد است و ملکه (ترامپ) هر کس که با او مخالف باشد، بي‌درنگ مي‌کشد (برکنار مي‌کند).