شبه جزیره کره، تنش مزمن آمریکا

زمانی که در روزهای آغازین حضور ترامپ در کاخ سفید، مرد قدرتمند چین در ملک خصوصی رییس‌جمهور ایالات متحده با عزت و احترام فراوان مورد استقبال قرار گرفت، سخن از این بود که ترامپ اهل تجارت چه‌بسا بر سر حل خیلی از مشکلات و تنش‌های واشنگتن- پکن به ویژه در شبه‌جزیره کره بتواند با اژدهای زرد که قرار است در یکی دو دهه آینده آقای اقتصاد جهان شود، از پکن به عنوان حائل ماجراجویی‌های پیونگ یانگ با همسایه‌های استراتژیکش - ژاپن و کره- استفاده کرده و دست‌کم در یکی از جبهه‌های نبرد قدرت تعادل ایجاد کند.

رفتار و گفته‌های دو طرف به ویژه طرف آمریکایی و در نهایت متن اعلامیه پایانی مرسوم در این‌گونه دیدارها دست‌کم از نوعی تفاهم حداقلی خبر می‌داد؛ شرایطی که در نگاه نخست ضمن افزایش امید به کنترل ماجراجویی‌های موشکی کره‌شمالی، امکان کاهش تنش در آسیای جنوب‌شرقی را هم چه‌بسا فراهم می‌کرد، ضمن اینکه بدون تردید توکیو و سئول تنش مرزی آبی دائمی با پکن دارند به عنوان شرکای استراتژیک واشنگتن از نزدیکی غیرمتعارف دو ابرقدرت نمی‌توانستند و نمی‌توانند خشنود باشند.

خوش‌بینی اندکی که پس از سفر شی‌جین پینگ به آمریکا به وجود آمده بود با توجه به رفتار و برنامه‌های غیرمنتظره و غیرعادی ترامپ و به تبع آن تنش به وجود آمده در رابطه مسکو- واشنگتن و واشنگتن- اتحادیه اروپا و سپس بالا گرفتن رسوایی‌های داخلی و در کنار همه اینها، بحث تحریم‌ها علیه تهران- مسکو- پیونگ یانگ چنان آشفتگی در سیاست خارجی آمریکا به وجود آورده که کره‌شمالی بدون واهمه از واکنش‌های جهانی در مدت شش ماه حضور ترامپ در کاخ سفید تعداد آزمایش موشکی خود را به عدد ۶۰ رساند و مدعی شد که آمریکا را در تیررس خود قرار داده است.

از طرفی چین که از ارسال موشک‌های آمریکایی در مرز دو کره و مانور نظامی سئول- واشنگتن و گرم‌تر شدن رابطه ژاپن و کره‌جنوبی با آمریکا ابراز ناخشنودی می‌کرد گره بحران کره‌شمالی کورتر از همیشه شد.

اینک و درحالی که بحران موشکی کره‌شمالی از مرحله تهدید به مرز خطر رسیده، رییس‌جمهور نامتعارف آمریکا دریافته که در بازی دیپلماتیک با چین، رودست خورده و ماه‌عسل کوتاه واشنگتن- پکن به پایان آمده است چراکه به نظر می‌رسد برخلاف انتظار ترامپ، پکن نه‌تنها به عنوان برادر بزرگ‌تر در واقع تنها حامی تمام و کمال کره‌شمالی در جهان ترمز پیونگ یانگ را نکشیده بلکه ترجیح می‌دهد از ماجراجویی‌های رهبر جوان و درست مانند ترامپ نامتعارف کره‌شمالی به عنوان ابزار بازی در میدان قدرت استفاده کند.

سخنان تند و مانند همیشه فاقد هرگونه اصول دیپلماسی این‌بار در قبال پکن یا قدرت‌نمایی سنگین نظامی چین در مراسم سالگرد تاسیس ارتش آزاد این کشور که پس از انقلاب کمونیستی برای نخستین‌بار صورت می‌گرفت به‌‌گونه‌ای هم زمان شد تا این واقعیت عیان شود که واشنگتن در کنار تمام رسوایی‌های داخلی و نابخردی‌های دیپلماتیک ترامپ و همچنین سیاست مبهم و چندپهلو در خاورمیانه و اروپا و افزایش تنش تحریم‌ها با ایران که این‌بار مسکو و پیونگ یانگ را هم دربرگرفته است همچنان با بحران مزمن شبه‌جزیره کره روبه‌رو می‌شد؛ مشکلی که چه‌بسا این‌بار هزینه بیشتری را به کاخ سفید تحمیل کند.

مسعود سلیمی