سایه سنگین شبه مائو در سرزمین اژدها

به‌گزارش ایران به نقل از روزنامه «گاردین»،بخشی از آرا و عقاید شی‌جین پینگ رئیس جمهوری چین به مرامنامه حزب کمونیست این کشور ضمیمه شده است تا وی به قدرتمندترین رهبر این کشور از زمان مائوتسه تونگ تبدیل شود. این اقدام با تصویب کنگره خلق چین و در جریان نوزدهمین‌اجلاس عمومی این‌کنگره که به‌مدت یک هفته بر پا شد، صورت پذیرفت و در همین محل بود که شی‌جین پینگ قول داد اقتصاد شکوفای چین که همین حالا هم یکی از ۵ اقتصاد نخست دنیا است، به عصر تازه‌ای پای بگذارد که از آن فقط قدرت بین‌المللی فزون‌تر و تأثیرگذاری وسیع‌تر ساطع شود.

برخلاف عادت

منشور حزب کمونیست چین طی این سال‌های بالنسبه طولانی به ندرت تغییر یافته و‌ بندی به آن اضافه یا کم شده است اما نقش و تأثیر «شی» به حدی می‌رسد که حتی سایر اعضای شاخص حزب کمونیست چین ایرادی در افزوده شدن منویات شی به متن آن ندیدند و به‌این کار خلاف عادت تن دادند.

در بیانیه صادره کنگره نوزدهم خلق چین آمده است: اعضای کنگره با برتری قاطع آرا تصویب کردند که نظرات شی جین پینگ بخشی از آیینی‌باشد که دولت و ملت چین آینده خود را بر اساس آن پی می‌ریزند و هدف از آن عبور از دیواره‌های سخت زندگی اجتماعی در ادامه قرن بیست و یکم است.» «شی» نیز در سخنانی خطاب به ۳۳۰۰ نماینده حاضر در کنگره گفت: اینک که حدود ۴/۱ میلیارد نفر مردم چین در شادی و غرور زندگی می‌کنند باید ساز وکارهایی برای استمرار این شادی تدوین کرد که در بردارنده ویژگی‌های زمان کنونی باشد. ما بایدتصویری قدرتمند از چین را به جهان ارائه بدهیم و راه آن اضافه شدن بندهایی به مرامنامه حزب کمونیست است که این معنا و رویکرد را در بطن خود داشته باشد.

سرعت و قاطعیت

فقط شی جین پینگ نیست که مانیفست رفتاری و آرای حکومتی‌اش وارد متن مرامنامه حزب کمونیست شده و پیش از وی دنگ شیائو پنگ نیز ضمایمی را به این مرامنامه افزوده بود اما این کار پس از مرگ این مقام صورت پذیرفت و از ۱۹۹۷ به بعد اجرایی شد و پیش از آن فقط پیشنهاد و طرحی بود که موافقان و مخالفانی داشت. قطعیت و سرعت به کار گرفته شده در انضمام ایده‌های شی‌جین پینگ به آیین‌نامه حزب کمونیست در عین این که از قدرت بیشتر او و کارایی فزون‌تر ابزار سیاسی وی می‌گوید از این نیز حکایت دارد که سران حزب کمونیست چین به این نتیجه رسیده‌اند که برای پیشتازی در عصر تازه باید مانیفست‌های مدرن‌تری داشت و به‌روز‌تر شد.

جودی بلانچت متخصص امور چین در شورای عالی تحقیقات سیاسی نیویورک می‌گوید: «آنچه شی راه‌های پیشرفت چین در عصر مافوق مدرن فعلی می‌داند، به لطف نفوذ وی و واقع بینی همکارانش ضمیمه مرامنامه‌‌ای شده که پیش‌تر چینی‌ها مدعی کامل بودن آن بودند و حالا با تن دادن به ترمیم‌های موضوعی و عملی روی آیین‌نامه، به وضوح اعتراف می‌کنند که حقیقت چیزی بجز این بوده است. امتیاز ویژه جین پینگ که اکثر رهبران قبلی چین از آن بی‌بهره بودند، سایه انداختن بر سایر سران حزبی است که در تمامی ۶۵ سال اخیر عادت کرده بود با یک سری مقام و مسئول همسطح سر کند و نیازی به ارشد شمردن یک نفر بر سایرین نمی‌دید.

نوعی از دیکتاتوری

با اینکه اکثر نظرها دال بر قدرت گرفتن «مائو»گونه شی جین پینگ است؛ سوزان شرکت مسئول دپارتمان چین در دانشگاه سان دیه‌گو کالیفرنیای امریکا این توضیح را که شی جین پینگ به قدرتی فراتر از اسلاف خود در چین نائل آمده باشد رد می‌کند و می‌گوید: «شکی نیست که روش حکومتی شی در قیاس با سایر رهبران ۳۰ سال اخیر چین متفاوت و با قدرتمندی بیشتری همراه است اما او اصلاً به وادی مائو تسه تونگ وارد نشده و شانه به شانه او نمی‌ساید.

 راهیابی تقریباً حتمی هو چون هوا، چن مینر و ژانگ کینگ وی به شورای مرکزی حزب کمونیست مراتب و مراحل جایگزینی شی جین پینگ را در صورتی که وی واقعاً قصد کناره‌گیری از سمت فعلی‌اش را در سال ۲۰۲۲ داشته باشد، تسهیل و تکمیل خواهد کرد و با این حال کوین رود نخست‌وزیر سابق استرالیا مثل بسیاری از سیاستمداران غرب و شرق معتقد است شی شادمان از مواضع جدید قدرتش و مطمئن از حمایت میلیاردی مردم کشورش دست به کناره‌گیری نخواهد زد و شاید حداقل تا سال ۲۰۲۶ مصدر کار باشد.

جلوی او نایستید

بیل بیشاپ ناشر گاهنامه خبری «سیاست‌های چین» آخرین و واقعی‌ترین حرف را درباره شرایط جدید شی جین پینگ با این مضمون می‌زند؛ «می‌توان شی را یک مرد خودکامه نامید اما تعبیر درست‌تر این است که او را سیاستمداری بیانگاریم که بهترین سنگرهای سیاسی را برای خود، درون بافت و تشکیلات حزب کمونیست دایر کرده است و هر کاری را به نام این حزب انجام می‌دهد و در نتیجه سایرین جرأت مخالفت‌ورزی را با وی ندارند زیرا اگر کلامی بگویند بازوهای نظامی حزب بدون آنکه نیازی به صدور فرمان از جانب جین پینگ باشد آنها را حذف خواهد کرد. این عصر جولان خوش و خرم مردی است که خوب می‌داند چگونه از اندک اهرم‌های سیاسی نرم و پرانعطاف موجود در کشورش وسیله‌ای برای محکم کردن خویش بسازد.

وصال روحانی