خیلیها از کاخ سفید دونالد ترامپ رفتهاند. هیچ وقت هم به نظر نمیرسیده که خروج آنها تاثیری واقعی بر سیاستگذاریها داشته باشد. بیشتر این رفتنها چیز زیادی درباره وضعیت داخلی دولت به ما نمیگفتند، جز همین که وضعیت، آشفته و آشوبزده است؛ اما استعفای گری کوهن دبیر شورای ملی اقتصاد و مشاور ارشد سیاستگذاری اقتصادی کاخ سفید در روز سهشنبه به نظر پیامدهای مستقیمی در سیاستگذاریها دارد و ممکن است نشانهای پیشگویانه از تغییراتی دیگر در دولت باشد.
اما چرا کوهن متفاوت است؟ به چهار دلیل:
موضع ترامپ درباره تعرفهها جدی است
این استعفا، برخلاف استعفای هوپ هیکس، مدیر ارتباطات کاخ سفید در هفته قبل از آن، به نظر مستقیما به یک تصمیم در سیاستگذاری مربوط است: ترامپ در آستانه اعمال تعرفههایی بر واردات آلومینیم و آهن است. این حرکت علیرغم مخالفت شدید کوهن انجام میشود که از ابتدای کار این دولت در تلاش بوده که جلوی اتخاذ این تصمیم توسط ترامپ را بگیرد. ترامپ در بخش اعظم کارزار انتخاباتی ۲۰۱۶، شبیه یک پوپولیست اقتصادی حرف زد، اما تا امروز و در دوران صدارتش آن رویکرد را عملاً رها کرده است؛ به جای آن، او به دنبال برنامههایی مطلوب والاستریت بوده، با معافیتهای مالیاتی و لغو مقررات. بخشی از این رویکرد را هم کوهن شکلدهی کرده که از مدیران سابق گلدمن سَکس است.
اینکه کوهن استعفا داده چنین به ذهن متبادر میکند که ترامپ در موضوع اعمال تعرفهها جدی است، علیرغم مقاومتها از طرف جمهوریخواهان و جامعه مدیران و صاحبان سرمایه. این موضع ترامپ مثل موضعش درباره قوانین کنترل سلاح نیست که بعدتر از آن عقبنشینی کند. ترامپ از مدتها پیش طرفدار تعرفههای جدید بوده و حالا به نظر میرسد در حال عملیکردن این ترجیح سیاستگزارانه است و در این مسیر متوقف نشده، حتی وقتی که بلندمرتبهترین مشاور اقتصادیاش آن چنان به این موضوع معترض بوده که استعفا داده؛ البته داریم درباره ترامپ حرف میزنیم در نتیجه همیشه ممکن است که دور بزند و برگردد اما تا اینجا به نظر میرسد او در پیگیری بحث تعرفهها از سایر دیدگاههای جنجالیاش مصممتر است.
ترامپ به شکلی جدی از رویکردهای سنتی جمهوریخواهان فاصله گرفته است
کوهن تنها کسی نیست که با این تعرفهها مخالف است. پل رایان، رئیس مجلس نمایندگان که معمولاً از انتقاد مستقیم از رئیسجمهور پرهیز میکند، مخالفتش با تعرفهها را علنی کرد. همینطور تد کروز که از زمان ورود ترامپ به کاخ سفید تا حد زیادی خود را در سیاستگذاریها با رئیسجمهور هماهنگ کرده است.
اگر آن طور که از استعفای کوهن به نظر میرسد، ترامپ به راه خود در بحث تعرفهها ادامه دهد، این یکی از نمونههای مهم فاصلهگرفتن رئیسجمهور از کلیت حزب است. برخلاف همه سروصداها، رویکرد سیاستگذاری ترامپ در عمل یک رویکرد جمهوریخواهانه معمولی بوده است. بحث تعرفهها اولین فاصلهگیری واقعی خواهد بود.
ترامپ یکی از «بزرگسالان جمع» را کنار زده است
ما دقیقاً نمیدانیم تصمیمات در دولت ترامپ چگونه اتخاذ میشوند؛ اما ناظران خارج از دولت نقش کوهن در سیاستگذاریهای اقتصادی را به نقش جیم متیس، وزیر دفاع، در بحث امنیت ملی تشبیه کردهاند: یکی از مقامات دولت با دیدگاههای سنتیتر و نزدیکتر به جریانهای مستقر که به دنبال دورکردن رئیسجمهور از غریزههای غیرمعمولترش است. این نقش به درک این موضوع کمک میکند که چرا حضور کوهن در کاخ سفید، منبعی کلیدی برای آرامش خیال والاستریت و دیگر گروهها با ذهنیت بازاری بوده است. اگر ترامپ حاضر است از کوهن جدا شود، آیا این یعنی احتمال اقدام روی تصمیمات جنجالیترش مانند خارجکردن ایالات متحده از پیمان نفتا بالاتر رفته است؟ علاوهبراین، اگر ترامپ دیگر حاضر به کار با مشاورانی نباشد که با او اختلافنظر دارند چه؟ آیا اگر او با متیس بر سر موضوعی اختلاف جدی پیدا کنند، میگذارد او هم برود؟
صاحبان مناصب بهتر در حال ترک کاخ سفید هستند و این ممکن است نشانه نارضایتی در کارکنان باشد
میتوانم تصور کنم کارکردن با ترامپ سخت باشد. با وجود این، چنین موقعیتی مزایای عمدهای هم دارد. ممکن است، مثل هیکس، فرصت دیدار با پاپ را پیدا کنید. کوهن نقشی کلیدی در نوشتن یک طرح عمده مالیاتی داشت. مدیران سیاستهای اقتصادی رئیسجمهور سابق، باراک اوباما، لااقل ۲۳ماه در سمت خود ماندند. کوهن این سمت برجسته را بعد از فقط یک سال ترک میکند. اینکه دو نفر از مشاوران ارشد در فاصله یک هفته دولت ترامپ را ترک میکنند، شرایط هر چه باشد، اتفاق معناداری است. به نظر میرسد هم کوهن و هم هیکس به این نتیجه رسیده اند که نقاط منفیِ ماندن در کاخ سفید از نقاط مثبتش بیشترند.
این معنای خاصی دارد؟ شاید نه. هر رفتنی پیچیدگیهای خودش را دارد. شاید ترامپ واقعاً میخواسته یکی از آنها یا هردویشان بروند، حتی اگر این اتفاقات به شکل استعفا نمایانده شده باشند و نه برکناری؛ اما حداقل این است که تصمیم کوهن و هیکس نشانه این باشد که ترامپ قاعدهمندتر و مدیریتش آسانتر نشده. شاید هیکس و کوهن بر این باور باشند که روزهای خوب کار در کاخ سفید ترامپ طی شدهاند.
همانطور که پیشتر هم گفتم، داریم درباره ترامپ حرف میزنیم، پس ممکن است هفته دیگر تصمیم بگیرد که ایده تعرفهها را رها کند و یک نفر دیگر از گلدمن سکس را برای جایگزینی کوهن استخدام کند یا حتی از خود کوهن بخواهد که برگردد؛ ولی من بعید میدانم. به جای آن، من در این باره کنجکاوم که با استعفای کوهن که ظاهرا به خاطر تعرفههاست، ترامپ برای پیادهسازی بینش خودش در سال دوم ریاستجمهوری قدمهای دیگری برخواهد داشت یا نه، حتی اگر لازم باشد در این راه بعضی از همراهان محترمش را هم کنار بیندازد.
- 19
- 3