بعد از دوتفاهمنامه بي نتيجه كره شمالي وآمريكا، کیم جونگ اون و دونالد ترامپ بعد از تهديد همديگر به جنگ و جنگ لفظي،سومین تفاهم نامه را امضا کردند. اگرچه نمایش این توافق بسیار خیره کننده بود اما باز هم جزییات این توافق میتواند، آن را بی اثر کند. ترامپ همانند رييسجمهورهاي قبلي آمريكا بعد از نشست سنگاپور، بدعهدي خود به تفاهمنامه را تا به اينجاي كار نشان داد.
قرار بود مایک پمپئو سفري به كره شمالي داشته باشد و در جریان سفرش به پیونگیانگ با مقامهای کره شمالی درباره روند خلع سلاح این کشور رایزنی به عمل آورد.
در اين ميان ،روزنامهاي در کره شمالی گزارش داد، واحدهای نیروهای ویژه آمریکا در ژاپن مانور نظامی هوایی انجام دادند که هدف آن اعمال نفوذ علیه پیونگیانگ است.چنین اقداماتی ثابت میکند که آمریکا در حال نقشه کشیدن برای آغاز جنگ علیه کره شمالی است و جرمی مرتکب میشود که قابل چشمپوشی نیست اما مقامات آمريكا از اين مانور اظهار بي اطلاعي كردند.اينكه كدام دو طرف مي تواند در اين تفاهمنامه به منفعت خود دست يابد وكدام يك به دنبال تعهد به آن است،هنوز جاي سوال دارد اما با توجه به بدعهدي هاي قبلي آمريكا در تفاهم نامه با كره شمالي ،مي توان گفت بازهم حيله قبلي آمريكا ادامه دارد.
درهمين راستا با احمد بخشايشي، كارشناس اموربين الملل،گفت و گويي داشته ايم كه در ادامه از نظر مي گذرد:
آيا كره شمالي پيرو فرمان چين است؟به نظر شما لغوسفرپمپئو به كرهشمالي مربوط به همين موضوع است؟
از زمانی که جنگ سه ساله میان کره شمالی و جنوبی اتفاق افتاد، کره جنوبی مشي لیبرالیسم وکره شمالی مشي کمونیسم را انتخاب کردند. در سال ۱۹۶۹ چین با انقلاب ایجاد شده توسط مائو، مشي كمونيستي خاص خود را دنبال کرد؛ به طوري که امروز رهبر چین به سمت مطرح کردن چین به عنوان قطب اول جهان حرکت ميكند و تا ١٠ سال آینده به رغم وجود جمعیت یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون نفر در جهان، به طور موثر ایفای نقش ميکند؛بهخصوص در آمریکا که بخشی از سهم آنجا را خریده و شهر های چینی در آمریکا ساخته است. کره شمالی بیشتر از آنکه تابع شوروی باشد تا حدی با چین ارتباط تنگاتنگ و وابسته دارد. اينكه ترامپ به دلیل وابستگی کره شمالی به چین این اقدام را انجام داده، اشتباه است و ربطی به این موضوع ندارد.
پدربزرگ کیم جونگ اون، رهبر فعلی کرهشمالی،یک بار با آمریکایی ها نشست داشت و آنها به وعده خود عمل نکردند؛ اکنون هم میان کیم جونگ اون و ترامپ تفاهمنامه امضا شد و درواقع قرار بود کره شمالی به سمت امحای هستهای حرکت کند و در مقابل آمریکایی ها هم باید اقداماتی صورت میدادند ولی آمریکا بی توجهی كرد. زمانی که در مقام مذاکره هستند، مشی آمریکا با کره شمالی متفاوت است.
کره شمالی این تصور را دارد که وقتی مذاکره می کنیم پس باید فشار از کره شمالی برداشته شود ولی آمریکا دیدگاه متفاوتی دارد و بر این باور است هنگامي که مذاکره میکنیم فشارها بر کشور طرف مذاکره باید بیشتر شود تا به نتیجه برسیم.
در این وضعیت طبیعی است که تنها تکیهگاه کرهشمالی چینیها باشند. میان چین و روسیه رقابت و همکاری وجود دارد ولی میزان رقابت بین آنها کم است. آمریکا علاقه داشت میان این دو کشور(روسيه و چين) تقابل ایجاد کند تا به منفعتی برسد. باتوجه به مشکلات به وجود آمده ترامپ اعلام کرد که سفرپمپئو، وزير امورخارجه آمريكا، به کره شمالی لغو شده چون فکر میکرد که حضور در نشست سنگاپور با کیم جونگ اون، امتیازی به کره شمالی است. کیم جونگ همانند پدر و پدربزرگش به آمریکایی ها اعتماد کرد ، در زمان پدر او هم قرار بود کره شمالی به خلع سلاح هسته ای حرکت کند و بر اساس این توافق کره شمالی موافقت کرد تا به تمام فعالیتهای هستهای خود پایان دهد و برنامه هستهای خود را کنار بگذارد و به ان پی تی بپیوندد؛ در مقابل، بسته تشویقی شامل کمکهای اقتصادی و انرژی به کره شمالی ارائه شود.
اکنون که مساله برجام به وجود آمد و آمریکا از آن خارج شد، ميتوان نتيجه گرفت مساله کره شمالی هم همین سرنوشت را دارد.زمانی که آمریکاییها اعلام کردند که فشارها را بركرهشمالی افزایش میدهیم، کره شمالی هم مشي خود را ادامه داد و باعث شد که سفرپمپئو به این کشور لغو شود. در مجموع به نظر بنده این دو کشور (كره شمالي و آمريكا)به نتیجه و تفاهم نمی رسند.
سیاست خارجی ترامپ در مقابل کرهشمالی، بهانهای برای فشار بر چین است؟
صادرات آمریکا به چین در مقابل واردات آن بیشتر است.برای کاهش صادرات فولاد چين به آمریکا تعرفه هایی را بر آن اعمال کردند تا قدرت رقابت فولاد چینی ها در آمریکا کمتر از داخل شود و مصرف کننده به سمت خرید فولاد داخلی برود تا قیمت فولاد چین بیشتر شود. البته چینیها هم اقدام متقابل انجام دادند. آمریکا معمولا به چین متوسل می شد که به کره شمالی فشار وارد کند تا به مذاکره روی آورد و به سمت خلع سلاح هستهاي برود.یادمان باشد که از سال ۱۹۴۴ تا ۱۹۹۰ نظام جهان دوقطبی بود و کشور های کوچک مانند کره شمالی باید وابسته به یکی از دو قطب شرق یا غرب بودند؛ یا باید وابسته به آمریکا (کره جنوبی وابسته بود) یا وابسته به شوروی (کره شمالی وابستگی را داشت)بودند. اکنون چینیها سربرافراشته و لذا کره شمالی با چین همراهی میکند.
به نظر شما بهترین راهکار برای حل بن بست هسته ای با کره شمالی چیست؟
بهترین راهکار صداقت داشتن آمریکایی ها است. زماني كه وعده اي می دهند به آن عمل کنند،نه اینکه به قولی نسیه بيايند و نقد امتیاز بگیرند.
آمريكا يك بار ازكره شمالی میخواهد زندانیان آمریکایی را آزاد کند و کره شمالی برای نشان دادن حسن نیت خود به این خواسته آمریکا جواب مثبت می دهد،بار ديگرمیخواهند نیروگاه هایی که آزمایش هسته ای را انجام میدادند، تخریب کنند و باز هم با تخریب یک نیروگاه اتمی حسن نيت خود را دوباره ثابت كرد اما در مقابل آمریکا انتظار داشت کره شمالی مانور نظامی با کرهجنوبی هم انجام ندهد.
همانطور كه گفتيم برداشت دوکشور نسبت به هم متفاوت است.سیستم فکری آمریکا این است که در مذاکرات تحریمها و فشارها بر کشورطرف مذاکره را افزایش دهند و سیستم فکري كره شمالی آسیایي است؛ مذاکره میکنیم تا موضوع را حل کنیم.
اشکال این است که آمریکا به تعهداتش وفا نمی کند و می گوید من ابر قدرت و جهان را اداره میکند و اگر آمریکا نباشد جنگ جهانی سوم رخ میدهد. تازماني که این تفکر در سیستم آمریکا یعنی تکبر و استکبار وجود داشته باشد، فکر نمیکنم کشورهای شجاع دیگر بتواند کوتاه بیایند؛ مگر اینکه در آن کشور فضا را آنقدر به هم بریزد که میان ملت و دولت اختلاف به وجود بیاید.
فاطمه خسروی
- 15
- 3