تشکیل ارتش اروپایی ضربه به هژمونی ناتو و آمریکا

«مرتضی مکی» تحلیلگر مسائل اروپا در تشریح دلایل و پیامدهای تشکیل ارتش اروپایی در گفت‌وگو با ایلنا عنوان کرد: تشکیل و تاسیس ارتش اروپایی از موضوعاتی است که از قدیم الایام و از زمان ژنرال دوگل در فرانسه مطح بوده و او رسماً به دنبال تشکیل چنین ارتشی برای اتخادیه اروپایی بود. این روند در زمان «ژاک شیراک» رئیس‌جمهوری پیشین هم ادامه داشت اما به نتیجه مقبول نرسید و تا به امروز هم در هاله‌ای از ابهام و ناامیدی قرار دارد. در این بین و در زمان ژنرال دوگل اتفاق بسیار مهمی رخ داد که آن هم خروج فرانسه از شاخه نظامی ناتو در دهه ۶۰ میلادی بود اما پس از آن در زمان سارکوزی، فرانسه مجدداً به شاخه نظامی ناتو بازگشت.

وی ادامه داد: طرح تاسیس و تشکیل ارتش اروپایی به بحث امنیتی و سیاسی به اروپا هم بر می‌گردد؛ متاسفانه از زمانی که خاورمیانه درگیر بحران تروریسم تکفیری شد، سیل عظیمی از تروریست‌های اروپایی از منطقه به سمت اروپا سرازیر شدند و این روند کشورهای اروپایی را با چالش جدی روبه‌رو کرده است. در این بین دولت‌های اروپایی طرح همکاری نظامی اروپایی با نام «پسکو» را به امضاء رساندند که هدف از آن نظام‌مند کردن امنیت اروپا است. طبیعی است که ایالات متحده از این طرح خشنود نیست و با آن مخالفت کرده اما واشنگتن معتقد است که این طرح ضعیف‌تر از ارتش اروپایی بوده و چالش‌های آن برای آمریکا کمتر خواهد بود.

این پژوهشگر مسائل بین‌الملل با اشاره به دلایل نارضایتی آمریکا از تاسیس ارتش اروپایی، گفت: ایالات متحده به خصوص طیف محافظه‌کاران آمریکا معتقدند که ارتش اروپایی به راحتی می‌تواند فلسفه وجودی ناتو و هژمونی آمریکا در اروپا را زیر سوال ببرد و حتی آن را تهدید کند. طبیعی است که ناتو درگاه و تسریع کننده نفوذ سیاسی و امنیتی آمریکا در اروپا به شمار می‌رود و از این منظر است که اروپا (خصوصاً که پدیده‌ای به نام ترامپ در آمریکا بر سر کار است) به هر نحو می‌کوشد تا خود را زیر چتر ناتو جدا کند و اگر این روند ادامه داشته باشد، بدون تردید شکاف میان قاره سبز و آمریکا بیشتر خواهد شد. در این بین تنها کشوری که از این روند خوشحال خواهد شد، روسیه است. مسکو ناتو را یک تهدید جدی برای خود به حساب می‌آورد و می‌داند که اگر ارتش اروپایی تشکیل شود، به نفع منافع کرملین خواهد بود.

وی در پایان خاطرنشان کرد: یکی از موضوع‌هایی که باید مد نظر قرار بگیرد، این است که شهروندان سراسر اروپا با تقویت نظامی‌گری در خاک خود موافق نیستند؛ چراکه در اروپا نگاه مردم به توسعه است و معتقدند که برجسته شدن روند نظامی‌گری در اروپا از حیث مالی و اقتصادی به کشورشان ضربه وارد می‌کند. به همین جهت با توجه به مشکلات مالی، تشکیل ارتش اروپایی در کوتاه‌مدت میسر نخواهد بود اما به هر حال باید این طرح را برداشتن یک گام به سمت جلو دانست؛ چراکه این موضوع مستقل‌سازی امنیت و سیاست اروپا به شمار می‌رود و به نظر می‌رسد که ۹ کشور عضو طرح پسکو وارد فضای جدید امنیتی شوند.