مجلس اعیان در بریتانیا چه کاره است؟

این لایحه پیش از این و در روز چهارشنبه به تایید مجلس عوام رسیده بود. محافظه‌کاران در مجلس لردها تهدید کرده بودند که با استفاده از تاکتیک فیلی‌باستر قصد دارند مانع تصویب آن شوند. این لایحه درنهایت ۱:۳۰ بامداد به تصویب رسید تا به شکل قانون درآید و حالا بوریس جانسون موظف به اجرای خروج برگزیت با توافق است. قرار است روز دوشنبه نیز ملکه امضای خود را بر این لایحه قرار دهد.

مجلس اعیان یا مجلس لردها که به مجلس علیای بریتانیا نیز معروف است، لایحه «منع برگزیت بدون توافق» را تصویب کرد تا بوریس جانسون چهارمین شکست پیاپی خود را تجربه کند. به گزارش الجزیره، روز جمعه، مجلس اعیان لایحه مربوط به مجلس عوام این کشور را تایید کرد. محافظه‌کاران در مجلس علیای این کشور تهدید کرده بودند که با استفاده از تاکتیک فیلی‌باستر قصد دارند تا مانع تصویب آن شوند. فیلی‌باستر به تاکتیکی گفته می‌شود که طی آن نمایندگان پارلمان با سخنرانی‌های طولانی مانع بررسی دستور کار اصلی می‌شوند. اما تعدادی از لردها متعهد شدند که این لایحه را به تصویب برسانند.

جک سیمون کارشناس مسائل حقوقی و قانونی گفت: گزارش شد که عده‌ای از لردها گفته بودند حتی اگر قرار به ماندن در شب هم باشد، از کرسی‌های خود تکان نخواهند خورد تا این لایحه تصویب شود. این لایحه در نهایت در بامداد و ساعت یک و سی دقیقه به تصویب رسید تا به شکل قانون در‌آید و حالا بوریس جانسون موظف به اجرای خروج برگزیت با توافق است. بوریس جانسون حالا شاید به‌دنبال درخواست مهلت از اتحادیه اروپا باشد تا بتواند خروج این کشور را با تاخیر اجرا کند. این درحالی است که وی پیش‌تر تهدید کرده بود که هرگز از بلوک اروپایی درخواست مهلت زمانی بیشتر نخواهد کرد و ترجیح می‌دهد در یک گودال چال شود و بمیرد تا این کار را بکند.

بریتانیا به لحاظ قانونی نیاز دارد تا لایحه‌ای را تصویب کند که اجازه دهد بوریس جانسون زمان بیشتری را از اتحادیه اروپا درخواست کند. یکی از محافظه‌کاران مجلس اعیان با مخالفت برای درخواست تمدید مهلت قانونی برای خروج گفت: «چند بار مردم بریتانیا باید از بلوک اروپایی درخواست کنند تا مهلت بیشتری برای خروج‌شان در نظر گرفته شود.» او افزود: «چند بار دیگر باید رایی را که پیش‌تر پارلمان داده بود را تغییر دهیم؟ پارلمان تصویب کرده است که این خروج باید تا سی و یک اکتبر اتفاق بیفتد. چند بار دیگر می‌خواهیم که مانع این اقدام شویم.»

با این حال مجلس اعیان این کشور تصویب کرد که خروج با توافق باید صورت بگیرد و حالا نخست‌وزیر بریتانیا باید گزینه خروج بدون توافق را از روی میزش بردارد. در این شرایط گفته می‌شود که جانسون عاجزانه به‌دنبال یک انتخابات زودهنگام می‌گردد. اگر او پیروز شود می‌تواند خواسته خود را برای خروج بدون توافق پیاده کند و تا پیش از ۳۱ اکتبر بریتانیا را از اتحادیه اروپا بیرون بکشد.

جانسون قصد دارد به همین منظور فردا شانس خود را بیازماید. او روز دوشنبه مجددا درخواست خود را برای برگزاری یک انتخابات زودهنگام مطرح خواهد کرد. وی روز چهارشنبه نتوانست از مجلس عوام رای لازم را به همین منظوربگیرد  و جرمی کوربین، دبیر کل حزب کارگر نیز به‌عنوان مخالف بوریس جانسون گفته بود اگر منع خروج بدون توافق تبدیل به قانون شود، احتمال دارد به برگزاری انتخابات زودهنگام رای مثبت بدهند. این درحالی است که حزب کارگر حتی از این گفته خود نیز عقب‌نشینی کرده است.

بی‌ایمانی مردم به سیاستمداران

صرف‌نظر از اینکه مردم بریتانیا رای به ماندن یا جدا شدن از اتحادیه اروپا بدهند، بحران برگزیت در وست‌مینیستر، مردم را علیه یک جبهه متحد کرده است: سیاستمداران. مردم بریتانیا حالا باور خود را به سیاستمداران از دست داده‌اند.

لیام پیترز، ۳۷ ساله و نجار، اهل بارلینگ در جنوب شرق انگلستان به نیویورک‌تایمز گفت: «همه آنها احمق هستند. بی‌شعور و مشتی نفهم بی‌فایده هستند.» او افزود: «ما به یک چیز بسیار ساده رای دادیم: خروج.» او ادامه داد: «ما به جدل‌های بی‌پایان و توافق‌ها رای ندادیم. ما فقط می‌خواهیم خارج شویم اما سیاستمداران ما به‌درد نخور هستند. آنها علیه یکی از مهم‌ترین تصمیم‌گیری‌های مردم شده‌اند.»

پس از سه سال گفت‌وگوهای رنج‌آور، رای‌گیری‌های متواتر و تاخیر برای برگزیت، بسیاری از کسانی که مایل به ترک اتحادیه اروپا هستند، امید دارند تا بوریس جانسون به خواسته خود مبنی بر خروج بدون توافق برسد. اما پارلمان پس از اینکه از تعطیلات تابستانی بیرون آمد، بوریس جانسون را مدام برای تحقق خواسته‌اش به بن‌بست رسانده و شکست داده است. او چهار شکست کلیدی را به‌رغم داشتن اکثریت پارلمانی حزبش تجربه کرده و حتی از سوی برادر خود که از حزب استعفا داد، تحقیر شده است. او در کمتر از یک هفته کنترل خود را روی برگزیت از دست داد و بعید است با این شرایط بتواند مجددا کنترل آن را به‌دست آورد، مگر اینکه موفق به برگزاری انتخابات زودهنگام شود.

تونی ادوارد، راننده تریلی ۶۴ ساله و بازنشسته از اسکس از جنوب شرق انگلیس می‌گوید: «بوریس هم مانند بقیه‌شان به‌درد‌نخور است. او هم مسخره است. همه‌شان فاسد و آلوده هستند. آنها فقط به فکر پاس شدن چک‌هایشان هستند. بهترین راه‌حل برای بریتانیا تعطیلی پارلمان و انتخاب نمایندگان جدید است. برای اینکه پارلمان فعلی حرف مردم را نمی‌زند. ما به خروج رای دادیم و خروج یعنی خروج.» مصیبت‌ها برای بوریس جانسون حتی در روز جمعه هم پایانی نداشت. تنها خبر خوبی که وی شنید این بود که یکی از پرونده‌هایی که توسط جینا میلر، فعال حقوقی بریتانیا علیه وی تشکیل شده بود از سوی دادگاه کنار گذاشته شد. او علیه تعلیق پارلمان از سوی بوریس جانسون به دادگاه شکایت کرده بود. با این حال همه چیز برای آقای نخست‌وزیر تیره و تار است. اپوزیسیون گفته است به در خواست بوریس جانسون برای برگزاری انتخابات زودهنگام رای نخواهد داد.

بوریس جانسون برای این خواسته خود به دوسوم آرای نمایندگان نیاز دارد که اگر اپوزیسیون با وی همراهی نکند وی به این خواسته‌اش نخواهد رسید. لیزی بورتون ۲۸ ساله و مشاور امور تبلیغاتی که در رفراندوم به باقی ماندن در انتخابات رای داده است، به نیویورک‌تایمز گفت: «هیچ‌کس یک انتخابات دیگر را دوست ندارد. ما اخیرا انتخابات برگزار کردیم و چیزی عوض نشد. ما لازم است که این بن‌بست را با یک رفراندوم دیگر حل کنیم.» تیره‌روزی‌های بوریس جانسون در شرایطی ادامه خواهد یافت که روز دوشنبه امضای ملکه نیز پای لایحه اخیر مجلس عوام خواهد نشست و وی با این پارلمان توانایی خروج بدون توافق از اتحادیه اروپا را نخواهد داشت.

مجلس اعیان در بریتانیا چه کاره است؟

مجلس اعیان بریتانیا یا مجلس لردها تالار دوم پارلمان بریتانیا به‌شمار می‌رود. پارلمان بریتانیا از پادشاه، مجلس عوام و مجلس اعیان تشکیل شده‌است. عضویت در مجلس اعیان، تا سال ١٩٩٩ صرفا به‌صورت موروثی در اختیار خانواده‌های اشرافی بود. اکثر اعضای مجلس اعیان (لردها) انتصابی و غیرانتخابی هستند. ماهیت غیرانتخابی مجلس لردها با انتقاداتی مواجه بوده است. در سال ١٩٩٩براساس لایحه اصلاح ساختار مجلس لردها، تعداد لردهای موروثی عضو مجلس از ۶۰۰ نفر به ۹۲ نفر کاهش یافت. تا آن زمان، تمام اشراف موروثی به‌طور خودکار عضو مجلس لردها بودند اما با تصویب این قانون، تنها ۹۲ نفر از اشراف موروثی به انتخاب خود آنان به عضویت مجلس اعیان در‌ می‌آیند. تعداد لردهای روحانی در مجلس اعیان نیز ۲۶ نفر است. سایر اعضا را اشراف غیرموروثی تشکیل می‌دهند.

اشراف غیر‌موروثی معمولا از میان سیاستمداران بازنشسته یا شخصیت‌های برجسته سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی برگزیده شده و نخست‌وزیر، معمولا پس از مشورت با رهبران سایر احزاب و نهادهای دیگر، اسامی آنان را برای تصویب و صدور فرمان به ملکه پیشنهاد می‌کند. پس از یکسری اصلاحات هم‌اکنون بسیاری از نمایندگان از احزاب گوناگون نیز در این مجلس حضور دارند. تعداد اعضای مجلس اعیان ثابت نیست، ولی از سال ۲۰۱۶ میلادی، این مجلس دارای ۸۰۸ کرسی است. نقش مجلس اعیان عمدتا شامل بررسی و پیشنهاد اصلاحات شکلی یا ماهوی لوایح و طرح‌های مصوب مجلس عوام است.

قانون پارلمان بیان می‌کند که اگر لایحه‌ای در مجلس اعیان رد شد، در صورتی که مجلس عوام در نشست سال آتی همان مفاد را تصویب کند، به‌صورت خودکار به قانون تبدیل می‌شود. بر این اساس، مجلس اعیان در عمل تنها می‌تواند قانون‌گذاری بر سر یک مساله خاص را یک‌سال به تاخیر بیندازد. همچنین مجلس عوام پس از تصویب یک لایحه، باید برای ابلاغ قانونی آن به دولت، آن را در اختیار مجلس اعیان قرار دهد و پس از تصویب، به شکل قانون در می‌آید.

مجلس اعیان هیچ قدرتی درخصوص ترتیبات مالی دولت ندارد و تنها می‌تواند برای یک ماه چنین مصوباتی را به تاخیر بیندازد. همچنین اعضای مجلس اعیان به‌صورت داوطلبانه موافقت می‌کنند که مانع از تصویب قانونی نشوند که به صراحت در برنامه انتخاباتی حزب پیروز عنوان شده است. مجلس اعیان، همچون مجلس عوام در کاخ وست‌مینستر تشکیل جلسه می‌دهد. نمایندگان هر دو مجلس عوام و اعیان مثل نمایندگان مجالس اکثر کشورهای دیگر از مصونیت پارلمانی برخوردارند و برای انجام وظایف نمایندگی خود قابل پیگرد از سوی دادگاه نیستند.

گفته می‌شود در سال ۲۰۰۲ حزب لیبرال دموکرات، حزب کوچک‌تر ائتلاف حاکم، خواستار کاهش تعداد اعضای مجلس اعیان از ۸۲۶ نفر به ۴۵۰ نفر شده بود. به موجب طرح اصلاح مجلس اعیان ۸۰ درصد از این افراد (۳۶۰ نفر) که تعلق حزبی دارند، با رای مستقیم مردم انتخاب و ۲۰ درصد دیگر (۹۰ نفر) که متخصصان مستقل هستند، توسط کمیسیون ویژه انتصاب به مجلس اعیان منصوب می‌شدند.

طبق اصلاحات مورد نظر حزب لیبرال دموکرات، دوره عضویت در مجلس اعیان نیز ۱۵ سال و غیرقابل تمدید می‌شد. در این طرح تعداد اسقف‌های کلیسای انگلستان در مجلس اعیان نیز از ۲۶ نفر به ۱۲ نفر کاهش می‌یافت. این طرح به‌دلیل مخالفت حدود یکصد تن از اعضای حزب اکثریت محافظه‌کار با تعویق روبه‌رو شد و فعلا با ساختار سال ۲۰۱۶ به کار خود ادامه می‌دهد.