به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، حاکمان سعودی در تازه ترین ماجراجویی منطقه ای خود ثبات سیاسی لبنان را هدف قرار داده و از دل تلاطمی که ابتدای هفته گذشته به راه انداختند اهدافی چون فشار بر ایران و حزب الله لبنان، کشاندن بازیگران فرامنطقه ای به دایره تشنج و گسترش ابعاد آن را دنبال می کنند.
در روزهای پس از اعلان استعفای الحریری از ریاض و در شبکه خبری «العربیه»، بسیاری از چهره های سیاسی لبنان و حتی برخی نزدیکان نخست وزیر مستعفی در جریان «المستقبل» با ابراز شگفتی از این رخداد، درباره اختیار الحریری در کناره گیری از نخست وزیری ابراز تردید کردند.
در نهایت این «سیدحسن نصرالله» دبیرکل حزب الله لبنان بود که روز جمعه نوزدهم آبان ماه در سخنرانی خود، عربستان را صحنه گردان گروگان گیری الحریری دانست و با انتقاد از دخالت بی سابقه سعودی ها در امور لبنان، خواستار بازگردانده شدن نخست وزیر مستعفی به کشورش شد.
به گفته نصرالله ریاض از صهیونیست ها خواسته است در این شرایط به حزب الله لبنان حمله کنند. همچنین، «میشل عون» رییس جمهوری لبنان در دیدار با کاردار عربستان اظهار داشته استعفای الحریری برای وی قابل پذیرش نیست و ریاض باید زمینه هایی بازگشت وی به لبنان را فراهم سازد.
نکته ای که انگاره همدستی سعودی و صهیونیست ها را تقویت کرد، اظهارات «اسراییل کاتز» وزیر اطلاعات کابینه رژیم صهیونیستی بود که مدعی شد اکنون بهترین فرصت برای مقابله با حزب الله لبنان و جلوگیری از تسلط تهران بر این کشور است زیرا استعفای حریری به تل آویو و متحدانش اجازه می دهد تا قطعنامه ۱۷۰۱ شورای امنیت برای خلع سلاح گروه‌های مسلح در لبنان و توقف انتقال تسلیحات به این کشور را اجرایی سازند.
سعودی ها هر چند برای حفظ ظاهر نزد دوستان غربی و نیز ایجاد سپر دفاعی در برابر افکار عمومی جهان عرب به ویژه لبنانی ها هرگونه اجبار برای استعفا و بازداشت الحریری را رد می کنند اما رسانه ها و منابع گوناگون از گروگان گیری وی در ریاض خبر می دهند.
سعودی ها در جهت این ظاهرسازی حتی الحریری را سه شنبه هفته گذشته تحت تدابیر ویژه برای رایزنی با مقامات اماراتی راهی این کشور ساختند تا تصویری از یک سیاستمدار مختار لبنانی و شهروند آزاد سعودی را به نمایش بگذارند. سعودی ها همچنین دیدارهایی را بین الحریری با نمایندگان سیاسی کشورهای غربی چون سفیر فرانسه، کاردار آمریکا و نیز چند دیپلمات دیگر اروپایی در ریاض ترتیب دادند.
رسانه های غربی اما در روزهای گذشته روایتی متفاوت را منتشر ساختند.
خبرگزاری «رویترز»، پنجشنبه هفته گذشته به نقل از سه منبع معتبر لبنانی گزارش داد که ریاض، الحریری را برخلاف خواست وی در عربستان نگه داشته است. در همین زمینه، روزنامه انگلیسی «ایندیپندنت» با ذکر جزییات گزارشی را منتشر کرد که بر مبنای آن، نیروهای انتظامی سعودی بعد از ظهر جمعه دوازدهم آبان در فرودگاه ریاض الحریری و همراهانش را دستگیر کرده و لوازم ارتباطی آنان را ضبط کرده اند. گزارش ایندیپندنت همچنین به تشریح فرایند دیدار الحریری با پادشاه عربستان و قرائت متن استعفانامه در العربیه پرداخته است.
با وجود بیرون بودن دم خروسِ گروگانگیری از زیر ردای حاکمان سعودی، مقامات ریاض خود در مقام مدعی قرار گرفته و ضمن گره زدن تحولات لبنان با ادعای نقش ایران در عملیات موشکی نیروهای یمنی علیه عربستان، به صورت مستقیم یا تلویحی در زمینه امکان بروز درگیری نظامی با جمهوری اسلامی ایران هشدار می دهد. در همین ارتباط، «عادل الجبیر» وزیر امور خارجه سعودی گفت «امیدوارم وارد جنگ مستقیم با ایران نشویم.»
سعودی ها البته با وقوف به پوشالی بودن تهدیدات و شاخ و شانه کشیدن هایشان برای ایران، به دنبال کشاندن پای دوستان غربی خود به چالش سیاسی لبنانند.
در همین زمینه «رکس تیلرسون» وزیر امور خارجه آمریکا به موازات حمایت های مستمر «دونالد ترامپ» از سران ریاض، روز جمعه اعلام کرد بازیگران تحولات لبنان به ویژه کشورهای خارجی باید از تبدیل لبنان به عرصه جنگ نیابتی خودداری کنند. وی البته برای خوشایند سعودی ها اظهار داشت هیچ نیروی شبه نظامی و قدرت خارجی در لبنان مشروعیت نخواهد داشت.
رخداد دیگر در همین ارتباط، سفر منطقه ای «امانوئل مکرون» رییس جمهوری فرانسه بود. مکرون پس از سفر به امارات، روز پنجشنبه هجدهم آبان ماه این کشور را به مقصد عربستان ترک کرد تا در سفری از پیش برنامه ریزی نشده با رهبران سعودی گفت وگو کند؛ دیداری که به نوشته برخی رسانه ها بنا به درخواست مقامات لبنانی برای رایزنی جهت بازگرداندن الحریری به لبنان صورت گرفته است.
صرف نظر از گفته های مکرون درباره نگرانی های پاریس از فعالیت های موشکی ایران و نیز تندی مواضع سعودی ها علیه تهران، به نظر می رسد مواضع رییس جمهوری فرانسه برای حفظ تعادل میان طرف های هماوردی اخیر منطقه، نتیجه ای دربرنداشته و سعودی ها قصد دارند بر سیاست تهاجمی و در عین حال نمایشی خود در پرونده استعفای الحریری پافشاری کنند. در همین زمینه روزنامه «البناء» لبنان خبر داده «محمد بن سلمان» در گفت وگوی اخیر با رییس جمهوری فرانسه، الحریری را شهروند سعودی و حق بازجویی از وی را برای ریاض محفوظ دانسته است.
سعودی ها در جایگاه مسبب تحولات لبنان و منطقه و با همراهی کشورهایی چون امارات و بحرین از اتباعشان خواسته اند خاک لبنان را ترک کنند اما برای بسیاری این پرسش بسیار برجسته است که چرا مجوز ترک عربستان را برای نخست وزیر مستعفی لبنان صادر نمی کنند.
- 12
- 6
