حال این روزهای لبنانیها بسیار غریب است. از یک سو نگران سرنوشت سعد حریری، نخستوزیرشان و اتفاقات پشت پردهای که در ریاض، پایتخت عربستان علیه دولت بیروت در حال وقوع است، هستند و از سوی دیگر، دلمشغولیهای جدی اقتصادی دارند زیرا سیاستمداران و بانکداران لبنانی از این احتمال که ممکن است عربستان با اعمال تحریمهایی مشابه تحریمهای قطر، همان بلایی را که چند ماه قبل بر سر قطر آورد، بر سر لبنان هم بیاورد.
به گزارش ایران به نقل رویترز، بیش از ۵ ماه پیش عربستان و دوستانش (بحرین، امارات و مصر) قطر را به بهانه حمایت از ایران تحریم کردند. یکشنبه گذشته نیز سعد حریری در نخستین مصاحبهای که پس از استعفای غیرمنتظرهاش در ریاض با شبکه تلویزیونی المستقبل داشت، این سیگنال را به لبنانیها ارسال کرد که اگر تن به خواستههای عربستان ندهند،
احتمال اعمال تحریمهای مشابه تحریمهای قطر علیه لبنان وجود دارد. ارسال این سیگنال کافی بود تا سیاستمداران و بانکداران لبنانی و البته مردم این کشور احساس نگرانی کنند زیرا برخلاف قطر که بزرگترین تولیدکننده گاز مایع جهان است و تنها ۳۰۰ هزار نفر جمعیت دارد، لبنان نه منابع طبیعی و نه منابع مالی دارد که به آن متکی باشد و بتواند مقابل تحریمهای عربستان و دوستانش دوام بیاورد. بیش از ۴۰۰ هزار نفر از لبنانیها در کشورهای حاشیه خلیج فارس کار میکنند و سالانه بین ۷ تا ۸ میلیارد دلار پول وارد کشورشان میکنند. این پول یکی از منابع مالی حیاتی کشور لبنان است و این در حالی است که برخی منابع سیاسی میگویند، تحریمهای احتمالی عربستان علیه لبنان میتواند شامل ممنوعیتهای پروازی، ویزا، صادرات و ممنوعیت انتقال پول از کشورهای حاشیه خلیج فارسبه لبنان باشد.
یک منبع نزدیک به حریری که خواست نامش فاش نشود در مصاحبه با خبرگزاری رویترز گفت: حریری با گفتن این جمله که «تجارت [لبنان] ممکن است [دیگر] طبق روال عادی پیش نرود» آشکارا و نه در لفافه، درباره احتمال اعمال تحریمهای سعودی علیه لبنان صحبت کرد. حریری سپس شرط مورد درخواست عربستان را برای اینکه لبنان تحت تحریم قرار نگیرد و او از استعفا صرف نظر کند، اینگونه اعلام کرد، حزب الله، بهعنوان یک قدرت سیاسی در لبنان و بخشی از ائتلاف حزب حاکم این کشور، باید دست از دخالت در درگیریهای منطقه بویژه یمن بردارد. او با این کار در واقع توپ را به زمین میشل عون، رئیسجمهوری و حزبالله انداخت.
سرکیس نائوم، تحلیلگر لبنانی نیز با تأکید بر آن بخش از سخنان حریری که تأکید میکرد طی دو سه روز آینده به لبنان برمیگردد، به خبرگزاری رویترز گفت: ریاض از حریری خواسته به لبنان برگردد و میشل عون، رئیسجمهوری لبنان را تحت فشار قرار دهد تا با عربستان وارد گفتوگو شود و شروط سعودیها درباره مداخلات منطقهای حزبالله را بشنود. آنها [مقامات لبنانی] نیاز دارند که موضعی اتخاذ کنند که برای سعودیها رضایت بخش باشد اگر سعودیها تصمیم به اعمال تحریم علیه لبنان بگیرند، این کار را انجامخواهند داد.
یک منبع لبنانی دیگر نیز که نخواست هویتش فاش شود، درباره مصاحبه روز یکشنبه حریری به رویترز گفت: سخنان او نشان داد اگر به تفاهمی با عربستان نرسیم، هر اتفاقی ممکن است در انتظارمان باشد. سید هاشم صفیالدین، رئیس شورای اجرایی حزبالله لبنان نیز اخیراً گفته بود، عربستان درصدد است سناریوی قطر را علیه لبنان نیز اجرا کند.
تحلیلگران معتقدند سیاست «عدم رویارویی عربستان با لبنان» که در سالهای گذشته اعمال میشد، اکنون با وجود محمد بن سلمان، ولیعهد۳۲ ساله سعودی به پایان رسیده و محمد بن سلمان که در حال حاضر رهبر دوفاکتوی عربستان محسوب میشود و امور اقتصادی، سیاسی و نظامی این کشور را برعهده دارد، از رویارویی با لبنان بویژه رویارویی اقتصادی ابایی نخواهد داشت.
این در حالی است که واکنشهای جامعه بینالملل به حوادث لبنان و بویژه سرنوشت سعد حریری در عربستان هر روز شدیدتر میشود. به گزارش ایسنا به نقل از الیوم السابع، فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا با بیان اینکه روز سهشنبه در بروکسل با جبران باسیل، وزیر خارجه لبنان دیدار کرده، همسو با امریکا و فرانسه، آلمان، انگلیس (سه کشور بزرگ اروپایی) اعلام کرد، اتحادیه اروپا از سعد حریری میخواهد به کشورش بازگردد و در رأس دولت وحدت قرار بگیرد.
به گزارش ایسنا به نقل از سایت المنار، ریاستجمهوری فرانسه نیز بعد از مصاحبه اخیر سعد حریری و اظهاراتش مبنی بر اینکه قصد دارد بزودی به بیروت بازگردد، بیانیهای صادر کرد و در آن بیانیه از برخی گشایشها در حل بحران لبنان خبر داد اما در عین حال هشدار داد که ممکن است طرحهای دیگری با همکاری سازمان ملل در صورت نیافتن راهی برای حل سریع بحران کنونی لبنان بررسی شوند.
روز استقلال لبنان؛ روز انتظار برای بازگشت حریری
ماکرون دیروز سهشنبه نیز میزبان وزیر خارجه لبنان بود و جبران باسیل که در حال حاضر در سفر اروپا در بروکسل به سر میبرد به رسانهها گفت: استعفای حریری شروط لازم را نداشت. خلأ دولتی و سیاسی یا هرگونه تحریمها تنها به لبنانیها آسیب نخواهد رساند بلکه دو میلیون آواره و پناهجو نیز به مشکلی برای اطراف لبنان و اروپا تبدیل خواهند شد.
وی افزود: قبل از موعد نشست اتحادیه عرب که روز یکشنبه آینده
۱۹ نوامبر است موضعی را درباره تحولات اخیر لبنان اتخاذ خواهم کرد. درباره مسأله حریری نیز تاریخ محوری از نظر ما در زمینه بازگشت او روز استقلال لبنان مصادف با چهارشنبه آینده ۲۲ نوامبر است.
ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه نیز فردا پنجشنبه به ریاض سفر میکند. در حال حاضر اسقف اعظم مارونیهای لبنان در عربستان به سر میبرد و گفتوگوهایی با مقامهای سعودی درباره سعد حریری و لبنان داشته که جزئیات آن رسانهای نشده است.
بشاره پطرس راعی، پس از دیدار با ملک سلمان با سعد الحریری،
نخست وزیر لبنان نیز دیدار کرد. تحلیلگران دلیل دعوت از بزرگترین شخصیت مسیحی لبنان برای دیدار از عربستان را تلاش ریاض برای همراه کردن مسیحیان لبنان با خود و قرار دادن آنان در برابر جنبشحزب الله دانسته اند. این نخستین بار است که یک اسقف مارونی لبنانی به عربستان سفر میکند. این تحرکات دیپلماتیک در حالی است که مقامات سعودی میکوشند، جنجالهای جدید به پا کنند. گواه این ادعا نیز اظهارات یک منبع عالی رتبه در سفارت عربستان در بیروت است که ادعا کرده سه تماس تهدیدآمیز از سوی گروهی موسوم به «نقابداران» با مضمون احتمال ربوده شدن۱۵ شهروند عربستانی دریافت کرده است. این منبع همچنین اعلام کرده است، سفارت عربستان در بیروت با طرفهای رسمی لبنان در راستای تحقیق درباره این تهدیدات و حمایت از امنیت شهروندان عربستانی تماسهایی برقرار کرده است. به گفته این منبع، از زمان هشدار وزارت خارجه عربستان به شهروندانش جهت ترک لبنان حدود ۷۰ درصد شهروندان عربستانی مقیم لبنان این کشور را ترک کردهاند.
شکست طرح امریکایی علیه لبنان
به گزارش ایسنا، ژان عزیز، مشاور رئیس جمهوری لبنان در تازهترین مصاحبهای که با شبکه خبری المیادین داشت، از طرح امریکایی – سعودی علیه لبنان خبر داد و گفت، حریری به صورت شفاف و با صراحت مخالفت خود را با این طرح خارجی اعلام کرد و این شاید باعث شده که وی در وضعیت کنونی قرار بگیرد.وی افزود: اخیراً یک پیام خارجی به لبنان با این محتوا فرستاده شد که گروهی از افراد بانفوذ در دولت امریکا با همکاری مقاماتی در منطقه برای حمله به لبنان تلاش میکنند. این حمله لزوماً نظامی نیست اما میخواهند لبنان را به زمان سال ۱۹۸۲ برگردانند. وی به جزئیات طرح امریکایی – سعودی اشاره نکرد اما گفت، مواضع قوی حریری و عون بر رویکرد امریکا تأثیر گذاشت و باعث شد از این طرح برگردد و طرح شکست بخورد. چندی پیش برخی رسانهها از تلاشهای امریکا برای قرار دادن نام حزبالله در فهرست تروریستی و خلع سلاح این حزب لبنانی خبر میدادند و این احتمال وجود دارد که منظور مشاور عون نیز همین طرح باشد که به شکست انجامید.
- 15
- 4