جمعه ۱۱ آبان ۱۴۰۳
۱۱:۳۳ - ۲۸ آبان ۱۳۹۶ کد خبر: ۹۶۰۸۰۷۱۲۵
خاورمیانه

عربستان سعودی و انقلاب از بالا

ریاض به دنبال جنگ است

عربستان,اخبار سیاسی,خبرهای سیاسی,خاورمیانه
نباید سرنوشت شاه، حاکم خودکامه ایران در خاورمیانه را که تلاش کرد روحانیت اسلامی کشور خود را دور بزند و انقلاب از بالا به پایین انجام دهد، فراموش کنیم. او وانقلاب سفید او در نهایت توسط انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۹۷۹ از هم فروپاشید. معلوم نیست عاقبت انقلاب محمد بن سلمان چه خواهد شد.

هفت سال پس از اینکه بهار عربی موجی از ضربان انقلابی در سرتاسر خاورمیانه و شمال آفریقا به وجود آورد، عربستان نیز در حال پیوستن به آن، هرچند به روش منحصر به فرد خود است. نسل جوان خواهان مدرن شدن کشور محافظه کار است، اما این بار رهبر مخالفان، انقلابیون در خیابان نیستند، بلکه محمد بن سلمان، ولیعهد ۳۲ ساله، رهبری آن را بر عهده دارد. از لحاظ جمعیت و جغرافیا، عربستان سعودی یکی از بزرگترین کشورهای عربی است و ثروت نفتی کشور، آن را به یکی از شرکای استراتژیک ضروری برای غرب و به ویژه آمریکا تبدیل کرده است. اما این کشور میان قرون وسطی اسلامی و مدرنیته غرب گرفتار شده است. امروزه زیرساخت های پیشرفته و مراکز خرید به سبک آمریکایی به مکه و مدینه، دو شهر بزرگ مذهبی آمده است.

 

اما، حتی تا امروز، عربستان سعودی جامعه ای قبیله ای ضد غربی است که از سوی خاندان آل سعود اداره می شود. قوانین اخلاقی و قانونی آن به چشم اکثر خارجی ها متعلق به قرون وسطی است و از یکی از مستبدترین شاخه های اسلام یعنی وهابیت پیروی می کند که دکترین بسیاری از افراطی ترین گروه های اسلامگرایان است.

 

به دلیل کاهش قیمت نفت و نیاز به تحصیل و اشتغال نسل جوان عربستان که در صورت عدم آموزش مناسب، به سمت افراط گرایی کشیده می شوند، ظاهرا ملک سلمان و شاهزاده محمد بن سلمان نتیجه گرفته اند که این کشور باید مدرنیزه شود.

 

در اوایل ماه جاری محمد بن سلمان، برای تحکیم قدرت خود، به انجام پاکسازی هایی دستور داد که به گفته دولت عربستان، اقدامی برای مبارزه علیه فساد بوده است. در حال حاضر ده ها تن از شاهزادگان عالی مقام، وزرای سابق و بازرگانان ثروتمند و پرنفوذ دستگیر شده اند و حساب های آنها بلوکه شده است. این پاکسازی مدت کمی بعد از آزاد کردن رانندگی زنان و اجازه حضور آنان در رویدادهای اتوموبیلرانی صورت گرفت. واضح است که رهبر جدید عربستان به واقع، قصد آغاز یک انقلاب از بالا دارد.

 

اما نباید سرنوشت شاه، حاکم خودکامه ایران در خاورمیانه را که تلاش کرد روحانیت اسلامی کشور خود را دور بزند و انقلاب از بالا به پایین انجام دهد، فراموش کنیم. او و "انقلاب سفید" او در نهایت توسط انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۹۷۹ از هم فروپاشید. معلوم نیست عاقبت انقلاب محمد بن سلمان چه خواهد شد.

 

محمد بن سلمان همچنین یک سیاست خارجی جدید تهاجمی، به ویژه علیه ایران اتخاذ کرده است. ولیعهد عربستان می داند که برای مدرنیزه کردن کشور، باید قدرت وهابیت را از بین برده و ملی گرایی را جایگزین آن کند. برای این امر، عربستان نیازمند یک دشمن قانع کننده است. ایران شیعه که عربستان برای برتری منطقه ای نیز با آن رقابت می کند، دشمن ایده آلی است.

 

تا کنون، نبرد برای برتری بر ایران، به جنگ های نیابتی در سوریه و یمن با پیامدهای فاجعه بار انسانی محدود شده است.

 

در بلندمدت، رقابت عربستان و ایران، خاورمیانه را شکل خواهد داد. به عنوان مثال باید به اتفاقی که تنها چند ساعت پیش از شروع پاکسازی های رخ داد توجه کرد. سعد حریری، نخست وزیر لبنان، هنگام بازدید از عربستان سعودی، استعفا داد. طبق گفته های حریری، گروه شیعه حزب الله، اداره حکومت را غیر ممکن ساخته و همچنین قصد به قتل رساندن وی را دارند.

 

مدت کوتاهی پس از اعلام استعفای حریری، عربستان سعودی موشکی را که رهبران حوثی در یمن به ریاض شلیک کرده بودند، ساقط کرد. به گفته عربستان، از آنجایی که حوثی ها از جانب ایران حمایت می شوند، حمله موشکی آنها به منزله "اعلان جنگ" ایران است.

 

این تحولات غیرمعمول در چنین فاصله کوتاه زمانی، نمی تواند اتفاقی باشد. اکنون سوال این است که آیا لبنان بار دیگر درگیر جنگ داخلی می شود و آیا عربستان سعودی برای پس زدن ایران، اسرائیل و آمریکا را درگیر مقابله با حزب الله می کند؟

 

در سال های اخیر، عربستان سعودی در رقابت های منطقه ای برای به دست آوردن برتری، شکست های بزرگی را متحمل شده اند. اقلیت سنی در عراق به حاشیه رانده شده و در سوریه نیز بشار اسد به کمک ایران در قدرت باقی مانده است. محمد بن سلمان به دنبال جبران این شکست ها در لبنان یا جای دیگر است.

 

انقلاب از بالا، برای عربستان تلاشی خطرناک است که نباید بدون ملاحظه آن را انجام داد. با اینکه نباید به آن اجازه شکست داد اما موفقیت آن احتمالا در گروی افزایش تنش ها در منطقه و افزایش احتمال جنگ خواهد بود.

 

یوشکا فیشر

 

 

  • 13
  • 5
۵۰%
همه چیز درباره
نظر شما چیست؟
انتشار یافته: ۰
در انتظار بررسی:۰
غیر قابل انتشار: ۰
جدیدترین
قدیمی ترین
مشاهده کامنت های بیشتر
هیثم بن طارق آل سعید بیوگرافی هیثم بن طارق آل سعید؛ حاکم عمان

تاریخ تولد: ۱۱ اکتبر ۱۹۵۵ 

محل تولد: مسقط، مسقط و عمان

محل زندگی: مسقط

حرفه: سلطان و نخست وزیر کشور عمان

سلطنت: ۱۱ ژانویه ۲۰۲۰

پیشین: قابوس بن سعید

ادامه
بزرگمهر بختگان زندگینامه بزرگمهر بختگان حکیم بزرگ ساسانی

تاریخ تولد: ۱۸ دی ماه د ۵۱۱ سال پیش از میلاد

محل تولد: خروسان

لقب: بزرگمهر

حرفه: حکیم و وزیر

دوران زندگی: دوران ساسانیان، پادشاهی خسرو انوشیروان

ادامه
صبا آذرپیک بیوگرافی صبا آذرپیک روزنامه نگار سیاسی و ماجرای دستگیری وی

تاریخ تولد: ۱۳۶۰

ملیت: ایرانی

نام مستعار: صبا آذرپیک

حرفه: روزنامه نگار و خبرنگار گروه سیاسی روزنامه اعتماد

آغاز فعالیت: سال ۱۳۸۰ تاکنون

ادامه
یاشار سلطانی بیوگرافی روزنامه نگار سیاسی؛ یاشار سلطانی و حواشی وی

ملیت: ایرانی

حرفه: روزنامه نگار فرهنگی - سیاسی، مدیر مسئول وبگاه معماری نیوز

وبگاه: yasharsoltani.com

شغل های دولتی: کاندید انتخابات شورای شهر تهران سال ۱۳۹۶

حزب سیاسی: اصلاح طلب

ادامه
زندگینامه امام زاده صالح زندگینامه امامزاده صالح تهران و محل دفن ایشان

نام پدر: اما موسی کاظم (ع)

محل دفن: تهران، شهرستان شمیرانات، شهر تجریش

تاریخ تاسیس بارگاه: قرن پنجم هجری قمری

روز بزرگداشت: ۵ ذیقعده

خویشاوندان : فرزند موسی کاظم و برادر علی بن موسی الرضا و برادر فاطمه معصومه

ادامه
شاه نعمت الله ولی زندگینامه شاه نعمت الله ولی؛ عارف نامدار و شاعر پرآوازه

تاریخ تولد: ۷۳۰ تا ۷۳۱ هجری قمری

محل تولد: کوهبنان یا حلب سوریه

حرفه: شاعر و عارف ایرانی

دیگر نام ها: شاه نعمت‌الله، شاه نعمت‌الله ولی، رئیس‌السلسله

آثار: رساله‌های شاه نعمت‌الله ولی، شرح لمعات

درگذشت: ۸۳۲ تا ۸۳۴ هجری قمری

ادامه
نیلوفر اردلان بیوگرافی نیلوفر اردلان؛ سرمربی فوتسال و فوتبال بانوان ایران

تاریخ تولد: ۸ خرداد ۱۳۶۴

محل تولد: تهران 

حرفه: بازیکن سابق فوتبال و فوتسال، سرمربی تیم ملی فوتبال و فوتسال بانوان

سال های فعالیت: ۱۳۸۵ تاکنون

قد: ۱ متر و ۷۲ سانتی متر

تحصیلات: فوق لیسانس مدیریت ورزشی

ادامه
حمیدرضا آذرنگ بیوگرافی حمیدرضا آذرنگ؛ بازیگر سینما و تلویزیون ایران

تاریخ تولد: تهران

محل تولد: ۲ خرداد ۱۳۵۱ 

حرفه: بازیگر، نویسنده، کارگردان و صداپیشه

تحصیلات: روان‌شناسی بالینی از دانشگاه آزاد رودهن 

همسر: ساناز بیان

ادامه
محمدعلی جمال زاده بیوگرافی محمدعلی جمال زاده؛ پدر داستان های کوتاه فارسی

تاریخ تولد: ۲۳ دی ۱۲۷۰

محل تولد: اصفهان، ایران

حرفه: نویسنده و مترجم

سال های فعالیت: ۱۳۰۰ تا ۱۳۴۴

درگذشت: ۲۴ دی ۱۳۷۶

آرامگاه: قبرستان پتی ساکونه ژنو

ادامه

مجلس

دولت

ویژه سرپوش