طرح صلح پيشنهادي دولت دونالد ترامپ که رسانههاي اسرائيلي روز گذشته بخشهايي از آن را منتشر کردند، در کنار برنامه آمريكا براي بستن دفتر سازمان آزاديبخش فلسطين در واشنگتن يک بار ديگر ثابت کرد که فلسطينيها يک راهحل بيشتر ندارند: مقاومت. اگر تلاشهاي ناکام باراک اوباما، رئيسجمهوري پيشين ايالاتمتحده و جان کري، وزير خارجه دولت او، براي پيشبردن صلح بر پايه راهحل دو دولت روزنه اميدي در منطقه باز کرده بود، مواضع دونالد ترامپ و طرح اخير دولت او که تماما بر پايه منافع اسرائيل است، چشمانداز صلح را بيشازپيش تيره کرده است.
در چنين شرايطي تنشها ميان آمريكا و فلسطين بالا گرفت. ابتدا گزارشي منتشر شد که از قصد آمريكا براي بستن دفتر سازمان آزاديبخش فلسطين در واشنگتن خبر ميداد؛ سازماني که در عرصه سياست بينالملل نماينده رسمي فلسطينيان محسوب ميشود. در واکنش به اين خبر، مقامات فلسطيني تهديد کردند که تمام ارتباطات و تماسهاي خود را با دولت آمريكا قطع خواهند کرد.
صائب عريقات، دبيرکل اين سازمان و مذاکرهکننده ارشد تشکيلات خودگردان فلسطين، تصميم آمريكا را «تأسفبرانگيز و غيرقابلقبول» خواند و گفت آمريكا تسليم فشار بنيامين نتانياهو، نخستوزير اسرائيل، شده است؛ آن هم زماني که به گفته عريقات، فلسطين در حال تلاش براي همکاري در زمينه دستيابي به توافق نهايي است. صائب عريقات روز شنبه با انتشار پيامي ويدئويي همچنين تصريح کرد که چنين اقدامي از سوي دستگاه دولتي آمريكا تمامي روند صلح خاورميانه را متزلزل خواهد کرد.
او تأييد کرد که نامهاي از سوي وزارت خارجه آمريكا دراينراستا دريافت شده است. در اين نامه آمده است که وزارت خارجه ايالات متحده تمديد مجوز براي ادامه فعاليتهاي دفتر سازمان آزاديبخش فلسطين را ممکن نميداند. او تهديد کرد اگر چنين اقدامي انجام بگيرد و نمايندگي ديپلماتيک اين سازمان واقعا تعطيل شود، «ما تمامي تماسها و ارتباطات خود با دولت ترامپ را به حالت تعليق درخواهيم آورد».
به گفته عريقات، تصميم دولت آمريكا پاسخي است به تلاش فلسطينيان براي شکايت عليه اسرائيل و برنامههاي شهرکسازي دولت نتانياهو در ديوان بينالمللي لاهه. محمود عباس، رئيس تشکيلات خودگردان فلسطين، در جريان سخنراني خود در مجمع عمومي سازمان ملل در ماه سپتامبر سال جاري بر تصميم براي شکايت از اسرائيل در ديوان بينالمللي لاهه تأکيد کرده بود؛ اقدامي که دولت آمريكا آن را عبور از خط قرمز ميداند.
سازمان آزاديبخش فلسطين در مجامع بينالمللي ازجمله سازمان ملل نماينده مردم فلسطين محسوب ميشود. هر شش ماه يکبار وزارت خارجه آمريكا بايد مجوز ادامه فعاليت دفتر اين سازمان را در واشنگتن صادر کند تا اين دفتر بتواند همچنان به فعاليت خود ادامه دهد. اين موعد ششماهه اين ماه به پايان ميرسد و بر اساس گزارشها فعلا تمديد نخواهد شد. آنطور که يکي از سخنگويان شوراي امنيت ملي کاخ سفيد به الجزيره گفته، عدم تمديد ادامه فعاليت اين دفتر بهمعناي بستهشدن دائمي دفتر سازمان آزاديبخش فلسطين در واشنگتن نيست.
اين مقام آمريكايي همچنين گفته که دونالد ترامپ ۹۰روز وقت دارد تصميم رکس تيلرسون، وزير خارجه آمريكا، درباره عدم تمديد مجوز فعاليت اين دفتر را بررسي کرده و درباره آن تجديدنظر کند. به گفته او اگر رئيسجمهوري آمريكا تشخيص دهد که طرف فلسطيني با اسرائيل وارد مذاکراتي مستقيم و جدي شده است، دفتر سازمان آزاديبخش فلسطين در واشنگتن نيز ميتواند بازگشايي شود و فعاليتهاي ديپلماتيک خود را از سر گيرد.
از زمان بهقدرترسيدن ترامپ نهتنها پيشرفتي در مذاکرات صلح حاصل نشده، بلکه شهرکسازيهاي اسرائيل در سرزمينهاي فلسطيني هم سرعت بيشتري گرفته و حتي براي اولين بار در دو دهه اخير، شهرکهايی جديد در کرانهباختري در حال ساختهشدن است.
طرح صلح
همزمان با اين تنشها رسانههاي اسرائيلي بخشهايي از طرح صلح آمريكا را منتشر کردهاند که همانطور که انتظار ميرفت، در آن منافع اسرائيل در اولويت قرار گرفتهاند. برخي ناظران بستن دفتر سازمان آزاديبخش فلسطين در آمريكا را هم بيارتباط با اين طرح صلح ندانستهاند و بر اين باورند که دولت ترامپ با فشارآوردن بر فلسطين بر آن است طرف فلسطيني را در مذاکرات صلح تضعيف کند.
آنطور که هاآرتص به نقل از شبکه خبري تلويزيوني اسرائيل گزارش داده، طرح صلح جديد آمريكا بر پايه تشکيل دولت مستقل فلسطيني در کنار اسرائيل است اما نه لزوما بر پايه مرزهاي ١٩٦٧. در اين طرح شهرکنشينان صهيونيستي از شهرکها در کرانهباختري تخليه نخواهند شد و کوچ اجباري نيز شامل فلسطينيهاي ساکن اراضي اشغالي ١٩٤٨ نميشود. در اين طرح همچنين آمده است که فلسطين صدها ميليون دلار از سوي دولتهاي سني منطقه به عنوان کمک دريافت خواهد کرد.
دراينميان مسئله تقسيم قدس تاکنون در طرح يادشده مطرح نيست و مسئله انتقال پايتخت به بيتالمقدس هم به تعويق افتاده است. از ديگر مفاد اين طرح آن است که ارتش اسرائيل در طول رود اردن مستقر ميشود. بنيامين نتانياهو، نخستوزير اسرائيل، از اين طرح استقبال کرده و گفته تمامي نيازهاي امنيتي و غيرامنيتي اين رژيم را برطرف ميکند.
بر اساس گزارشها تشکيلات خودگردان ٩٠ روز فرصت دارد تا وارد مذاکرات جدي با رژيم اسرائيل شود. عربستان محور اصلي اين طرح است و اکنون محمود عباس، رئيس تشکيلات خودگردان را براي پذيرش آن تحت فشار قرار داده است؛ هرچند مقامات اسرائيلي در روزهاي اخير بارها تأکيد کردهاند که از خطوط قرمز فلسطينيها عقب نمينشينند.
- 10
- 1