تحولات یمن در چند روز اخیر پایان خوشی برای عبدالله صالح رئیس جمهور مخلوع یمن نداشت. او پس از درگیری های اخیر بین انصارالله و نیروهای حزب عبدالله صالح در پی اختلافات پیش آمده، بعدازظهر روز سه شنبه خارج از صنعا کشته شد. این روند فضای جدیدی را می تواند در یمن و بحران آن بوجود آورد. به نظر می رسد شرایط پیچیده ای را در حالی که عربستان حملات خود را به صنعا افزایش داده، شاهد خواهیم بود. پرسش اینجاست که کشته شدن علی عبدالله صالح چه تأثیری بر آیندۀ بحران یمن خواهد داشت؟ شرایط جنگ عربستان با انصار الله یمن چه روندی را به خود خواهد دید؟ در این باره با داود احمد زاده، کارشناس مسائل خاورمیانه گفت و گو کرده ایم که از نظر می گذرانید:
ارزیابی شما از فضای بوجود آمده در تحولات اخیر یمن چگونه است؟ مرگ علی عبدالله صالح می تواند این روند را پیچیده تر کند؟
ائتلاف عربی علیه یمن به رهبری عربستان تلاشهای بسیاری برای ضربه‌زدن به انصارالله انجام داد و همزمان با آن تلاشهای بسیاری برای شکست روال عادی مذاکراتی که قرار بود با میانجی‌گری سازمان ملل انجام شود، صورت پذیرفت. روند تحولات با خیانتی که از نظر حوثی‌ها از طرف عبدالله صالح انجام پذیرفت، شکل تحولات را وارد یک فاز جدیدی کرد. عربستان تصور کرد مجددا با رویگردانی عبدالله صالح از حوثی‌ها، می‌تواند آن‌چه در فاز نظامی به دست نیاورده، یعنی بعد از آن بمبارانها و تخریب زیربناهای یمن از طریق فاز سیاسی می‌تواند به دست بیاورد. یعنی با شرایط جدید، نافرمانی‌های مدنی و اعتراضات و اختلافات در داخل یمن ایجاد شود و صنعا به تسلط نیروهای حزب کنگره ملی یمن به رهبری عبدالله صالح رئیس جمهور مخلوع یمن در بیاید و با این شرایط عربستان می‌تواند به خواسته‌های سیاسی خود برسد، ولی هوشیاری مردم یمن و ارتش در همبستگی و اتحادی که با انصارالله داشتند، روند تحولات را مجددا به ضرر نیروهای ائتلاف به رهبری عربستان و امارات کشانده است.
پرتاب موشک به ابوظبی را چگونه ارزیابی می کنید؟
انصارالله با پرتاب موشک به سمت ابوظبی و هدف قرار دادن نیروگاه هسته ای امارات توانست روند اتحاد داخل یمن را حفظ کند. هر چند اصابت موشک به عربستان سعودی و هم نیروگاه اتمی امارات از طرف آنها تکذیب شد اما گفته می شود که این اصابت ها صورت گرفته و در واقع عکس‌العمل نظامی و به‌موقعی برای خنثی‌کردن توطئه عربستان و ایجاد شکاف در میان مردم یمن بود. از این لحاظ که مشخص است که بعد از شکست، هم در فاز سیاسی و هم فاز نظامی، تهدیدهای مجدد جبهه ائتلاف به رهبری عربستان، بعد از قتل عبدالله صالح هم بیشتر خواهد شد و ممکن است این آسیب‌ها شامل همان زیرساخت‌های دولت یمن و زیرساخت‌های مردم یمن شود و جنگ وارد یک فاز جدیدی شود.
به نظرتان دلیل رویگردانی عبدالله صالح از انصارالله و رفتن به سمت عربستان چه بود؟
باید گفت که اتحاد عبدالله صالح با حوثی ها یک اتفاق و اتحاد موقت بود. حوثی‌ها قبلا هم چندین بار به محض نافرمانی‌های مدنی که همزمان با انقلاب یا بیداری اسلامی در یمن اتفاق افتاد، سابقه درگیری متعدد را با عبدالله صالح داشتند، یعنی اولین بار نبود که چنین درگیری‌ها و اختلافاتی در این باره وجود داشته باشد. اتحاد موقت آنها به خاطر دشمن موقتشان یعنی منصور هادی بود که از طرف ائتلاف عربی به نوعی حمایت و هدایت می‌شد، ولی بحث این اتحاد موقت وقتی که حوثی‌ها احساس کردند که به آنها خیانت شده و به نوعی از پشت خنجرخورده اند، طبیعی بود که شکسته شود و در موقعی که تمام حملات هوایی عربستان و ائتلاف در زیرساخت‌ها در مراکز نظامی و اقتصادی مردم یمن متمرکز شده بود، این خیانت از نظر حوثی‌ها نابخشودنی بود. طبیعی بود که انصارالله و ارتش ملی یمن این خیانت را نتوانند فراموش کنند و آن عکس‌العمل از سوی آنها صورت گرفت و در حالی که عبدالله صالح تلاش داشت فرار کند کشته شد.
به نظرتان با کشته‌شدن عبدالله صالح، روند مصالحه پیچیده‌تر می‌شود و باعث می‌شود جنگ عربستان با یمن به روندی فرسایشی تبدیل شود؟
بله این بحران بیشتر پیچیده‌تر خواهد شد، یعنی با کنار زدن عبدالله صالح به نظر می‌رسد که درست است که یک اتحاد و یگانگی در داخل یمن برای حفظ تمامیت ارضی مردم یمن ایجاد خواهد شد و فرماندهی یکدست می شود، ولی ائتلاف ضد مردم یمن به رهبری عربستان از تمام اهرم‌های اقتصادی، سیاسی و نظامی برای ضربه‌زدن بیشتر علیه مردم یمن استفاده خواهد کرد، چرا که ما شاهد هستیم که ائتلاف عربستان، هم در جبهه سوریه همزمان و هم در جبهه عراق متحمل شکست شده است. از سویی دیگر بازگشت آرامش به لبنان هم از نکات ضعف عربستان بوده که تلاش‌هایی که انجام داد برای به آشوب‌کشاندن لبنان، این هم با شکست مواجه شده و از این رو از دست‌دادن یمن ضعف بیشتر استراتژی‌های جنگ‌طلبانه عربستان را بیشتر نشان خواهد داد که برای آن سنگین است.
محمد اکبری
- 17
- 1
