در اولین ساعات صبح شنبه این هفته، خاورمیانه در آستانه جنگ جدیدی قرار گرفت. براساس [ادعای] منابع آگاه، در طول شب، سرویس اطلاعاتی اسراییل، یک پهپاد ایرانی را که از پایگاه هوایی سپاه قدس در تیاس در مرکز سوریه پرتاب شده بود، تعقیب می‌کرد. یک دقیقه و نیم پس از آنکه این پهپاد وارد حریم هوایی اسراییل شد، یک هلی‌کوپتر نیروی هوایی اسراییل به این پهپاد حمله کرد.
همزمان هشت جت جنگنده اسراییلی موشک‌هایی به مرکز کنترل و فرماندهی پهپاد شلیک کردند. ارتش سوریه با پرتاب موشک‌های زمین به هوا به جت‌های اسراییلی پاسخ حملات‌شان را داد. این موشک‌ها به دو هواپیمای اسراییل برخورد کرد.
یکی از آنها جان به‌در برد اما تکه‌های موشک پرتاب شده به دیگری اصابت کرد و دو خلبان آن ناگزیر و موفق شده بودند از جت بیرون بپرند و در خاک سوریه فرود بیایند. این اولین هواپیمایی است که اسراییل از ۱۹۸۲ تاکنون از دست داده است، بنابراین باعث شد تا نیروی هوایی اسراییل با خشم و عصبانیت به تلافی این اقدام سوریه به سیستم دفاعی سوریه و تجهیزات [ادعایی] مرتبط با ایران حمله کند. اسراییل مدت‌هاست طرح‌های آماده‌ای برای عملیات سنگین در سوریه -در صورت احساس هرگونه تهدیدی- دارد که روز شنبه ژنرال‌های اسراییل آن طرح‌ها را از کشوهای‌شان بیرون کشیدند. اما ایران، سوریه و حزب‌الله اعلام کردند که حمله اسراییل بی‌پاسخ نخواهد ماند. اسراییلی‌ها این پاسخ را شنیدند اما جلودارشان نشد. نیروی هوایی اسراییل تا آستانه شروع جنگ پیش رفت، اما متوقف شد.
خیلی زود آشکار شد که چه کسی خواستار توقف حملات شده است. پایگاه هوایی که اسراییل آنها را مورد هدف قرار داده بود، به شکل خطرناکی به نیروهای روسی نزدیک بوده است. یک تماس تلفنی تند در صبح شنبه از سوی ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه کافی بود تا طرح بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسراییل برای حمله به سوریه لغو شود. روسیه همچنین به‌طور علنی نقض حاکمیت سوریه توسط اسراییل را محکوم کرد؛ البته هیچ سخنی در مورد پهپاد ایرانی نگفت.
یکی از مقامات بلندپایه نظامی اسراییل البته گفت، آنها (روس‌ها) می‌توانستند از پرتاب پهپاد به اسراییل جلوگیری کنند اما این کار را نکردند. ما پیام روشن روسیه را دریافت کردیم. جنگ متوقف شد اما فقط فعلا. تمام عناصر منازعه‌ای خشن و فاجعه‌آمیز در خاورمیانه هنوز باقی است. وقتی جنگ داخلی در سوریه آغاز شد، ایران اولین کشوری بود که با یاری حزب‌الله به کمک بشار اسد رفت. اسراییل از همان ابتدا، این امر را پیش‌بینی می‌کرد و علیه آن موضع گرفت. اما آن روزها داعش تجسم شر دانسته می‌شد، بنابراین هر کسی علیه داعش می‌جنگید، آدم خوبی بود و درنتیجه کسی به هشدارهای اسراییل توجه نکرد.
اسراییل هم در تلافی، در طول این مدت، حدود ۱۰۰بمب و موشک به سمت انبارهای سلاح سوریه پرتاب کرد و هرگز مسئولیت اقداماتش را نپذیرفت. همان‌طور که ارتش سوریه برای در‌هم کوبیدن شورشیان با محدودیت مواجه شد و ایران و حزب‌الله سعی کردند به سوریه در این جنگ سنگین کمک کنند، هر سه طرف متحد دریافتند که «موساد» و سرویس اطلاعاتی ارتش اسراییل می‌دانند که چگونه، کجا و چه زمان، عملیات خود را اجرا کنند و می‌دانستند که پاسخ به اسراییل حتما با آسیب شدیدی همراه خواهد بود.
از آن سو، وقتی نیروهای روسی، در سال ۲۰۱۵ به سوریه وارد شدند و آشکار شد که آمریکا خیال اقدام جدی برای مقابله با تحرکات پوتین ندارد، نتانیاهو تلاش کرد تا کانال ارتباطی سری بین خودش و پوتین ایجاد کند و خط تلفن مستقیمی برای ارتباط میان اسراییل، واحد اطلاعات و ارتش روسیه برای جلوگیری از هرگونه برخوردی میان نیروهای روسی و اسراییلی در سوریه، تدارک دید. همه این هماهنگی‌های تاکتیکی باعث نشد که روسیه از نیازهای استراتژیک اسراییل آگاه نشود.
وقتی پیروزی اسد آشکار شد، اسراییل از روسیه می‌خواست تضمین کند ایرانی‌ها با پایان جنگ، سوریه را ترک خواهند کرد. مسکو با این درخواست‌ها با بی‌تفاوتی برخورد کرد. روسیه می‌خواست جای‌پای امنی در خاورمیانه داشته باشد و برای اجرای این سیاست به روابط خوب با ایران نیازمند است. نتانیاهو همچنین چندین بار از دولت «ترامپ» خواسته است تا قبل از اینکه اوضاع بسیار وخیم شود، کاری انجام دهد. حتی اسراییل درخواست کرده بود که هرگونه توافق صلحی در سوریه باید خروج حزب‌الله و ایران را از سوریه دربر داشته باشد. به نظر می‌رسد ایالات‌متحده خیلی به این درخواست توجه نکرده است. اقدام آمریکا در خروج از خاورمیانه و وانهادن سوریه به روسیه، خشم اسراییلی‌ها را برانگیخته است.
اتفاقات روز شنبه دو مسئله را روشن کرد: اول آنکه، اسراییلی‌ها دیگر نمی‌توانند در سوریه بدون محدودیت عمل کنند. نیروهای متحد مخالف با اسراییل، واکنش جدی به اقدامات اسراییل نشان خواهند داد و دوم آنکه، اگر کسی نمی‌داند، حالا دیگر بداند که روسیه قدرت مسلط در خاورمیانه است. درگیری این هفته میان ایران واسراییل در هوا نشان داد که منازعه بزرگ‌تری میان طرفین خیلی زود می‌تواند اتفاق بیفتد. اسراییل یکی از قوی‌ترین ارتش‌های خاورمیانه را در اختیار دارد اما جنگ‌ها قابل پیش‌بینی نیستند. هر کسی از مسکو تا بیت‌المقدس و واشنگتن باید قبل از اینکه دیر شود، از بروز چنین فاجعه‌ای جلوگیری کند.
- 11
- 4
