معمای سفر امیر قطر به روسیه چه بود؟

خالد عبد المنعم  در روزنامه البدیل مصر نوشت: به نظر می رسد سفر شاهزاده قطری، تمیم بن حمد آل ثانی به روسیه بی ارتباط با سفر ولی عهد سعودی به ایالات متحده نبوده است، بویژه آنکه این دو سفر همزمان انجام شدند؛ در حالی که به تازگی درگیری بین ریاض و دوحه شدید شده و این امر بر دایره ائتلافهای آنها سایه انداخته است.

به گزارش «انتخاب»؛ این روزنامه در ادامه آورده است: این بحران بین دو کشور خلیج فارس رو به افزایش است، بدون آنکه دلایل آن کاملا مشخص باشد؛ با نظر به پیوندهای مشترک بین عربستان و قطر در دوره پیش از ظهور بحران، می دانیم که هر دو از آمریکا تبعیت می کنند و انسجام سیاسی زیادی با این دولت دارند، در همین راستا، هر دو به نابودی سوریه و یمن کمک کردند و تلاش می کنند در مسیر عادی سازی روابط با اسرائیل قدم بردارند.

هر دو کشور معاملات میلیاردی سلاح را با ایالات متحده امضا کردند، با این وجود واشنگتن از هیچ یک به نحو واضحی حمایت نکرد. صف ارایی سیاسی رئیس جمهور آمریکا به نفع ریاض، با صف آرایی وزارت خارجه و دفاع آمریکا به نفع دوحه، خنثی می شد، اما در همین زمان، به نظر می رسد که ترازوی آمریکایی به سمت کفه سعودی تمایل بیشتری دارد و در این جهت خم می شود؛ تنها سفر بن سلمان به امریکا نیست که این مساله را روشن می کند، بلکه تغییرات مهم در کاخ سفید، از جمله انتصاب پمپئو نیز به نفع عربستان و امارات است در حالی که پیش از این تیلرسون نگاهی بی طرفانه به بحران خلیج فارس داشت.

دوحه برای داشتن یک پشتیبان نظامی به ترکیه نزدیک شد، تا از نزدیکی سعودی به مصر عقب نماند و همزمان با تلاشهای بن سلمان برای تحکیم روابط با امریکا، تمیم به روسیه رفته و در مورد همکاریهای نظامی و اقتصادی با پوتین مذاکره کرد. در واقع محاصره دوحه از سوی عربستان و امارات، مصر و بحرین، دلیل اصلی تلاش قطر برای نزدیکی به روسیه است.

طبق بیانیه های رسمی قطر، شرکتهای روسی که در زمینه انرژی، صنعت و گردشگری فعالیت می کنند، به سرمایه گذاری در اقتصاد قطر دعوت شده اند. این تحرکات اقتصادی قطر در روسیه، به موازات فعالیتهای اقتصادی بن سلمان در ایالات متحده صورت می گیرد. علاوه بر اینکه بن سلمان در پی آن است برای قطر در ارتباط ان با روسیه نیز مزاحمت ایجاد کند و در همین جهت تلاش می کند توافقی طولانی مدت برای همکاری با روسیه امضا کند.

برای بهبود فضای سیاسی بین مسکو و دوحه، پس از این مزاحمت بن سلمان، لازم است قطر به دنبال ساختار جدیدی برای تبدیل بازار گاز از چارچوب رقابتی به چارچوبی شراکتی با روسیه گام بردارد تا دوحه و مسکو دو قدرت تعیین کننده قواعد بازی در بازار جهانی گاز باشند. در این بین، همکاری نظامی بین روسیه و قطر به دلیل مواضع واشنگتن دشوار است؛ چرا که آمریکا می کوشد صادرات امکانات دفاعی روسیه را کنترل کند.