جمعه ۰۲ آذر ۱۴۰۳
۰۹:۱۹ - ۳۰ آبان ۱۴۰۱ کد خبر: ۱۴۰۱۰۸۳۰۹۷
مجلس

وقتی نمایندگان مجلس ایران دانش حقوقی ندارند

درخواست حکم اعدام برای معترضان,بازداشت شدگان 1401
در موضوع اعتراضات اخیر انتظار عمومی از مجلس نظارت لازم بر اجرای قوانین ناظر بر عملکرد ضابطان و مقامات قضائی و اصلاح تبصره ۴۸ قانون آیین دادرسی کیفری در راستای برچیده‌شدن محدودیت حضور وکلا در پرونده متهمان امنیتی است. همچنین با تعریف درست از جرم سیاسی بسیاری از متهمان وقایع اخیر از زمره متهمان امنیتی خارج و در دادگاه کیفری یک و در حضور هیئت منصفه مورد محاکمه قرار می‌گیرند که این مهم نیز در حوزه صلاحیت تقنینی قوه مقننه است.

روزنامه شرق نوشت: به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی «بیانیه ۲۲۷ نفر از نمایندگان از قوه قضائیه برای برخورد قاطع با تحریک‌کنندگان اغتشاشات اخیر و اجرای حکم قصاص برای محاربان قرائت شد».

مداقه در بیانیه هیجانی و پرهزینه موصوف، مبین این موضوع است که از یک سو این ۲۲۷ نماینده مجلس تا حدودی از وظایف ذاتی و ماهیت و کسوت نمایندگی بی‌اطلاع بوده و از سوی دیگر با قوانین نیز آشنایی خاصی ندارند؛ همچنین به آثار اجتماعی، سیاسی و حقوقی چنین اظهارنظرهایی نیز واقف نیستند.

موضوعی که نگارنده این سطور را به واکاوی حقوقی این بیانیه راغب کرد و موجب شد تا به قلم‌فرسایی در این زمینه بپردازد، اصول ۷۱ تا ۹۹ قانون اساسی است که به وظایف نمایندگان مجلس اختصاص دارد. به موجب این اصول نماینده در عموم مسائل در حدود مقرر در قانون اساسی می‌تواند قانون وضع کند. همچنین، وظیفه شرح و تفسیر قوانین عادی نیز بر عهده مجلس است.

مجلس حق تصویب رجوع به همه‌پرسی در مسائل بسیار مهم اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی را داشته و نیز هر نوع تغییر در خطوط مرزی کشور به صورت اصلاحات جزئی و با رعایت مصالح می‌تواند از سوی مجلس انجام شود. همچنین مجلس حق تحقیق و تفحص در تمام امور کشور را دارد. با عنایت به اصول قانون اساسی وظایف نمایندگان به‌صراحت مورد اشاره قرار گرفته و اقداماتی از این دست با وظایف نمایندگان انطباقی ندارد. با این مقدمه به بررسی ایرادات وارده بر این بیانیه می‌پردازیم.

بیانیه موصوف واجد ایراد قانون اساسی است: به موجب اصل پنجاه‌و‌هفتم قانون اساسی قوای سه‌گانه کاملا مستقل از یکدیگر هستند. اصل تفکیک قوا از اصول زیربنایی نظام‌های سیاسی مترقی بوده و در جهت نیل به آثاری مانند پیشگیری از استبداد و خودکامگی قوا و تضییع حقوق و آزادی‌های عمومی، ایجاد تعادل و توازن میان صاحبان قدرت به منظور تأمین ثبات یک سیستم سیاسی، انجام امور مربوط به حاکمیت در بخش‌های تخصصی تقنینی، اجرائی و قضائی پایه‌گذاری شده است.

همچنین به موجب اصل صد‌و‌پنجاه‌و‌‌ششم همین قانون قوه قضائیه مستقل بوده و سایر قوا درخصوص صلاحیت این قوه حق مداخله ندارند که با عنایت به این موارد بیانیه مورد بحث دخالت در امور قوه قضائیه قلمداد شده و علاوه بر تخطی از اصل تفکیک قوا، وجاهت قانونی ندارد. صلاحیت نظارتی در اصول هفتاد‌و‌ششم و‌ نودم قانون اساسی در جهت وظیفه نظارتی مجلس و حق تحقیق و تفحص و شکایت از طرز کار قوا نیز از این بیانیه خروج موضوعی داشته و کسی از مماشات قوه قضائیه درخصوص معترضان به مجلس شکایتی نبرده تا رسیدگی و موجب اعلام نتیجه شود.

بیانیه موصوف واجد ایرادات حقوقی است: رسیدگی به اتهامات افراد امری قضائی و در حوزه وظایف و اختیارات قوه قضائیه است که پس از تشکیل پرونده، رسیدگی قضائی، طی‌شدن مراحل پژوهشی و رعایت حق اعتراض به صدور حکم قطعی منتهی می‌شود و هر اظهارنظری قبل از قطعیت رأی غیر‌قانونی بوده و خود وصف مجرمانه دارد. توصیف معترضان به داعشی و محارب محمل قانونی و شرعی ندارد. همچنین درخواست اعمال مجازات «قصاص» برای معترضان و محرکان نیز نشانگر ناآشنایی این نمایندگان با مفاهیم حداقلی قانونی و شرعی است؛ زیرا قصاص مجازات ارتکاب صدمه عمدی نسبت به نفس یا عضو است و‌ در مورد افرادی که مرتکب قتل یا صدمه جسمی نشده‌اند، محلی از اعراب ندارد. 

همچنین عنوان محاربه به‌عنوان مفهومی فقهی نیز بر هر رفتاری قابل تطبیق نبوده و شرایط اثباتی بسیار مشکلی دارد که مسبوق به رسیدگی‌های دقیق قضائی است که از صلاحیت و تخصص این نمایندگان خارج است.

در این موضوع دخالت بی‌مورد و به‌کارگیری ادبیات حقوقی از سوی افرادی که دانش حقوقی ندارند، کار را به جایی رسانده که هر تخریب یا آتش‌زدن سطل زباله‌ای را مشمول این عنوان قانونی قلمداد کرده‌اند. بیانیه موصوف واجد آثار اجتماعی منفی است، نمایندگان وظیفه دارند تا با شناسایی مشکلات کشور به قانون‌گذاری بپردازند و در شرایطی فعلی رفع معضلات اقتصادی و معیشتی به‌عنوان زمینه‌ساز اعتراضات باید مورد توجه نمایندگان قرار گیرند و به نظر می‌رسد صادر‌کنندگان این بیانیه وظیفه ذاتی خود درخصوص تصویب قوانین در راستای فقر‌زدایی، محرومیت‌زدایی و رفع تبعیض و برقراری حقوق انسانی و اجتماعی را به دست فراموشی سپرده‌اند و سعی در اعمال فشار فراقانونی به قوه قضائیه در راستای مجازات شدید معترضان دارند.

بدبینی و ناامیدی نسبت به مجلس و دو‌قطبی‌سازی مردم، دلسردی و بی‌میلی نسبت به مشارکت در انتخابات از سوی آحاد مردم از آثار عملکرد مجلسی است که پیش‌تر با پیگیری طرح‌ها و لوایحی غیر‌کارشناسی مانند تسهیل، صیانت، حمایت از خانواده و افزایش جمعیت نشان داد که عیار علمی لازم برای مدیریت موضوعات اجتماعی را نداشته و به مطالبات و انتظارات موکلان خود وقعی نمی‌نهد.

وظیفه اولیه، ذاتی و قانونی نمایندگان مجلس قانون‌گذاری است و انتظار رأی‌دهندگان شناسایی و رفع مشکلات جامعه از طریق تصویب قوانین کارآمد در حوزه‌های اجتماعی، اقتصادی و معیشتی، سیاسی و... است. کارنامه نمایندگان این دوره مجلس نه‌تنها در حوزه‌های فوق‌الذکر قابل دفاع نبوده، بلکه گاه شاهد تصویب قوانینی بوده‌ایم که بنیان‌های حقوقی، اقتصادی و اجتماعی کشور را در معرض آسیب قرار داده است.

دخالت بی‌مورد در صلاحیت قوه قضائیه آن هم در شرایط حساس کنونی که برخی از مردم در شرایط نارضایتی به سر می‌برند و می‌تواند موجب تشدید تنش‌های داخلی شده و‌ خوراک رسانه‌ای خبرگزاری‌های خارجی را فراهم کند و زمینه‌ساز اعمال سیاست‌های سخت‌گیرانه تر جهانی شود، بسیار نسنجیده به نظر می‌رسد. در این بخش توصیه می‌شود نمایندگان با بهره‌گیری از مشاوران توانمند ابتدا نسبت به اتخاذ مواضع علمی و صحیح اقدام کرده و در اظهارنظرهای خود رعایت قانون را مدنظر قرار دهند تا بیش ‌از ‌این شاهد تنزل جایگاه مجلس و نمایندگان نباشیم.

در موضوع اعتراضات اخیر انتظار عمومی از مجلس نظارت لازم بر اجرای قوانین ناظر بر عملکرد ضابطان و مقامات قضائی و اصلاح تبصره ۴۸ قانون آیین دادرسی کیفری در راستای برچیده‌شدن محدودیت حضور وکلا در پرونده متهمان امنیتی است. همچنین با تعریف درست از جرم سیاسی بسیاری از متهمان وقایع اخیر از زمره متهمان امنیتی خارج و در دادگاه کیفری یک و در حضور هیئت منصفه مورد محاکمه قرار می‌گیرند که این مهم نیز در حوزه صلاحیت تقنینی قوه مقننه است.

سجاد شکوری‌راد-وکیل دادگستری

  • 11
  • 4
۵۰%
نظر شما چیست؟
انتشار یافته: ۴
در انتظار بررسی: ۱۲
غیر قابل انتشار: ۱۱
جدیدترین
قدیمی ترین
ی نگاه به قیافه هاشون بکنید اینا فقط اومدن کیسه هاشون رو پر کنند و تو ترکیه برای نوه هاشون سیسمونی بخرن یکی هم اعتراض کنه میشه مجرم امنیتی
دانش چیه فعلا اونچه برد داره چاپلوسی و بله قربان گویی است فقط یک کلمه مخالف حرف بزنی حتی اگر ماده۲۷قانون اساسی هم اجاززه داده باشه می گویند تو حرف زدی دشمن هم استفاده کرد از این فضا و مامور نماها و دشمن اومد مردم راکشت که ...
مگه دانش دیگه ای دارن.!!
مگه دانش دیگه ای دار...
دانش جنایت، حماقت و خیانت
مشاهده کامنت های بیشتر
هیثم بن طارق آل سعید بیوگرافی هیثم بن طارق آل سعید؛ حاکم عمان

تاریخ تولد: ۱۱ اکتبر ۱۹۵۵ 

محل تولد: مسقط، مسقط و عمان

محل زندگی: مسقط

حرفه: سلطان و نخست وزیر کشور عمان

سلطنت: ۱۱ ژانویه ۲۰۲۰

پیشین: قابوس بن سعید

ادامه
بزرگمهر بختگان زندگینامه بزرگمهر بختگان حکیم بزرگ ساسانی

تاریخ تولد: ۱۸ دی ماه د ۵۱۱ سال پیش از میلاد

محل تولد: خروسان

لقب: بزرگمهر

حرفه: حکیم و وزیر

دوران زندگی: دوران ساسانیان، پادشاهی خسرو انوشیروان

ادامه
صبا آذرپیک بیوگرافی صبا آذرپیک روزنامه نگار سیاسی و ماجرای دستگیری وی

تاریخ تولد: ۱۳۶۰

ملیت: ایرانی

نام مستعار: صبا آذرپیک

حرفه: روزنامه نگار و خبرنگار گروه سیاسی روزنامه اعتماد

آغاز فعالیت: سال ۱۳۸۰ تاکنون

ادامه
یاشار سلطانی بیوگرافی روزنامه نگار سیاسی؛ یاشار سلطانی و حواشی وی

ملیت: ایرانی

حرفه: روزنامه نگار فرهنگی - سیاسی، مدیر مسئول وبگاه معماری نیوز

وبگاه: yasharsoltani.com

شغل های دولتی: کاندید انتخابات شورای شهر تهران سال ۱۳۹۶

حزب سیاسی: اصلاح طلب

ادامه
زندگینامه امام زاده صالح زندگینامه امامزاده صالح تهران و محل دفن ایشان

نام پدر: اما موسی کاظم (ع)

محل دفن: تهران، شهرستان شمیرانات، شهر تجریش

تاریخ تاسیس بارگاه: قرن پنجم هجری قمری

روز بزرگداشت: ۵ ذیقعده

خویشاوندان : فرزند موسی کاظم و برادر علی بن موسی الرضا و برادر فاطمه معصومه

ادامه
شاه نعمت الله ولی زندگینامه شاه نعمت الله ولی؛ عارف نامدار و شاعر پرآوازه

تاریخ تولد: ۷۳۰ تا ۷۳۱ هجری قمری

محل تولد: کوهبنان یا حلب سوریه

حرفه: شاعر و عارف ایرانی

دیگر نام ها: شاه نعمت‌الله، شاه نعمت‌الله ولی، رئیس‌السلسله

آثار: رساله‌های شاه نعمت‌الله ولی، شرح لمعات

درگذشت: ۸۳۲ تا ۸۳۴ هجری قمری

ادامه
نیلوفر اردلان بیوگرافی نیلوفر اردلان؛ سرمربی فوتسال و فوتبال بانوان ایران

تاریخ تولد: ۸ خرداد ۱۳۶۴

محل تولد: تهران 

حرفه: بازیکن سابق فوتبال و فوتسال، سرمربی تیم ملی فوتبال و فوتسال بانوان

سال های فعالیت: ۱۳۸۵ تاکنون

قد: ۱ متر و ۷۲ سانتی متر

تحصیلات: فوق لیسانس مدیریت ورزشی

ادامه
حمیدرضا آذرنگ بیوگرافی حمیدرضا آذرنگ؛ بازیگر سینما و تلویزیون ایران

تاریخ تولد: تهران

محل تولد: ۲ خرداد ۱۳۵۱ 

حرفه: بازیگر، نویسنده، کارگردان و صداپیشه

تحصیلات: روان‌شناسی بالینی از دانشگاه آزاد رودهن 

همسر: ساناز بیان

ادامه
محمدعلی جمال زاده بیوگرافی محمدعلی جمال زاده؛ پدر داستان های کوتاه فارسی

تاریخ تولد: ۲۳ دی ۱۲۷۰

محل تولد: اصفهان، ایران

حرفه: نویسنده و مترجم

سال های فعالیت: ۱۳۰۰ تا ۱۳۴۴

درگذشت: ۲۴ دی ۱۳۷۶

آرامگاه: قبرستان پتی ساکونه ژنو

ادامه

مجلس

دولت

ویژه سرپوش