اگر واردات محدود وجود نداشت مطئمن باشيد همچنان در حال توليد پيكان بوديم.
مردم طبقه متوسط اين حق را دارند كه با قيمت كمتر از كيفيت بهتري برخوردار شوند.
با انتخاب اوليه كه در ليست اميد صورت گرفت، وقوع اين انشعاب چندان دور از ذهن نبود.
افزايش كرسي ها نيز تبعاتي به‌دنبال خواهد داشت و به اين زودي‌ها اين مساله حل و فصل نخواهدشد
در بحبوحه انتخابات شعارهايي مطرح مي‌شود كه در شرايط واقعي عملی شدن آن‌ها امكان‌پذير نيست
مردم پس از چهارسال فعاليت، توقعاتي دارند و اگر خواسته‌هاي‌شان برآورده نشود از دولت دلگير خواهندشد
توقعات بي‌جايي ايجاد شد. به گونه‌اي عنوان شد كه پس از برجام همه‌چيز گلستان مي‌شود و مشكلات رفع خواهدشد
کمیسیون ماده يك در سال ۹۱ قانونی تصویب کرد که سالیانه پنج درصد کاهش تعرفه خودرو داشته باشیم که عملی نشد
اندونزي و مالزي مانند ايران كشورهاي مسلماني هستند ولي مي بينيم كه گردشگران بسياري را به خود جذب مي‌كنند
مردمسالاري با احزاب ساختاريافته و منسجم محقق خواهدشد و خلأ آن ها به صورت طولاني مدت نمي‌تواند امكان‌پذير باشد
برخي از جوانان نيز براي به‌تاخير انداختن روبه رويي با واقعيت جامعه و برخي نيز براي معطل كردن خدمت وظيفه به ادامه تحصيل مشغول شده‌اند
قدمت شهر نيشابور و اهميت آن در خراسان رضوي برهيچكس پوشيده نيست. شهري كه با وجود جمعيت بالا درحال حاضر به علت كمبود بودجه همانند بسياري از نقاط كشور با مشكلات عديده اي دست و پنجه نرم مي‌كند. در همين راستا به سراغ حميد گرمابي، نماينده مردم نيشابور و فيروزه عضو كميسيون صنايع و معادن مجلس رفتيم و درباره مشكلات حوزه انتخابيه وي، معضلات شاخص صنعت، مسائل پيرامون فراكسيون اميد و همچنين رويدادهاي كشور به گفت‌وگو نشستيم. در ادامه مشروح گفت‌وگوي«قانون» با اين نماينده مجلس را مي‌خوانيد.
براي آشنايي بيشتر مخاطبان با شما اندكي درباره خودتان براي ما سخن بگوييد.
سال ۱۳۴۰ در همت آباد شهركهنه از توابع شهرستان نيشابور متولد شدم. تا سال ۵۸ در نيشابور زندگي مي‌كردم. از قبل از انقلاب وارد فعالیت های سیاسی و مذهبی شدم و در سن ۱۷ سالگی در خرداد ۵۷ به جرم پخش اعلامیه مربوط به سالگرد ۱۵خرداد امام دستگیر و مدتي زندانی شدم.
در سال ۵۸ در دانشگاه صنعتي شريف در رشته مهندسي شيمي قبول شدم. مدت كوتاهي پس از آن، در دانشگاه‌ها انقلاب فرهنگي شد. در آن زمان در دبيرستان هاي شهرستان كرج تدريس مي كردم. پس از بازگشايي دانشگاه‌ها در سال ۶۵ در مقطع كارشناسي فارغ التحصيل شدم. پس از آن در مقطع ارشد در رشته مهندسي پليمر دانشگاه اميركبير پذيرفته‌شدم. همزمان در جهاد دانشگاهی دانشگاه صنعتی امیرکبیر در قسمت تحقیقات پلیمر مشغول به کار شدم. سال آخر فوق ليسانس بودم كه براي اعزام به خارج امتحان دادم و پس از قبولي و اخذ پذیرش برای ادامه تحصیل به كانادا رفتم. سال ۷۶ با مدرك دكتري از دانشگاه مك گيل در رشته مهندسي شيمي ( با تخصص مهندسی پلیمر) فارغ التحصيل شده و به كشور بازگشتم. از همان سال در دانشگاه صنعتي اميركبير مشغول به خدمت هستم. در حال حاضر نيز استاد تمام دانشگاه صنعتی امير كبير محسوب مي شوم. با توجه به تخصصم در صنعت فعاليت داشته و به قولي دستي در صنعت دارم.
البته فعاليت اصلي بنده در دانشگاه است. در انتخابات مجلس دهم به اصرار تعدادي از همشهريان و بزرگان نيشابور براي نمايندگي مجلس ثبت نام كردم و در مدت كوتاهي كه فعاليت داشتم توانستم اقبال گسترده مردم و گروه هاي روشنفكر و اصلاح طلب و تحصیل کرده را به سمت خود جلب و به‌عنوان نفر نخست در حوزه انتخابيه نيشابور و فيروزه به مجلس راه پيدا كنم. در حال حاضر نيز در كميسيون صنايع و معادن عضو هستم و در كميته پتروشيمي كه با تخصصم در ارتباط است فعاليت دارم. اميدوار هستم كه بتوانم از تخصصم در سطح كشور و منطقه در جهت توسعه کشور بهره بگيرم.
چه تعداد مقالات تخصصي منتشر كرديد و چه تعداد آن «آي اس آي» است؟
بيش از ۶۰ مقاله ارائه داده‌ام. تاحدودي تمامی آن ها آي اس آي است و بیش از ۹۰ مقاله کنفرانس که بيشتر بین المللی هستند . در مقطع ارشد و دكتري سعي داشتم از موضوعات نو و كاربردي استفاده كنم كه به همين جهت مقالات از اعتبار لازم برخوردار است و قابل انتشار در مجلات بین‌المللی بود. دو زمينه اصلي تحقيقات بنده در فرآيند شكل‌دهي پليمرها و ديگري در نانو كامپوزيت‌هاي پليمري است. كاربرد اين دو موضوع بيشتر بوده و يك دهه اخير زمان من به تحقيق در اين دو مورد اختصاص يافته است.
همت‌آباد، زادگاه شما در ۶ سال اخير با نرخ رشد منفي ۱۰ درصد در جمعيت مواجه شده‌است، علل مهاجرت مردم از روستا و شهرهاي كوچك در حوزه انتخابيه خودتان را در چه مي بينيد؟
در بيشتر روستاها و شهرهاي كوچك عدم اشتغال باعث مهاجرت بسياري از مردم شده‌است. در كنار اين موضوع، بحث كمبود آب نيز مزيد برعلت بوده‌است. دو شغل دامداري و كشاورزي بسيار تحت تاثير اين اتفاقات قرار داشته است. اشتغال ديگري نيز در روستا و شهرستان‌هاي كوچك وجود ندارد و جوانان به اميد آينده‌اي بهتر به شهرستان‌هاي بزرگ مهاجرت كرده‌اند و همين عامل باعث رشد غيرمتوازن مناطق شهري شده‌است. بنا بر آمار متاسفانه ايران جز غيرمتوازن ترين كشور‌ها است و جمعيت شهري در برابر روستانشينان به نسبت سه در برابر يك رسيده‌است. همت آباد نيز از اين موضوع مستثنا نيست. در دهه‌هاي گذشته نسبت شهرنشيني به كلي تغيير كرده‌است.
دانشگاه‌هاي نيشابور برخلاف ظرفيت انساني‌اش از جايگاه خوبي در رنكينگ دانشگاه‌ها برخوردار نيست و براي مثال دانشگاه دولتي نيشابور در رتبه ۱۰۱ كشوري قرار دارد كه از بسياري از شهرهاي كوچك‌تر از خودش در كشور نيز پايين‌تر است، علت اين موضوع از منظر شما چيست؟
متاسفانه در نيشابور چه در دانشگاه دولتي و چه در دانشگاه علوم پزشكي با يك توسعه نيافتگي شديدي رو به رو هستيم و دانشگاه‌ها در حد شهر نيستند. جاي سوال است كه چرا در زماني كه وضعيت تخصيص بودجه بهتر بود و با رشته های جدید و دانشکده های جدید به آسانی موافقت می شد اين توسعه شكل نگرفت. دانشگاه آزاد به نسبت دو دانشگاه ديگر بهتر عمل كرده و در سطح استان در رتبه دوم پس از مشهد قرار دارد. در نيشابور متاسفانه هرجا كه خصوصي بوده و مردم به عرصه آمده‌اند موفق‌تر عمل كرده‌ايم و هرجا كه دولتي بوده و نياز به بودجه دولتي داشته كوتاهي صورت گرفته‌است.
وضعيت آموزش در مقاطع پايين‌تر به چه شكل است؟
در مقاطع پايين وضعيت مناسب است. در كنكور گذشته ۸۰ نفر در رشته‌هاي پزشكي و مربوط به آن در دانشگاه‌ها پذيرفته شده اند. يكي از گله‌هاي مردم نيز همين موضوع است كه چرا دانشگاه علوم پزشكي نيشابور از كيفيت لازم برخوردار نيست و نخبگان براي ارتقاي علمي خود مجبور هستند به ساير شهرهاي كشور بروند.
اگر بخواهيد مشكلات حوزه نمايندگي خودتان را به صورت مختصر بگوييد، در چه موضوعاتي آن را دسته‌بندي مي‌كنيد؟
مشكلات نيشابور در چند گروه تقسيم‌بندي مي‌شوند. يك گروه از آن به پروژه‌هاي عمراني مربوط مي شود. در نيشابور و روستاهاي كوچك برخي پروژه‌ها آغاز و به دلايلي نيمه كاره رها شده‌است. برخي از اين طرح‌ها بيش از۱۵ سال نيمه‌تمام مانده‌است. بودجه و هزينه اي صرف شده ولي به بهره‌برداري نرسيده‌است. بحث نبود اشتغال نيز در منطقه تشديد شده و در حال حاضر يك بحث ملي تلقي مي‌شود. در شهرستان نيشابور مشكل عدم اشتغال نرخ بالايي دارد. شايد از برخي نقاط ديگر كشور نيز بيشتر باشد.
در مباحث گردشگري برخلاف ظرفيت بالاي نيشابور امكان بهره‌برداري در سطح جايگاه شهر وجود نداشته‌است. در زمينه راه‌هاي روستايي نيز مشكلاتي وجود دارد و برخي از روستاهاي بالاي ۵۰نفر هنوز از جاده مناسبي برخوردار نبوده و براي جابه‌جايي با مشكلات عديده‌اي روبه رو هستند. نيشابور يكي از قطب‌های کشاورزی محسوب مي‌شود. برخلاف توسعه در اين زمينه، مشكلات مربوط به آب آن‌ها را در شرايط نامناسبي قرار داده‌است. عدم گرايش به كشاورزي مكانيزه و گلخانه اي شرايط را براي آن‌ها دشوارتر كرده‌است. تمامي اين مسائل از مشكلات نيشابور است.
صحبت از گردشگري شد، چرا نيشابور برخلاف انتخابش به‌عنوان منطقه نمونه گردشگري نتوانسته به جايگاه درخوری برسد؟
يكي از موانع عدم وجود زير ساخت‌ها ست. نبود هتل، عدم اطلاع‌رساني مناطق ويژه گردشگري چه در داخل و چه در سطح بين‌المللي، عدم استفاده درست از برندها از جمله خيام و عطار و فضل بن شاذان، نبود برنامه‌ريزي، كمبود هزينه در زيرساخت ها به اعتقاد بنده مشكلات حوزه گردشگري نيشابور را تشكيل مي دهد.
چه ميزان از گردشگري نيشابور به مسافران حرم ثامن‌الحجج(ع) وابسته است؟
بدون شك درصد قابل توجهي را تشكيل مي‌دهد. در سال ۲۵ ميليون ايراني و دو ميليون خارجي به مشهد مسافرت مي‌كنند. به طور معمول برخي از آن‌ها در بين راه، يك روز را صرف بازديد از نيشابور مي‌كنند. از قدمگاه تا درود گردشگران بسياري جذب مناطق مي‌شوند. بسياري نيشابور را به‌عنوان مقصد تلقي نمي‌كنند و بيشتر گذري به آن مسافرت مي‌كنند. نماندن مسافر به‌دليل نبود امكانات، شهر را از حجم قابل توجهي درآمد محروم مي‌كند. البته به‌تازگي اتفاقاتي صورت گرفته ولي كافي به نظر نمي‌رسد.
با توجه به وجود روستاهايي با ظرفيت بالا از جمله ديزباد و بوژان آيا در توسعه بوم‌گردي برنامه‌اي در دستور كار قرار گرفته است؟
تلاش شده ولي كافي نبوده‌است. در روستاي بوژان گردشگري كمي پيشرفت داشته ولي به‌طور گسترده به‌علت نبود امكانات مساله روستاگردي رواجي نداشته‌است. اميد است كه همان‌گونه كه برخي نقاط پيشرفتي داشته‌اند در نقاط ديگر نيز تحرك به سمت پيشرفت بوم‌گردي در دستور كار قرار بگيرد.
بيش از ۹۰درصد محصولاتي كه در سطح استان كشت مي‌شود در نيشابور نيز توليد شده‌است، آيا در زمينه تخصيص منابع آب با توجه به مشكلات اخير كشوري اتفاقاتي صورت گرفته‌است؟
توليد قابل توجهي در سطح نيشابور وجود دارد كه حتي به خارج از كشور صادر مي‌شود. در مورد استفاده بهينه از آب، راهكاري وجود دارد و دولت نيز در راستاي مكانيزه‌كردن اقداماتي از جمله تخصيص ۸۵درصد هزينه به صورت بلاعوض و ۱۵ درصد برعهده كشاورز را انجام داده‌است. براي استفاده از تسهيلات طرح بايد حداقل سه هكتار زمين در اختيار داشته‌باشيد كه همين موضوع بسياري از كشاورزان خرد را از موضوع خارج دانسته‌است. متاسفانه فرهنگ تعاوني نيز هنوز جا نيفتاده‌است و بسياري از روستاييان نيز نتوانسته‌اند با يكديگر كار جمعي داشته‌باشند.
كشت گلخانه اي در پايلوتي ميان سبزوار و نيشابور احداث شد كه بسياري از فارغ‌التحصيلان كشاورزي را در آنجا مشغول كرده‌است. آنجا نيز در تامين گاز مشكلاتي داشتند كه سال گذشته با پيگيري‌هايي كه صورت گرفت، موانع برطرف شد. به طور كل در اين پايلوت به علت ديركرد در تجهيز امكانات توسط دولت، سرمايه گذاران اين طرح را با ضرر و بي‌انگيزگي مواجه كرد. در حال حاضر خوشبختانه تاحدودي اين مشكلات برطرف شد. اميدوار هستم كه اين پايلوت به‌عنوان نمونه خوبي براي كشت گلخانه‌اي كه الگوي بهينه براي مصرف آب است در سطح منطقه فراگير شود.
سهم قابل توجهي از كشاورزي نيشابور مربوط به گندم است، به اعتقاد شما عدم پرداخت كامل مطالبات بر روند خودكفايي گندم تاثيرگذار خواهدبود؟
بخش قابل‌توجهي از مطالبات پرداخته شده‌است. گندم آب بسياري مصرف مي‌كند و كشت هاي جايگزين باعث شده كه بسياري به سمت ساير محصولات جذب شوند. از سال گذشته كه بنده در جريان موضوع هستم ديركرد در خريد گندم مشكل‌ساز شده و در ملاقاتي كه با روستاييان داشته‌ام نيز مطرح شده‌است. كشاورزان قشر آسيب پذيري هستند و از قبال اين موضوعات بيشتر زندگي‌شان تحت تاثير قرار مي‌گيرد. برخي از آن‌ها به موضوع پرداخت جريمه به بانك كشاورزي اشاره كردند كه به‌علت عدم پرداخت وجوه توسط دولت به كشاورزان صورت گرفته‌است. دولت نيز در تامين نقدينگي مشكلات عديده‌اي دارد ولي بايد يادآوري كنم كه كشاورزان آسيب پذير هستند و بايد مطالبات آن‌ها با كمترين ديركرد پرداخت شود.
اتفاقات ناخوشايندي چندي پيش در نيشابور رخ داد كه براي برخي سوالاتي را به‌وجود آورد، به نظر شما بين دو شهر نيشابور و سبزوار در عالم واقع نيز چنين اختلافاتي در اين حجم وجود دارد؟
تصور مي كنم نمايندگان به‌عنوان قشر تعيين‌كننده جامعه نبايد به اين مسائل دامن بزنند. اين مباحث قابل اعتنا نيست. اگر چه حساسیت‌هایی وجود داشته‌است. بنده به‌عنوان نماينده ترجیح می دهم کمتر به اين حساسیت‌ها بپردازم. در زمينه جذب امكانات رقابت بايد وجود داشته‌باشد. وقتي بودجه كاهش پيدا مي‌كند مسائلي از اين دست رخ مي‌دهد. دامن زدن به حساسيت‌ها به نظر من مطلوب نيست. موارد بسياري سراغ دارم كه خويشاونداني در هردوشهر دارند و باعث شده‌كه بين سبزوار و نيشابور يك پيوند اقتصادي ناگسستني حاصل شود. در حال حاضر نيز ارتباطات اين شكلي بسيار وجود دارد. رقابت سازنده ايرادي ندارد ولي اگر بخواهد به حساسيت‌ها دامن بزند به صلاح منطقه و كشور نيست. به‌طور كل حساسيت‌هايي وجود داشته ولي اختلافات به شكل بعضی از مناطق كشور نبوده‌است.
به اعتقاد شما به‌عنوان عضوي از جامعه هيات علمي، چرا بين ورودي و خروجي دانشگاه‌ها توازني وجود ندارد؟
متاسفانه نيازسنجي صورت نمي‌گيرد. هرزمان كه اراده شده در دانشگاه‌ها رشته‌اي جديد گنجانده شده و دانشجو پذيرش كردند كه اين موضوع در دانشگاه دولتي كمتر و دانشگاه غيردولتي بيشتر اتفاق افتاده‌است. بنده نيز در دانشگاه اميركبير به‌تعداد دانشجويان ورودي مقطع دكتري بارها ايراد گرفته‌ام. متاسفانه توجيه برخي براين است كه اگر ما دانشجو را پذيرش نكنيم ساير دانشگاه ها آن را قبول مي كنند. در حوزه كار نياز سنجي صورت نگرفته است و به طور دقيق به نيازمندي درباره تخصص ها توجه نشده است.
وضعيت اشتغال در حال حاضر مناسب نيست و برخي از جوانان نيز براي به‌تاخير انداختن روبه رويي با واقعيت جامعه و برخي نيز براي معطل كردن خدمت وظيفه به ادامه تحصيل مشغول شده‌اند و پتانسيل و علاقه لازم در اين امر ناديده گرفته شده است. براي مثال در شرايط فعلي برعكس شرايط واقع تعداد مهندسين ما از تكنيسين ها بيشتر است كه اتفاقات اينچنيني نيز به همان مساله نيازسنجي برمي‌گردد. مسئولان نتوانسته‌اند فراخور نياز و انتظارات فارغ‌التحصيلان براي آن‌ها اشتغال ايجاد كنند و اين باعث سرخوردگي و آسيب‌هاي اجتماعي بسياري شده‌است.
با روي كارآمدن دولت روحاني وضعيت دانشگاه تغييراتي داشته‌است؟
فضاي سياسي و اجتماعي دانشگاه‌ها بهتر شده‌و با نگاهي بازتر و تحملي با فعاليت هاي دانشجو برخوردشده است. به طور عيني بنده از سال ۹۲ به بعد اين تغييرات را مشاهده كرده ام و بدون شك اين موضوع به تغيير دولت برمي‌گردد.
مراسم امسال ۱۶ آذر، در دانشگاه اميركبير مناسب بود؟
بنده در دانشگاه حضور نداشتم ولي آن‌گونه كه باخبر شدم گويا مراسم به شكل مناسبي برگزار شده است.
شما در عرصه علمي فرد موفقي بوده ايد، آيا در عرصه سياسي نيز در دو سال گذشته موفق ظاهر شده‌ايد؟
اين موضوع را بايد ديگران پاسخ دهند. من شخص مناسبي براي پاسخ‌گويي به اين سوال نيستم. ولي آن چه در ذهن بنده نقش بسته، اين موضوع است كه همواره انگيزه‌ام براي ورود به عرصه سياست استفاده از تخصصم در بعد وسيع‌تر ملي بوده‌است. دانشگاه جايگاه خود را در كشور دارد ولي نمي‌توان نقش مجلس به‌عنوان راس امور و قانونگذار در كشور را ناديده گرفت. بنده در چند مورد توانسته ام با توجه به اطلاعاتي كه دارم در جهت قانونگذاري بهره بگيرم و در مواردي نيز از طريق جلوگيري تصويب قوانين غيركارشناسانه از واردشدن زيان به كشور ممانعت كرده ام. از اين لحاظ از عملكرد خود راضي هستم ولي از حيث توسعه رفاه در حوزه انتخابيه خود به جهت كمبود منابع و بودجه نتوانسته‌ام جوابگوي حجم بالاي تقاضاهاي مردم شريف نيشابور و فيروزه باشم. البته تلاش‌هاي زیادی صورت گرفته ولي به‌علت كمبود منابع موفقیت کمتر بوده است.
به تازگي برحسب آمار كنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل سهم ايران از تجارت جهاني كمتر از ۰.۳۴ برآورد شده، به اعتقاد شما چه موانعي بر سر راه توليد و صادرات كشور وجود داشته‌است؟
متاسفانه ايران برخلاف آنكه يك درصد جمعيت دنيا را در خودجاي داده ولي سهمش كمتر از نيم درصد از تجارت جهاني است. يكي از دلايل مي‌تواند عدم تعامل با جامعه بين‌المللي باشد. به اعتقاد بنده بخشي از آن به توطئه دشمنان برمي‌گردد و بخش بسياري از آن نيز به اشتباهات خودمان مربوط است. تحريم و ايجاد محدوديت به آن‌ها برمي گردد ولي عدم استفاده از نقاط ضعف طرف مقابل و نقاط قوت كشور مربوط به عملكرد خود ما است. از طرف ديگر توليدات كشور به طور عمده صادرات محور نيست و بر بازار هدف داخلي متمركز شده‌است.
اغلب كارخانجات با نگاه به بازار هشتاد ميليوني ايران پا به عرصه توليد گذاشته اند يا دايره فعاليت خودشان را گسترش داده‌اند. به طور مثال چين را مشاهده كنيد. بيشتر توليدات آن‌ها در جهت صادرات صورت مي‌گيرد اگرچه بازار داخلي آن‌ها بيش از يك ميليارد نفر را در برمي‌گيرد. از همين رو نيز بازاريابي در حوزه بين‌الملل همراه توليد مورد توجه آن‌ها قرار گرفته‌است. در كنار تمامي موارد برخلاف آنكه نيروي انساني در كشور ارزان است اما هزينه توليد بالا است كه خود مانعي براي توليد و صادرات محسوب مي شود.
مهم‌ترين دليلي كه باعث افزايش هزينه توليد مي شود به اعتقاد شما چيست؟
هزينه پول در ايران بسيار بالا است. در طرف مقابل رقيبان ما كشورهايي هستند كه بهره پول آن‌ها كمتر از ۵درصد است. در كشوري كه بهره بانكي گاهي به ۳۰درصدمي‌رسد آيا تواني براي رقابت با چنين كشورهايي باقي مي‌ماند. با اين هزينه پول نمي‌توانيم در بازار جهاني رقابت كنيم.
خلأ بازاريابي چگونه قابل پرشدن است؟
در سفارتخانه‌ها سفير يا معاون اقتصادي پرتلاش مي‌تواند موثر باشد. دولت بايد به صنايع كوچك و متوسط كمك كند تا توان صادراتي آن‌ها افزايش يابد. با توجه به توان فعلي و كيفيت موجود امكان صادرات وجود نخواهدداشت. بازار داخل ايران بيشتر قيمت مدار است تا اينكه بر كيفيت نيز توجه داشته‌باشد. بازار بين‌المللي از توليدكنندگان قيمت و كيفيت مناسب مي خواهد. مجموع عوامل توان رقابت را در ايران كاهش مي‌دهد.
در بعد منطقه‌اي چگونه عمل كرده‌ايم؟
در اطراف ايران، بازاري در حدود۳۰۰ تا۳۵۰ميليارد دلاري قرار دارد. جالب است بدانيد كه سهم ايران از بازار منطقه حدود يك درصد است. اگرچه بازاريابي در منطقه به نسبت بازار بين‌المللي راحت‌تر بوده ولي در آنجا نيز نتوانسته‌ايم عملكرد مناسبي داشته‌باشيم.
بحث بازوي اقتصادي سفير كه چندي پيش مطرح شد، به كجا رسيد؟
وابسته اقتصادي در حال حاضر در سفارتخانه‌ها وجود دارد. ولي به اعتقاد بنده بايد نقش آن‌ها پررنگ‌تر شود و به‌حد معاونت برسد.
افرادي كه در اين سمت مشغول هستند، تخصص كافي در امور بازرگاني و اقتصادي را دارا هستند؟
در سفارتخانه‌هاي ايران در مناطق مختلف اين مساله متفاوت است. ولي در عرصه دستگاه ديپلماسي برنامه مشخصي براي بهره‌برداري وجود ندارد. در زمينه گردشگري نيز مي‌توانيم بهتر عمل كنيم و نياز به تلاش بيشتر احساس مي‌شود. براي مثال براي گردشگري تنها وزارت خارجه مسئول نيست بلكه بايد با همكاري سازمان گردشگري و ساير ارگان‌ها و با برنامه‌اي مشخص اين حركت به سمت جلو صورت بگيرد.
صنعت گردشگري در حال حاضر چه موانعي را پيش‌روي خود مي‌بيند؟
برداشت و تصورات خارجي‌ها نسبت به ايران از واقعيت بسيار دور است. بخش بسياري از آن به تبليغات منفي دشمنان برمي‌گردد. كساني كه به ايران سفر مي‌كنند و با واقعيات روبه‌رو مي‌شوند پس از آنكه به كشورهاي‌شان برمي‌گردند به يك سفير براي تبليغ جاذبه‌هاي ايران تبديل مي‌شوند. نقشي كه مسئولان در اين بين دارند بسترسازي براي امكان‌پذير شدن سفر آن‌ها به ايران است. اگر از لحاظ جاذبه جزو ۱۰كشور محسوب مي‌شويم بايد جايگاه‌مان از لحاظ درآمد نيز به اين مرحله برسد. برنامه ريزي و حركت جمعي لازمه دست‌يابي به نقاط هدف است.
مباحث ايدئولوژيك چه ميزان بر اين مساله تاثيرگذاشته‌است؟
بحث ايدئولوژيك تاثيرگذار است اگرچه محدوديت‌هايي نيز از حيث فرهنگ ما وجود دارد. در مواردي امكان پذير است كه محدوديت‌ها كاسته شود. اندونزي و مالزي به مانند ايران كشورهاي مسلماني هستند ولي مي‌بينيم كه گردشگران بسياري را به خود جذب مي‌كنند. بنده با موردي روبه‌رو شده‌ام که براي نمونه قابل ذکر است.
زماني كه برای تحصيل در خارج از كشور حضور داشتم، روزي یکی از استادان سوال جالبي از من پرسيد و گفت برای کنفرانس علمی به ایران دعوت شده ام آیا اين امكان وجود دارد كه همسرم نيز من را همراهي كند و آيا پوشش چادر براي همسر من الزامي است. چنين برداشتي از كمبود اطلاع‌رساني ما نشأت مي‌گيرد. بايد با دستگاه‌هاي مربوطه در جهت روشن‌سازي گام برداريم. بدون شك تبليغات ما تاثيرات مثبتي خواهد گذاشت. اما مشكل اصلي در حال حاضر زيرساخت‌ها ست. در چندسال اخير كه گردشگري كمي رونق پيدا كرد شاهد بوديم برخي از آن‌ها محل اسكان مناسبي براي خود در شهرهايي مانند اصفهان و يزد پيدا نمي‌كردند. نبايد مسائلي از اين دست اتفاق بيفتد.
آيا قيمت هتل و اماكن اقامتي در ايران به نسبت كيفيتي كه ارائه مي دهند، بالا است؟
بله چون عرضه و تقاضا توازن ندارد اين مسائل رخ مي‌دهد.
محصولات خودروسازان داخلي از حيث كيفيت خسارات مالي و جاني بسياري را به مردم تحميل كرده‌است، چرا اين مساله در طول اين سال‌ها اصلاح نشده‌است؟
مساله خودرو بسيار پيچيده‌است. حوادث جاده‌اي اگر چه رو به كاهش است ولي همچنان آمار بالايي در كشور دارد. اگرچه مرگ‌ومير با توجه به افزايش توليدات كاهش داشته‌است. براي بررسي تلفات خودروها بايد به سه فاكتور راننده، وضعيت جاده‌ها و كيفيت خودرو توجه كنيم. برخي از خودروها كه در تيراژ بالا توليد مي‌شوند و به طور عمده بازار هدف آن طبقه متوسط جامعه است از ايمني لازم برخوردار نيستند و همچنان با قيمتي كه پايين نيز نيست، در خط توليد قرار دارند.
ما در خودرو جزو كشورهايي هستيم كه بالاترين تعرفه واردات را داریم. از جيب مردم نبايد حمايت بي‌حد و حصر از صنايع خودروسازي صورت بگيرد و بايد اين حمايت مشروط و محدود باشد. در گذشته يك زمان‌بندي براي کاهش تعرفه خودرو در نظر گرفته‌شد ولي اين زمان‌بندي پس از مدتي بنا به دلايلي لغو شد. باید در يك زمان معين اين تعرفه ها كاهش پيدا كند. البته صنايع خودرو محدوديت و مشكلات مختلفي دارند.
از جانب دولت نيز شرايطي بر آن‌ها تحميل شده است. نرخ بهره پول در اينجا نيز خودنمايي مي‌كند. اگر نرخ مناسب باشد توان رقابت در بازار جهاني نيز به‌وجود مي آيد. به‌طور كل بنده با رقابتي شدن موافق هستم و معتقدم كه تعرفه واردات بايد به صورت تدريجي كاهش پيدا كند. آمار مرگ و مير ۲۰هزارنفري آمار تكان‌دهنده‌اي است. كاهش قيمت خودرو نيز بايد صورت پذيرد. از منظر خودروسازان نيز اگر به مساله نگاهي كنيم با مشكلاتي روبه رو هستند. در اين بعد نيز بايد محدوديت‌هاي توليد برداشته شده و سرمايه در گردش با نرخ مناسب در جهت حمايت از صنایع خودرو در اختیار آن‌ها قرار دهیم . كيفيت و قيمت جز با رقابتي‌شدن بازار خودرو محقق نخواهدشد.
چرا عوارض خودرو برداشته نمي شود؟
خودرو پس از نفت و پتروشيمي صنعت دوم كشور محسوب مي‌شود. اشتغال قابل‌توجهي از آن ايجاد شده‌است. قطعه‌سازان، عوامل فروش و سايرين از صنعت خودرو امرار معاش مي كنند. از اين لحاظ صنعت خودروسازي، صنعت استراتژيكي محسوب مي‌شود. حمايت بدون محدوديت زماني نیز به صلاح كشور نيست. به‌ويژه آنكه حمايت از جيب مردم بوده و اين موضوع امري نامطلوب است. مردم طبقه متوسط اين حق را دارند كه با قيمت كمتر از كيفيت بهتري برخوردار شوند.
صحبت از رقابت شد، نبود رقابت تا چه حد بر عدم ارتقاي كيفيت خودرو موثر بوده‌است؟
رقابت همواره سازنده محسوب مي‌شود به‌ويژه اگر شفافيت در آن رعايت شده‌باشد. يك مرتبه درباره منع واردات كالا در كميسيون صحبت شد، بنده با ممانعت ورود كالا مخالفت كردم و معتقدم كه از طريق تعرفه حمايتي مي‌توانيم از توليد حمايت كنيم و راه حمايت با ممنوعيت واردات حاصل نمي‌شود. اگر واردات محدود وجود نداشت مطئمن باشيد همچنان در حال توليد پيكان بوديم. رقابت بايد ايجاد شود ولي نه به صورت ناگهاني بلكه از طريق كاهش تدريجي تعرفه واردات بايد شرايط تسهيل شود.
تصميم درباره خودروسازي از دايره اختيارات كميسيون صنايع خارج است؟
اگر طرحي نياز داشته‌باشد كه جنبه قانوني به خود بگيرد بايد از طريق کمیسیون و سرانجام درصحن علني پيگيري شود. ولي بدون شك مسائل مربوط به خودرو از طريق كميسيون قابل پيگيري و كميسيون صنايع و معادن در تصميم گيري تاثيرگذار است. قانوني درباره کاهش تدریجی تعرفه خودرو در دهه ۸۰ مصوب شد كه پس از افزايش نرخ ارز تغییراتی در نرخ تعرفه ها صورت گرفت که به صورت مقطعی بود و پس از آن به حالت تعليق درآمد. همچنین کمیسیون ماده يك در سال ۹۱ قانونی تصویب کرد سالیانه پنج درصد کاهش تعرفه داشته باشیم که عملی نشد. به اعتقاد من دوباره درباره آن بايد تصميم‌گيري و در بخش‌هايي تجديدنظر شود.
در صنعت پليمر كه تخصص شما نيز در آن زمينه است، ايران چه جايگاهي دارد؟
جايگاه ايران از لحاظ علمي ۱۵ است. رتبه علمي عمدتا براساس تعداد مقالات به طور معمول اعلام مي‌شود. اما در زمينه تكنولوژي به‌مراتب عقب‌تر هستيم و شايد رده‌هاي شصتم به بعد را در اختيار داشته‌باشيم. نقطه ضعف اصلي ما در بحث تكنولوژي است و نياز به تلاش و برنامه ریزی دقيق‌تري در اين زمينه وجود دارد.
در اين رشته فارغ‌التحصيلان و صاحب‌نظراني كه در خارج از كشور فعاليت داشته‌باشند و همچنين مطرح باشند وجود دارد؟
بله افراد بسياري وجود دارند. متاسفانه برنامه‌ريزي مشخص و مدوني براي جذب آن‌ها وجود ندارد. بيشتر ارتباطات ما نيز با آن‌ها برحسب ارتباطات شخصي و دو جانبه است. فعاليت‌هايي در معاونت فناوري رياست‌جمهوري و وزارت علوم صورت گرفته كه نيازمند توسعه بيشتر است.
آموزش و پرورش به‌عنوان بزرگ‌ترين دستگاه دولتي كشور جدي گرفته مي‌شود؟
در اين حوزه نياز به تحولي اساسي احساس مي‌شود. نياز به تحولات در عرصه ابتدايي نيز به اعتقاد من بيشتر از ساير مقاطع است. دانش‌آموز با فشار مضاعفي از جانب دستگاه‌آموزش رو به رو است. اطلاعاتي به او آموخته مي‌شود كه شايد در زندگي واقعي چندان برايش قابل استفاده نباشد. نگاهي به كشورهاي توسعه‌يافته، نياز به تغيير و تحولات را براي‌مان بيشتر از هرزماني كرده‌است. نوآوري، تفكر، كار دسته‌جمعي و تعامل بايد به دانش‌آموز آموخته‌شود. بايد به شكلي رفتار كنيم كه دانش‌آموز به مدرسه جذب شود نه اينكه يك روز كه مدرسه تعطيل مي‌شود فرياد خوشحالي آن‌ها به آسمان برسد.
اين امر امكان‌پذير نيست مگر اينكه تحولي بزرگ به‌ويژه در مقطع ابتدايي صورت گيرد. كنكور نيز نقش به‌سزايي بر ايجاد استرس و فشار بر دانش‌آموزان دارد. اميدوار هستيم به تدريج نقش كنكور در پذيرش دانشجو كمرنگ‌تر شود. البته شايد از خالي از لطف نباشد اگر به ساختار پرورش فكري كودكان نيز اشاره‌اي كنيم. كانون فضاي آموزش شادي را براي كودكان و نوجوانان فراهم مي‌كند كه گسترش فعاليتش مي‌تواند در توسعه فضاي پرنشاط آموزشي كمك‌كننده باشد.
به نظر شما، ترس از ردصلاحيت در دوره بعد تا چه ميزان بر عملكرد آن‌ها تاثير مي‌گذارد؟
بي‌شك تاثيرگذار است. نمايندگان در موضع‌گيري‌ها و حتي اظهارنظرهای‌شان يكي از نگراني هاي‌شان رد صلاحيت است و بنابراين در عملكرد نماينده تاثير مي‌گذارد. در مواردي نيز باعث مي‌شود برخلاف نظر و ديدگاهش حرف بزند و به‌طور کلی اثر منفي دارد.
دولت محمود احمدي‌نژاد را اگر در يك جمله بخواهيد توصيف كنيد، چه جمله‌اي را بيان مي‌كنيد؟
مشكل است. «دولتي كه قانون را دوست نداشت» شايد بهترين توصيف باشد.
برجام دستاوردهاي لازم را نداشت، آيا توقعات بيش از حد بالا بود يا برنامه‌ريزي مناسب براي بهره‌برداري از آن در دستور كار قرار نگرفته‌بود؟
توقعات بي‌جايي ايجاد شد. به گونه‌اي عنوان شد كه پس از برجام همه‌چيز گلستان مي‌شود و مشكلات رفع خواهدشد. در كنار اين موضوع در بحث زيرساخت‌ها مشكل از خودمان بوده‌است. براي نمونه در بحث سيستم بانكي ايراد از جانب خود ما بوده كه سیستم بانکی نتوانسته با استاندارد‌هاي جهاني خودش را منطبق كند. در عين حال معتقدم اثري راكه پيش‌بيني مي‌شد بر كشور گذاشته‌است.
كساني كه درگير واردات و صادرات هستند اذعان كرده‌اند كه شرايط به نسبت گذشته بسيار تفاوت دارد. به‌هرحال حجم سرمايه‌گذاري نشان‌دهنده آن است شرايط به نسبت گذشته تغيير داشته‌است. برجام به اعتقاد من آتش بس بين دو دشمن بود و نبايد بيش از اين از برجام انتظار داشت. بي‌شك در هر تعاملي يك امتياز داده و امتياز ديگري گرفته مي‌شود. قرار نيست يك طرف دهنده و ديگري نيز گيرنده باشد. مواضع فعلي ترامپ برخلاف بسياري از مخالفان برجام خبر از شكست ايران نمي‌دهد. با اطمينان نمي‌توان گفت برنده‌ايم ولي مي‌توانيم مدعي شويم كه بازنده نيز نبوده ايم.
درباره تحزب ديدگاه شما به چه شكل است؟
مردمسالاري با احزاب ساختاريافته و منسجم محقق خواهدشد و خلأ آن ها به صورت طولاني مدت نمي‌تواند امكان‌پذير باشد. براي تحقق مردم سالاري نياز به احزاب فراگير احساس مي‌شود. بايد آن‌ها برنامه‌ريزي، انتخاب نامزدها و پذيرش مسئوليت را برعهده بگيرند و در يك چارچوب فكري مشخص مردم آن‌ها را بپذيرند يا در مقابل آن قرار بگيرند. مادامي كه احزاب فراگير نشوند نمي‌توانيم توسعه سياسي را تحقق يافتني ببينيم. به‌تازگي روزنه‌اي ديده شده ولي اين روند كمي كند بوده‌است. دولت و وزارت كشور بايد روند اصلاح را تسريع بخشند. اگر احزاب بتوانند به شكل عادي فعاليت داشته باشند بسياري از مشكلات حل شدني خواهدبود.
مثالي براي اين گفته خود بيان مي‌كنيد؟
عدم توسعه فعاليت حزبي بر محيط دانشگاه خود يك نمونه بارز است. زماني كه دانشجو نتواند در قالب احزاب فعاليت سياسي كند، فعاليتش به داخل دانشگاه كشيده مي‌شود. به نفع جامعه است كه توسعه سياسي و تحزب شكل بگيرد.
قانون فعاليت احزاب كه ۱۴آذر يك‌ساله شد، از منظر شما براي احزاب مفيد خواهدبود؟
اگر به‌درستي اجرا شود مي تواند موثر باشد. ممكن است قانون فعاليت احزاب ايده‌آل نباشد ولي اجراي صحيح آن مي‌تواند تغييرات مثبت را درپي داشته‌باشد.
به‌عنوان نماينده، با طرح استاني‌شدن انتخابات مجلس موافق هستيد؟
به اعتقاد من بستر و ساختار آن در حال حاضر فراهم نيست. موضوع استاني‌شدن صحيح است ولي اگر به درستي اجرايي نشود مي‌تواند صدمات غيرقابل جبراني به كشور وارد كند. يكي از ملزومات آن احزاب گسترده و فراگير است كه در حال حاضر وجود ندارد.
طرح افزايش كرسي‌هاي مجلس به كجا رسيد؟
در جريان است ولي بحث و جدل بر سر تعيين نقاط نيازمند به افزايش كرسي ادامه دارد. بنده معتقدم كه افزايش كرسي ها نيز تبعاتي به‌دنبال خواهد داشت و به اين زودي‌ها اين مساله حل و فصل نخواهدشد.
چه ميزان از افزايش كرسي‌ها به استان خراسان رضوي تعلق مي‌گيرد؟
مشهد به طور مشخص نيازمند افزايش تعداد نماينده است و در مجمع استاني نيز نمايندگان نسبت به آن هم‌زبان هستند. در ساير شهرستان‌ها بحث همچنان ادامه دارد.
از ساير استان‌ها اطلاعي داريد؟
اطلاع دقيقي ندارم.
در دور دوم انتظارات از روحاني بيش از حد شده‌است؟
مطرح شدن يك سري شعارها كه در جهت جلب حمايت مردم بوده، در اين جهت موثر است. حداقل تعدادي از اين شعارها فراموش شده‌است. بنابراين به مردم بايد حق داد كه با توجه به اينكه در دوره دوم هستيم انتظارات‌شان افزايش يابد. مردم پس از چهارسال فعاليت، توقعاتي دارند و اگر خواسته‌هاي‌شان برآورده نشود از دولت دلگير خواهندشد.
چيدمان كابينه چندان مطلوب نبود، آيا توجيهات روحاني در اين موضوع قابل توجيه است؟
برخي اهرم‌ها موثر هستند. اهرم‌هاي فشار ممكن است به صورت رسمي و مستند مطرح نشوند ولي خواسته و ناخواسته بر تصميم‌گيري‌هاي كلان موثر هستند. به نظر من برخي از گزينه‌ها انتخاب مطلوب روحاني نبود و حتي ممكن است كسي نيز توصیه ای به ايشان نكرده باشد ولي رييس‌جمهور برمبناي شرايط به اين جمع‌بندي رسيد كه گزينه‌هاي معرفي‌شده از سايرين مناسب‌تر هستند. در بعضي از موارد گزينه‌هاي مطلوب‌تري وجود داشتند ولي بنده معتقدم در تصميم‌نهايي آقاي روحاني شرايطي را مدنظر قرار داد. شرايط واقعي كشور و درنظر گرفتن اهرم‌هاي قدرت در انتخاب‌ها تاثير داشته‌اند. فراكسيون اميد در برخي موارد انتظار گزينه‌هاي مطلوب‌تري را داشت و اين اتفاق رخ نداد.
اگر شرايط را مي‌دانستند چرا در دادن وعده زياده‌روي كردند؟
اين مسائل در ساير كشور‌ها نيز رخ مي‌دهد. در بحبوحه انتخابات شعارهايي مطرح مي‌شود كه در شرايط واقعي عملی شدن آن‌ها امكان‌پذير نيست. شعارها با توجه به فضاي داغ انتخابات بيان شد كه در شرايط فعلي تحقق آن‌ها امكان‌پذير نيست و شايد نیاز به زمان بیشتری داشته باشیم .
جدايي عده‌اي از فراكسيون اميد به چه علت رخ داد؟
فراكسيون اميد براساس انتظارات حداقلي شكل گرفت. در برخي شهرستان‌ها كه به دور دوم كشيده‌شد گزينه‌هايي كه به مواضع اعتدال نزدیکی بیشتری داشتند مورد حمايت قرار گرفتند، در حالي كه شرايط حضور در ليست اميد را نداشتند. در تهران نيز همين مسائل رخ داد. به‌تدريج برخي از فراكسيون جدا شدند و به طور مشخص بسياري از آن‌ها در تعاريف اصلاح‌طلبي قرار نمي‌گرفتند و همچنين احساس كردند كه خارج از لیست اميد مي‌توانند با هزينه كمتري به فعاليت‌هاي خودشان ادامه دهند. بنابراين با انتخاب اوليه كه در ليست اميد صورت گرفت، وقوع اين انشعاب چندان دور از ذهن نبود.
تجربه ناخوشايند در فراكسيون اميد بازهم تكرار خواهدشد؟
بنده معتقدم كه تصميمات در آن برهه صحيح بوده‌است. در حال حاضر بیش از يك سوم مجلس از لیست اميد هستند. برخي از افراد مستقل نيز در شرايطي فراكسيون اميد را همراهي مي‌كنند. اگرچه بسياري منش اصلاح‌طلبي نداشتند ولي اگر با گذشت دوسال بخواهيم مجدد تصميم‌گيري كنيم، باز هم منطقي است كه ليست را با توجه به محدوديت به همان شكل گذشته انتخاب كنيم. چرا كه تعامل نسبي با اين نمایندگان به‌مراتب آسان‌تر است.
تعداد واقعي فراكسيون اميد را مي‌توان تشخيص داد؟
قرار بر اين بود كه لیست امید منتشر شود. صحبت‌هايي در اين زمينه بود ولي به جمع‌بندي نرسيده‌اند. براساس تخميني كه مطرح است تعداد افراد را بيش از ۱۰۰ نفر مي‌توان اعلام كرد.
چه خلأيي در فراكسيون اميد احساس مي‌شود؟
بايد جلسات بيشتري برگزار شود. تعامل و نزدیکی افكار بايد بيش از پيش باشد. در فرآيند تصميم گيري زمان بيشتري بايد صرف شود. فعاليت نبايد منفعلانه صورت بگيرد و بايد تحرك در فراكسيون را افزايش بدهيم.
آقاي روحاني با توجه به روندي كه در پيش گرفته‌است، از بدنه اصلاح‌طلب فاصله خواهدگرفت؟
تصور نمي‌كنم. با توجه به شرايط فعلي جامعه، روحاني تصميماتي را مي‌گيرد كه شايد ایده آل شخص خودشان نيز نباشد. بعيد مي‌دانم كه ايشان از بدنه اصلاح‌طلبان جدا شود.
به‌عنوان يك نماينده از اعلام ليست دارايي خود استقبال مي كنيد؟
بله در همه زمينه‌ها از شفافيت استقبال مي‌كنم. يكي از مشكلاتي كه كشور با آن روبه‌رو است به عدم شفافيت مالي در كشور برمي‌گردد. به‌خصوص مسئولان ارشد و مياني كشور نيز بايد از اين مساله استقبال كنند.
در پايان اگر سخني براي مخاطبان ما داريد بيان كنيد.
ابتدا از روزنامه قانون تشكر مي‌كنم كه شرايط مصاحبه‌اي مفصل را فراهم كردند. از مردم شهرستان‌هاي نيشابور و فيروزه به‌جهت اعتمادي كه در مدت كوتاه حضورم در رقابت های انتخاباتی داشته‌اند و من را به‌عنوان نفر نخست نيشابور انتخاب كرده‌اند، قدرداني مي‌كنم. اميدوار هستم بتوانم پاسدار اعتماد آن‌ها و زحمات‌شان باشم. در طول رقابت‌های انتخاباتي همشهريانم سعي داشتند از من قول و وعده‌اي را بگيرند. بنده در آن زمان قول خاصي به مردم ندادم ولي عهد كردم كه در جهت منافع شهرستان و كشور و مردم چيزي فروگذار نكنم و با تمام وجود و توانم تلاش کنم. اکنون نیز تمام سعي من در جهت رفع مشكلات شهرستان و کشور بوده‌است و اين روند را به لطف خداوند و حمایت مردم ادامه خواهم داد.
- 11
- 6
