به گزارش آرمان، آیا استیضاح وزرای دولت ادامه پیدا خواهد کرد؟ آیا با توجه به ضعف مدیران میانی و استانداران وزیر کشور استیضاح بعدی نمایندگان مجلس خواهد بود؟ چرا روحانی برای ضعف مدیران میانی و استانداران خود چاره اندیشی نکرد تا در نهایت مجبور شود به جای آنها در صحن علنی مجلس پاسخگوی نمایندگان مجلس باشد؟ چرا مجلس برای مشکلات مردم چاره اندیشی نمیکند و تنها تلاش میکند با استیضاح وزرا توپ را به زمین دولت بیندازد؟ این سوالات از جمله سوالات مهمی است که این روزها ذهن افکار عمومی را به خود درگیر کرده است.
به همین دلیل و برای تحلیل و بررسی این مسائل با دکتر غلامعلی جعفرزاده ایمن آبادی نایب رئیس فراکسیون مستقلین مجلس گفتوگو کردیم. جعفرزاده در گفتوگو با «آرمان» در این زمینه تصریح میکند: «براساس اظهارات مسئولان وزارت کشور، این وزارتخانه برای انتخاب مدیران خود برخی شاخصها را در نظر گرفته و با توجه به این شاخصها مدیران مناطق مختلف را انتخاب میکنند. با این وجود به نظر میرسد این شاخصها در برخی از استانها مورد توجه قرار میگیرد و براساس آن مدیران انتخاب میشوند و در مقابل در برخی از استان به آن عمل نمیشود و انتخاب مدیران به شرایط دیگری بستگی دارد.
به همین دلیل نیز در رفتار وزارت کشور ابهام وجود دارد که این قواعدی که مسئولان وزارت کشور ادعا میکنند معیار انتخاب مدیران است و یا اینکه وسیلهای برای چانه زنی به شمار میرود که به هر شکلی که خواستند تصمیم بگیرند. به نظر من فرضیه دوم صحت دارد و مسئولان وزارت کشور در عمل براساس شاخصهایی که اعلام کردهاند مدیران را انتخاب نکردهاند». در ادامه متن گفتوگوی «آرمان» با غلامعلی جعفرزاده را از نظر میگذرانید.
حضور رئیسجمهور و پاسخ به سوالات نمایندگان چه پیامدهایی به همراه داشت؟ آیا رئیسجمهور حضور موفقی در مجلس شورای اسلامی داشت؟
رفتار آقای روحانی در مجلس به صورت منطقی و عقلایی بود و ایشان حضور مثبتی در مجلس داشتند. هدف اصلی ایشان از این رویکرد نیز بهم نخوردن رابطه دو قوه مقننه و مجریه و همچنین آب به آسیاب دشمن نریختن بود. ایشان در صحن مجلس شورای اسلامی رفتار معقولی داشتند و دنبال این نبودند که دل کسی را به دست بیاورند و یا اینکه دل کسی را بشکنند.
آقای روحانی به دنبال تنش در مجلس نبودند و سخنانی به زبان آوردند که پیام آور وحدت در کشور بود که به نظر من در شرایط کنونی رویکرد صحیحی به شمار میرود. در شرایط کنونی که کشور با چالشهای متعددی مواجه شده هر گونه تفرقه و چند دستگی به ضرر کشور است و هر کسی که به تفرقه و چند دستگی دامن بزند بر خلاف منافع ملی عمل کرده است. آقای روحانی نیز به خوبی به این نکته آگاهی دارند و بهرغم فشارهای زیادی که روی ایشان بود از دامن زدن به تفرقه و چند دستگی در مجلس خودداری کردند.
در دولت آقای روحانی مدیران میانی و استانداران عملکرد قابل قبولی ارائه نکرده و به نظر میرسد حضور آقای روحانی در مجلس به نوعی برای جبران ضعف عملکرد مدیران میانی دولت بود. چرا مجلس به صورت جدی به انتخاب مدیران میانی و استانداران در وزارت کشور ورود نمیکند؟
مدیران دولتی چه در سطح وزرا و چه در سطح استانداران هنوز نتوانستهاند رضایت مردم را جلب کنند. البته منظور من به همه وزرا و همه استانداران نیست و بلکه معتقدم برخی از وزرا و استانداران عملکرد قابل قبولی از خود ارائه نکردهاند. عملکرد مدیران دولتی باید به شکلی باشد که نتیجه مدیریت آنها در زندگی مردم تأثیر داشته باشد و مردم در زندگی خود تغییر احساس کنند. این در حالی است که این وضعیت در دولت آقای روحانی وجود نداشته و مردم هنوز به این نتیجه نرسیدهاند که مدیران موفق شدهاند در زندگی آنها تغییر ایجاد کنند. نکته دیگر اینکه وزارت کشور در انتخاب مدیران خود عملکرد ضعیفی داشته و رویکرد قابل قبولی نداشته است.
به نظر میرسد وزارت کشور در رفتار خود دچار تناقض شده و به همین دلیل نمیتواند پاسخگوی عملکرد مدیرانی باشد که خود انتخاب کرده است. البته بنده از عملکرد مدیران استان گیلان که نمایندگی شهر رشت را برعهده دارم رضایت دارم و معتقدم در استان ما مدیران دولتی عملکرد قابل قبولی داشته اند. با این وجود این مسأله درباره همه استانها صدق نمیکند و به نظر میرسد در برخی از مناطق این وضعیت وجود ندارد و مردم و نمایندگان از عملکرد مدیران دولتی رضایت ندارند.
آیا به دلیل عملکرد ضعیف استانداران و مدیران میانی احتمال استیضاح وزیر کشور در آینده وجود خواهد داشت؟
به نظر من با توجه به اینکه در ماههای اخیر دو وزیر از کابینه آقای روحانی استیضاح شدهاند ادامه این روند و استیضاح دیگر وزرا به مصلحت نیست و شائبه دخالت مجلس در رویکرد دولت را در بین افکار عمومی ایجاد میکند. به هر حال هر دو قوه مقننه و مجریه باید رویکرد تعاملی نسبت به یکدیگر داشته باشند و اگر مجلس تلاش کند وزرای دیگری را نیز استیضاح کند به احتمال زیاد رویکرد تعاملی مجلس و دولت مخدوش میشود. به همین دلیل نیز شخص رئیسجمهور باید به این قضیه ورود کند و تلاش کند این رویکرد را اصلاح کند.
آقای روحانی باید این نکته را بپذیرد که هزینه عملکرد ضعیف مدیران متوجه ایشان خواهد شد و به همین دلیل نباید اجازه بدهد که ضعف مدیران هزینههای بیشتری را متوجه ایشان کند. آقای روحانی تا چه زمانی قصد دارد پاسخگوی اعمال دیگران باشد؟ به هر حال ایشان باید مدیرانی را انتخاب کنند که بتواند رضایت مردم را به دست بیاورند و یا اینکه دیدگاههای موجه و قابل قبولی درباره عملکرد خود به مردم ارائه کنند. این در حالی است که این اتفاق در دولت آقای روحانی رخ نداده و شرایط به شکلی پیش رفته که افکار عمومی شخص رئیسجمهور را مسئول ضعف مدیران میانی و استانداران قلمداد میکنند.
چرا رفتار وزارت کشور دچار تناقض شده است؟
براساس اظهارات مسئولان وزارت کشور، این وزارتخانه برای انتخاب مدیران خود برخی شاخصها را در نظر گرفته و با توجه به این شاخصها مدیران مناطق مختلف را انتخاب میکنند. با این وجود به نظر میرسد این شاخصها در برخی از استانها مورد توجه قرار میگیرد و براساس آن مدیران انتخاب میشوند و در مقابل در برخی از استان به آن عمل نمیشود و انتخاب مدیران به شرایط دیگری بستگی دارد. به همین دلیل نیز در رفتار وزارت کشور ابهام وجود دارد که این قواعدی که مسئولان وزرات کشور ادعا میکنند معیار انتخاب مدیران است و یا اینکه وسیلهای برای چانه زنی به شمار میرود که به هر شکلی که خواستند تصمیم بگیرند.
به نظر من فرضیه دوم صحت دارد و مسئولان وزارت کشور در عمل براساس شاخصهایی که اعلام کردهاند، مدیران را انتخاب نکردهاند. به همین دلیل نیز رفتار وزارت کشور دچار تناقض و ابهام شده است. به همین دلیل نیز مردم از انتصابات وزارت کشور رضایت ندارند و معتقدند که مدیرانی که وزارت کشور انتخاب کرده نتوانستهاند عملکرد قلب قبولی از خود ارائه بدهند. از سوی دیگر برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز در کنار مردم از این وضعیت رضایت ندارند و به همین دلیل به دنبال پاسخگویی مسئولان وزارت کشور به این وضعیت هستند.
آیا تعامل دولت با مجلس شورای اسلامی سازنده و مثبت بوده است؟ چرا برخی از نمایندگان نسبت به رویکرد دولت نسبت به مجلس انتقاد دارند و معتقدند که دولت در ارتباط با مجلس دچار ضعف شده است؟
ارتباط آقای روحانی با نمایندگان مجلس ارتباط ضعیفی است و به همین دلیل آقای روحانی باید تلاش کنند این ارتباط را در آینده قویتری کنند. دولت آقای روحانی باید به این نکته آگاهی داشته باشند که قصد و هدف مجلس کمک به دولت است و در شرایط کنونی ارادهای در مجلس شکل گرفته که تلاش میکند دولت را در جهت اجرا کردن سیاستهای خود و از بین بردن موانع موجود کمک کند.
با این وجود دولت از ظرفیت مجلس که قصد کمک به دولت را دارد استفاده نمیکند و این پتانسیل را نادیده گرفته است. نکته قابل تأمل این است که دلیل این رویکرد نیز مشخص نیست که چرا از ظرفیت مجلس استفاده نمیکند و همچنان تلاش میکند مسیری که در پیش گرفته را بدون توجه دیگران ادامه بدهد. در شرایط کنونی وضعیت بین دولت و مجلس مناسب نیست و بنده معتقدم ادامه این رویکرد برای کشور خطرناک خواهد بود.
چرا ادامه رویکرد مجلس و دولت برای کشور خطرناک است؟
انتظار نمایندگان مجلس از دولت این بود که هر چه از عمر دولت بیشتر میگذرد تعامل بین دولت و مجلس بیشتر و عمیقتر شود. این در حالی است که در عمل این اتفاق رخ نداد. از سوی دیگر چهار کارت زرد نمایندگان مجلس به اعضای دولت و همچنین استیضاح دو وزیر کابینه دولت را از رویکرد مجلس دلخور کرده است.
این مسألهای است که غیر قابل کتمان و پیامدهای خود را در آینده نیز نشان خواهد داد. به هر حال دلخور بودن دولت از مجلس شورای اسلامی در شرایطی که کشور با چالشهای جدی مواجه شده به صملحت نیست و بهتر است که در شرایط خطیر کنونی اصطکاک بین دو قوه مقننه و مجریه کاهش پیدا کند.
در شرایط کنونی طرح سوال از وزیر آموزش و پرورش در مجلس شورای اسلامی اعلام وصول شده است؟ با توجه به فضای مجلس آیا بطحایی نیز به سرنوشت ربیعی و کرباسیان دچار خواهد شد؟
طرح سوال از وزیر آموزش و پرورش با دو وزیر قبلی تفاوت دارد و این تفاوت نیز در زمان استیضاح است که دانش آموزان در آستانه آغاز سال تحصیلی قرار دارند. در نتیجه به نظر میرسد با توجه به اینکه کنار گذاشتن وزیر آموزش و پرورش در آستانه سال تحصیلی جدید به مصلحت نباشد، این احتمال وجود دارد که نمایندگان رویکرد ملایمتری نسبت به آقای بطحایی داشته باشند.
به همین دلیل نیز احتمال استیضاح وزیر آموزش و پرورش ضعیفتر از دو وزیر اقتصاد و کار و رفاه اجتماعی خواهد بود. نکته دیگر اینکه در شرایط کنونی وضعیت وزارت آموزش و پرورش در اولویت مشکلات کشور نیست. بدون شک در شرایط کنونی مهمترین چالش مردم و کشور مشکلات اقتصادی است. البته سخن من به معنای این نیست که وزارت آموزش و پروش بدون مشکل است و بلکه در این وزارتخانه نیز مشکلاتی وجود دارد. با این وجود این مشکلات در اولویت مردم نیست و به همین دلیل نمایندگان مجلس تلاش خواهند کرد به اولویتهای مهمتر مردم ورود کنند.
چرا مجلس برای مشکلات کنونی مردم هیچ راه حل منطقی و کاربردی ندارد و تنها دولت را مقصر میداند؟ نمایندگان مجلس به پشتوانه اعتماد مردم باید برای چنین شرایطی تدبیر داشته باشند. چرا چنین اتفاقی رخ نداده است؟
بنده این نقد را جایز میدانم و معتقدم که باید درباره این مسأله تأمل بیشتری انجام بگیرد. به نظر من اگر مجلس قصد داشته باشد به روند استیضاح کردن وزرای دولت ادامه بدهد و وزرای بیشتری را استیضاح کند، اعتبار خود را در بین مردم از دست خواهد داد و ممکن است این احساس در بین مردم به وجود بیاید که مجلس در حال فرار به جلو و مقصر جلوه دادن دولت است. به همین دلیل نیز بهتر است مجلس در این رویکرد تغییر ایجاد کند و به جای استیضاح وزرا تلاش کند به دولت بیشتر کمک کند. اگر قرار بوده به دولت هشدار داده شود و یا اینکه تلنگر زده شود با استیضاح دو وزیر اقتصاد و کار و رفاه اجتماعی این اتفاق رخ داده است.
به همین دلیل نیز دیگر نیاز به تکرار استیضاح و ادامه این رویکرد وجود ندارد. مردم استیضاح را چاره مشکلات خود قلمداد نمیکنند و انتظار دارند که نمایندگان مجلس چاره مناسبی برای مشکلات آنها پیدا کنند. نکته دیگر اینکه در شرایط کنونی دولت فلج شده و دو وزارتخانه بدون مدیر هستند. آیا ادامه این وضعیت به مشکلات مردم کمک میکند و یا اینکه مشکلات را افزایش میدهد؟ بدون شک استیضاح دیگر وزرا انرژی بیشتر از دولت میگیرد و این مسأله در حل مشکلات مردم تأثیرگذار است و مشکلات آنها را تشدید میکند. به همین دلیل نیز مجلس باید در رویکرد استیضاح وزرا تجدید نظر کند و تلاش کند به دولت بیشتر کمک کند.
احسان انصاری
- 19
- 7