جنگ فرسايشي ميان موافقان و مخالفان FATF همچنان ادامه دارد و روز گذشته در مجلس شوراي اسلامي ماجرا تا دست به يقه شدن پيش رفت. روز سه‌شنبه عليرضا رحيمي، عضو كميسيون امينت ملي در گفت‌وگويي اعلام كرد كه CFT يا همان لايحه الحاق ايران به كنوانسيون مبارزه با تامين مالي تروريسم، روز چهارشنبه در دستور كار است و نمايندگان نسبت به تهديداتي كه در اين زمينه صورت مي‌گيرد هيچ دلنگراني ندارند. اندكي بعد محمدعلي‌وكيلي، عضو هيات رييسه پارلمان ايران با انتشار خبري اعلام كرد كه اسحاق‌جهانگيري به مجلس مي‌آيد و بررسي CFT به يك‌شنبه هفته ديگر منتقل مي‌شود اما روز گذشته اين كشمكش‌ها هياهويي جديد در بهارستان برپا كرد.
جنجال بر سر يك لايحه
در جلسه علنی صبح ديروز مجلس شوراي اسلامی که بعد از دو ساعت جلسه غیر علنی برگزار شد؛ برخي رسانه‌ها در اين زمينه نوشتند كه لایحه اصلاح قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز که ۲۱ ماده آن پیش از این به تصویب رسیده بود، در دستور کار قرار داشت اما علی لاریجانی قصد خارج کردن این لایحه از دستور کار مجلس را داشت که به نظر می‌رسد به منظور بررسی هرچه سریع‌تر لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم بود. علی لاریجانی در آغاز جلسه علنی مجلس گفت: دولت بدون اینکه نظر قوه قضاییه را جويا شود، لایحه اصلاح مبارزه با قاچاق کالا و ارز را که ماهیت قضایی دارد به مجلس ارسال کرده و در جلسه دیروز سران قوا این موضوع مطرح شد که اشکال مسیر دارد و شوراي نگهبان نمی‌پذیرد.
اگر ما لایحه اصلاح مبارزه با قاچاق کالا و ارز را تصویب کنیم، شوراي نگهبان اعلام می کند که این لایحه از مسیر قانونی نیامده و نظر قوه قضاییه را ندارد. او ادامه داد: چون در مجلس چند ماده از این لایحه بررسی شده بود، در جلسه سران قوا بحث کردیم که چه‌كار کنیم. سرانجام با مشورتی که با شوراي نگهبان و قوه قضاییه داشتم که تا امروز هم به طول انجامید، به این نتیجه رسیدیم که این لایحه را در اینجا متوقف و به کمیسیون ارجاع دهیم و در کمیسیون از قوه قضاییه دعوت کنند. لاریجانی گفت: با حضور مسئولانی از قوه قضاییه در کمیسیون آن‌ها می توانند نظرات‌شان را در مورد مواد دیگر این لایحه بدهند و اگر ملاحظه ای در مورد مواد تصویب شده دارند، آن ملاحظات را به شوراي نگهبان بدهند. رییس مجلس تاکید کرد: تفاهم کردیم و شوراي نگهبان گفت بي‌شك بررسی لایحه اصلاح مبارزه با قاچاق کالا و ارز متوقف شود و اگر مجلس هم بپذیرد، ما این لایحه را نمی پذیریم. بنابراين تنها راهش این است که لایحه را دوباره به کمیسیون ارجاع دهیم.
اعتمادآنلاين در اين زمينه نوشت كه پس صحبت‌های رییس مجلس، نمایندگانی از جمله دلخوش ، کاتب، ابطحی، کبیری، ادیانی راد، زهرا سعیدی، حاجی دلیگانی،پژمانفر و... به نشانه اعتراض با نظر علی لاریجانی در جلوی هیات ريیسه تجمع و مخالفت خود را اعلام کردند و نمایندگان دلواپس در این میان فریاد دو دو سر دادند. در نهايت نمایندگان مجلس با ۱۱۰ راي موافق، ۵۹ راي مخالف و چهار راي ممتنع از مجموع ۲۰۰ نماینده حاضر در صحن با ارجاع لایحه مذکور به کمیسیون اقتصادی موافقت کردند اما فرصتی نيز براي بررسی لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم در هفته جاری باقی نماند و برخي اخبار حاكي از آن است كه این لایحه در روز یکشنبه بررسی خواهد شد. پس از راي نمایندگان درباره لایحه اصلاح قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز حاجی دلیگانی، کوچکی‌نژاد و نادر قاضی پور از جمله نمایندگانی بودند که درخواست ارائه تذکر و اخطار داشتند اما علی مطهری دستور ارائه نطق ناطقان را داد و وحدتی نطق خود را آغاز کرد.
اما حاجی دلیگانی با کتابچه ای در دست به جلوی جایگاه علی مطهری برود. او که خواستار ارائه اخطارش بود، فریاد می زد که ۹ – شماره صندلی- را باز کنید؛ شما خلاف کردید. نمایندگان از جمله قربانی، محمدرضا نجفی، احمد مازنی، نعمتی وکیلی سعی در آرام کردن حاجی دلیگانی را داشتند. محمد دهقان، محمد جواد ابطحی و نصرا... پژمانفر هم به تجمع کنندگان در مقابل هیات ريیسه اضافه شدند و پژمانفر نیز خطاب به علی مطهری فریاد می زد که خلاف کردید. تعداد نمایندگانی که در جلوی تریبون حضور داشتند بسیار زیاد بود و فضاي مجلس براي دقایقی نا آرام شد اما علی مطهری که ریاست جلسه را برعهده داشت، خطاب به وحدتی، ناطق اول جلسه علنی ديروز گفت که نطق‌تان را ادامه بدهيد.
يقه‌چاك كردن
ماجرا به اينجا ختم نشد و حسینعلی حاجی دلیگانی، نماینده مردم شاهین شهر در مجلس شوراي اسلامی از دستور کار خارج شدن لایحه اصلاح قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز را خلاف آیین نامه دانست و گفت: روز یکشنبه نیز این لایحه باید در دستور کار مجلس قرار گیرد و هر دستور کاری غیر از این خلاف آیین نامه محسوب می‌شود. او در تذکر آیین نامه‌ای عنوان کرد: با توجه به اتفاقاتی که امروز در خروج لایحه اصلاح قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز رخ داد، تذکر آیین‌نامه ای و اخطار قانون اساسی دارم که به جهت رعایت وقت از بیان اخطار صرف نظر می کنم.
نماینده مردم شاهین شهر در مجلس شوراي اسلامی با استناد به ماده ۲۲ آیین نامه داخلی مجلس عنوان کرد: این ماده وظایف رييس جلسه را مشخص کرده و در بند یک اشاره دارد که شما و سایر اعضای هیات‌رييسه باید در چه چارچوبی عمل کنید. اعضای هیات رييسه سوگند یاد کرده اند که اداره مجلس براساس آیین نامه باشد و در این رابطه سوگند شرعی یاد کرده اید. وی ادامه داد: اتفاقی که امروز در مجلس رخ داد خلاف آیین نامه و خلاف سوگندی که یاد کرده اید، بود و بايد کفاره قسم خود را بپردازید. عضو فراکسیون نمایندگان ولایی مجلس شوراي اسلامی اضافه کرد: راي‌گیری که براساس آن لایحه اصلاح قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز از دستور کار مجلس خارج شد، خلاف آیین نامه بود چرا که ماده ۱۹۶ صراحت دارد که هر اخطار باید پیش از ورود به هر موضوعی مطرح شود که در نشست امروز این مساله رعایت نشده است.
حاجی دلیگانی یادآور شد: از سوی دیگر راي‌گیری‌اي که شما انجام دادید، صبح توسط رييس مجلس یک بار انجام شد؛ ولی شما دوباره اخطار را به راي گذاشتید.وی تصریح کرد: همچنین در نوبت‌دهی به نمایندگانی که براي بیان اخطار و تذکر خود، نام‌شان در لوحه ثبت شده بود نیز درخصوص نوبت دادن به آقای محبی نیا، خلاف صورت گرفت و ایشان خارج از نوبت اخطار خود را مطرح کرد. این نماینده مردم در مجلس شوراي اسلامی اظهار کرد: این لایحه درخصوص به‌هم‌ریختگی و آشفتگی بازار ارز بود که دولت در این رابطه لایحه ای را براي حل مشکلی که مردم امروز با آن مواجه هستند، به مجلس ارائه کرده است، بنابراين این لایحه به هیچ عنوان لایحه قضایی به شمار نمی‌آید که نیاز باشد قوه قضايیه در این رابطه نظر دهد. وی بیان داشت: از سوی دیگر قرار شد لایحه پیوستن به کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم نیز دو ماه مسکوت بماند تا دولت نظر اروپایی ها را در این خصوص براي مجلس بیاورد، ولی هنوز هیچ نظری از سوی دولت در این خصوص به مجلس ارائه نشده است و این لایحه باید پس از لایحه اصلاح قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز بررسی شود و یکشنبه نیز باید همین دستور در برنامه مجلس باشد و هر اقدامي غیر از این دستور، خلاف آیین نامه مجلس خواهد بود. علی مطهری نيز که ریاست جلسه علنی مجلس شوراي اسلامی را برعهده داشت؛
در پاسخ به تذکر این نماینده، ضمن وارد ندانستن اخطار وی گفت: اینکه می فرمایید اخطار و راي‌گیری پس از وارد شدن به دستور خلاف آیین نامه است، مطلب درستی است که در ماده ۱۹۸ قید شده، اما دو موضوع امروز در مجلس راي گیری شد؛ یک بار پیشنهاد لاریجانی براي ارجاع لایحه اصلاح قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز به کمیسیون و یک بار اخطار قانون اساسی آقای محبی نیا؛ بنابراين وارد دانستن اخطار اقدام درستی بود. نایب رييس مجلس شوراي اسلامی تصریح کرد: با توجه به اینکه استدلال اصلی در بررسی لایحه اصلاح قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز این بود که شوراي نگهبان این طرح را به دلیل نبودن نظر قوه قضايیه رد می کرد و دوباره کاری صورت می گرفت، این لایحه به کمیسیون ارجاع شد. وی درخصوص داشتن ماهیت قضایی لایحه اصلاح قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز نیز گفت: در هر دو سه بند این لایحه مشاهده می شود که این لایحه یک دستور قضایی و مجازات دارد، بنابراين ضرورت دارد که قوه قضايیه در این باره اظهارنظر کند.
رد يك ادعا
علي مطهری یادآور شد: درباره موضوع پیوستن ایران به کنوانسیون مبارزه با تامین مالی تروریسم نیز این‌گونه نیست که فرصت پیوستن به این کنوانسیون دوشنبه یا سه شنبه هفته آینده به پایان برسد و ما عجله داشته باشیم که این دستور کار روز یکشنبه در برنامه مجلس باشد. پیوستن ایران به کنوانسیون همچنان مهلت قانونی دارد و هیچ تعمدی در وارد دانستن اخطار آقای محبی نیا وجود نداشت.
تشريح FATF
پس از آن و دقایقی پس از جنجال بر سر از دستور کار خارج شدن لایحه اصلاح مبارزه با قاچاق کالا و ارز، علی مطهری از پشت تریبون اعلام کرد که تعدادی از نمایندگان در نامه ای خواستار بررسی FATF با حضور کارشناسان شدند که این نامه را به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی ارجاع دادیم و قرار شد روز یکشنبه چنین جلسه ای یا در کمیسیون تلفیق یا صحن علنی مجلس برگزار شود که این جلسه به صورت زنده از صدا و سیما پخش می شود.
دو دستگي خاص
به نظر اين موضوع نيز مانند برجام ايران را به دو دسته تقسيم كرده است و برخي جريان‌ها مي‌كوشند تا با ابزارهاي مختلف انتقادها به FATF را فرياد بكشند. در همين راستا آیت ا... حسین نوری همدانی پیش از ظهر ديروز در درس خارج فقه خود در مسجد اعظم قم با اشاره به اینکه حوزه علمیه باید همیشه نسبت به مسائل سیاسی و اجتماعی جامعه توجه داشته باشد، بیان کرد: نظام ما یک نظام اسلامی است و نمی‌توانیم نسبت به مسائل این نظام بی توجه باشیم. وی در ادامه با اشاره به اینکه وجود مسائلی در زمينه سکه، دلار، خودرو و... در جامعه اضطراب ایجاد کرده است، افزود: مردم می گویند نظام را شما به وجود آوردید و باید نسبت به مسائل آن نظارت داشته باشید. این مرجع تقلید در بخش دیگری از سخنان خود به در دستور کار بودن بررسی قراردادFATF از سوی مجلس شوراي اسلامی اشاره کرد و گفت: این قرارداد که بررسی آن در دستور کار مجلس قرار گرفته، یکی از قراردادهای عبری، عربی و غربی است.
وی با اشاره به مفاد این قرارداد یادآور شد: از طریق این قرارداد می خواهند براي مقابله با تروریسم قواعدی وضع کنند و همه در این خصوص هم پیمان شوند ولی اختیار را به دست تحریم کنندگان ما و حامیان صهیونیست ها می‌دهند. نوری همدانی بیان کرد: هم‌پیمانان در این قرارداد اسرايیل کودک کش و عربستان سعودی را تروریست ندانسته ولی حزب ا... لبنان را تروریست قلمداد می‌کنند؛ چنین قراردادهایی با هدف جلوگیری از پیشرفت نظام اسلامی پیگیری می شود. این مرجع تقلید تصریح کرد: مبادا FATF مانند برجام شود ، وکلای مردم باید در خانه ملت مراقب باشند؛ در این میان حوزه علمیه نیز وظیفه دارد که بیدار بوده و با تمام قوا با این قرارداد مخالفت کند.
حقيقت فوايد FATF
همان‌گونه كه در گذشته نيز به اشاره كرده‌ايم، برخي بدون اينكه فوايد و مضررات يك موضوع را در نظر داشته باشند، تنها با فضاسازي و همچنين تحت تاثير قرار گرفتن موضع‌هايي را اتخاذ مي‌كنند كه با حقيقت ماجرا تفاوت دارد. در ميان تمام اين درگيري‌ها و انتقادهايي كه وجود داشت، دیاکو حسینی، کارشناس ارشد روابط بین‌الملل با رد برخي ادعاها درباره FATF گفت كه ترکمانچای دور ماندن از جامعه اقتصادی بین‌المللی است که منجر می‌شود به اینکه رقبا و دشمنان ایران بتوانند مزیت‌هایی را در روابط تجاری و بین‌المللی به دست بیاورند، درحالی‌که ایران به دلیل عدم آگاهی و شناخت کافی نسبت به این مقررات نسبت به مزایای آن دورمانده و خود را از آن دورنگه داشته است. حسینی در یادداشتی براي ايلنا نوشت همان‌گونه که می‌دانیم پیوستن به FATF با چالش‌هایی روبه‌رو بوده و مخالفانی را دارد.
مساله‌ای که در این میان مهم بوده، این است که ابتدا باید این موضوع را درک کنیم که پیوستن به جامعه بین‌المللی در ابعاد اقتصادی و استفاده از مزیت‌های اقتصادی شبکه ارتباطات بین‌المللی مستلزم رعایت قوانین بین‌المللی است که همه کشورها آن را اجرا می‌کنند؛ یعنی همه کشورهایی که به دنبال بهره‌گیری از این وضعیت هستند، این قوانین را اجرا می‌کنند و این موضوع مختص ایران نیست. صحبت‌هایی که در خصوص FATF در مجلس می‌شود و فشارهایی که در این زمینه وارد می‌شود، درست نیست. تفسیر سیاسی از یک موضوع اقتصادی این تلقی را ایجاد کرده است که ایران یک سیستم مالی نادرست و غیر شفاف دارد و به همین دلیل است که تاکید دارد تا به این مجموعه از قوانین ملحق نشود.
به نظر می‌رسد مسائلی که باعث به تعویق افتادن این مساله می‌شود، کمک به مخدوش کردن تصویر ایران و افزایش شبهاتی که در رابطه با عبور مالی بانکی ایران وجود دارد می‌کند و این موضوع می‌تواند هم سرمایه‌گذارهای خارجی را از سرمایه‌گذاری در ایران دور کند و هم یک دستاویز سیاسی باشد براي کسانی که در وضعیت موجود به دنبال دشمنی با ایران هستند. عضویت در FATF در درجه اول باعث ایجاد شفافیت در ارتباطات بانکی و مالی کشورها با یکدیگر می‌شود و همین‌گونه باعث یکدست شدن یک سری از قوانین و مقررات بانکی و مالی می‌شود که این موضوع کمک به تسهیل روابط و معاملات تجاری با کشورها می‌کند. در مورد ایران‌هم اوضاع به همین منوال است ما نباید فکر کنیم که ایران با عضویت در FATF اطلاعات بانکی خود را در اختیار دیگران قرار می‌دهد و در این میان تنها اتفاقی که می‌افتد، این است که سلسله زمینه‌های مشترک دیگر هم تسریع و هم شفاف می‌کند که خود این موضوع می‌تواند سرمایه‌گذار خارجی را تشویق کند تا به سمت ایران حرکت کند.
مضررات فضاسازي
بايد ديد كه روز‌يك‌شنبه در صحن علني مجلس بررسي لايحه CFT انجام خواهد پذيرفت و اين جنگ فرسايشي سياسي كه ميان جريا‌هاي كشور به وجود آمده ،به پايان مي‌رسد يا همچنان اين وضعيت ادامه پيدا خواهد كرد. واگذاري تصويب اين نوع لوايح به نمايندگان اقدام مناسبي است و كارايي پارلمان را بالا مي برد ولي اينكه برخي از جريان‌ها مي‌كوشند با ابزار نمايندگان و هياهو به اهداف خود دست پيدا كنند، اقدامي نا‌مناسب است و درگيري‌ها در صحن فقط ذهن مردم را نسبت به نمايندگان و مسئولان كشور آشفته كرده و تغيير مي‌دهد.
- 18
- 4
