طی سالهای اخیر همواره بر نزولی شدن وابستگی بودجه به نفت تاکید شده و مسئولان اعلام کردهاند که برنامههای مدونی برای خروج کامل بودجه از سیطره درآمدهای نفتی داشتهاند، اما آنچه که واقعیت دارد این است که همچنان یکی از راههای تامین درآمدهای بودجه، دلارهای نفتی است.
در این میان با توجه به تحریمهای ظالمانه آمریکا و سنگاندازی این کشور در مسیر فروش نفت، آنچه که بیش از هر مبحث دیگری خودنمایی میکند، احتمال کسری بودجه دولت است.
دولت لایحه بودجه را بسیار خوشبینانه و با درآمدهای غیرواقعی و البته غیر شفاف بسته است برای مثال بیتوجه به فشارهای گسترده تحریمها بر صادرات نفت؛ دولت در لایحه صادرات ۱.۵ میلیون بشکهای نفت در روز را درنظر گرفته که با توجه به اتمام معافیت ۸ مشتری اصلی نفت کشورمان از تحریمهای آمریکا و همچنین کاهش خرید همین مشتریان به نظر عددی غیر واقعی میرسد و همین موضوع ضربه زیادی بر درآمدهای نفتی کشورمان خواهد زد.
علاوه براین هم اکنون دولت درآمدهای مالیاتی را ۱۵۳ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته است؛ آن هم در شرایطی که اقتصاد کشور دوباره به رکود فرو رفته است و بسیاری از واحدهای تولید، تجاری، صنعتی و... با مشکلات شدید دست به گریبان هستند و خواسته اصلی آنها از دولت کاهش فشارهای مالیاتی است.
در این شرایط اگر فشارهای مالیاتی دولت تنها روی این بخش باشد، حتی ممکن است به تعطیلی این واحدها منجر شود، مگر اینکه دولت به دنبال این باشد که از بخشهایی که فرار مالیاتی دارند یا اینکه نهادهایی که در سالهای گذشته مالیات پرداخت نکردهاند، بخواهد مالیات وصول کند.
در این بین کارشناسان معتقدند مقدار مالیاتها در مورد سازمانها و مجموعههای اقتصادی و اینکه این منابع صرف چه اموری میشود، شفاف نیست.
علی کاظمی بابا حیدر عضو کمیسیون برنامه و بودجه در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی رویداد۲۴ در خصوص جبران کسری بودجه بیش از ۱۰۰ هزار میلیارد تومانی در سال ۹۸ میگوید: هر کشوری دارای درامدهایی است اما عمده درامدها در هر کشوری مربوط به درامدهای مالیاتی آن کشور است و در وهله بعد به منابعی که دارند تکیه میکنند البته برخی از کشورها ممکن است منابعی نداشته باشند و به همان درآمدهای مالیاتی خود بسنده کنند.
مراقب بابک زنجانی ها باشیم
عضو فراکسیون امید مجلس ادامه میدهد: در ایران درآمدها همیشه بر اساس درآمدهای نفتی مطرح بوده و اخیرا در بحث درآمدهای مالیاتی نیز تمرکز کردیم و در بودجههای چند سال اخیر درآمدهای حاصل از مالیات بیشتر شدهاند و قانون هم همین است که نفت را بر اساس قانون صندوق توسعه ملی به عنوان زیر ساخت استفاده کنیم و پایه اصلی بر اساس درآمدهای مالیاتی باشد.
او میگوید: در حال حاضر با توجه به اینکه میزان فروش نفت ۱.۵ میلیون بشکه در روز پیشبینی شده و احتمال آن هست که پایینتر بیاید. یک کاهش درآمدی در این بخش وجود دارد که اگر اثرات این کاهش درآمد بر اقتصاد ما مشخص شود و دیگر نتوانیم به بخش مولد تسهیلات دهیم درآمدهای مالیاتی مان نیز کاهش خواهد یافت.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس میگوید: اگر به همین روش پیش برویم و اتفاق خاصی رخ ندهد و به درآمدهای اصلی خودمان برگردیم، ممکن است این کسری بودجه خود را نشان دهد، راهکاری که میتوان در این شرایط به آن پرداخت این است که تحریم را دور بزنیم، اما به شرط آنکه بابک زنجانیها دیگر متولد نشوند.
اعتمادسازی در سطح جامعه کمرنگ شده است
او با تاکید بر اینکه فاصله طبقاتی هم بیش از حد زیاد شده، میگوید: اما نکتهای که مهم است این است که باید اعتمادسازی در سطح جامعه ایجاد شود به هر روشی یک بخشی از نقدینگی افسار گسیخته به جامعه برگردد و به چرخه بانکی و اقتصادی ورود کند تا بتوانیم در حوزه اقتصادی پیش برویم و درآمدهای مالیاتیمان هم رشد پیدا کنند.
کاظمی با بیان اینکه در حال حاضر میزان فروش سکه از ۱۲۰ تن گذشته و این میزان رقم بالایی است، ادامه میدهد: در همین بازار یک بخش بالایی از سرمایه کشور به سمت دلار، سکه و طلا حرکت کرده و همه هم در خانههای مردم است و یک بخشی هم با ترفندهایی به کشورهای دیگر راه پیدا کردهاند که در آنجا سرمایهگذاری شود که گریبانگیر جامعه ما هم شده اما در صورتی که اعتماد عمومی همانند زمان جنگ هشت ساله ایجاد شود که همه برای همکاری و نجات کشور ورود پیدا کردند میتوانیم موفق باشیم، اما وضعیت کنونی متفاوت است و اکثر مردم پولهای خود را از بانکها بیرون آوردهاند و مسکوکات خریدهاند.
دود سفید صلح داخلی را روشن کنید
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس میگوید: در این برهه حساس لازم است نمایندگان و دولت یک طرح و برنامه جدید پیاده کنند تا همه دلسوختگان نظام بر سر یک میز بنشینند و حاشیهها را کنار بگذارند و همه افرادی که در این نظام حضور دارند و در چارچوب قوانین کشور مشغول هستند باید در این برهه از زمان سهیم باشند.
کاظمی ادامه میدهد: در حال حاضر ما یک جنگ خارجی داریم و یک جنگ داخلی، اما اگر دود سفید صلح داخلی را همه ببینند برای برونرفت از این شرایط میتوانیم این اعتمادسازی را ایجاد کنیم. البته یک بخش از این نقدینگی کشور برخواهد گشت اما این موضوع گفتوگوهای ملی را میطلبد.
الزام بر ساماندهی یارانهها و مالیات کشور
این نماینده مجلس میگوید: در بودجههای سنواتی چند راه برای جبران کسری بودجه مطرح است، یکی از آنها این است که به سمت ساماندهی یارانهها حرکت کند این در حالی است که هم اکنون بعضی افراد حقشان است یارانه را دریافت کنند، اما یارانهشان قطع است، اما برخی دیگر هنوز میگیرند و به حسابشان یارانه واریز میشود، در صورتی که حقشان نیست.
کاظمی ادامه میدهد: موضوع بعدی ساماندهی مالیاتی کشور است که هنوز اجرا نشده و این مالیات هنوز از حقوقبگیران کسرمیشود، اما از صنایع بزرگ هنوز اخذ مالیات به درستی اجرا نشده است. مالیاتهای پنهان و فرار مالیاتی در کشور کم نیست و دولت اگر ارادهای قوی در این بخش داشته باشد، میتواند درآمد خوبی از این حوزه داشته باشد.
دو منبع برای جبران خسارت سیل زدگان
او در مورد منبع مالی جبران خسارت حاصل از سیل نیز میگوید: طرح نمایندگان مجلس استفاده از منابع صندوق توسعه ملی است و موضوع دیگری که میتوان از آن در شرایط بهره برد استفاده از تفاوت نرخ ارز است که هنوز محقق نشده است.
ندا جعفری
- 19
- 6