«اصلاحطلبان به دنبال برقراري ارتباط با آمريكا هستند!» سالهاست كه اين جمله ورد زبان مخالفان اعتدال و اصلاحات شده است. آنها با متهم كردن اصلاحطلبان به تلاش براي برقراري رابطه با آمريكا ميخواهند طيف فكري و سياسي خود را مظلوم و مدافع ارزشها و اصول در مقابل طيفي بنامند كه به دروغ آنها را اهل سازش و عبورگر از خطوط قرمز معرفي ميكنند. اما واقعيت با آنچه از سوي مخالفان دولت، اصلاحات و اعتدال بيان ميشود، سنخيتي ندارد. براي اثبات اين ادعا به اظهارات اخير يك نماينده اصولگراي مجلس استناد ميشود.
مذاكره با آمريكا؛ عمرا !
مذاكرات دولت يازدهم با ۶ قدرت جهاني براي حل پرونده هستهاي حساسيتهاي زيادي را در ميان مخالفان دولت بر انگيخت؛ چنان كه به عنوان مثال، جواد كريمي قدوسي نماينده عضو جبهه پايداري گفته بود: «توافقنامه ژنو را آمريكا طراحي كرد و تيم مذاكرهكننده ايران تنها آن را امضا كرد.
اگر اوباما گفت كه ما ميخواستيم، پيچ و مهره هستهاي ايران را باز كنيم اما نتوانستيم، حالا با امضا توافقنامه ژنو عملا پيچ و مهرههاي فناوري هستهاي كشورمان باز شد.» گاهی هم طرح توقف مذاكرات را در مجلس مطرح كردند و جمعآوري امضا براي آن به رسوايي طراحان اين طرح انجاميد؛ چنان كه محسن بيگلري از نمايندگان مجلس در زمان طرح اين موضوع اظهار داشت: «ما به هيچعنوان اين طرح را امضا نكردهايم. زماني كه كريميقدوسي براي گرفتن امضا پيش ما آمد، فقط جمله انتهايي برگهاي كه در بالاي آن هماكنون عنوان سهفوريتي نوشته شده است را نشان داد و گفت ميخواهيم نامهاي به رئيسجمهوري بنويسيم تا شان خود را در مذاكرات هستهاي حفظ كنيم. اين متن و امضاهاي پيوست آن كذب محض است. اكثر نمايندگان امضاي خود پاي اين طرح را تكذيب ميكنند و نسبت به آن معترض هستند.»
در كنار بحث هستهاي كه دلواپسان با متهم كردن تيم مذاكرهكننده دولت يازدهم به مذاكره با آمريكا سعي در رسيدن به اهداف سياسي خود دارند، عضو كميسيون فرهنگي مجلس از زاويه ديگري به تكليف خود عمل ميكند وميگويد: «آنچه آمريكا به دنبال آن است، ايجاد يك شكاف عميق اجتماعي در كشور است؛ چراكه مطمئن است از جنبههاي ديگر نميتواند جلو ايران بايستد؛ همان طور كه گزينه مقابله نظامي را بارها مطرح كردهاند، ولي حتي بچههاي كوچك ما هم ميدانند اين لافي بيش نيست. آمريكا براي رسيدن به اهداف خود و ايجاد يك شكاف اجتماعي در جامعه اسلامي ايران با يك قيافه به ظاهر منطقي و موجه و با اين رويكرد كه ميخواهد مسائل را در عرصهاي دوستانه در دنيا حل كند، وارد عرصه شده است، اما انگيزه اصلياش همان ايجاد شكاف اجتماعي است.»
چرا ارتباط برقرار نشد؟
اما روز شنبه يك نماينده سابق اصولگراي مجلس خط بطلاني بر هجمه به دولت از زاويه ارتباط با آمريكا كشيد. عضو سابق كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس بحث خود را با موضوع انتقاد از تمديد وضعيت اضطراري عليه ايران آغاز كرد و گفت: اوباما وضعيت اضطراري عليه ايران را تمديد كرد تا وزن حزب دموكرات بر جمهوريخواهان بچربد و در نتيجه هيلاري كلينتون راي بيشتري بياورد. احمد بخشايش اردستاني افزود: البته وضع اين تحريمها و تمديد وضعيت اضطراري تاثير زيادي بر ايران اسلامي ندارد و شرايط ايران را نسبت به گذشته بدتر نميكند. نكته مهم اين است كه انتظار ميرفت بعد از برجام شاخص اعتمادسازي ميان طرفين برقرار شود كه اينگونه نشد.
وي گفت: درست است كه رابطهاي با آمريكا نداريم، اما درباره شرايط افغانستان و عراق با آمريكا گفتوگو كرديم و در برجام هم تعداد ديدارهاي تيم مذاكرهكننده هستهاي ايران با طرف آمريكايي بسيار زياد بود. بنابراين انتظار ميرفت نوعي اعتماد بين طرفين برقرار شود كه نشد. در این باره باید گفت: بر خلاف تصور مخالفان اعتدال، دولت برنامهاي براي برقراري رابطه با آمريكا بدون درنظر داشتن منافع و مصالح ملي ندارد، طرف آمريكايي به خوبي واقف است كه قدرتي بدون موافق و جلب نظر ايران در منطقه نخواهد داشت و از سوي ديگر بر اين موضوع صحه ميگذارد كه كشورهاي زيادي تابع مشي و تصميم ايران هستند. بنابراين تلاش ميكند تا به نحوي به ايران نزديك شود.
يك نمونه آن اظهارات وزير خارجه آمريكا در ۱۱ آبان بود كه گفت: «لازم است كه اين موضوع را بهطور شفاف اعلام كنم كه محمد جواد ظريف فردي بسيار سرسخت و مذاكرهكننده بسيار توانا و وطنپرستي است كه در تمامي مدت مذاكرات براي كشورش و منافع آن جنگيد. او تلاش كرد كه راهحلهايي براي مشكلاتي كه ما، آنها را درك ميكرديم، پيدا كند. اين مشكلات به منزله موانعي بزرگ براي هر دو كشور ما، مردم ما و سياست ما بود. اختلاف نظراتي هم در درون كشورهاي ما وجود داشت.» جان كري همچنين تاكيد كرده بودكه:«توافقنامه هستهاي تضمين كرده است كه برنامه هستهاي ايران برنامهاي كاملا صلحآميز است. رئيسجمهور باراك اوباما و رئيسجمهور حسن روحاني تصميمات سرنوشتسازي در اين باره اتخاذ كردند و هر دو آنها بايد ريسك سياسي را ميپذيرفتند. هر دو آنها ديدگاهي براي يافتن راهكار سياسي براي حل بحراني داشتند كه گزينه ديگر درباره آن جنگ بود.» طرف ايراني اما بسيار منطقي درباره آمريكا و نقشي كه درپرونده هستهاي داشت، سخن گفت.
حقيقت عيان شد
درنهايت ديروز مشخص شد كه يك اصولگرا خواستار برقراري ارتباط با آمريكاست و تهمتهاي دلواپسان و مخالفان دولت به خودشان بازگشت. به نظر ميرسد اصولگرايان به خوبي واقف هستند مشي دولت روحاني در تمامي عرصهها به ويژه درسياست خارجي و مذاكرات موفقيتآميز بوده، اما براي اينكه نخواهند در قبال عملكرد ناموفق خود پاسخگو باشند، به اتهامزني عليه دولت روحاني مشغول هستند كه در نهايت اينگونه يك عضو از خودشان رشتههاي آنان را پنبه ميكند!
- 15
- 6