تا پیش از منع محمود احمدی نژاد از صحنه رقابتهای انتخابات ریاست جمهوری ۹۶، تصور همگان بر این مهم استوار بود که اصولگرایان به دلیل خالی بودن چنتهشان از وجود شخصیتی کاریزماتیک و شناخته شده، با توسل به رئیس دولتهای نهم و دهم کورسوی امیدی به کیش و مات کردن حسن روحانی در شطرنج انتخابات دارند.
با حذف احمدی نژاد و کناره گیری اجباری او، پندارها به انتخابات پیش رو تغییر کرد و حسن روحانی کاندیدایی بدون رقیب در رینگ رقابتها به تصویر کشیده شد چراکه هر روز از گوشه و کنار سپهر سیاسی ایران کاندیدای اصولگرایی قد علم میکرد که یا خود به انجام فعالیتهای انتخاباتی میپرداخت یا آنکه از اردوگاه اصولگرایی زمزمههای کاندیداتوری اش به گوش میرسید که با بررسی سوابق و کارنامه آنها کاشف به عمل میآمد که هیچ کدام یارای مبارزه با حسن روحانی را ندارند.
از همین رو، اینگونه پنداشته میشد که اصولگرایان منفعل تر و متشتت تر از همیشه در انتخابات پیش رو حاضر خواهند شد و حتی از سوی جناح رقیب، یعنی اصلاح طلبان، به آنها پیشنهاد میشد که حسن روحانی را به کاندیداتوری خود بپذیرند.
اما اکنون پس از طی شدن روزها و گذر ماهها و نزدیک شدن به اردیبهشت ۹۶، تعدد کاندیداهای اصولگرایان پوسته ای به نظر میرسد که پیرامون یک استراتژی مهم جناح راست پیچیده شده و آن را پوشانده است؛ راهبردی که خطرناک مینماید و مبنی بر آن است که اصولگرایان همچنان به عرصه رقابتهای انتخابات ۹۶ همچون یک بازی شطرنج مینگرند و قرار است صحنه مناظرات انتخاباتی را با صفحه شطرنج همسان سازی کنند و با سربازانشان، حسن روحانی را در حالت «کیش» قرار دهند و به گونه ای در مناظرات انتخاباتی صحنه آرایی شوند که حسن روحانی در نقش کاندیدای واحد در یک سوی میز مناظره قرار بگیرد و کاندیداهای اصولگرایان با شمایل متفاوت، در سوی دیگر این میز تا رئیس دولت تدبیر و امید در معرض آماج حملات و انتقادات باشد و آرای او میان چندین نفر تقسیم شود . بر اساس چنین راهبردی در بهترین حالت روحانی در همان دور اول با به دست آوردن کمترین رای، دیگر بار کلید پاستور را به دست میآورد یا آنکه انتخابات به دور دوم کشیده میشود و سرنوشت رئیس جمهوری درهاله ای از ابهام قرار میگیرد.
این استراتژی اصولگرایان، جناح رقیب را که تا چندی پیش با خیالی آسوده برای خود پیروزی حداکثری را متصور میشد، اکنون نگران کرده و در اندیشه فرستادن یار کمکی به کارزار انتخابات انداخته است. نبرد حسن روحانی در برابر چندین اصولگرا در عرصه رقابتها، حتی نگرانیهایی را برای خود رئیس جمهوری نیز ایجاد کرده است به طوری که بنا به گفته منابع آگاه به آفتاب یزد، خود حسن روحانی از سران اصلاحات خواسته است تا افرادی را به همراه او روانه کارزار انتخابات کنند تا آنها به یاریاش بشتابند و در برابر هجوم حملات اصولگرایانه از او و سیاستهای او دفاع کنند.
بنابر، این است که این یار کمکی نقش مهرههای قلعه در بازی شطرنج یا « ضربه گیر حسن روحانی» را بازی کند و علاوه بر ممانعت از کیش و مات شدن رئیس دولت تدبیر و امید، پس از پایان مناظرات، صحنه انتخابات را ترک نماید. فردی چون علی مطهری یا مسعود پزشکیان!
**رای شکنها
طبق راهبرد انتخاباتی اصولگرایان؛ چندین نفر از اردوگاه این جناح سیاسی باید در یک سوی میز مناظره قرار بگیرند که تاکنون نام پنج چهره از آنها به صورت گمانه مطرح شده است که البته هرکدام از آنها به یک جزیره از مجمع الجزایر اصولگرایی تعلق دارند اما متفق القول، یک هدف را دنبال میکنند؛ آن هم شکستن آرای حسن روحانی و محاصره او در جریان مناظرات انتخاباتی.
Zمصطفی میرسلیم: تا هنگام نگارش این سطور، میرسلیم تنها کاندیدای اصولگرایان است که به طور رسمیحضور خود در انتخابات ریاست جمهوری ۹۶ را اعلام کرده است و گفته میشود که پیرمردهای موتلفه به این دلیل او را به عنوان کاندیدای واحد خود، به منصه ظهور گذاشته اند که به سخنوری شهره است و قرار است نقش میکروفن اصولگرایان را در انتخابات آتی بازی کند.
Zمرضیه وحید دستجردی: این روزها در محافل گوناگون از او که عنوان تنها بانوی وزیر در تاریخ جمهوری اسلامیرا به دنبال خود یدک میکشد، سخن گفته میشود. وزیر بهداشت دولت احمدینژاد و سخنگوی جبهه مردمینیروهای انقلاب اسلامیرا میتوان اصلی ترین رای شکن حسن روحانی نامید چراکه او با حضور خود به عنوان نخستین زن کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری میتواند آرای بخشی از بانوان کشور را در سبد رای خود بریزد.
هر چند او کاندیداتوری خود را تکذیب کرده است اما ترددش در صدا و سیما و همینطور بیان اظهارنظرهایی چون «شورای نگهبان با کاندیداتوری زنان مشکلی ندارد» یا اینکه «شورای نگهبان تایید کرده است بانوان نیز اجازه دارند که کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری شوند» چراغ سبزی برای اوست.
Zمهرداد بذرپاش: اصولگرایان حتی ممکن است از فردی چون مهرداد بذرپاش نیز برای شکستن آرای روحانی بهره ببرند. بذرپاش همان نماینده مجلس نهمیو فرد نزدیک به جبهه پایداری است که از طریق روزنامه وطن امروزش دولت را به توپ میبندد. کمترین کاری که او میتواند بکند این است که تبدیل به روزنامه ای زنده شود و همان مطالب وطن امروز را به صورت چهره به چهره بر زبان بیاورد.
او این روزها اقداماتی از خود نشان میدهد که فعالیتهای انتخاباتی اش را به ذهن متبادر میکند. شنیدهها حاکی از آن است که ستادهای انتخاباتی اش هم به صورت غیر رسمیکار خود را آغاز کردهاند و شنیده شده است که یکی از فعالان رسانهای دولت احمدینژاد را برای مدیریت ستادها انتخاب خواهد کرد. لازم به ذکر است، طی هفتههای گذشته هم به دیدار مصباح یزدی پدر معنوی جبهه پایداری رفته است.
Zسعید جلیلی: جلیلی از آن دسته افرادی است که بلافاصله پس از شکست سنگین خود در انتخابات ریاست جمهوری ۹۲ پاشنههایش را ورکشید و با رفتن به سفرهای انتخاباتی متعدد و نقد دیپلماسی دولت تدبیر و امید، فعالیتهای انتخاباتی خود را به صورت غیررسمیآغاز کرد.
Zمحمدباقر قالیباف: شواهد و قرائن حاکی از آن است که وقوع حادثه پلاسکو و پیش از آن ماجرای املاک احتمالی هم شهردار تهران را مجاب به نیامدن نکرده است. او که تاکنون دو بار طعم تلخ شکست را در انتخابات ریاست جمهوری چشیده است، قصد دارد دست به هت تریک بزند و به هم جناحیهایش بپیوندد تا اگر بنا به شکستی دیگر باشد لااقل با همکاری سایر اصولگرایان، از آرای روحانی بکاهد.
**و اما استراتژی اصلاح طلبان...
در چنین شرایطی که قرار است حسن روحانی یکه و تنها در برابر پنج اصولگرایی که البته شاید تعدد حضورشان تغییر کند، قرار گیرد، پاسخگوی انتقادات تمامیآنها باشد و در نهایت از شکسته شدن آرای خود نیز جلوگیری کند، از قرار معلوم، بنابراین گذاشته شده است که اصلاح طلبان نیز از استراتژی « بهترین دفاع حمله است»
بهره برند و نیروهای کمکی به کارزار انتخابات اعزام کنند تا علاوه بر آن که به همراه حسن روحانی به دفاع از سیاستهای دولت تدبیر و امید بپردازند، پاتکهایی را هم نثار اصولگرایان مهاجم کنند. به این افراد میتوان عنوان ضربه گیر یا فدائیان حسن روحانی را اعطا کرد، چراکه این افراد قرار است به محض اتمام مناظرات انتخاباتی صحنه رقابتها را به نفع حسن روحانی ترک کنند؛ چنانچه در این خصوص محمد جواد حق شناس عضو حزب اعتماد ملی در گفتگو با فرارو اظهار داشته است: «بهطور کلی مدتی قبل در برخی نشستهای جریان اصلاحطلب این مسئله مطرح شد که یک یا چند کاندیدا در کنار آقای روحانی در انتخابات ریاست جمهوری حضور داشته باشند و این ایده، طرفداران جدی هم پیدا کرد.»
وی در خصوص اینکه حضور کاندیداهای کمکی چه تاثیری در انتخابات دارد، گفت: «با توجه به اینکه آقای روحانی کاندیدایی هستند که رئیس جمهور مستقر محسوب میشوند، قاعدتا در ایام انتخابات تلاش میکنند از زمان موجود برای ارائه کارنامه دولت و همچنین بیان تفکرات و دیدگاههای خود بهره بگیرند. اما این فرصتی است که جریانهای سیاسی نیز با حضور در فضای انتخابات و استفاده از آن، برنامهها وایدهآلهای خود را با مردم در میان بگذارند و مطرح کنند.
بنابراین اصلاحطلبان نیز با توجه به اینکه یکی از مهمترین جریانهای سیاسی کشور محسوب میشوند و مخاطبان بسیاری دارند، قطعا این برنامه را خواهند داشت که کاندیداهایی برای حضور در انتخابات معرفی کنند تا علاوه بر بیان دیدگاههای خود، بتوانند دیدگاهها و روش و برنامههای جریان مقابل را نقد کنند. »
این فعال سیاسی ادامه داد: «از سوی دیگر حضور این کاندیداها موجب میشود به نوعی باری از دوش آقای روحانی برداشته شود، زیرا اگر وی به تنهایی در انتخابات حضور داشته باشد باید با چندین رقیب به تنهایی رقابت کند و حملات و انتقادات آنها را پاسخ دهد، ولی با حضور کاندیداهای جریان اصلاحطلب و اعتدالگرایان میتواند با توان بیشتر وارد کارزار انتخاباتی و مناظرهها شود؛ اما قطعا در پایان ایام تبلیغات و فرا رسیدن روز انتخابات، جریان اصلاحطلب یک کاندیدای واحد خواهد داشت و افرادی که از طرف این جریان در انتخابات حضور خواهند داشت، به نفع کاندیدای موردنظر کنار خواهند رفت.»
**فداییها
دو شخصی که این روزها از آنها به عنوان « فداییان حسن روحانی » یاد میشود؛ مسعود پزشکیان و علی مطهری، به ترتیب نایب رئیس نخست و نایب رئیس دوم مجلس هستند.
** مسعود پزشکیان، زمانی جامه وزارت بهداشت دولت اصلاحات را به تن میکرد و پس از آن به نمایندگی مجلس نهم رسید و امروز در غیاب علی لاریجانی بر صندلی ریاست مجلس مینشیند. از آنجایی پزشکیان کاندیدای کمکی مناسبی دانسته میشود که صریح اللهجه و پایبند به عقاید اصلاحطلبان است. نکته دیگر آن است که زمزمههای کاندیداتوری اش در انتخابات به وفور شنیده میشود. با وجود آنکه او در مصاحبههای مختلف اظهار داشته است که قصد نامزدی در انتخابات را ندارد اما خود میگوید که فشارهای متعددی از سوی افراد مختلف به او تحمیل میشود مبنی بر این که در انتخابات شرکت کند. شاید فشارهای مدنظر پزشکیان به این خاطر باشد که او در انتخابات حاضر شود تا در تیم حسن روحانی قرارگیرد و در مقابل حریف چند کاندیدایی از حسن روحانی دفاع کند.
** علی مطهری، نماینده مجلس نهم و نایب رئیس دوم مجلس دهم فردی است که ورای جناح بندیهای سیاسی عمل میکند و مطالبی را به زبان میآورد که حتی سران و بزرگان جریان سیاسی اصلاح طلب هم از بیان آنها ابا دارند. فصل مشترک او و پزشکیان صراحت لهجه شان است. آنچه مبرهن است اینکه مطهری هم در مرکز توجه بسیاری از افراد قرار دارد به طوری که از چندی پیش در شبکه اجتماعی توئیتر کمپینی با عنوان دعوت از علی مطهری برای کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۶ ایجاد شده است.
**فداییان باید کنار روند
ایام انتخابات ریاست جمهوری آنچنان هیجان انگیز و پر التهاب است که بنا به گفته کاندیداهای هر دوره، حتی ابر قدرتهای دنیای سیاست هم متاثر از آن میشوند. این اتفاق میتواند تهدیدکننده استراتژیای باشد که اصلاح طلبان در سر دارند و آن هم این است که فداییان حسن روحانی تحت تاثیر فضا و همینطور قرار گرفتن در جمع هوادارانشان از رینگ رقابت به نفع رئیس دولت تدبیر و امید کنار نکشند و به رقابت با او بپردازند که این مسئله نیز میتواند بزرگ ترین گل به خودی اصلاح طلبان باشد چرا که از یک سو حسن روحانی نخواهد توانست یک بار دیگر کلید پاستور را به دست گیرد و از دیگر سو کاندیدای فدایی با آرایی محدود و در اندازه هواداران شخصی اش به مهرهای سوخته تبدیل میشود و در آخر هم مجسمه اتحادی که اصلاح طلبان در طول چهار سال گذشته پیکره اش را تراشیده اند، در هم میشکند.
- 9
- 5