انتخابات آینده ریاست جمهوری از هر زمان دیگری به ما نزدیک‌تر است. از هم اکنون که چهار سال تا برگزاری آن زمان باقی است، گمانه زنی های فراواني درباره کاندیدای احتمالی گروه های سیاسی در این انتخابات مطرح می‌شود. اما بسیاری از تحلیلگران سیاسی بر این نظرند که تکلیف کاندیدای نهایی گروه های سیاسی بعد از انتخابات مجلس در سال ۹۸ مشخص خواهد شد.
بر اساس آنچه در رسانه ها آمده است تاکنون نام هایی مانند علی لاریجانی، اسحاق جهانگیری، پرویز فتاح برای حضور در انتخابات آينده ریاست جمهوری از جانب طرفداران و فعالان جناح‌های سیاسی مطرح می شود اما همه این موارد در حد گمانه زنی است. اما یکی از افرادی که سعی دارد دوباره نام خود را در عرصه سیاسی و انتخاباتی مطرح کند، محمد رضا عارف است.
دیدار عارف با رییس دولت اصلاحات
در چند روز اخير، محمدرضا عارف به دیدار رییس دولت اصلاحات رفته تا نظر او را برای حضور در انتخابات ۱۴۰۰ جویا شود. او در این دیدار به رییس دولت اصلاحات گفته است که برای حضور در انتخابات آینده ریاست جمهوری مصمم است و در این انتخابات حاضر خواهد شد اما به دنبال حمایت خاتمی از خود برای بسیج احزاب و نیروهای اصلاح طلب در این انتخابات است.
عارف در ادامه گفته است که تکلیف من را برای حضور در انتخابات آینده ریاست جمهوری مشخص کنید تا بتوانم از هم‌اکنون برای دور بعد ریاست جمهوری برنامه‌ریزی کنم. رییس دولت اصلاحات در این دیدار از عارف برای مشورت و تفکر بیشتر وقت خواسته است و نتیجه این موضوع به جلسه دیگری موکول شده است.
سوداي پاستور با چه كارنامه‌اي؟
گويي عارف سوداي پاستور را همچنان از دل بيرون نكرده است اما در طول چهار سال گذشته باعث اعتراض بسیاری از اصلاح‌طلبان شده است. محمدرضا عارف در حالی می خواهد به صحنه انتخابات آینده ریاست جمهوری ورود کند که عملکردش بعد از سال ۹۲ فرياد همفکرانش را در آورده است.
توهم پیروزی در انتخابات ۹۲
شاید عارف، هیچ‌گاه در مجامع رسمی یا مستقیم از اصرار اصلاح‌طلبان به کناره گیری در انتخابات گله نکرده باشد؛ اما در محافل اصلاح طلبان از فشار آنها برای کناره گیری در انتخابات ۹۲ گله کرده است. دلیل این امر این است که او خود را پیروز انتخابات ریاست جمهوری در سال ۹۲ می داند و معتقد است در قدرت، کناره گیری کرده است. او در مصاحبه ای که در ویژه نامه نوروزی ۹۴روزنامه اعتماد به چاپ رسید، می گوید: « من سال ۹۲ در شرایطی کنار رفتم که نتیجه نظر سنجی هایی که به دستم رسیده بود، نشان می داد می توانم پیروز شوم .کاری به نظر سازی‌ها ندارم اما نظرسنجی‌ها نشان می داد من پیروز انتخابات بودم و افتخار می‌کنم راحت از قدرت گذشتم».
رای ۸ درصدی و اعلام پیروزی؟
عارف در حالی از پیروزی در انتخابات ۹۲ سخن می‌گوید که محمد عطریانفر، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران در رابطه با نتایج نظرسنجی‌ها در سال ۹۲ در مصاحبه با هفته‌نامه مثلث گفته است : «بنابر اعلام کسانی چون محمدعلی نجفی، طبق نظرسنجی اصلاح‌طلبان در دو روز مانده به انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۹۲، عارف فقط ۸ درصد رای داشت و به همین خاطر او را مجبور کردند تا به نفع روحانی کنار برود». او در ادامه می گوید: «سخن این بود که به حساب اینکه درگذشته عقلانیت جناب آقای عارف به موفقیت آقای روحانی کمک کرد آیا این گام عقلانی جناب آقای عارف امتیاز، مزیت و یک حق اولویتی برای آن عزیزان در انتخابات مجلس شورای اسلامی فراهم می‌کند؟ ما صحبت‌مان این بود که خیر، آن پدیده و پرونده تمام شد و در پرونده جدید باید از نو و متناسب با اقتضائات دهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی برنامه‌ریزی کرد».
سابقه‌اي تامل‌برانگيز
بر اساس آنچه که چهره‌های اصلاح‌طلب می گویند عارف به دلیل آراي اندک و از طرفی لزوم حفظ انسجام، از انتخابات کناره‌گیری کرد اما وقتی این کناره‌گیری اتفاق افتاد، عارف حتی در بیانیه خود حاضر نشد از روحانی نامی ببرد و در آنجا اعلام کرد که به نفع ملت ایران کناره گیری می کند! علی شکوری راد، دبیرکل حزب اتحاد ملت نیز در این مورد به روزنامه اعتماد می گوید: «آقاي عارف به سختي كنار رفت و حاضر نشد كه گفت‌وگويي انجام دهد. حتي حاضر نشد در اعلام انصرافش از آقاي روحاني حمايت كند؛ نمي‌خواهم كالبدشكافي كنم. لازم است بگويم حتي رفتار دكتر عارف نیز در زماني كه انصراف داد، رفتار تعاملي نبود».
انتقاد از عملکرد عارف در مجلس
پس از پیروزی لیست امید در انتخابات سال ۹۴، محمدرضا عارف سودای ریاست مجلس را در سر داشت و در این بین، این موضوع با مخالفت‌هایی در درون و بیرون مجلس روبه‌رو شد. سکوت محمدرضا عارف و عدم فعالیتش در مناسبات مجلس موضوعی بود که با انتقاد زیاد چهره های اصلاح طلب مواجه بود. در این بین اتفاقاتی از جمله خروج عده ای از فراکسیون امید، شکست در انتخابات هیات رییسه، واگذاری ریاست کمیسیون‌ها به فراکسیون‌های رقیب، عملکرد ضعیف در رای اعتماد به وزرا سطح انتقادات را نسبت به عملکرد عارف به عنوان رییس فراکسیون امید بالاتر برد.
جلال جلالی زاده چهره اصلاح طلب و عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت، در باره عملکرد عارف در یادداشتی که در هفته نامه صدا منتشر کرد، نوشت:«اگر از افرادی مانند آقای عارف در لیست استفاده شده، بیشتر به دليل پشتوانه‌های قبلی و گذشته ایشان بوده است، وگرنه در مدتی که در مجلس بودند عملکرد قابل قبولی نداشتند.
اگرچه او (عارف) انسان شریف و پاک‌اندیشی است اما سیاست‌مدار کارکشته و مجربی نیست. مجلس، خانه سیاست‌ورزی است نه مدرسه اخلاق. استاد دانشگاه بودن امر پسندیده‌ای است اما در خانه ملت، کسی برنده است که سیاسیت‌ورز باشد و اصول لابی را بداند. نمایندگان مجلس، دانشجوی جزوه‌نویس نیستند که استاد هر آنچه گفت، آنها بنویسند و آخر ترم آن را پس بدهند».
توقع نابجا
هرچند حضور محمدرضا عارف در سیاست، تازه نیست اما عملکرد او در ۸ سال گذشته با انتقادات شدید روبه‌رو بوده است. نقد چهره های فعال در احزاب اصلاح طلب و نمایندگان مجلس نسبت به او باعث می شود تا عارف بیش از پیش مهجور باشد. عارف در حالی از رییس دولت اصلاحات برای حضور در انتخابات آینده نظرخواهی می‌کند که او اعتقادی به کار تیمی ندارد.
اظهارنظر عارف درباره روزنامه بهار و اعلام برائت او از این روزنامه، عدم مشورت‌پذیری در انتخابات ۹۲ و ۹۴ و مسائلی از این دست باعث می شود او حتی آخرین گزینه اصلاح طلبان برای انتخابات ۱۴۰۰ نيز نباشد. او باید در دو سال باقی مانده، عملکرد خود در مجلس و شورای عالی سیاست‌گذاری را اصلاح کند تا رابطه اش با بدنه اصلاحات و حامیان این تفکر ترمیم شود. عارف بیش از هرچیز نیاز به مشاوره های خوب برای بازگشت به مردم دارد. موضوعی که به نظر می رسد او توجهی به آن ندارد.
راهي كه بن‌بست است
از طرف ديگر، حواشي كه حول فرزند او و غائله«ژن خوب» ايجاد شد جايگاه عارف را از ۹۲ نيز بيشتر كاهش داده است و به نظر او بايد در قامت يك رهبرسياسي به وظايف خود ادامه دهد زيرا كه حضور وي در كسوت‌هاي اجرايي مي‌تواند سبب ريزش چشم‌گير آراي بدنه اجتماعي اصلاحات و در ادامه، نااميدي جامعه مدني شود. اميدواريم آقاي عارف، مصلحت جمعي را به منافع شخصي ترجيح داده و به گونه‌اي عمل كند كه براي هميشه، پيشينه خوبي از او در اذهان عمومي باقي بماند.
- 12
- 3
