اينکه مواضع دلواپسان درباره برجام در اکثریت مواقع همسو با منافع تندروهای آمریکایی و صهیونیستی است، داستان امروز و دیروز نیست. از همان روزی که مذاکرات شروع شد آنها مخالفت و تهدید کردند. روزگاری صدای شان بیشتر شنیده می شد. اگرچه دولت و عنان مذاکرات به دست رقیب سیاسی شان افتاده بود اما در مجلس صدایی قوی داشتند. یک روز وزیر خارجه را به خاطر مذاکره خائن می خواندند و روزی دیگر به خاطر پیاده روی محمدجواد ظریف با همتای آمریکایی اش یا دست دادن او با اوباما او را هدف هتاکی های خود قرار می دادند.
حالا اما صدای دلواپسان کمتر شنیده می شود. از جمعه شب هنگامی که دونالد ترامپ رئیس جمهور جنجالی آمریکا گفت که ایران پایبند به برجام نبوده و از واژه جعلی خلیج عربی به جاي خليج هميشه فارس، استفاده کرده؛ جریانات سیاسی با وحدتي مثال زدني در مقابل وي صف آرايي کرده اند؛ چنانکه گویی فعلا اختلافات حزبی و سیاسی به باد فراموشی سپرده شده است.
سخنرانی ترامپ نه تنها وحدت نیروهای ایران را در پی داشت بلکه در همان شب با واکنش سریع دیگر کشورهای مذاکره کننده هسته ای هم رو به رو شد؛ موضوعی که تحلیل گران سیاسی آن را پیروزی دیپلماتیک ایران می دانند و معتقدند برعکس دوران تحریم ها که اجماع جهانی علیه ایران به راه افتاده بود، حالا آمریکا در موضع انزوا قرار گرفته است.
مخالفان دلواپس دولت روحانی اما چنین نظری از خود بروز نداده اند. آنها بعد از سخنان ترامپ و واکنش هایی که برای او در پی داشت دچار نوعی چند دستگی شده اند. بعضی از آنها سکوت پیشه کرده اند، بعضی از آنها کمتر نقد می کنند و بعضی دیگر کماکان دولت را هدف قرار می دهند.
کشاکش عباسی، شریعتمداری و رسایی برای رهبری دلواپسان
در بین دلواپسان سه نفر هستند که جلودار بقیه دلواپسان در حمله به دولت بوده و حالا هم پیشرو هستند. این سه نفر حسن عباسی، حسین شریعتمداری و حمید رسایی هستند. در بین این سه نفر تندترین واکنش ها از سوی حسن عباسی صورت گرفته؛ کسی که اظهارات جنجالی اش گاهی با شکایت قضایی از او و بازداشت هم همراه شده است.
او بعد از سخنان ترامپ در توئیتر خواستار استعفای روحانی و ظریف شد. او در توئیتی نوشته: «با شکست دیپلماسی ظریف، ایران در بدترین تنگنای دیپلماتیک تاریخ خود قرار دارد. منتظر استعفای ظریف هستیم.» عباسی در پیام توئیتری دیگری نوشته «آقای روحانی! هم تحریم ها برگشت و هم سایه جنگ. منتظر استعفای شما هستیم.» او، علاوه بر این سخنرانی رئیس جمهور که در واکنش به اظهارات ترامپ بوده را نادیده گرفته و گفته: «رویارویی تریبونی روحانی و ترامپ مثل تقابل دو تیغه یک گازانبر برای شکستن یک حقیقت است؛ سپاه.»
عباسی همچنین در توئیت دیگری نوشته: «روحانی به آمریکا اعتماد کرد و کتک آن را هم خورد.» این فعال سیاسی در یک توئیت از ترامپ به خاطر اظهاراتش تشکر کرده و نوشته: باز هم ترامپ مچکریم؛ بابت علنی کردن حمایت از جنبش سبز آمریکایی در ایران.» یکی از اظهارات دیگر او با اهانت نیز همراه بوده است. او گفته: «فقط یک دیوث سیاسی می توانست تیتر بزند که امضاء کری تضمین است.»
اهانت های این گروه به حسن عباسی ختم نمی شود. حمید رسایی عضو جبهه پایداری در صفحه توئیتر خود نوشته: بعد از ۴ سال مذاکره با آمریکا هر ایرانی باید انتخاب کند در کدام گروه است. او در ادامه این پست ضمن فحاشی به دیدگاه مخالف خود، نوشته: «با اجرایی شدن مادر تحریمها چرا صدایی از حلقوم های نکبتی که تکرار میکردند بیرون نمی آید؟!اسناد جاسوسی این خائنین، کی رو میشود؟!» رسایی همچنین در برهه ای که اغلب سیاسیون تصمیم گرفته اند وحدت پیشه کنند، وحدت را مورد حمله قرار داده و می نویسد: این شیوه نفاق است که هروقت تمام استدلالهایشان در راه باطل به گِل مینشیند، وحدت را روی نیزه میکنند! وحدت باتحمیل کنندگان برجام هرگز.
حسین شریعتمداری مدیر مسئول روزنامه کیهان نیز در مخالفت با برجام شهره عام و خاص است. روزنامه تحت مدیریت او به تعبیر عده ای همان چیزهایی را برداشت کرد که دلواپسان مدت‌ها آن را تکرار میکردند؛ تیتر نخست کیهان بعد از سخنرانی ترامپ «ترامپ برجام را حفظ کرد؛ امتیازها برای امریکا محدودیت‌ها برای ما!» بود. کیهان در سرمقاله اش نیز مدعی شد که «برجام برای «تمام» طرف‌های ۱+۵ بویژه امریکا و شخص ترامپ ارزشمند و مفید است مگر برای جمهوری اسلامی ایران. دقیقاً به همین دلیل، این کشورها حاضر نخواهند شد از آن خارج شوند.»
در این مطلب کیهان آمده: « خیانت لیبرال‌های وطنی کمتر از خیانت ترامپ و متحدانش نیست. خیانت ترامپ غیرمنتظره نیست (چرا که خیانت و گزیدن، اقتضای دشمن است) اما از خیانت ترامپ‌های وطنی هرگز نمی‌شود گذشت. ترامپ‌های وطنی که ماله به دست، به توجیه یا حاشیه‌سازی مشغولند و از بزک کردن جاسوس هسته‌ای هم نمی‌گذرند، با ادبیاتی متفاوت، همان راهی را می‌روند که ترامپ می‌رود.»
کیهان در مطلب دیگری هم از خارج شدن کشور از برجام استقبال کرده است. این روزنامه در مطلبی با تیتر «حالا که به حرف منتقدان برجام رسیدید مسیر را عوض کنید» نوشته: علیرغم اظهارات صریح مقامات اروپایی، برخی از مقامات ارشد دولت و روزنامه‌های زنجیره‌ای مدعی اصلاحات با جنجال رسانه‌ای تلاش کردند تا اینگونه القاء کنند که به واسطه برجام میان اروپا و آمریکا شکاف ایجاد شده است.
این سه نفر البته هیچ کدام در مقام تصمیم گیری برای سیاست های خارجی کشور نیستند و نمی توانند تاثیر خاصی بر سیاستهای نظام بگذارند. ضمن اینکه مدتهاست با وجود انعکاس حرفهایشان در رسانه های زنجیره ای و پرشمار منتسب به اصولگرایان،تاثیر ناچیزی بر افکار عمومی دارند.
دلواپسان چند دسته شدند
اما رفتار بعضی دلواپسان هم از چند دستگی بین این گروه حکایت دارد. سایر دلواپسان یا کمتر زبان به انتقاد از دولت می گشایند و یا به کلی سکوت اختیار کرده اند. مهرداد بذرپاش از افرادی است که شخصا هنوز جمله ای بعد از اظهارات ترامپ بر زبان نیاورده است اما روزنامه او، وطن امروز بعد از سخنان ترامپ به استقبال پاره شدن برجام رفت. این روزنامه با تیتر «برجام را پاره کرد»، به استقبال این رویداد رفت و نوشت: «با اظهارات ترامپ عملاً توافق هسته‌ای با مختصات فعلی برای امریکا موضوعیتی ندارد.»
این رسانه در سرمقاله خود، توضیح داد که «اگر ترامپ واقعاً بر انجام این اصلاحات مصر باشد و کنگره نیز در مصوبات روزهای آینده خود بر این موضوع صحه بگذارد، آن وقت می‌توان گفت او عملاً برجام را پاره کرده و این توافق تمام شده است.»
علاوه بر بذرپاش، مرتضی آقاتهرانی و روح الله حسینیان از لیدرهای جریان دلواپس که در دوران نمایندگی خطاب به علی اکبر صالحی گفت قصد دارد او را در قلب رآکتو اراک زیر سیمان مدفون کند حالا سکوت کرده است.
سعید جلیلی همچنان کنایه می زند
سعید جلیلی دبیر پیشین شورای عالی امنیت ملی، اما از آن افرادی بود که برخلاف انتظارها ظاهر شد. او که از منتقدین سرسخت مذاکرات و توافق هسته ای بوده در صفحه شخصی خود نوشت: «ترامپ که آمریکا را فلج توصیف کرد بداند که با پیکر فلج نمی تواند رجز بخواند.» او در توئیت دیگری نیز نوشته: «باید در دانشگاه‌ها یک دوره برجام خوانی شروع شود، این بحث علمی است نه سیاسی.
برجام یک سند ۱۵۹ صفحه‌ای مهم است که تا سالها کشور درگیر آن است.» انتقادات او به دولت هم در حد این توئیت باقی مانده است: کسانی که می گفتند دیپلماسی بیانیه خواندن نیست اکنون در برابر نقض برجام به جز بیانیه خوانی چه کاری انجام می دهند؟!» این کنایه جلیلی البته بی پاسخ نماند و حسام الدین آشنا از او خواست آتش به اختیار گزارشی از شش سال و نیم مذاکره خود ارائه دهد.
احمدی نژاد یک بار دیگر نامه نوشت
با این حال مافوق جلیلی در دولت قبل در نامه ای سرگشاده برآن شد تا حدی سکوت جلیلی را جبران کند. محمود احمدی نژاد، رئیس دولتهای نهم و دهم در نامه ای سرگشاده نوشته: فرزندان خدوم شما در دولت های نهم و دهم ، با اتکاء به حمایت های بی نظیر مردمی ، در دفاع از حقوق مسلّم ملت با استحکام و اقتدار در برابر مستکبران جهانی ایستادند و با تدبیر و هوشمندی ، آنان را از دست اندازی به حقوق ملت ایران بازداشتند.
مواضع دولت آمریکا بار دیگر نشان داد که آنان نسبت به عظمت ، توانایی و اقتدار ذاتی ملت ایران جاهل و در کسب معرفت نسبت به شایستگی های الهی- انسانی ایرانیان کاهل اند. آنان گمان می برند که با جنگ روانی و ارعاب عده‌ای اندک ، راه را برای تسلیم ملّت ، اخذ امتیازات تاریخی و محدود کردن همیشگی سقف پرواز و رشد ایرانیان باز کنند، لکن اگر بنا بود با این رفتارها تغییری در جغرافیا ، فرهنگ ، مواضع و جایگاه کشور و ملت ایران به وجود آید ، چه بسا قبل از آنان ، قدرت‌های چپاولگر بزرگتری در تاریخ بودند که همین آرزو ها را داشتند اما با خود به گور بردند.
رحیم پور ازغدی دلواپس برجام شد
علاوه بر حسن عباسی دلواپسان یک تریبون به دست دیگر جنجالی هم در جمع خود دارند و آن کسی جز حسن رحیم پور ازغدی نیست. او در مشهد در اظهاراتی گفته: یادتان هست برخی یک سال و نیم پیش در ایران شیرینی پخش میکردند و می‌گفتند آمریکا قول داده است اما دیدیم که آمریکا به ۱۰ درصد وعده‌های خودش هم عمل نکرد.
رحیم‌پور ادامه داده: رهبری درباره برجام گفتند که به آمریکا خوش بین نیستند اما باز هم برخی اعتماد کردند؛ اگر حاکمیت امریکا را نمی‌شناسید الفبای سیاست را نمی‌دانید اگر می‌شناسید و اعتماد می‌کنید ساده‌لوح یا وابسته هستید که نشان از بلاهت سیاسی دارد.
رحیم‌پور با بیان اینکه منافقین ضدآمریکایی‌ترین گروه‌های قبل انقلاب بودند، افزود: اینان حتی معتقد بودند امام نیز به اندازه کافی ضدآمریکایی نیست اما دو دهه بعد لباس ارتش آمریکا را به تن کرده، در مسئله هسته‌ای اطلاعات جعلی منتشر کرده و در اتاق فکر ترور فیزیکدانان ما که در مسائل هسته‌ای ایران را به یک قدرت علمی درجه اول تبدیل کردند، حضور داشتند. او همچنین گفته: رهبری برجام را با ۸ شرط پذیرفتند اما آن شرط‌ها عملی نشد و امروز نه چرخ اقتصاد می‌چرخد و نه چرخ سانترفیوژ.
کریمی قدوسی یک دلواپس دارای رای
در بین دلواپسان تنها کسانی که حالا تاثیر حداقلی در قدرت دارند بعضی نمایندگان عضو جبهه پایداری مثل کریمی قدوسی هستند. او در واکنش به سخنان ترامپ گفته: حالا که می خواهند بر جام را کلا تمام کنند عکس العمل ما اجرای قانون مجلس است یعنی ماده دو تبصره های مختلف آن به صراحت دولت را ملزم کردیم در برابر اقدامات نقض برجام اقدام مقابل به مثل کند و اجرای برجام را متوقف کند و به دوران قبل توافق برگردد.
با مواضع این روزهای دلواپسان همچنین به نظر می رسد ترکیب و آرایش این گروه در حال تغییر است. چرا که تنها یکی دو چهره از آنها باقی مانده که کماکان به حسن روحانی و محمدجواد ظریف می تازند. البته اغلب آنها همانطور که به آنها اشاره شد یا در سخنرانی هستند و یا در رسانه ای خاص می نویسند و دولتمردان می توانند آسوده باشند که خطری از جانب آنها برجام را تهدید نمی کند. در این میان آنچیزی که نمی توان خیلی نسبت به آن آسوده خاطر بود خدشه دار شدن وحدتی در کشور است که بعد از سخنان ترامپ و واکنش های جهانی به او ایجاد شده است.
- 10
- 1
