حسن روحانی، گزینه مورد وفاق اصلاح طلبان و اعتدال گرایان پس از اینکه توانست در ۲۹ اردیبهشت به واسطه حمایت رئیس دولت اصلاحات و شعارهای اصلاح طلبانه ای چون رفع حصر، استفاده از زنان و جوانان و اقلیت ها در کابینه دوازدهم و رفع فقر و بیکاری رای ۲۴ میلیونی جامعه را جلب کند، روز رای اعتماد وزرا در مجلس شورای اسلامی اعلام کرد که دلش می خواست در کابینه خود وزیر زن داشته باشد ولی برخی محدودیت ها مانع از این انتخاب شده است. البته او در همان جلسه تاکید کرد که در انتخاب گزینه های خود برای وزارت، تحت فشار شخص یا جریان خاصی نبوده است و بالاخره مشخص نشد که واقعیت کدام است.
نکته قابل توجه در این موضوع این است که آیا واقعا روحانی قبل از انتخابات با روحانی بعد از انتخابات تفاوتی دارد یا برخی بنا به تصورات و انتظاراتی که ناشی از عدم درک واقعی شرایط کشور است به چنین باوری رسیده اند.این منتقدان بر این باورند که روحانی قبل از انتخابات با روحانی پس از انتخابات متفاوت است و گردش به راست داشته و حالا که خیالش از بابت جلب رای بدنه اصلاح طلب جامعه راحت شده است و برای انتخابات دوره بعد نیازی به این رای ندارد، شعارهای انتخاباتی و وعده هایش را فراموش کرده است. استناد این افراد به عدم استفاده روحانی از زنان و اقلیت های مذهبی و اقوام در کابینه دوازدهم است و همچنین با تاکید بر دیدار اخیر روحانی با جامعه روحانیت مبارز پس از سال‌ها بر این باور صحه می‌گذارند.
نکته دیگری که باعث انتقاد و دلخوری بخشی از بدنه
اصلاح طلب شده است، معرفی منصورغلامی، رئیس دانشگاه بوعلی همدان به عنوان وزیر علوم است. فردی که دانشجویان نسبت به معرفی او اعتراض کردند و حتی برای رئیس جمهوری نامه نوشتند و از او خواستند در این انتخاب تجدید نظر کند و طبق وعده های انتخاباتی اش شخصی را برای این کرسی معرفی کند که از جنس آنها باشد.
حتی دانشجویان گزینه مدنظر خود را به رئیس جمهوری پیشنهاد دادند و در دیدار با نمایندگان مجلس و اعضای فراکسیون امید کوشیدند جلوی اعتماد عمومی به این گزینه را بگیرند. ولی اتفاقی که از نظر آنها نباید محقق می شد به وقوع پیوست.
موضوع دیگری که از سوی منتقدان جدید روحانی مورد توجه قرار گرفته است، مسئله هماهنگی گزینه های مدنظرش برای کابینه دوازدهم با شخص رهبری و برخی نهادهای خاص است. در همان زمان که رئیس جمهوری این موضوع را در جلسه رای اعتماد به وزرا مطرح کرد، اولین کسی که به این موضوع واکنش اعتراضی نشان داد علی مطهری، نایب رئیس مجلس شورای اسلامی بود که اعلام کرد هماهنگی وزرای پیشنهادی از سوی رئیس جمهوری با رهبری بدعت است و باید جلوی این کار و روش گرفته شود.
البته این موضوع از سوی دفتر مقام معظم رهبری تکذیب شد ولی روحانی هرگز درباره این مسئله توضیحی نداد.طبق نص صریح قانون اساسی، انتخاب وزرای پیشنهادی از وظایف رئیس جمهوری است و شخص دیگری نمی تواند در این موضوع ورود کند ولی روحانی سعی کرد در انتخاب وزرا از شخصیت های دیگری کمک بگیرد و این رفتار او با واکنش های بسیاری مواجه شد.
منتقدان دیگر روحانی بر این باورند که رئیس جمهوری پس از انتخابات تا کنون عقب گرد داشته است و از مواضع اصلاح طلبانه‌ای که زمان انتخابات در پیش گرفته بود در حال دور شدن است. یکی از این منتقدان صادق زیبا کلام است که می گوید: «گام‌های روحانی در این چند ماه رو به عقب بوده است. در این سه ماه ۲۴ میلیون نفری که به روحانی رای داده‌اند سرخورده شده اند و به نظر می رسد حالا که روحانی رای آورده دیگر به مطالبات جامعه توجهی نشان نمی دهد.» البته محمدجواد حق شناس، عضو حزب اعتماد ملی و عضو شورای شهر تهران در گفت وگو با ابتکار این موضوع را رد می کند و تاکید دارد که روحانی بعد از انتخابات تغییری نکرده است.
او تاکید دارد: « دکتر روحانی در ۴۰ سال گذشته تا کنون یک روند و سیر ثابت داشته است و تغییری نکرده است. اگر از نظر راهبردی به دکتر روحانی نگاه کنیم متوجه می شویم که روحانی امروز با روحانی ۳ سال پیش و روحانی ۱۰ سال پیش و روحانی ۳۰ سال پیش یک خط و مسیر را رفته است.»
او تغییر روحانی را مربوط به تاکتیک های او می داند و می گوید: «تغییراتی که در رفتار او مشاهده می شود به واسطه تاکتیک هایی است که برای دور دوم در پیش گرفته است و این تاکتیک‌ها نسبت به دور یازدهم تغییر کرده است. ولی از نظر راهبردی همان روحانی است.»
از طرفی اشرفی اصفهانی با تایید این نکات که روحانی پس از گرفتن رای ۲۴ میلیونی از جامعه تغییر رویکرد داده و توجهی به مطالبات مردم و اصلاح طلبان ندارد به ابتکار گفت که روحانی باید در این باره به مردم توضیح دهد. او خطاب به رئیس جمهوری گفت: «باید شخصا در این باره به مردم توضیح دهید. من نمی توانم از طرف شما به مردم پاسخ بدهم.» این چهره اصلاح طلب تصریح کرد: «این نوع عملکرد آقای روحانی نگران کننده است و توصیه می کنم دراین باره با مردم صحبت کند و درباره عملکردش توضیح دهد.»
او همچنین با تایید این نکته که روحانی با معرفی گزینه‌هایش در کابینه نشان می دهد در حال عبور از اصلاح طلبان است و حالا که از مردم و پایگاه اجتماعی آنها رای گرفته است، به مردم دیگر کاری ندارد، افزود: «جامعه درباره رفتار روحانی سوال دارد و نگران است. به ایشان پیشنهاد می کنم به جای اینکه خودش موضوع را کالبدشکافی کند، چند نفر دلسوز را درکنار خود داشته باشد تا با مردم صحبت و تبادل نظر کنند و نظرات مردم را به ایشان منعکس کنند تا در جریان مستقیم خواست و مطالبه مردم قرار بگیرد.»
البته برخی از منتقدان بر این باورند که این رفتار و بی توجهی روحانی نسبت به جامعه باعث سرخوردگی آنها و کم شدن امید مردم به روحانی شده است. صادق زیباکلام در این باره تاکید دارد: «مساله فقط این نیست که بین اصلاح‌طلبان و دولت آقای روحانی شکاف ایجاد شده است. من فکر می‌کنم مساله عمیق تر از این حرف‌هاست.اساسا یک سرخوردگی و یک احساس ناامیدی گسترده، نه تنها در بین اصلاح طلبان، بلکه در بین آن ۲۴ میلیونی که به آقای روحانی رای داده‌اند به وجود آمده است.»
البته ابوالفضل سروش، نماینده تهران در مجلس به «ابتکار » گفت که موافق تحلیل هایی که می گویند روحانی بعد از انتخابات گردش به راست داشته نیست. بلکه او را یک هاشمی رفسنجانی دیگر می داند. این نماینده اصلاح طلب مجلس تاکید کرد: « گاهی شرایط ایجاب می‌کند فردی در یک مقطع زمانی به گونه ای عمل کند و در شرایطی دیگر روشی دیگر را اجرا کند. این به منزله برگشتن از مواضع قبلی نیست بلکه مقتضی زمان و شرایط است.»
این عضو فراکسیون امید مجلس به «ابتکار » گفت:«روحانی را فردی دارای تفکر اعتدالی و شبیه به مرحوم هاشمی می داند و بر اساس شرایط روشش را تغییر داده است و نباید نگران این موضوع بود.» البته امیرآبادی، نماینده اصولگرای مجلس در گفت وگو با «ابتکار » درباره عملکرد فعلی روحانی بعد از انتخابات گفت که بحث اصلی امروزعملکرد خوب یا بد دولت نیست بلکه باید دست به دست هم داد و راهکارهای مناسب برای اداره بهتر کشور را پیدا کرد.
این نماینده اصولگرای مجلس تصریح کرد: «الان زود است درباره عملکرد روحانی و دولت دوازدهم نظر بدهیم. هرچند که مواضع اخیر روحانی در مجلس مواضع خوبی بود و مردم هم همین مواضع را می خواهند. در مقطعی رئیس جمهوری تصمیم می گیرد با آمریکا وارد مذاکره شود و این کار را انجام می دهد و در مقطعی تصمیم می گیرد از مواضع نظام دفاع کند و این حق مردم است که رئیس جمهوری از مواضعشان حمایت کند و روحانی این کار را کرده است.»
البته مرتضی بانک، مشاور رئیس جمهوری درگفت وگو با «ابتکار » عملکرد روحانی را مطابق خواست مردم و شعارهای انتخاباتی او می داند و تاکید دارد که اهداف رئیس جمهوری همان اهدافی است که در زمان انتخابات برای خود ترسیم کرده است. او به «ابتکار » می‌گوید:« اهدافی که رئیس جمهوری در انتخابات معرفی کرده است با برنامه هایی که امروز دولت اجرایی می کند تا حد زیادی می‌تواند مطابق با شعارهای انتخاباتی اوست و می تواند مطالبات مردم را محقق کند. »
بانک همچنین اظهار امیدواری کرد که در حوزه اقتصاد و اشتغال که دو مقوله مهم است دولت بتواند برنامه هایی را اجرا کند که منجر به موفقیت بیش از پیش او شود. مشاور رئیس جمهوری ادامه داد: « به نظرم با توجه به برنامه های اقتصادی دولت دوازدهم و زمینه های مهیا شده از سوی رئیس جمهوری و با کمک کابینه منسجمی که تشکیل داده است، تا حدودی رسیدن به این اهداف قابل اجرا است.»
بنابراین با توجه به اظهارات ضد و نقیض منتقدان اصلاح طلب روحانی و برخی اصولگرایان و دولتمردان صحبت درباره اینکه روحانی چه برنامه و تصمیمی برای اداره ۴ سال آینده کشور دارد کمی سخت است و نیازمند زمان بیشتری است. بنا به قولی تنها گذر زمان است که می تواند پرده از حقایق و عملکردها بردارد.
البته این تجربه بسیار بدی است که یک جریان سیاسی از اعتماد واقبال عمومی استفاده کند و بعد از آوردن ۲۴ میلیون رای به مطالبات اهمیت ندهد. این نکته ای است که در صورت محقق شدن می تواند حامیان روحانی و شخص او را در ادامه زندگی سیاسی خود با مشکل مواجه کند، چرا که تصور مردم بر این خواهد بود که تنها رای و نظر آنها در زمان انتخابات و پای صندوق های رای است که اهمیت دارد.
- 15
- 1
