قالیباف به‌دنبال لیدری جریان‌جدید؟

 سه بار وارد گود انتخابات شد و هر سه دوره هم‌کیشانش دیگری را به او ترجیح دادند؛ ۸۴ احمدی نژاد،۹۲ ولایتی و ۹۶ ابراهیم رئیسی حالا دیگر قالیباف حاضر نیست سکوت کند برای همین تیغ تیز انتقاداش را به سمت اصولگرایان آن هم طیف سنتی جناح راست نشانه گرفته و می خواهد از آنها عبور کند؛ اول خطاب به جوانان نامه سرگشاده می نویسد و از حرکت به سمت نواصولگرایی صحبت می کند و بعد پای پدرخوانده های اصولگرایی  را وسط می کشد.

شاید هم  چندان بدش نمی آید درفش جریان جدیدی در کنار اصولگرایی را به دست بگیرد؛ محمدعلی پورمختار از نمایندگان اصولگرای مجلس دهم نیز حامی صحبت های قالیباف است. او هرچند نام پدرخوانده را به کار نمی برد اما معتقد است تئوریسین های اصولگرا اجازه تغییر را نمی دهند و این به ضرر جریان اصولگرایی است. 

این نماینده مجلس در گفت و گویی که با خبرآنلاین داشت تصمیم قالیباف برای به راه انداختن جریانی جدید را بعید دانست اما گفت: دیدگاه قالیباف طرفداران زیادی دارد و حتما در آینده ای نه چندان دور این دیدگاه بر نگاه کاملا سنتی که اجازه هیچ گونه تغییری را نمی دهد غلبه پیدا خواهد کرد. آنچه در ادامه می خوانید مشروح این گفت و گو است:

آقای قالیباف بعد از انتخابات ۹۶ انتقاداتی را متوجه جریان اصولگرایی کرد و از حرکت به سمت نواصولگرایی سخن به میان آورد و امروز هم باز بر همان انتقادات تاکید می کند صحبت های او چقدر دال بر وجود ضعف و نقص در اصولگرایی است و چقدر می توان آن را دلخوری های شخصی دانست؟

ببینید دیدگاه هایی که از سوی اشخاص مطرح می شود می تواند جرقه ای باشد برای یک جریان تا که به عنوان یک ایده جدید به آن نگاه کنند؛ آقای قالیباف هم بر همین مبنا این دیدگاه را مطرح کرده است که فضا باز و روش ها اصلاح شود؛ به ویژه آنکه ما در حوزه جذب حداکثری نیاز داریم تجدید نظر صورت بگیرد. به این معنا که رویکردمان را باید متوجه برخی واقعیات بکنیم؛ بلاخره جمعیت ما جوان است و ذائقه های مختلفی دارند درحالی که ما همچنان اصرار داریم از  روش های سنتی قبل استفاده کنیم  که چندان جوابگو نیست. لذا به نظر می رسد باید در این زمینه اصلاحی صورت بگیرد و سمت و سوی آن هم رفتارهای انقلابی است.

منظور شما از انقلابی شدن چیست؟

این اصل برگرفته از نظر رهبری است که به امر تحزب هم خیلی اعتقاد دارند. ما می بینیم حزب جمهوری اسلامی در سال ۵۸ راه می افتد و در همان سالها خود مقام معظم رهبری از موسسین این حزب بودند لذا از این منظر نگاه مثبتی به فعالیت های حزبی دارند. ایشان به لحاظ تحلیل‌های داخلی و خارجی و مشکلات کشور گفتند رفتار ما باید انقلابی باشد و به نظرم برای آن دلیلی قابل تصور بود که مهمترینش حفظ شعارهای اول انقلاب بود چراکه همواره انقلاب ها در معرض این آفت بوده اند و بعد از مدتی شعارها را فراموش کردند و زمینه ها برای  انحراف از اصل و مبنای انقلاب فراهم می شود.

برای مثال می گویم موضوع فسادی که در رژیم شاه بود امروز دامنگیر ما شده است درحالی که ما در ابتدای انقلاب شعار می دادیم می خواهیم در برابر فساد بایستیم و جلوی سواستفاده ها را بگیریم اما الان وقتی دامنگیرمان شده است یعنی اینکه از آن شعارهای اولیه فاصه گرفتیم و اگر با این موضوع برخورد نکنیم و قاطعانه دست مفسدین را قطع نکنیم همین اتفاق برای ما می افتد و مردم علیه ما قیام می کنند؛ تعارف هم ندارند. مشی انقلابی یعنی این؛ یعنی نگاه اصلاح گرانه با حفظ اصول انقلاب.

یعنی شما می گویید اصولگرایی از شعارهای اولیه فاصله گرفته است؟

من این موضوع را به طور کلی می گویم و تنها بحثم اصولگرایی نیست؛ مگر در میان اصلاح طلبان کم افراد انقلابی داریم که فعال بودند و جنگیدند اما امروز آنها هم به این آفت دچار شده اند. مگر امروز دولت در دست اصولگرایان است؟! اما می بینیم در دولت آفت وجود دارد لذا باید همه عزم‌شان را جزم کنند و بیایند ارزش های انقلاب را مرور کنند و بعد بگویند ما انقلابی هستیم؛ خروجی این رفتار نیز باید این باشد که اجازه تجدید ساختار به افرادی که زمانی انقلاب با آنها مبارزه کرد داده نشود. تلاش کنیم مشکلات کشور را حل کنیم؛ اقتصاد مقاومتی و ...

شعار نیست باید به آنها عمل کرد و در این مسیر گام برداشت؛ برای این امر باید در سازو کارها و رویکردهایمان تجدید نظر کنیم تا زندگی بهتری داشته باشیم؛ حتی توصیه‌ام به اصلاح طلبان هم این است که در ساختار  خود تجدید نظر کنند. آنها نیز امروز درگیر شعارهای سال ۷۶ شدند و لذا باید یک تحولی را ایجاد کنند. در میان اصولگرایان هم آن نگاه های منجمد و غیر اساسی به مسائل از  آفت های جریان اصولگرایی است. بنابراین باید به بحثی که آقای قالیباف آن را مطرح کرده است توجه شود و آن را نباید بایکوت کرد.

حتی در جریان اصلاح طلبی هم باید تغییر و تحول به بحث گذاشته شود. ما دائما در حال تغییر هستیم و همواره تفکرات و خواسته های جدید مطرح می شود و اگر برای این تفکرات جدید پاسخ نداشته باشیم خودمان حذف خواهیم شد.

با این حساب شما هم از حامیان نواصولگرایی هستید؟

من حامی جریان انقلابی هستم.

فارغ از این موارد به نظر می رسد آقای قالیباف به نوعی دلخوری هایی از گذشته هم دارد چراکه از سال ۸۴ تا ۹۶ سه بار در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کرد و هر سه بار با بی اقبالی اصولگرایان مواجه شد چرا اصولگرایان حاضر به حمایت از قالیباف نیستند؟

یکی از دلایل این است که جریانی که تئوریسین اصولگرایان است از فضای جذب نگران هستند. آنها می ترسند اگر فضای جذب باز شود و تاکتیک ها تغییر کند انحراف در این جریان پدید آید. در حالی که این انحراف صورت نخواهد گرفت چراکه ما جوانان پر شوری و مومنی داریم که آنها را در انواع مراسمات از جمله مراسم تشییع شهید حججی و ... می بینیم؛ آنها توانایی ها و علایقی دارند اما همین اصولگرایان به چهره آنها  نگاه می کنند و می گویند این به درد ما نمی خورد یعنی  قضاوت های ما ظاهری است لذا آقایانی که در راس جریان اصولگرایی هستند نمی توانند این موضوع را هضم کنند که باید این افراد جذب شوند اما آقای قالیباف نگاه جذب حداکثری دارد و همین موضوع باعث شده است تا در طول این چند دوره از قالیباف حمایت نشود.

شما از تئوریسین ها گفتید قالیباف از پدرخوانده های اصولگرایی صحبت می کند این پشت پرده ها چه کسانی هستند؟

عرض کردم همان جریان سنتی که از قدیم و حتی قبل از انقلاب بوده است.

منظور شما جامعتین و جبهه پیروان و شخصیت هایی مانند آیت الله  موحدی کرمانی، آیت الله یزدی، باهنر و ...؟

من نمی خواهم اسم بیارم و منظور خاصی ندارم اما این جریان بوده. رفتاری هم که امام خمینی (ره) با این جریان داشت قابل تامل بود البته هیچگاه برخورد حذفی نداشتند بلکه آنها را در جایگاه هایی منصوب می کردند که تصمیم ساز بود  اما برای کار اجرایی، جریان انقلابی که سرعت بیشتر و رویکرد انقلابی داشتند منصوب می کردند. امروز هم  نظر مقام معظم رهبری همین است و معتقد است نیروهای انقلابی و جهادی باید در کارهای اجرایی باشند که بی منت و بی وقفه کار کنند. این موضوع گاهی اوقات با تفکر افرادی که دیدگاه سنتی دارند تعارض دارد لذا صحبت آقای قالیباف درمورد پدرخوانده های اصولگرایی متوجه افرادی است که دیدگاه کاملا سنتی دارند و حاضر به تغییر آن نیستند.

پس می توان گفت اختلاف امروز اصولگرایان کشمکش جریان سنتی و نواصولگرایان است؟

بله این اختلاف و تفاوت دیدگاه وجود دارد.

آیا جمنا ماموریت پایان دادن به این کشمکش را به عهده گرفته است؟

جمنا پایه و اساس خوبی داشت اما آنها هم دچار این آفت شدند.

یعنی پدرخوانده ها بر جمنا تاثیر گذاشتند ؟

بله؛ همان دیدگاه غالب شد و مجمع، دیگر مجمع نیروهای انقلاب نشد بلکه مجمع نیروهای خاص شد و لذا نتوانست ادامه دهد.

فکر می کنید این اختلاف حل خواهد شد یا یک جریان دیگری در کنار اصولگرایی شکل خواهد گرفت؟

من بعید می دانم که جریان دیگری بخواهد پدید بیاید چراکه هر انشقاقی مضر است. اما مهمتر از این ما نیازمند به یک اصلاح در دیدگاه سنتی هستیم به گونه‌ای که باید مبتنی بر واقعیت و مقتضیات زمان به پیش برویم. مرحوم امام (ره) هم همواره با این موضوع مواجه بودند؛ بعضا فتاوایی دادند که با مخالفت های شدید برخی در حوزه مواجه شدند که بلافاصله جواب‌های قاطع و تندی دادند که آنها وادار به عذرخواهی شدند. برای مثال با فتوایی که در مورد شطرنج دادند ساختار را شکستند. امروز همان نظریات همچنان وجود دارد و اجازه نمی دهد دیدگاه های جدید که مبتنی بر نیاز جامعه است با حفظ اصول صورت بگیرد.

وقتی ما اصول مشخص داریم نباید از چیزی بترسیم. برای ما قرآن اصل است؛ نباید اجازه داد تعرضی به آن شود و تفسیر مختلف از آن صورت بگیرد؛ یا در مورد روابط خارجی مهمترین اصول ما مقابله با استکبار است که در راس آن آمریکا و اسرائیل قرار دارند لذا همه این اصول مشخص است و وقتی ما به این اصول پایبندیم دیگر نیازی نیست درگیر حواشی باشیم و از آن بترسیم .

در مسائل امروز کشورداری هم وقتی ما با دوستان اصلاح طلب به گفت و گو می نشینیم و اعتقادات مشترکی که برای مثال در مورد مبارزه با فساد داریم می بینیم انها هم می گویند منظور ما از اصلاحات اصلاح این امور هم هست؛ اینجاست که ما هم می گوییم بسم الله اصلا با هم به اصلاح امور وارد شویم . بنابراین، این یک نقطه اشتراک است که می توانیم در قالب جریان انقلاب با هم وارد عمل شویم.

با تمام این تفاسیر اگر تئوریسین ها یا پدرخوانده‌ها اجازه تغییر ندهند آیا قرار است قالیباف لیدر جریان جدیدی در اصولگرایان باشند؟

من بعید می دانم قالیباف  دست به چنین کاری بزند و تلاش او این است که این مجموعه حفظ شود و این موضوع را در انتخابات ۹۶ با کنار کشیدن به سود آقای رئیسی ثابت کرد. اما حتما دیدگاه قالیباف طرفداران زیادی دارد و حتما در آینده ای نه چندان دور این دیدگاه بر نگاه کاملا سنتی که اجازه هیچ گونه تغییری را نمی دهد غلبه پیدا خواهد کرد.

فائزه عباسی