جنجال‌های سریالی احمدی‌نژاد؛ از پاستور تا نارمک

«شناسانه این فرد از مقابله با رهبری مشحون است» این جمله را دادستان کل کشور درباره فردی بر زبان آورده است که هشت سال بر صندلی اولین مقام اجرایی کشور تکیه زده بود. رفتارهای اخیر محمود احمدی نژاد که چند وقتی است فاصله‌اش با پرستیژ و جایگاه یک سیاستمدار را با سرعت بیشتری طی می‌کند، مقامات قضایی کشور را در کنار سیاسیون به واکنش واداشته است. 

از نخستین واکنش های مقامات دستگاه قضا به رفتارهای احمدی‌نژاد سخن حجت‌الاسلام محمدجعفر منتظری، دادستان کل کشور بود. منتظری در جمع اعضای بسیج حقوقدانان گفت: آقای محترمی که ۸ سال مدیریت کشور را عهده‌دار بودی و امروز به صورت اوپوزیسیون قوه قضاییه درآمدی، اگر انتقاد درستی دارید بفرمایید. اینکه جمعی را دور خود جمع کنید و بد و بیراه به قوه بگویید و انواع اهانت‌ها و جسارت‌ها و تهمت ها و دروغ را بزنید، راه اصلاح است؟

دادستان کل کشور با اشاره به تخلفات احمدی‌نژاد در زمان ریاست قوه مجریه ادامه داده: «شناسانه این فرد از مقابله با رهبری مشحون است. قهر کردن و ۱۱ روز خانه‌نشینی کردن و رها کردن دولت، بوسه بر تابوت یک کافر ملحد زدن، مادر چاوز را در بغل گرفتن و بوسه بر گونه‌هایش گذاشتن و اهانت به مراجع تقلید و دروغ گفتن، جابجایی اعتبارات و بودجه‌ها، چنین آدمی با شناسنامه این چنینی امروز در عرصه مقابله با قوه قضاییه، اهانت‌ها و جسارت‌ها و توهین‌ها عمل می‌کند.»

اما آنچه دادستان کل کشور گفته داستان این روزها نیست که رئیس دولت های نهم و دهم در حرم حضرت شاه عبدالعظیم و تنها در بین جمع محدودی، روسای قوا را مخاطب ادبیات خاص خود قرار دهد؛ بلکه آغازش روزهایی است که در قامت یک «رئیس جمهور» رفت و آمد و مراودات سیاسی داشت و در همان قامت جنجال می‌آفرید.

ورود صریح رهبری به غائله ادغام سازمان حج با میراث فرهنگی

شاید اولین تحرک تنش آفرین احمدی نژاد آنجا بود که قصد داشت سازمان حج و زیارت را با سازمان میراث فرهنگی ادغام کند. هرچند ماجرای این اقدام احمدی نژاد نسبت به اقدامات سالهای بعدش در مقیاس پایین‌تری بود اما با مخالفت صریح رهبری پرونده چند روز بعد بسته شد. بعد از آنکه احمدی نژاد دستور ادغام سازمان حج و زیارت را صادر کرد، یار بهاری‌اش اسفندیار رحیم مشایی که آن روزها رئیس سازمان میراث فرهنگی بود رئیس سازمان را تغییر داد که البته اقدامش بی واکنش نماند. بعضی مراجع نیز به دستور احمدی نژاد واکنش نشان داده بودند.

حجت الاسلام محمد ری شهری، نماینده ولی فقیه و سرپرست حجاج ایرانی نیز گفت: «از آنجا که موضوع حج و زیارت از شئون ولی فقیه است و بر اساس اطلاع واصله الحاق سازمان حج به میراث فرهنگی بدون اخذ نظر از مقام معظم رهبری انجام شده و حکم انتصاب سرپرست جدید نیز بدون هماهنگی با اینجانب صادر شده، این اقدام مبنای قانونی ندارد.» ورود رهبری به ماجرا یک روز بعد از آن بود رئیس دولت حرف مشایی را حرف دولت خوانده بود. رهبر در نامه ای به ری شهری نوشتند: «به جناب آقای رئیس جمهور موکد تذکر داده شد که الحاق این سازمان به مجموعه گردشگری شایسته نیست، مقرر گشت وضعیت به شیوه سابق باقی بماند.»

اولین بزنگاه احمدی‌نژاد؛ ولی فقیه یا مشایی؟

دومین رویارویی احمدی نژاد با رهبری کمتر از سه ماه بعد، هنگامی اتفاق افتاد که انتخابات برگزار شده بود و احمدی نژاد، رئیس دولت دهم می‌خواست اسفندیار رحیم مشایی را حالا معاون اول خود کند. این تصمیم با واکنش های زیادی رو به رو شد. آیت الله مکارم شیرازی، از مراجع تقلید این اقدام را نامشروع دانست و تذکر داد که این انتخاب باید اصلاح شود. محمدحسن ابوترابی‌فرد، نایب رئیس وقت مجلس نیز از دستور رهبر انقلاب خبر داد که از مشایی نباید در هیچ پستی استفاده شود. با این حال احمدی نژاد در دوراهی نشان دادن اطاعت از ولی فقیه و مشایی، دومی را برگزید و تا انتشار رسمی نامه رهبری (که پیشتر به او ابلاغ شده بود) بر حفظ رفیق اصرار می‌کرد و حتی جلساتی برگزار می‌کرد تا در نهایت به معاون اولی مشایی ختم شود. با این حال بعد از انتشار نامه رهبری مشایی در متنی اعلام کرد از معاونت اول کناره گیری می‌‌کند. محمود احمدی‌نژاد اما با مشایی خداحافظی نکرد و او را به ریاست دفتر خود منصوب کرد.

احمدی نژاد صریح خانه نشین شد

خانه‌نشینی احمدی‌نژاد از کارهای معروف رئیس دهم بود. شاید زمانی که جریان اصولگرا در انتخابات ۸۸ صریحا از احمدی‌نژاد حمایت می‌کردند فکرش را نمی‌کردند که دستور ادغام سازمان حج و زیارت و سپردن آن مانند بهمنی می‌شود که بعدها مجبور باشند از نامزد مورد حمایت خود فاصله بگیرند. اواخر فروردین سال ۹۰ حیدر مصلحی، وزیر وقت اطلاعات استعفا داد. احمدی نژاد استعفا را پذیرفت اما رهبر انقلاب خواهان بازگشت مصلحی به وزارت اطلاعات بودند. احمدی نژاد اما برعکس دفعه قبلی که سعی می‌کرد راهی پیدا کند که صریحا از دستور رهبری نافرمانی نکند، این بار به خانه رفت و یازده روز از او خبری نشد تا آنکه دیگران تایید کنند که او قهر کرده است.

احمدی نژاد شناسنامه اش را رو کرد

اگرچه احمدی نژاد قهر سیاسی اش را یازده روزه و در خفا انجام داد اما اقدام بعدی‌اش در رویارویی با رهبر انقلاب بسیار آشکار بود. اواخر تابستان سال ۹۵ بود که سفرهای استانی احمدی‌نژاد با نام تبیین گفتمان انقلاب آغاز شد. اما تحلیلگران سیاسی می گفتند تبیین گفتمان انقلاب بهانه است و او انتخابات را نشانه گرفته است. خبرهایی شنیده می‌شد که او دیداری با رهبر انقلاب داشته و در آنجا از تصمیم خود برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری خبر داده و از سوی رهبری نیز با پاسخ منفی رو به رو شده است. اما روندی که احمدی‌نژاد و یارانش پیش گرفته بودند بی‌اعتنایی به این خبر غیررسمی و گاه تکذیب آن بود.

در نهایت نیز رهبر انقلاب در یکی از جلسات درس خارج فقه خود، به صراحت احمدی‌نژاد را از حضور در انتخابات نهی کردند و گفتند: «یک نفری، یک آقایی آمده پیش من، من هم به ملاحظه‌ صلاح حال خود آن شخص و صلاح حال کشور به ایشان گفتم که شما در فلان قضیه شرکت نکنید. نگفتیم هم شرکت نکنید، گفتیم صلاح نمی‌دانیم ما که شما شرکت کنید.» احمدی‌نژاد هم بلافاصله نامه ای به رهبری نوشت و در آنجا اعلام کرد که در انتخابات شرکت نخواهد کرد. سفرهای استانی اش را ادامه داد اما در جایی نیز گفت که برای اطاعت از رهبری حتی از نامزدی هیچ کسی حمایت نمی‌کند.

اما چهار سال بعد از تحویل دادن صندلی ریاست جمهوری یک نشست خبری برگزار کرد و در حمایت از نامزدی بقایی گفت: «هیچ دو نفری را در دنیا پیدا نمی کنید که مثل هم باشند به جز من، بقایی و مشایی» شاید وقتی محمود احمدی‌نژاد این جمله را می گفت دیگر کسی تصور نمی‌کرد با همه انتقادات و هجمه هایی که به خاطر یازده روز خانه نشینی به‌سویش بوده وارد انتخابات شود. اما او خیلی غیرمنتظره در سالن ثبت نام انتخابات ریاست جمهوری شناسنامه اش را رو کرد. شناسنامه ای که به قول منتظری دادستان کل کشور از مقابله با رهبری مشحون است.

بعد از ماجرای حضورش در انتخابات، حتی دیگر نامی هم از تبیین گفتمان انقلاب به زبان نمی‌آورد. بیشتر از گفتمان و انقلاب نام بقایی و مشایی را بر زبان می‌آورد. از بین تمام حامیان هشت ساله اش تنها رفقایی انگشت شمار برای او مانده اند. رفقایی که این روزها هرکدامشان در قوه قضاییه با پرونده‌هایی دست و پنجه نرم می‌کنند. اگر رفقایش در دادگاه محکوم شوند، آنها را هم نخواهد داشت؛ آنچنان که در قبلا در بین جمعیت هزاران نفری سخنرانی می‌کرد و اکنون در حرم حضرت عبدالعظیم و جمع ده‌ها نفری.

کیاوش حافظی