چرا اصولگرایان رقابت انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ را زودتر آغاز کرده‌اند؟

در وضعیت پرآشوب کنونی که بخش بزرگی از فعالان سیاسی کشور بر موضوع وحدت به عنوان یک استراتژی اثربخش تاکید دارند، از اردوگاه اصولگرایان صدای انتخابات به گوش می‌رسد. محمدرضا باهنر درباره انتخابات ۱۴۰۰ و احتمال رای آوری لاریجانی مواضعی را مطرح کرده است؛ محمد باقر قالیباف به شهرهای مختلف سفر می‌کند تا به عنوان یک جهادگر نظر مردم را به خود جلب کند و ابراهیم رئیسی نیز مشغول چیدن گزینه‌های تیم تبلیغاتی‌اش برای انتخابات آتی ریاست جمهوری است. در آن سوی میدان اصلاح‌طلبان نیز به خود مشغولند؛ تغییرات درون‌گفتمانی و درون‌ساختاری مطابق با مطالبات مردم و پرداختن به پایگاه اجتماعی‌شان وقتی برای کار انتخاباتی نمی‌گذارد.

آنها معتقدند که در اهم فی الاهم فعالیت‌های‌شان باید به درون ساختار و اندیشه اصلاح‌طلبی نگاه کنند. در غیر این صورت مردم دیگر با تکرار می‌کنم رئیس دولت اصلاحات هم به صحنه نخواهند آمد. طرح تحریم انتخابات از سوی تحول‌خواهان و آرای خاکستری و رای آوری گزینه اصولگرایان همزمان با کاهش مشارکت مدنی کابوس اصلاح‌طلبان شده است.

با این حال مشخص نیست که چرا به این زودی شاهد تحرکات انتخاباتی اردوگاه اصولگرایان هستیم؟ آیا آنها شرایط را برای خود آنقدر مساعد می‌بینند که به این زودی زنگ انتخابات را به صدا درآورده‌اند یا صرفا روی مشارکت پایین مردم که منجر به پیروزی آنها در مجالس هفتم، هشتم و نهم شد آنها را راغب کرده تا برای انتخابات طرح‌ریزی عملیاتی کنند؟ نظر جمنا در این باره چیست؟ به هر صورت سوت آغاز بازی انتخابات به صدا درآمده و این در حالی است که رقیب حتی تمایل ندارد به این زودی‌ها وارد میدان شود.

هر کس از الان به دنبال کار انتخاباتی باشد، خلاف مصلحت مردم عمل می‌کند

مرتضی مبلغ، عضو شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان از این حرکت‌های زود هنگام انتخاباتی متعجب است و در گفت‌وگو با «ابتکار» می‌گوید: «شرایط کشور به گونه‌ای است که هرکسی که کمترین دغدغه‌ای درباره ایران و مردم و نظام و انقلاب دارد تمام هم و غمش را بر این می‌گذارد که کمک کند، دست در دست دیگران درکنار مسئولان مشکلات را کاهش دهد و به ‌سمت آرامش و امید و بهبود شرایط حرکت کند. این تحرکات انتخاباتی در این موقعیت که بسیار زود هم هست هیچ توجیهی ندارد جز یک نوع شتاب‌زدگی پیش‌فرض و اینکه بعضی از اصولگرایان از شرایط موجود به طمع افتادند که بر موج نارضایتی‌ها و مشکلات سوار شوند و برای بحث‌های انتخاباتی خود ماهی بگیرند.

در حالی‌که این مسئله به هیچ وجه به مصلحت جامعه نیست و اگر کسانی هم چنین قصدی داشته باشند قصد سوئی دارند که چیزی جز بهره‌برداری‌های جناحی و شخصی از شرایط نیست. مسئله امروز کشور چاره اندیشی برای رفع مشکلات است چون تداوم این مسائل و بحران‌ها گریبان کل مجموعه انقلاب را می‌گیرد».

معاون سیاسی وزارت کشور دولت اصلاحات می‌افزاید: «از طرف دیگر توجه کنیم که مدیریت کشور باید به گونه‌ای پیش برود که تمام رفتارهای مسئولان و حاکمیت در راستای مطالبات مردم باشد و مردم احساس کنند که مسئولان دارند به صورت موثر و کارگشا در راستای رفع بحران‌ها تلاش می‌کنند. هرکس هر موضعی که می‌گیرد چنانچه خارج از این چارچوب باشد به ضد خودش بدل می‌شود».

اولویت ما انتخابات نیست بلکه حل مشکلات مردم است

عضو شورای مرکزی حزب اتحاد ملت درباره اولویت‌های اصلاح‌طلبان در واکنش به آغاز زودهنگام فعالیت‌های انتخاباتی برخی چهره‌های اصولگرا تاکید‌ دارد که: «اصلاح طلبان امروز بزرگترین هم‌شان این است که چگونه به مطالبات مردم پاسخ دهند و مشکلات‌شان را کاهش دهند و برای بازگشت اعتماد و آرامش به پایگاه رای خود تلاش کنند. آنها می‌خواهند با طرح مسائل و مشکلات، تبیین دقیق و ارائه درست آنها به دولت و از طرف دیگر صحبت با دولت و طرح پیشنهادات سازنده و معیارهای به خودآمدن مسئولان وجاهت خود را ترمیم کنند.

سیاست کنونی اصلاح‌طلبان همین است و کسی در جریان اصلاحات به فکر انتخابات نیست چرا که جریان اصلاحات با مشکلات جدی تری روبه‌رو است که باید از آن عبور کند، بعد برای انتخابات فعالیت کند. ضمنا هر کاری یک فصلی دارد، اکنون که مردم مشکلات ابتدایی دارند هیچ چیزی واجب‌تر از پرداختن به مسئله مردم نیست. ما یک سال و نیم دیگر انتخابات مجلس را در پیش داریم و همچنان مشکلات بر سرخود پا برجا است. خطای راهبردی و گل به خودی است که اصلاح‌طلبان بخواهند روی لیست‌ها یا گزینه ۱۴۰۰ فکر و بحث کنند. مردم می‌گویند ما مشکلات زیادی داریم و این‌ها آمده‌اند برای مطامع خودشان کار انتخاباتی می‌کنند. ما یقینا در فصل انتخابات تلاش می‌کنیم با معرفی نامزدهای حداکثری در راستای خواست‌های مردم قدم برداریم».

اصولگرایان به دنبال این هستند که بگویند ما زنده هستیم

حسین کنعانی‌مقدم فعال سیاسی اصولگرا درباره تحرکات زودهنگام برخی از اصولگرایان در گفت‌وگو با «ابتکار» می‌گوید: «اصولگرایان به نظر می‌رسد که دارند چراغ خاموش حرکت می‌کنند و فعالیت‌های‌شان زیرپوستی است و به دنبال ساختارها و سازمان رای‌شان هستند. این مانورهای سیاسی هم که داده می‌شود در حد تبلیغاتی است که می‌گوید ما زنده هستیم. اگر واقعا بخواهد برنامه اصولگرایان برای انتخابات شکل بگیرد باید ببینیم که از دودکش آقای حداد عادل دودی بیرون می‌آید یا خیر. تا زمانی که این دود بیرون نیامده هنوز فعالیت انتخاباتی به طور جدی شروع نشده است».

با این حال به نظر می‌رسد از میان تحرکات و اقدامات اردوگاه رئیسی و قالیباف بوی فعالیت‌های انتخاباتی و تلاش برای دستیابی به کرسی ریاست جمهوری در انتخابات ۱۴۰۰ به مشام می‌رسد. دبیر کل حزب سبز دراین‌باره می‌افزاید: «این ها بیشتر جنبه‌های چراغ خاموش است که به سمت ورود به انتخابات حرکت می‌کند و این مسائلی که می‌گویید نشان از فعالیت های جدی برخی از اصولگرایان و نه جبهه اصولگرا دارد».

رئیس جمهوری آینده معمم نخواهد بود

او مخالف تحرکات زودهنگام انتخاباتی است و خطاب به هم‌قطارانش می‌گوید: «من مخالف ورود زودرس به انتخابات هستم. ممکن است باعث شود که مشارکت مردم را کم کند و چالش‌های سیاسی و اقتصادی حال حاضر ایجاب می‌کند که ما از الان وارد فعالیت‌های انتخاباتی نشویم اما پیرامون برنامه‌ریزی و اصلاح ساختارهای تشکیلاتی باید بگویم دیرهم هست که به آن پرداخته شود. این را قطعی می‌‌دانم که بدون داشتن یک پایگاه مردمی براساس مطالبات مردم هیچ جناح سیاسی در انتخابات آینده رای نخواهد آورد.

درباره بحث کاندیداتوری آذری جهرمی من معتقدم که رئیس جمهور آینده روحانی و معمم نیست و کسانی هم می‌توانند حضور یابند که مردم را فصل الخطاب اعمال نظرهای خود بدانند. یک دولت کارآمد با شاخص‌های کارآمدی می‌تواند پیروز میدان باشد و این گزینه هایی که مطرح می‌شود فقط گمانه زنی است.» او با انتقاد از فضای دوقطبی در انتخابات‌ها اظهار می‌کند: «ما همیشه در انتخابات‌های سیاسی چند قطبی شدن و دو قطبی شدن را داشته‌ایم اما نباید این دوقطبی شدن به تز و آنتی‌تز بدل بشود. یعنی یک گروهی بیایند که برضد طرف مقابل باشند.

ما باید فضا را به سمت رقابت‌های چندگانه سوق دهیم و افراد در انتخابات‌های پیش رو تا آخر بمانند. در شرایط کنونی کشور این که ما یک گروه را انقلابی یا ضد‌انقلابی بنامیم یا اصلاح‌طلبی فقط صرفا در تقابل اصولگرایی و بلعکس را پررنگ کنیم این تحلیل‌ بردن توان نیروهای انقلاب است. ما باید به سمتی حرکت کنیم که همه ما با همه اختلاف سلیقه‌ای که داریم رقابتی سالم و انتخاباتی آزاد انجام دهیم و مردم به عنوان ولی نعمت ما انتخاب کنند.نگذاریم رقابت تبدیل به تعارض بین گروه‌های سیاسی شود که به ضرر ملت ایران خواهد بود».

چالش‌های اقتصادی، معضلات اجتماعی، پایین آمدن اعتماد نسبت به عبارت حکمران خوب همه و همه جایی برای بحث‌های انتخاباتی و رقابت‌هایی از این دست باقی نمی‌گذارد و تحلیلگران اذعان دارند که در شرایط حال حاضر چنانچه یک جناح در کوتاه مدت هم بتواند موفق شود در میان‌مدت و بلندمدت گریبان‌گیر بحران‌های گوناگون خواهد شد.

امید عبدالوهابی